Í479
■!m : .
/ iii
ist i i r
Chron.
van Holl.
Mjij.
ll|i
I!
IJ4 H
d y , en te gelyk het ontworpe huuwelyk
van de Landsvrouwe Katarina
met Frederik van Bronswyk ,
door zyne ziekte, ten agteren liep,
hebben , in des zelfs plaats , den
Biffchop van Munfter , Swartzen-
burg , die het Graafichap van Zutfeen
beftierde , insgelyks tot Befchermheer
aangenoomen, en de Koningcn
van Vrankryk en Deenmarke
om byftand verzogt,,
Onder het zoeken van uitheemfche
hulpe , vonden zy hmine buuren onverwagts
in ’t fpel getreeden ; wandt
de Hollanders raakten door dc Am-
fterdammers , die de Gelderfen op
de Zuiderzee vervolgden , mede in
dien oorlog bedraaid. Doch de inwendige
verdeeldheid der Hoekfen
en Kabeljauwfen , die wederom aan ’t
branden was , gaf den Gelderfen zooveel
voordeels , dat zy de Stad Leer-
holvm” ' ^ inkreegen , en hierdoor
Jan van Cats , welke aldaar het bevel
voerde , dermaate verbyfterden ,
dat hy met zyn Krygsvolk doorliep ,
en het Slot op deeze wyze , zonder
eenigen aanftoot , den Gelderfen in-
ruimde ; die ’er omtrent twee jaaren
neftelden , geheel Holland uit
ontroerde ; en aan dicn kant des te
gemaklyker beroofden , wyl het eige
belang van ieders party het algemeene
nut verzuimde ; wandt dus ftondt
het ’er gefchapen.
Wolfert van Borfelen, die het Stadhouderfchap
van Holland bekleedde,
hadt eene algemeene dagvaart binnen
Rotterdam beleid ; als daarop de Edelen
en Gelaftigden der Steden derwaart
kwaamen, zyn die van Dordrecht,
hävra”*' anderen ( z ) afgeweezen ,
omdat de'Baljuw, Jan van Reymers-
waal, bedugt zynde, dat de Hoekfen
de Stad zouden vermeefteren, ook het
gerügt flxooide, alsof de vergaaring met
dusdaanig een oogmerk beroepen w a s ;
Zulks de Gemeente aan’t zieden raakte
, naar ’t huis van den Stadhouder
f toof , en hem ftraks deedt vertrekken.
Onlangs daarnaa rees ’er te Haarlem
insgelyks geweldige hapering , die
Chron.
van Holl.
fol. SI 7.
naauwlyks bedaard was, o f de Stedelingen
van Dordrecht , Gouda , -en
Schoonhove , overweldigden met lift
de Stad Oudewater , om dat zy teveel
aan de zyde der Stiftfen helde.
Dewyl ’er, in ’t voortvloeijen der beroerte
, over veele misbedryven , weinig
rechts gepleegt wierdt, zoo wierp
men de fchuld en het verderf des
Lands op den Stadhouder , en men
zogt hem , terwyl hy zieh in Zeeland
onthieldt, onder dat vooiwendfel, geprikkeld
van byzondcren haat , uit het
bewind te dringen. Dit liep zooyer-
re , naadat ’cr bereids eenige vyandlykheden
met des zelfs bedienden ge- 0
reezen waren , dat veele Kabeljauw-
fche Edelen , en de StedeBngen van
Leyde, Delft, Haarlem en Amfterdam,
het H o f in ’s Graavenhaage belegerden,
en vyandlyk befchooten ; doch als die
van Dordrecht met een heir atkwa-
men, zoo is het daadlyk bevryd geworden
, en de verzoening doorgedrongen
; maar niet zonder fchaade
des Stadhouders , wiens waardigfte
goederen echter van het H o f geroofd
wierden. Welke moedwil , niet te-
genftaande hy voor goedaardig bekend
ftondt, hem dermaate a an ’t hart trof,
dat hy ftraks de wapens (3) aangreep, (jicim
en onderfteund van den Hoekfen aan- "xm
hang , met omtrent zevenduizend
Koppen naar.'s Graavenhaage ftreefde.'’'"^'
k Gene de Opperhoofden der Kabeljauwfen
, die aldaar gezeten wai'en,
deedt vetftuiven,
Buiten dit wierdt met al dien oni-
meflag niet anders bedreeven , dan
dat de Stadhouder zyn Gerechtshof
naar Rotterdam overbragt , om aldaar
in ■ meerdere ruft te können ver-
blyven. Doch befeffende , naa het
vrugtloos verkwiften van den arbeid
en den tyd , dat 'er geen middel tot
bedaaren der verfchillende gemoederen
gebooren fcheen , zoo liet hy die
Stad aan dc zorg van Joris , Baftaard
van Brederode , midsgaders aan die
van Dordrecht en Gouda bevoolen ,
en begaf zieh wederom naar ter Veere
in Zeeland ; fchoon ’er niet meer
dan
i 1479 dan drie Stcden ’, Leyde , Haarlem
Brib.
Tom.!,
lbl.4Si.
en Amfterdam , aan dcs Kabeljauw-
fche zyde overbleeven. Wandt de
eerftgemelde Stad was onder het dryven
der verhaalde onftuimigheden ,
(,) Gout- van ode Kabeljauwfen ( i ) ovcrwel-
iiim” zy aldaar met
;,n Holl. eeden eendragtigheid beloofd hadden
aan de Hoekfen ; welken dus uit
: hunne bezittingcn gedreeven zynde ,
; over deeze dwingelandy alom klagtig
vielen , inzonderheid by den Lands-
heer Maximiliaan. Die in Vlaandre
geen kleine beweeging maakte , om
; de Franfche geweldenaaryen , met
magt van V o lk , te keer te gaan, tot
’ de naakende Winter hem uit het veld
; dreef; zuUcs zonder grootere gevolgen
i . het jaar ten einde liep, en de Aardsi
hertog onderwylen zieh naar Brabant
i vervoegde , alwaar zyne Gemaalin Ma- 11480 ria , te Bruffel op den tienden van
(il Hiraii ( z ) Louwmaand , eene Dochter baarde
j die door de Weduwe van Karel
den Stouten onder den doop geheven
en Margarita geheeten wierdt.
] Maximiliaan bleef onderwylen niet
■i ongekweld van de drie gemelde Ka-
I beljaauwfche Steden, welken geduu-
I rig om een anderen Stadhouder aan-
I hielden , invoege de Aardshertog
B zieh eerlang naar Gorkom b eg a f,
JonS” ’ <¡2 twiftenden te (3) bezaadigen ,
S h'oII ™ Steden längs die ftreek te-
foi.sip. gen de aanvallen der Gelderfen te
; verzekeren ; ’t geene omtrent de Stad
Afpere magtige ftribbeiing verfchafte
, die naauwlyks met geweld in rufi.
;■ gebragt was, o f Wolfert van Borfelen
; kwam derwaart, en ftelde het Stad-
■; houderfchap van Holland, dat hem zoo-
:: veel onruft teelde, in de handen van
! den Landsheer Maximiliaan. Dees ,
7 over Dordrecht, Rotterdam en Leyde
7 naar ’s Graavenhaage trekkende, meende
de uitgedreevene Burgers dus veilig
alom binnen te helpen; doch als
; . zyn toeleg mislukte, en hy meer
; dan ooit van dc Kabeljauwfen tot
het aanftellen eons Stadhouders verzogt
wierdt , zoo gaaven de Holom,
onvcrmindert hunne onlangs Ver- 1480
kreegene voorrechten , voor deeze --------'
maal zoodanigen man te kiezen, die
door zyne onzydigheid de partyfchappen
mogt dempen. Deeze aanmerking
bewoog Maximiliaan om zynen
Zeevoogd, Jooft van (4 ) Lalein, (4) Gout?
fchoon een Vlaaming , met het Stad- ch'rö“
houderfchap van Holland , Zeeland S “,™ -
en Vriefland te bekleedeii.
Dit dus verrigt, en de Aardshertog
in ’ Graavenhaage door ziekte gekweld
zynde ? heeft ■ echter een grooten
hoop Volks onder het geleiden van
Jan, Zoon des Hertogen van t^Ieef, en
van Jan van Egmond naar Gelderland
gezonden , die de Stad Wageninge ,
naa geen geringen tegenftand, overmeefterde.
Toen zieh ailes op deeze
wyze door ’s Landheeren tegenwoordigheid
beter liet aanzien, en
dat ’er nieuwe Raadslieden in Holland
aangefteld waren. Zoo riepen
die van Lukfemburg, beneepen van
omtrent twintigduizend ( j ) Franfche (s) Hira>
Krygsknegten, hem ylings derwaart. Ä ' ’
Zulks de Aardshertog met Brabant-
fche en andere knegten , die het
vaardigfte by de hand waren, gefterkt,
en tot by Namen getrokken
zynde , bragt de vyanden , door
zyne aanzienlyke benden en onver-
wagten aankoomft, eerlang in gedachten
van eenen ftilftand der wapenen
voor te ftellen; welke aanbieding
, wyl zy tot bevordering
des Vreedes ftrekte , Maximiliaan
zoowel behaagde, dat men op den
derden van (6 ) Hooimaand, de z e l- (?) chroa;
ve voor drie weeken toeftondt en
verkondigde. Wandt de Franfche m.'
Koning was , op aandrang der oor-
logs zat zynde Gendtenaaren, te raade
geworden met den Aardshertog
een verdrag te maaken , ander
voorwaarde , dat de Dochter
van Maximiliaan , aan zynen Zoon
den Dolfyn ten egt befteed ( 7 ) wierdt, (7),Me.-
en hem door dit middel de Graaf-
fchappen van Borgonje , Auxerois,
Masconnois en Charlois zouden gelanders
hem eindelyk de vrye keur, laaten worden, Op dusdaanig een
' Q q a. be- -in: