f ' ;ili" II. JIM
ityiy heeft met het overvoeren zyner krygs-
benden, den oorlog, die voor omtrent
' vyfenzeventig jaaren begonnen w a s ,
thans wederom aangevangen; ftraks de
Stad Harfleur de befte haven van Nor-
fO Mon- mandie ( i ) ingeilooten, en in w^einige
Chron. dagen ftormende overweldigd. Maar
C h t . '4 . deeze belegering en eene woedende
ziekte, hadden het heir der Engellen
dermaate verzwakt, dat men het zelve
buiten fiaat vondt tot eenige ver-
dere onderneemingen van belang; dierhalven
wierdt het veiliglle geacht door
Pikardie naar Kales te wyken , welke
Stad onder de Engelfen vetbleeven
was. Echter hadt dit voorneemen ook
^ zyne zwaarigheid ; dewyl het Franfche
^ ieger , uit eige volken cn naabuurige
Leenmannen , tot veertigduizend kop-
pen beliep , en gefierd zynde met de
, bloem des Adels, reeds te veld lag;
dus driemaalen fterker in getal dan de
Engelfen, hen den aftogt ook niet minder
moeijelyk dan gevaarlyk maakte ;
vermids het alle doorgangen bezettede,
en den meetlen toevoer affneedt.
Zulks Koning Hendrik met de zynen
tot by Azinkourt in Pikardie gena-
derd zynde , zieh van het vyandlyke
heir alom beneepen , en geenen w e g ,
om dit dreygende gevaar te ontgaan,
open vondt, dan door ’t doen van een
naderen voorflag des vreedes, in wel-
• ken hy den eifch op de Franfche kroon
en de Stad Harfleur zoude afftaan,onder
beding van dat hem aleenlyk het Hertogdom
Guijenne, en ’t Graaffchap
,(i) Da- ( a ) Ponthieu, midsgaders ’s Konings
f FnKc Dochter Katarina tot eene Vrouw , en
Tom.IH. achthonderdduizend Schilden met haar
huuwelyk gegeeven wierden. Doch
de Franfen, die zieh reeds met de aan-
ftaande overwinninge kittelden, ver-
wierpen deeze aanbieding met verftnaa-
dinge, en dwongen'dus de beklemde
Engelfen , tot die loflyke overwinning,
welke zy met zooveel beleids en dapperheid
op den vyfentwintigften van
Wynmaand bevogten , dat ’er over de
(J-) M o n - tienduizend Franfen , verflaagen (3 ) en
S o t . eene geweldige meenigte gevangen blee-
Voi. I. yen.
Chap. .47- pjgj fchrildyke nederlaage
deedt den Koning en geheel Vrahk-
ryk zidderen , vermids alles verlooren
en nog zwaarder onheil te dugten
fcheen; zoo van de zyde der Engelfen
als van den Hertog van Borgonje ,
welke het omkoomen en vangen zyner
bitterfte vyanden tot trooft ftrekte in
’t verlies zyner twee Broederen, Antoni
Hertog van Brabant en Philips Grarf
van Nevers en R e te l, die insgelyks aldaar
verflaagen bleeven , en in wier
Landen hunne oudfte Zoonen als Erf-
volgers ontfangen zyn ; wandt Karel bekwam
de gemelde Graaffchappen, en
Jan tradt in de Heerfchappy en tytels
van Lotteringe , Brabant en Limburg.
Dees beftelde ftraks het lighaam zyns
gefneuvelden Vaders Antoni te Vurne
ter aarde, gcvolgd van de voornaamfte
Edelen en Afgezanten der Steden; onder
welken ook Jan van A rk e l, die tot nog
toe her- en dervVaart buiten ’t Land
zw or f, deeze plechtigheid by woonde , ; , 4$
doch die op zyne te rug reis onder- ;.V ft
fchept, (4 ) den Graaf van Holland o- ¥
vergeleverd , en te Gouda in bewaa-dag. z,,. If
ring gefteld wierdt. En dewyl hy in het ,|
verbond, eertyds met de Gelderfen gc- |
flooten, niet begreepen wa s, en thans . |
verdacht ging van heimelyk verraad te- . |
gen des Graaven Perfoon te brouwen, ?
zoo is hy federt te Zevenberge tien 5
jaaren ( f ) in gevangenis bewaard ge- ftD.»
worden. chron. j
1414 van Armagnac tot Konftapel verhief, en
dus geen gering deel in ’t beftier des
De onverwagte uitkoomft van den f
Franfchen veldtogt gaf den Borgon- >8ap. iz.
jer, bevangen met de dampen der ftaat-
zugt, nu hoope om het roer des Ryks ;
wederom te bemagtigen ; te meer,
wyl Lodewyk Dolfyn van Vrankryk , t
de Egtgenoot zyner Dochter, die van y
hem afgeweeken en zyne Vrouw ver- ;
flooten hadt, nog voor het uitloopen i
( 6 ) van dit zelfde jaar, ftierf. Waar Mg?; f
door Jan Hertog van Touraine , des de rmcc
Graaven Willems Schoonzoon, omtrent
negentien jaaren oud , hem in die
waardigheid en verwagting der Franfche
kroone opvolgde. Maar de Borgonfche
Hertog vondt zieh wel haaft
in die eerftopgevatte hoope bedroo-
g en , dewyl de Koning van Vrankryk.
I des zelfs bitterften vyand, den Graaf
van
pag-4SS*
Ryks vertrouwde. Invoege de Hertog
van Borgonje het over eenen anderen
boeg wendde, en zieh met den Koning
van Engeland in onderhandeling
(O K - ( O begi’f'- aaande der zelver
S?'d” beraaminge verfcheen Keizer Sigismund
™ ‘in. in Vrankryk , om den vreede der
Kerke of dien der ftrydende Köningen
te bewerken ; wandt het vergie-
ten van zooveel Kriften bloeds, trof
d i e n vreedelievenden Oppervorft dermaate
aan ’t harte, dat h y , de zaaken
wel ondertaft hebbende, ook uit gelyke
beweeginge, in ’t begin der len-
te , naar Engeland overftak. Doch als
men aldaar met veel tyds .te fpillen
weinig in het bemiddelen vorderde ,
wierdt ’er tot meerder gemak der partyen
eene faamenkoomft te Kales beleid,
in w'elke de Hertog van Borgonje
tegenwoordig was, en de Graaffchappen
van Borgonje en Aalfl: toen
(i) Mon- Yan den Keizer verhief (2-) en hem
den van Oegftmaand doen tekenen >3 ><i
(4 ) en zegelen, dat z y , naa ’s Graa-W Groot
ven dood des zelfs Dochter Jacoba en boek dtr
niemand anders, als eenigfte Erfgenaa-
me en Leenvolgfter, zullen erkennen ,
ontfangen en huldigen tot wettige Tom.ni.
Landsvrouwe , en de zelve , midsga^
ders haaren wettigen Voogd o f Gemaal,
voor de zelven manfchap deede. Als
nu de onderhandehng te Kales niet veel
beter voortging, ontboodt de Keizer
den Graaf van Holland by zieh in Engeland
; welke met vierentwintig fchepen
derwaart voer , en , naa eenige o-
verleggingen , zoo met den Keizer als
den Koning, hoewel zonder gevolg ,
gehouden te hebben , aan den eerftgemelden
de plichtpleeging voor zyne
Landen , als Leenen van het Keizerryk
, volbragt ; en voorts van den zelven
Opperheerfcher op ’t naadruklykftc
verzo gt, dat die ook op zyne Dochter
Jacoba zouden (3 ) verleid worden.
Maar het weigerende antwoord
des Keizers , op dien voorflag , heeft
Graaf Willem dermaate verftoord, dat
hy heimelyk met zyne Vloote t’zyl
ging, onaangezien hy voorheen den
Keizer hadt aangebooden om hem met
dezelve over zee te voeren.
De Graaf dus gelukkig m Holland
gekoomen zynde , heeft zieh echter
van de erfvolginge zyner Dochter willen
verzekeren, en met dat inzigt de
Edelen en Steden van Holland, Zeeland
en Weftvriesland, op den vyftien-
I . Deel.
daaraf eed doen van behoorlyke
onderdaanigheid, onder belofte van
voor hen ly f en goed op te zetten ;
als getrouwe onderzaaten hunnen ge-
huldigden Heer en Vrouwe fehuldig
waren.
De Keizer ondertuffchen geheel verx
legen over ’s Graaven vertrek , zag
zyne voorftelling ook by de Franfen
in den wind flaan ; dierhalven floot
h y , als hebbende der Engelfche hulpe
noodig, met Koning Hendrik een
altyddum-end verbond (4) tegen V r a n t
r v k , niet alleen om zynen eifch op d’ Angieu
. A Tnm. III .
Ilrekt
Chron.
V o l . I .
Chap.iio . *
(3' Et»-
Windec-
küHift.
Vit® SU
gifra.
Imp. A-
pud
Mencke-
nium ,
Rer.
Germ.
Script.
T om. !•
fol. 1104.
dat Ryk te ftyven , maar inzonder-
held om zieh veilig te doen overvoeren
, gelyk hy dan ook met de Engelfche
fchepen op Zeeland, ( 6 ) en («j es,
vandaar door Holland naar Aken reis- " ‘ „'j;'
de. ' Y'“
De tyding van dien togt dreef Graaf £ 41“-''
Willem naar Henegouwe ; alwaar de
Hertog van Borgonje met hem te Va- fctipt. ^
lenchein in gefprek kwam, om te over- foi. ftoj,
leggen , op welke wyze men den Dolfyn
beft konde befchermen , en dus
onder zoodaanig een dekfel de zaaken
in Vrankryk meefter worden. Wandt
dees , van zyne Ouders , den Koning
en de Koninginne , bereids der-
waart geroepen , meende als Dolfyn ,
vermids hy van zagte inborft was ,
door dit hem opgekoome ge za g , de
partyfchappen uit het Ryk te dryven.
Doch als ’er eenige voorftellingen van
Graaf Willem , tot dat einde ontworpen
, vrugtloos afliepen , en de Konftapel
zieh deedt verftaan , dat de
Dolfyn nooit aan ’t H o f zyns Vaders
zoude ontfangen worden , ’t en zy
de zelve zieh alvoorens vyand van den
Borgonjer en des zelfs aanhang (7) ver- (,) a.
klaarde ; zoo heeft die ftreelende ver- vhoyr.,
wagting, niet dan knaagend wantrou- Josi«.
wen voortgebragt , die den H o l l a n d - '
E fchen