i
I . ! : « I
1492 ;rdeelvanGod?nhetredde„vanhun-.ftraalde^^^^^^^^^ deezen penning
nen verdrukten ftaat, merkelyk in door-1 doen maaken.
(I) But-
gcns
Troph.
de Brab.
Tom. I.
fol. 8.
(r) Guic-
ciardin
Befchr.det
Nederl.
fol. 141.
(3)S!ich-
tenhorfl:
Geld. G e fchied.
fol.
127.
(4)Slich-
tenhorft
<3 eld. Gefchied.
foî.
Z59.
(îlO.Vre-
dii Index
Infign.
Com.
Fland.
(6)Slich-
tenhorft
Geld. Ge .
fchied. fol.
(7) Pfalm.
CXIX.
verf.7î.
Geldetland, dat ook een deel van Nederlo'ttetinge ( i ) was , is eejtyds door Voogden
tat
toen de Loten van den Naffoufchen Siam aldaar meer dan driehonderd ,aaren geheerfcht hadden
is ta t by verfterven korten tyd by die van Gulik verbleeven , en emdelyk eensdeels’
door verwandfchap, andersdeels door verklezmg , m het Huis van Egmond overgebragt.
Arnoud, die het bewind verkreegen'hadt verkogt het weder aan den Hertog
vaiTBorgonie, om den wreeden handel van zynen Zoon ; dees , Adolf geheeten, hadt
by Katarina, Dochter van Karel Hertog van Borbon, deezen nevensftaanden Karel geteeld,
welke op den negenden van Slagtmaand des jaars zevenenzeftig (4) ter waereld kwam, en
thans door het recht zyner geboorte aan Maximiliaan den voet hgtte , en zich deeze twee
vereenigde Geweften eigen maakte ; gelyk de eernaamen , die rondom zyn geharnaft
borililuk op de voorzyde van deezen penning gefteld zyn , ons ook door deeze woorden
verzekeren;
K A R O L V S D V X G E L R I a E I V L i e E T C O m e s Z V T p i i a n i^e.
K A R E L H E R T O G V A N G E L D E R , V A N G U L I K E N
G R A A F V A N ZU T F E E N .
Op de rugzyde vertoont z ich , in de eerfte helft van het gehelmde wapenfchild van Gelder
, een Naffoufche goude Leeuw ( f ) met roode tong en klaauwen op een blaauw v ad ;
die de Vorften van dat Huis, voor de drie (Ä ) Mifpelbloemen , welken dit Landfchap
voormaals voerde , inftelden. D e wederhelft draagt een zwarten Leeuw op eenen gouden
grond voor Zutfeen , ’t welke , nevens de enkele letters, die ’s Hertogen naam en tytd
uitmaaken , met deeze korte fpreuke uit den langften Harpzang ( 7 ) van den Koninglyken
Dichter beflooten wordt;
a E C I V I T A S I V D I C I A T V A D O M in e .
H E E R E UWE G E R I C H T E N Z T N G E R E C H T I G H E I D .
Karel, dus op den Hertoglyken Stoel
van Gelderland geklommen, zich eerlang
, zoo door geweld als door vriendiykheid,
vaft genoeg gezeten ziende, gaf
ten fpoedigile een omftandig berigt aan
den Keizer Frederik van het recht zyner
onderneemingen , en badt dien te
verfchooning (8) van dat hy
■ Gdd°e'r. zelf niet derwaart kwam om den Leen-
“ leggen , men zoude hem
hierom niet in den ban doen , noch
voor vyand verklaaren ; dewyl hy bereid
was tegen eenen ieder , maar inzonderheid
tegen den Roomfchkontog
Maximiliaan en des zelfs Zoon Philips,
op alle wyzen, de wettigheid van zyn
beftaan te verweeten. Keizer Frederik
nogtans heeft, ’t zy ter liefde van zynen
Zoon , ’t zy om zynen hoogen
ouderdom , zich in deezen twift niet
diep
1492 diep ingelaaten; maar Maximiliaan, die
zich hierdoor niet weinig beleedigd
vondt, en verzekerd was dat Frederik
van Yflelftein , welke de Heerlykheid
van Buren van Arnoud, Hertog
van Gelder, verkreegen hadt , zyne
belangen grootlyks konde onderfchraagen
, verhief hem ter dier oorzaake
pjsiich- tot eerlle ( i ) Graaf van Buren , en
cier* verbondt hem dus om de aanflagen des
fcichW' Gelderfchen Hertogen met geweld te
keer te gaan. ZuJks de Roomfchko- 1492,
ning, aan den eenen kant doer het i l i i - --------
len der Hollanderen, aan den anderen
door de beloofde wapenruiling van
den Engelsman geftreeld zynde , zich
dagelyks met groote hoope voedde
van de verloorene zaaken te zullen
herftellen, o f zich zyner vyanden
te wreeken: het gene, ' myns oordeels,
door deezen penning verklaard •
wordt.
De naakte Vrouw, die met eene harpe op de voorzyde gezien wordt, geeft hier de een*
dragt te kennen, zoo als door de honden, die zy aan het touw he eft, de raendfchap, gehoorzaamheid
en trouwe der Onderdaanen , en door de bloemen de hoope kan verftaan
worden, wyl de Roomfchkoning zich met de zelve vieide ; dierhalven vindt men de ver-
beelding door deezen letterzoom opgehelderd;
H O F F E N M I E R D E N T S I I T V E R D R I I B F T A n n o 1432.
H E T H O O P E N M T D E N T T D V E R D R T E T I N T J A A R 145,24
De keerzyde draagt alleenlyk het gekroonde wapenfcliild des Roomfchkonings en de her*
haaling van het gemelde jaargetal, zynde in ’t geheel omi-ingd door deeze cytels;
M A X IM I L IA N U S R O M A N O r u m R E X e t V N G A R I a E ,
D A L M A t iæ , C R O a t iæ .
M A X I M I L I A A N K O N I N G D E R R O M E I N E N , E N F A N
H U N G A R I E , D A L M A T I E , C R O A T I E ,
In deezen toeftand , dat ieder den
Gelderfchen oorlog te gemoet zag ,
was de Stedehouder met goed gevolg
bedektlyk binnen Zirkzee geraakt, om
de Ingezetenen te ftraffen voor de hulp
en den toeVoer, wclke z y , ftaande de
Vlaamfche k r y g , aan Philips van Kleef
en die van Sluis verfchaft hadden; thans
door den toevloed der Krygsknegten
overheerd zynde warenze gedwongen
den Stedehouder om genade te fmeeken
, die hen in deezer voege verleend
wierdt. De Regeerders, en ne-
vens deezen nog zeftig ( z ) perfoonen,
. . . , L
zouden blootshoofds eii met geboogene
knien den Saks om vergiffenis bidden;
ook zoude de Stad vierentwintigdui- horn,
zend Andriesguldens , ieder vieren- j
twintig ftuivers waardig, aan hem betaalen
II. deel
■ pag-334‘
; voorts nog honderd ponden
grooten ’s jaars aan den Landsheer op*
brengen, alle krygsgereedfchappen verlooren
, en de kofte v a n ’t hoiit tot
het verfterken der tWee havenpoorten
by de Stedelingen gedraagen worden.
Dit op den tienden van Hooimaand
getekend zynde, begaf zich de Stedehouder
naar Vlaandre, om die Land-
P p p a ftreek
'I'T
taj. . ■ m
B : . :
fo