lì. ''tìi
iriÌi
’M
t ; io ten , zulks aan Bajazet, wiens krach-
’ ten zy tot hun naadeel beproefd hadden,
niet wilden weigeren , zoo be-
weezenze den Paus te gelyk deeze
gunil, ’t gene den Turkfchen Keizer
by uitneemenheid wel beviel, omdat
hy, oud en zieklyk geworden, zoowel
voor de heerfchzugt zyner Zoonen als
voor de wapenen, met welken de Koning
van Perfie hem t’elkens dreigde,
te dugten hadt ; w'andt deeze heerfchappy
was door zeldzaame oorzaaken
tot zoodaanig een vermoogen gefteegen
, dat ik my verplicht achte die,
I'choonze buiten myn beftek fchynt,kortlyk
te ontvouwen.
Omtrent het midden der voorgaande
eeuwe hadt zich in Perfie een Pro-
(i) p.Jo- feet opgeworpen, die ( i ) Aider Arduel
i!*.xni. geheeten en de ftellingen van A l i ,
Schoonzoon van Mahomet, dermaate toe-
gedaan wa s, dat hy zelf de Mahome-
taanen verketterde en hen den Hemel
ontzeide, alsze by hun verderflyk Geloof
bleeven. Nademaal hy deeze
ftellingen door een uitmuntend ver-
fland en een deugdzaam leeven bekrachtigde
, ontftondt hem groote achting
en niet minder aanhang , zulks
hem eerlang meer dan menfchlyke eer
beweezen, en de Dochter des Konmgs
Ufum Casfan ten huuwelyk gegeeven
wierdt. Deeze, Martha geheeten, was
by het Kriftlyke Geloof van haare Moeder
Defpina, Dochter van Calojan Koning
van Trapezunte en van Pontus, gebleeven
, ’t gene de oorzaak was dat
haar Zoon Ismael, dienze by Aider teelde
, nooit afkeerig van de Kriftenen
geweeft is. Ondertuflchen wies het
vermoogen van Aider in Geloofsgenooten
dermaate aan, dat hy haatlyk wierdt
in het oog zyns Schoonbroeders Jacup-
po Chyorzeynal, die naa zynen Schoonvader
op den Troon van Perfie fteeg ,
hulp van zyns Vaders Leerling Techel, lyio
die groote achting verworf, magt van
menfchen aan zyn fnoer kreeg, en zich
met al zynen aanhang door hooge mut-
fen , welken met een rood lind om-
wonden wierden , kennelyk gemaakt
hadt, heeft hy zyn Geloof met geweld
onderfteund , en anderen begonnen te
vervolgen. Onder dit yveren kwam
hem ter ooren , dat zyn Oom, Koning
Jacuppo, door des zelfs Vrouw was omgebragt
zulks hem dees deedt vermoorden.
Zyn Zoon Ismael verftak zich in Hir-
kanie , daar hy door deugd en wel-
fpreekendheid de Geloofspunten zyns Va-
dera, met geen mindere bekwaamheid
en toeloop des volks, voortplantte. Als
hy dus , door uitmuntend gedrag en
, dierhalven rukt hy met de
zynen derwaart, en zettede, terwyl Bajazet
in de verwarringen van Italie ge-
w'ikkeld W'as, door fnelle overwinningen
ook zyn Geloof vleugels by , die
hem , naa het dwingen van Armenie,
Aflyrie en Meden, op den Troon van
Perfie voerden.
Zyn Geloofsgenoot en Veldheer T e chel
was middelerwylen met groot gevolg
tot op de grenzen van Turkye
getrokken, en in ’t Land vanKappado-
cie en Lakoiiie gevallen , pochgende
alom op de verdienften zyner Lee re ,
die magtigen klem kreeg door ’t geweld
zyner wapenen , inzonderheid
door het volk en geld van den Koning
Ismael, welke, zoodra hy zich van het
Ryk verzekerd hadt, niets onverzogt
liet om de Türken en hunnen Keizer
Bajazet te kwellen , en deswege zyne
Gezanten aan de Venetiaanen zondt,
zoekende met deezen in verbond te
treeden, en dus w'erklieden te verkrygen
tot het gieten van grof gefchut;
midsgaders hen op te hitfen,datze met
eene Vloote de Turkfche kuften zouden
beftooken, terwyl hy den Keizer
Bajazet te Land zooveel te doen zoude
geeven , datze hunne verloorene
Landen weder mogten winnen. Schoon
zyne vriendfchap den Venetiaanen aangenaam
wa s , nogtans kon hy de zelven
in geen nieuwen oorlog trekken,
en heeft dus met zyne eigene benden
den Schyten zyn vermoogen doen gevoelen
, terwyl zyn Veldheer Techel
de Türken deedt fidderen, en zelfhun-
nen Bevelhebber Bellerbech in eenen
ftaanden ftryd veel volks affloeg en op
de vlugt dreef; ja Cutheja, eene der
rykfte
i f t o rykE® Steden van klein A fie , overwel-
"■ djgde en uitplonderde.
Om deeze verwoefting te ftuiten verzaamelden
de Türken al hunne magt
byeen, en bragten die tegen Techel te
velde, welke, bevreefd v o o r ’t fchriklyk
getal dat onder Halibasfa op hem afkwam
, den rug wendde, e n , hoewel
yverig vervolgd , echter met ongemeene
dapperheid de aanvallen af-
weerde, en met de zynen zich naar
Schytie by den Sophi Ismael begaf. Sedert
zyn vertrek wierden zyne Geloofsgenooten
in Turkye bitterlyk vervolgd,
alien welken hem in den Oorlog gediend
hadden met vreeslyke pynen gedood
, doch die geene wapenen gedraagen
hadden zyn op het voorhoofd i f i o
gebrandmerkt, eh her - en derwaart naar -
de grenzen van Macedonie , Epirus en
Peloponefus verzonden geworden. Zoo-
daanige tuimelgeeft van Geloofsvervol-
ginge , en de roemrugtige bedryven
van den Sophi Ifmael , dunken my
aanmerkelyk genoeg om in ’t geheugen
te prenten door het afbeeldfel van dien
V o r ft, welke deezen vaften grondflag
tot de ontzaglyke heerfchappy van Perfie
geleidt , en die aan zyne Nakoo-
melingen agter gelaaten heeft ; gelyk
wy hem nevens Bajazet den Tweeden,
die ruim dertig jaar over de Türken
geheerfcht heeft, op deezen penning
vinden.
H e t b o r f t f t u k v a h d e n P e r ilfc h e n K o n in g i s , te n te k e n z y n e r f te r k te e n g e z w in d h e id , m e t
■eenen p y l o p d e v o o r z y d e v e rb e e ld ; e n d e w y l h y e n a lle z y n e O p v o lg e r s S o p h i g e h e e te n
z y n , z o o v in d t m e n d e n z e lv e n n a am , ’ t z y d o o r z y n e 'P o o ro u d e rs , ’t z y d o o r z y n e
w y s h e id o f G o d lp r a a k e n v e r k r e e g e n , h ie r i n d e n z o o m d e e z e r ty te le n g e m e ld ;
H y s m a e l s o p h v s p e r s a r v m r e x .
I SMA E L SOPHI KONING D E R PE RS IAANEN.
B a ja z e t , w ie n s b o r ftb e e ld o p d e a g te rz y d e g e fte ld i s , h e e r fc h te n ie t la n g h ie rn a a ;
'(]) H ili. w a n d t z y n e jo n g f t e Z o o n S e lim d e e d t h em in ’t n a a fte ja a r ( I ) om h a ls b re n g e n , e n
d c M Ü ' f io o t ’ t v e rm o o rd e n z y n e r B r o e d e r e n m e e fte r v a n h e t K e iz e r r y k d e r T ü r k e n ;
Sinfovino zo o d a a n ig w as h e t e in d e v a n d e e z e n V o r f t , w e lk e h ie r m e t h e t v o lg e n d e o m fc h r if t p r o n k t :
Tom, I.
pag.216.
B A IA Z E T H E S II. T V R C a r u m IM P e r a t o r .
B A J A Z E T DE TWE E D E K E I Z E R D E R TÜRKEN.
De merkwaardigheid deezer zeldzaame
gevallen verfchoont myn afwyken
van den draad der voorgenoomene
gefchiedenisfe, dien ik met de onderneeminge
van den Paus op Ferrara hier
weder zal aanhegten. Uit deeze inzigten
dreef de Opperkerkvoogd als een
J. T>eei.
ervaaren Krygsman zyne Bondgenooten
ernftig aan , en deedt de Franfche
Legerhoofden met den ban en de uit- w
werpinge dreigen, ( i ) byaldienze niet (iftetireì
aflieten den Hertog van Ferrara te hel-
pen ; ook zogt hy op dien zelfden
voet den Markgraafvan Mantua te hulpe pag.isfo
R r r r r te
lii ' '.i* '