Rte
il I
lyoS dusdaanige onherftelbaare fchaade te
koefteren o f te kweeken ; ja men eindigde
met hem te zeggen, dat het ver-
nietigen van ’t huuwelyk goed , recht-
vaardig, redenlyk, e n geen enkel raads-
befluit maar de ftem des volks was,
die hem hiertoe vorderde. Het Iluk
deeze kleur hebbende is ftraks van
den Koning voltooid, en zyne Dochter
Claudia, op dcn eenentwintigften
van Bloeimaand , ( : ) door den Kardi- lyoS
naal van Amboife in de voile vergade-
ringe aan François Graaf van Angoulê-
me ondertroud. De merkwaardigheid Tom.i, '
van dit bedryf, en het deel , ’t gene™®” “'
François, als Opvolger de.s Ryks, in den
loop deezer gefchiedeniflen zal krygen,
noodigt my om zynen penning, weinig
tyds vroeger gemaakt, hier in te
lasfen.
(1) Daniel
Hift.d e
France
Tom. V.
pag. !•
(3 Imhof
Geneal.
in Gall.
Tab. XII.
F ra n ç o is H e r to g v a n V a lo is e n G r a a f v a n A n g o u lêm e fp ro o t u i t K a re l d e n V y f d e n K o n in g
v a n V r a n k r y k , d o o r L o d e r v y k H e r to g v a n O r le a n s tiv e e d e n Z o o n v a n d ie n K o n in g e n B r o e - .
d e r v a n K a re l d e n Z e s d e n ; z y n G r o o tv a d e r w a s Ja n G r a a f v a n A n g o n lêm e , d e d e rd e
Z o o n v a n d e n g em e ld e n L o d e w y k ; z y n V a d e r K a te l te e ld e h em b y A lo if ia D o c h te r v a n
P h ilip s H e r to g v a n S a v o ije , w e lk e h e m d e n tw a a lfd e n v a n H e r fftm a a n d ( 2 ) in ’t v ie r -
e n n e g e n tig fte ja a r d e r v o o rg a a n d e e e uw e t e r W a e r e ld b r a g t ; en d e w y l z y n V a d e r tw e e
ja a re n la a te r g e fto r v e n ( 3 ) was , z o o v o e r t h y als e e n ig e Z o o n , r o n d o m z y n e je u g d ig e
a f b e d d in g , d e e r fly k e e e rn a am e n o p d e 'v o o r z y d e v a n d e e z e n p e n n in g :
F R A N C O I S D V C D E V A L O I S , C O M T E D 'A N G O L E S M E ,
A V X A N D e S o n E A g e .
FRANCOIS HERTOG VAN V A LOI S , GRAAF F AN ANGOUL
E M E , IN H E T TIENDE JA A R ZTNS OUDERDOMS.
D e k e e rz y d e d ra a g t e e n e n S a lam a n d e r le g g e n d e in e e n ig e v lam m e n , v a n w e lk d ie r de
(4) Para- o u d e N a tu u r k u n d ig e n ( 4 ) fc h re e v e n , d a t h e t i n ’t v u u r le e v e n , e n h e t z e lv e d o o r z yn e
fïc D e ™ ' k o n d e e ig e n fc h a p p e n b lu ffe n k o n d e ; h o e h e t z y , m e n v in d t d e v lam m e n h ie r als een
vyfcnpag. z im re b e e ld v a n d e n e ig in g e n en d r if te n d e r m e n fc h e n , z o o i k m e e n e , a fg e b e e ld , e n deeze
b y g e fte ld e ija re u k als lü t d e n m o n d v a n d e n G r a a f v a n A n g o u lêm e v o o r tk o o m e n d e ;
N O T R I S C O A L B V O N O , S T I N G O E L R E O . M C C C C C I I I I .
I K FOED E HE T G OEDE , BLU SS E HE T KWAADE . 1 7 0 4 .
Koning Lodewyk, geen ander dekfel
hebbende dan te verfpreiden van de
Staaten zyns Ryks tot dit huuwelyk
gedwongen te zyn , deedt zulks zyne
Bondgenooten , alsmede andere Vorften
alom weeten. De Keizer en de
Koning van Kaftilie, hunnen voornaamften
Erfgenaam den Hertog van Luk-
fem-
( I ) Ma;
lima Hift.
d'Elpagne
Tom. V.
FSoteF
It) Mariana
Hift.
Wpagne
Tom. V.
W-S34.
(!) Mi-
yoiHiil.
ÿfpagne
Tom.v. P' P!'
femburg hierdoor van het uitzigt op
de Hertogdommen Milanen , Bretanje
en Borgonje, midsgaders de Heerfchappy
van Genua , Afte en Blois verfteeken
ziende,hielden zich magtig gebelgd,
inzonderheid Koning Philips , die ,
fchoon zyne Nederlanden aan ’t gevaar
van de invalien des Franfchen Konings,
des Luikfchen Biffchops en des Hertogen
van Gelder bloot ftonden, echter
deezen hoon niet ongemerkt zoude
gelaaten hebben , zoo de zaaken in Kaftilie
federt niet een ander aanzien gekreegen
hadden.
Wandt Philips, belemmerd met de Ko-
ninginne Johanna zyne Gemaalinne , die
eenigen tyd van ’t gebruik haarer gezonde
icden ontblood was, hadt eerft
den Grooten en vervolgens den Staaten
des Ryks ( i ) voorgedraagen om
haar in verzekeringe te ftellen ; maar
de Kaftiliaanen uit ongemeene achtinge
voor de overleede Koninginne, o f uit
meerdere zugt voor hunne natuurlyke
Landsvrouwe dan voor eenen uitheemfchen
Vorft , die wegens zyne Egtgenoote
alleenlyk in ’t gebied konde treeden
, wilden zulks niet gedoogen ; te
meer , omdat men het ongemak der
Koninginne uit naayver omtrent haaren
Gemaal en dcs zelfs fpeelende minne
gefproote waande , mids Philips de be-
kooringen der Vrouwlyke fchoonheden
by uitneemendheid onderhevig was. Dierhalven
wierdt het voorftel in de vergaderinge
der Staaten verworpen, Johanna
andermaal voor Koninginne, Philips
( z ) alleenlyk in waardigheid als
haar Gemaal voor Koning , en de
Prins Katel hun Zoon voot wettige
Opvolger en Erfgenaam der Kroone,
naa den dood zyner Moeder, erkend.
De achtbaarheid des Konmgs, dus gefchonden
, ontfing nog grooter krak ,
toen Philips ter kwaader uure beftondt
de Amptenaaren des Gerechrs te dwingen
, de vryheden der Geloofsonder-
zoekeren te befnoeijen , veele Kaftiliaanen
hunner bedieningen en Stevoog-
dyen (3 ) te ontblooten, en Nederlanders
in de zelven te dringen; waardoor !
de agterdocht diepe wortels in de ge-j
moederen van dien Landaard fchoot, 'fo tf
niet weinig verzwaard door ’s Konings '
gebrek aan p ld , en der Kaftiliaanen
aan leevensmiddelen ; invoege eenigen ,
gemerkt de fpelen , de gafteryen en
de vermaaklykheden ten Flove, echter
voortgingen , zicli grootlyks beklaag-
den, en weder naar Ferdinand verlang-
den; maar dees, van een geweldig wantrouwen
bezeten , was naar Napels
gevaaren, omdat hy den Grooten Veldheer
Gonfalvus voorheen vrugtloos op-
ontbooden , en federt aan valfche gerügten
van des zelfs vyanden geloof ge-
flaagen hadt, even ot Gonfalvus eenen
anderen , ’t zy den Keizer , ’t zy dcn
Koning van Vrankryk, of met hulpe van
den Paus zich zelven op den Napelfchen
Troon (4J wilde ftellen: maar Fer- (4) Ma;
dinand, zoodra hy alles in orde en te d’Erfigl^'
zyner gehoorzaamheid bereid vondt ,
viel in vry grooter kommer , door de
tyding van het overlyden zyns Schoon-
zoons Philips.
Dees te Burgos gekoomen om de
voorbereidfelen tot de Kroning te beftellen
, en zyns Schoonvaders trouwfte
aanhangers yverig vervolgende, midsgaders
aan zynen Gunfteling Manuel de •
Voogdy van Burgos opgedraagen hebbende,
wierdt van dcn zelven Vorftlyk
onthaald, naa de maaltyd viel de
Koning Philips ( , - ) aan ’t kaatfen, en, h i s .
door ’t hevig en langduurig fpeelen ver-
hit zynde , aan het doorflaan van veel vom.v!'’
met ys gekoelden dranks, welke hem
zoodaanige ontfteltenis verwekte, dat hy
van eene kwaadaardige koorts aangetaft
binnen weinige dagen in ’t graf raakte.
Men vindt ’er, die melden, (i5) dat hem («)Danisi
doch ( 7 ) anderen, die dit venverpen, Tom.iv.
fchryven de oorzaak aan ’s Konings uit- o f S i
gelaatene ontugtigheden toe. Een ze- ¡¿rteteno
ker ooggetuige van ’t gene toen aan T o m .v .
’ t H o f omging fchryft, (8) dat het onge- (sf'pctei
mak fproot uit ontfteekinge door het E j f “ '
kaatsfpel behaald, daar de Geneeshee- ^
ten nog byvoegden, dat het hartzeer
van zich zonder geld te vinden om
zyne Krygsbenden te betaalen hier
veel toe hielp. Hoe het zy, dit Ooften-
C c c c c 1 ryk-
'i:'
:: i ¥ |
•ilii 'i'nif
te' ' / I ,
ii
a il _