!■' I'M
1430
P H i l i p p u S , DE I G R A t i a D V X B V R G u n d i / e .
P H I L I P S , D O O R G O D S G E N J D E H E R T O G V A N B O R G O N J E .
O p des zelfs andere zyde Iccft men rondom vier vuurftaalen , ftcencn en vonken, in
verfchillende woorden van den voorgaanden penning, eene gelyke bediedc^is.
lAMA l S A V L T R E , JAMAI S A VL TRE .
N O O I T E E N E A N D E R E , N O O I T E E N E A N D E R E .
1430
( i ) But-
gens
T roph.
dc Brab.
Tom . I.
fol. IJ.
Het nieuwaangevaarde gebied des
Hertogen van Borgonje beftondt wel
uit vier tytelen, als Hertog van L o tteringe
, Brabant, Limburg en Mark,
graaf van Antwerpe ; maar eigenlyk
in drie Landfchappen , vermids het
eerfte alleen in den blooten naam gelegen
, en onaffcheidelyk by de Hertogen
van Brabant, die daar door een
goed deel van Nederlotteringe beia-
ten, en uit die Hertogen afftamden,
gevoerd was ; ’t gene de Naakoome-
Ungen vereenigd hielden, te gelyk met
het Markgraaffchap des heiligen ( i )
R y k s , beftaande uit leker L an d , dat
geene vafte Steden begrypt, dan Lier,
Herental en AnPwerpen, dat ’er de
hoofdftad van i s , en den naam aan
verleend heeft. Limburg was insgelyks
een deel van Nederlotteringe ,
’t welke van byzondere Opperhoofden
beheerfcht wierdt, tot het overlyden
van den laatften Hertog Walleram gelegenheid
verfchafte aan Jan den Eer-
fien Hertog van Brabant ,, om het
in het laatfte der dertiende eeuwe door
(i) But- ■ middel van geld en vermoogen ( z ) aan
zyne Landen te hegten.
Met decze nieuwe heerfchappye
zag zieh de Borgonjer ryklyk beloond
voor zynen arbeid , federt 200 weinige
jaaren in de Nederlanden befteed.
En dewyl eige belang hem voor zooveel
tyds van de Engelfen verwy-
derd hadt , maar nu door de nieuwe
bloedverwantfchap zyner Gemaaliimc
Ifabella , die van de zyde haarer Moeder
uit het Huis van Lankafter gefprooten
was , als door het oude verbond
der Engelfen, opgewekt zynde, her-
vatte hy wel haaft den oorlog tegen de
gens
Troph.
de Brab.
Tom. I.
fol. 297.
Franfen , en liet de aanbieding van
dien kant gedaan dryven. T e meer,
om dat de overwinnende wapens der
Engelfen, die Vrankryk op den oever
zyns ondergangs bragten , door cen
wonderlyk .geval onderwylen te rug
gedreeven waren; wandt eene boere
Dochter hiit Lotteringe, Johanna van
Arc , verklaarde zieh door hemel-
fche inftortingen tot het heil en de
verloffing van Vrankryk ( 3) gezon-
den te zyn. Invoege deeze Dochter, chron:
naa eenige beproevingen doorgeftaan
te hebben , gevolgd van s’ Konings
volk , naar Orleans ftreefde ; welke
Stad , toen van de Engelfen ftreng
belegerd zynde, niet alleen door haare
hulp gered en van het beleg ont-
ilaagen , maar de .overwinning alom
behaald , de Koning, Karel de Zevende
, te Reims gezalfd , en daar door
zyne partye nieuwe hoope gegeeven
wierdt. Zulks het versgekroonde
hoofd , uit erkenteniiTe , de gemelde
Johanna ' met haar Geilacht veradelde,
die federt het door haar opgellaage
beleg de .Maagd van Orleans geheeten
was.
In dien ftand der zaaken bragt de
Hertog van Borgonje , de veiling
Choify overweldigd hebbende , zyn leger
, nevens dat der Engelfen, voor
Compiegne , ’t gene aan magt van
voorraad noch kloekmoedigc bezetting
gebrek leedt. Desniettemin ontilak
het gerügt dier bclegeringe zoo veel
yvers in Johanna van A r c , dat (4 ) z y , W Mon-
op den vyfentwintigften van Bloei- chwl.
maand , zieh met eenigen onder- J“’-
ftand , zonder dat de belegeraars
zulks merkten, in de Stad wierp,
cn
1430 «n hier door den luft der bezettelin-
^ gen dermaate tot het gevegt ontvonli-
t e d a t de Heldin nog dien zelfden
avond, aan’t hoofd van omtrent vyf-
o f zeshonderd mannen, naar de wyk
van Jan van Lukfenburg uitviel, en
aldaar magtige verwarring, eerlang van
een haglyk gevegt gevolgd, te weeg
Eragt. Maar toen de Borgonfen be-
ituuwd van de EngeEen met fterkere
manfchap aandrongen, zoo is z y , on-
-der het bedryven van ongemeene dapperheid
, waar door veelen haars gevolgs
behouden wierden, van het paerd
geraakt, en by de Borgonfen gevangen
geworden; die in deeze geluk- 1430
kige ontmoeting meerder ( i ) ver- jochr^;
maak ftelden, dan of men ’er aan- K i s
zienlyke overwinning behaald hadt; ver- Sauva-
mids zy toen grootere vrees voor die finuat?fol;
Amazone voeden , dan voor eenigen
Veldheer o f Legerhoofd der Franfen.
Zulks deeze aanmerkelyke zeege der
Borgonfche wapenen my gelegenheid
verfchaft , om , by een der zeldzaam-
fte gevallen, welke men ooit hooren
o f zien m o g t, die manmoedige
Heldin zelve van naby , op deeze
haare penningplaat , te befchou*
wen.
Johanna, o f de Maagd van Orleans j b e z a t , in den oudetdom van agticn o f twintig jaal
£ i k »' i“ t e e n tyd bereikte, cen fteik welgefchaape lighaam en
i t Fiin-’ geeft i z y was vän dc teére jonkhéid a f gewend tot den landbouw van haaren V a -
V Z ' A f c ; d e e s , die haar by Ifabella Romeé getecid h a d t , zag zyne Dochter
3j. 5. ,n het Dorp Domremi , niet verre van dc Stad Vaucouleurs aan dc Maas , en op de
grenzen van Lotteringe , ter waereld koomen. 't Gene ook met het omfchrift van
t ó k d e n i s d ’^ ^ t haarer bccldnifle f t t c k t , overeen f tcmt , en dusdaanige
J A N A L O T H A R I N G A D I G N A H E R O I N A L I B E R A T R I X
A V R E L i a n i .
J O A N N A V AN L O T T E R I N G E , D E IV A A R D IG E H E L D I N , D E
B E V R T D S T E R V AN O R L E A N S .
w S d^eeftugtige daaden was verknogt aan de gcvangenifle van deeze Heldinne,
t o t v e ^ e T cM H - d “ ' Engelfen .overgeleverd, die haar met
to ^ ™ heweeging , welke de Franfen
den ® aanwenddcn, echter in her volgende jaar te Rouan dceden verbran-
I. Deel.
«¡ill
M Hierii:;:
iiU: