¡ I î
OS i
r
fpraak des Hertogen van Orleans ,
ilraks verleend wierdt. Waardoor de
Stad en ’t Land weergalmde van
vreugde , met welke zy den Vorft
in de Stad gcleidden , alwaar huizen
cn ftraatcn met iieraaden en vertoonin-
gen pronktcn. Ja men hadt alleen op
de poort , door' wclke de fleep bin-
nen. raakte , tagtig Trompetters
met zilvere'trompetten en zes klaroe-
nen gefteld, die een ongemeen geluid
verwekten. Uit deeze voorbereidfelen
volgden de gaftmaalen, danferyen en
fteckfpelen, daar ' verfcheidene dagen
meé doorliepen , aleer de vrolykheid,
door ’t vertrek van ’t Vorftlyke gevolg,
met het veertigfte jaar dier eeuwe eindigde.
Een ty d , aan welken de leesgieri-
gen hun meefte vermaak. verfchuldigd
zyn, door de geboorte der Drukkonft,
het voedfel der verftandigen, ’t gene
in deeze dagen , ’t waarfchynlykfte
(i)H.ja. ¿oor ( i ) Laurens Ko ller, een Burger
nüBatavia . ■ -j •. j
pag.asj. van Haarlem , wierdt uitgevonden ;
die ’t by trappen tot die volmaaktheid
bragt, waar in wy zyne gedrukte boeken
nog befchouwen.
De Hertog van Borgonje befeffende
, dat de Hollanders, Zeeuwen
en Vriezen niet alleen tegen de Qo-
fterlingen vyandlykheden pleegden ,
maar zelfs onder hec geleiden van
hunnen Zeévoogd Hendrik Heer
ÍÍaS ' " C>-) (I® Vlaamfche kuften
ontveüigden , den koophandel ftrem-
d en , en in den loop des driejaarigen
oorlogs ongemeene dierte van graanen
veroorzaakten, heeft, om dit voort-
kruipende kwaat te ftuiten, zyne Afgezanten
, nevens die der voorfchree-
vene Geweften, näar den Koning van
Deenmarken gefchikt ; vermids dees
zieh tot Middelaar aanbood. Naa
eenige onderhandelingen , welken de
Volmagtigden van wederzyde te Kop-
penhave ch-eeven, kwam men, op den
drieentwintigften van Oegftmaand, tot
Flandr.
fbl. l ÿ j .
1441
m i l i ' ''®'' Beflniten van een tienjaarig (3 ) be-
ken vaa ftand met de zes W endifche Steden,
Oorlog” Lubik , Hambui-g , Roftok , Sraalfont,
L t ' L Wismar en Lunenburg. Dit ging ver-
zeld van eenen vreede tuflchen Chri- 1441
ftoffel Koning van Deenmarke , Zwee- '
dc en Noorwege , en de gemelde
drie Nederlanden ; midsgaders' de
verzoening met den Hertog van Hol-
ftein ; en weinige maanden laater met
de Landen van Pruiflen en Lyf-
fand.
Zulke vriendlyke ‘ verbintenis was
den Landzaaten niet alleen, maar ook
den Hertog, voordeelig, om zieh te
vTyer aan de andere zyde te beweegen
; wandt zyne Gemahn Ifabella
was , om eenige haperingen, b y den
Koning van Vrankjyk gereifd , om
niet eenen den Vreede met de Engelfen
te beraamen ; doch als dit niet
vlottede, en het verbond van Atrecht
niet alleen onvoldaan bleef , maar zelf
geduurige inbreuk leedt , zoo baarde
het gedrag des Konings magtige be-
kommerniflen, die nog te meer wak-
kerde, om dat de Hertog van Orleans
, teveel van den Borgonjer ge-
koefterd, in Vrankryk met den nefc
-wierdt aangezien.
Onder het dobberen dier oneenighe-
den, zaten de Kerklyken niet ftil ,
vermids Paus F e lix , aan ’t hoofd der '
Bafelfche vergaaringe , zyne achtbaar-
heid tegen (4 ) Eugenius ftaande
hield. Dees wederom , uit yver van Ecdcf.'
gefchonde hoogheid , fcholt zynen
Amptgenoot voor Ketter , des zelfs
Verkiezers voor Scheurmaakers en de
gemeenfchap onwaardig. En hieldt
met zonderlinge vlyt de vergaaring
te Florenfe , daar de Grieken in gemeenfchap
traden , nog ftaande. Ja
men hadt, van toen af , den Patriarch
der Armenieren aangezogt , om
op het voorbeeld der Grieken , zieh
’s Paufen gezag te onderwerpen , en
de ftellingen dier Kerke welke met
die der Roomfche ftreeden, te verlaatcn.
Straks , naa deezen het Paufch-
lyk gebied waren ingelyfd , zyn de
Jacobiten cn die van Ethiopie ook
daartoe overgekoomen. En dewyl
deeze yver geen geringe eerbied
en aanhang, onder de Eiiropifche
Vorften , wegens Eugenius ver-
wek-
1441 wekte , zoo heeft men het voltrekken
dier handelingen, welke eerft
,,)D..Pinin dit jaar ten einde ( i ) liepen , als
Biblioth.
Ecckf.
; Tom.Xn- -
cen iianmerkelyk geval van de Ke rk e , 1441
tot lof van dien Paus , op deezen ~ ^
penning uitgedrukt.
Op het voorftuk vertoond zieh de gedaante van . Eugenias, zittende in zyne Pauslyke
optooifelen , dc rcgterhand to t den zcgcn omhoog helfende , in de flinker heeft hy den
flcutel , een teken van het Pauslyke ( l ) gebied, vermids het wapen dier Kerkvoogdcil
twee gekruiftc fleutels tot dat einde voert , ’t gene hier aan de reg tc r , cn dat van
zyn G e fla ch t , ’t welke een zilvcren band ( ? ) °P “ 11 blaauw veld draagt, aan dc flinker
zyde gefteld is ; doordien Eugenius nit het Huis van Condelmerio te Venetie gefprooten
was.
- O p de andere zyde , alwaar de Griekfche Keizer Jan Paleologus, tegen over den Arme-
nilchen G e z a n t , voor den Heiligen Petrus gcknielt le g t , leeft men het andere deel van het
omfchrift, ’t gene van weerkanten deezen aaneengchegten zin heeft,
Y, ( i )U V e -
4? iitable Art
.4 <3u Blafon
, parMcne-
... llner. pag.
166.
(3)Bonan-
ni Nu-
niifm.
Pontifie.
Tom.J.
fol. 30.
S V B E V G E N I O P A P A I I I I , A N N O X R i s t I M C C C C X L I ,V N I T I S V N T ,
G R A I C I A R M E N I i i n S I N O D O F L O R E N T I N A , C V M S E D E
A P O S T O L I C A .
O N D E R P A U S E U G E N I U S D E N V I E R D E N , I N H E T J A A R VAN
K R I S T U S M C C C C X L I , Z I N D E G R I E K E N E N A R M E N I E R S ,
I N D E F L O R E N T T N S C H E V E R G A A R I N G E , M E T D E N
A P O S T E L Y K E N Z E T E L , V E R E E N I G D .
144z
Sedert trok Eugenius de vergairing
van Florenfe naar' Rome , en deeze
wierdt eerlang gefcheiden, gelyk die
van Bazel door de Franfche wapenen
verftrooid raakte , beiden meerder af-
gemat dan verwomien; wandt de eene
noch de andere weck geene duims
brcette van ’t gewaande recht , en
de fcheuring duurde tot aan den dood
van Eugenius , die eerft in ’t zevenen-
veertigfte jaar deezer eeuwe voorviel:
vermids Nildaas de Vyfde, tot zynen
opvolger verkoozen zynde, zooveel
op het vreedzaame gemoed van Paus
Felix vermögt, dat dees den gekroon-
den Myter voor eenen Kardinaals hoed,
verwiifelde en dus het einde maakte
aan die ergerlyke en verderfiyke
tweefpalt.
Dit hier kortlyk ingelaft zynde, om
het geleede agterdeel der Kriftenen
in ’t algemeen , en de aanmerklyke
gevolgen, die hier naamaals uit ontftaan
z y n , te ligter te bevatten, zal ik
den draad der Nederlandfche gefchie-
deniflen met den Hertog van Borgonje
wederom aanhegten. ' Dees dan
gehoord hebbende , dat p’rederik Hertog
van Ooftenryk, die van de Duir-
fche Vorften naa Albert den Twee- -
den op den Keizerlyken troon gefteld
w a s , thans op den zeventienden van
'Weidemaand (4 ) te Aken de goude («ig.roo
kroon op ’t hoofd gekreegen h a d t, £ ,p jg .
en zyne terug, reis door het Graaf- >73-
fchap van Borgonje ftondt te neemen,
heeft zieh dierhalven naar Bafan(:on
begeeven, om de voorbereidfelen tot
des Keizers aankoomft Vorftlyk te be- •
ftellen; gelyk de zelve aldaar. op het
P X plechli
:|