M.F. Q 180 u i n t i l i a n i D e c l a m . V.
optatæ lucis recreatum occurfu ; ilium,
cui rurfutn cederet æger luxuriofus .
Dii, Deæque! Quantum in Pâtre in-
dulgentiæ, quantum caritatis inveni ?
Reverfe, inquit, pafce . Abite modo
miferationes, recede parumper pietas ;
non ille mihi Pater eft, non ego fum
Filius. Enhominem, qui me rurfum,
puto, in captivitate relinqueret . Ad-
juvate, Santtiffimi Viri, mérita juve-
nis ; æftimate fenis aviditatem . Hoc
faltem debebat Pater alimenta non po-
fcere, ut mitius agere videretur, quam
cum redimeie me non voluit. O mors
expetenda miferis, quoties te intra il-
los inauditarum calamitatum linus ,
modo ftriéforum rabida colluftatione
membrorum, modo rara quadam cru-
ciatuum aviditate quæfivimus ! Fateor
enim, & , audiente confcia divinitate,
proteftor , fuppliciis ipfe fatpius ultro
pe&us aptavi , & parata ingruentibus
undique vitalia flagellis exhibui; bar-
baros ipfe piratas, ut immitius aude-
rent, ut graviori dextera ferirent, ad-
monui. Quid enim de folatiis, reme-
diisque vit* fperarem homo , qui &
nihil unquam inveneram in Pâtre pie-
tatis, & fperare ultra non poteramdo-
mefticarum facultatum auxilia , quas
jam fenex omnes in luxuriolî redem-
ptionem infumpferat ? Fuimus liquidem
, Judices , fuimus duo fratres ,
luxuriofus alter , libéré jam dicamus ,
& mollis , & qui debuerat fetnper a
Pâtre minus amari ; alter in vit* mêlions
munera, in patrem fie pronus,
ut nunquam non meruerit in alterius
comparatione prseferri. Sociavit fenex
tarnen juvenum diverfitatem ejusdem
peregrinationis confortio , non nihil ,
ut credo , fortaffe fperans alterum de
meliori fratre fumpturum , fi mollio-
rem
daturrique Temper , ilium jam quadam Dku
miferatione diligerem. Quid profuit 23 M*T1°
individua pietas? Eratetiammenolen-
te manifeftum, utrius magis colloquiis,
magis lætarer afpeftu . Vélit , nolit ,
Judices, ipfa quoquequerela juvenis ,
quid de Patris fateatur animo, probat.
Irafci quod non fit fratri prælatus x -
gro, 24 impatientia eft hominis, quo
magisametur. Accipite,Judices, majorent
pietatis *qu* probationem : fi-
lium nec peregre dimilfurus elegi, jun-
xi Fratrem, aptavi comitem, & utro-
que Patris latere nudato , vifuS fum
mihi magis habiturus utrumque me-
cum , fi pariter effenr. Hanc apud
me juvenum atqualitatem etiam inca-
lamitatibus fortuna fervavit. Uterque
captus eft, ambo deredemptione feri-
pferunt, diffimileslicet. Iterum tarnen
& inter adverfa perfuafionem charitatis
invenio. In captivitate communi, puto
, minus fperavit ille de Pâtre , qui
languere ccepit. Tu mihi nunc., impo-
tentiffime juvenis, tu quæfo refponde.
Quid aliud facere debuerit Pater duos
redempturus? Cunéfas facultates in pretia
collegi: rus, fervulos, 16 penates,
& omnia utiliora properanti feftinatio-
ne 27 perdentis addixi, & ultra quam
non poteft excogitare fummus affeftus,
nihil fenedfuti me*, nihil dubiis cafi-
bus ( proh inconfulta pietas ! ) nihil ne-
que illi refervavî, quem redemiffem.
Qpantum, Judices, ad piratas tulerim,
feire poteftis ex hac fame. Fuerit pretium
licet exiguum, parvumque, dum
totùm : fingite quamlibet divitem ,
quamlibet pauperem Patrem , nemo
unquam plus pro liberis dédit , quam
qui fibi nihil reliquit . Utrum ne igi-
tur, Judices , nemo mortalium habet
pretium plurium liberorum? An piratic*
»3 Indivifa mea pietas inFiliis meis. 24 Qui enim magis amatur is eft quidolet, fi etiam in hac
occafione non ametur , & liberetur. 25 Una fimql. 16 Fortaffe intellige fimulacra aurea , argenteaDeorum
penatium, quos quisqueDomi colebaç. 27 Tanta fcilicet feftinatione vendidit, ùt cito
pretium colligeret, ut ilia fare ia vendendo perdiderim dum parvi vendo cito eiqptorem inventurus.
L a u r e n t i i P a t a r o l i A n t i l .V . 181
CEct». tic* feritatis ingenium eft , in capti-
“ iT'0• vorum taxatione folos æftimare redi-
raentes? Dii immortales, quam arro-
gans me pirata , quam fuperbus exce-
pit ! Parum, inquit, attulifti fenex_,
languet alter . Quid ego a diis homi-
nibusque merui , quod mihi non red-
diturus utrunque ", 2? non ipfe potius
elegit ? 3° Saevus , & humani doloris
artifex, negavit a me duos polie redi-
mi. Deinde ut hoc triftius, utdiffici-
lius pffet, redditurum fe dixir , utrum
maluiffem. Vides, juvenis, quantum
pietati me* teftimonium reddiderit ipfa
crudelitas. Conditio nonponiturnili
duos redempturo. Expe&atis, certum
habeo, Judices , ut in triftifîim* ne-
ceflitatis pofitus 3' abrupto, ad *grum
continuo properaverim . Quis non pu-
tet, audita conditione vincula me fta-
timdetraxiffelanguenti? Oderitis licet
32 confeffîonemmeam, 3î deliberavi.
Tenuit, inter illos inexplicabiles doloris
æftus, perquam longum pietas 34 mife-
ra confilium : &quod nunquamfatis 3S
manibus filii, nunquam fatis 36 exeufa-
bo confcientiæ me* , non ftatim mihi
ille 37 deficiens î 8 unicus fuit .
39 Diffimules licet, orbitas , ego mihi
plurimum videor adjeciffe languo-
ri cunflationis mora , & fenfît infeJix
-4° quid in eleftionis hujtis 4 1 necef-
fitate fuerim neutro languente faftu-
rus . Tandem , quod folum habebat
4 * ambitus genus, defperationepræva-
luit. Accepi , fateor , ilium , qui 41
folutus quoque non 44 fequebatur, quem
non gaudium redemptionis, non lætitia
rem deliti* parumper luxusque do- Anti-
mus, &pr*fens patris indulgentia de-
ficercnt . Difceflimus una , Judices ,
patremque jam tunc quoque alterum
jam pr*ferentem reliquimus. Varium
iter per maria terrasque duo moribus
ingenioque diffimiles compofita focie-
tate fufeepimus. Profpexerat forte pe-
regrinatio luxuriofo, fi non incideba-
mus in piratas . Irruere in nos enim
f*vi trucesque humani generis hôftes,
pariterque captos intra profundos horrend*
caliginis carceres continuis de-
ftinavere cruciatibus . Ad triftem il-
lam miferandamque captivitatem fuos
quisque iterum mores, fuam naturam
afferre : Alter enim , cui neque tam
pronum parentis ingenium fervire fatis
, optatâsque omnes delitiarum luxusque
vices afferre videbatur, demit-
tere ftatim animum, ac fatifeere , &
velut in mortem cæpit languere, pal-
lefcere. Mihi, dicam audafter, Judi-
ees, acceffit quædam incalamitate fu-
perbia ; compofui me ad fortem quam-
dam, attonitamque patientiam ; neque
magis mecaptivitas torfit, quam quod
mihi inutilis effem , & patri . Quantum
ideo redimi, quantum merueratn
ideo præferri ! Scripfimus ad Patrem
pariter de redemptione ; neque fruftra
homini nuntiatum eft. Coaftis enim,
quæcumque ille poterat , pretiis , do-
mefticis facultatrbus venditis propera-
vit ad carceres, dicere modo nonpof-
fum ad filios. Miferum me, deceptum-
que paternæ interpretatione pietatis !
Sperabamdiverfitatis aliquid abhomipræ
ne
a8 Conceflîo. 19 îta enim nulla in me cecidifiet in v i t a „ 30 Pirata. 31 Ruina^? præcipitio.
ß i Quod fateor meam deliberationem. 33 Quemnam exduobus eligerem . 34 Quia pofita in hac
triftiffima conditione eligendi unum tantum, & alterum relinquendi in manibus Piratarum.
35 Anim* Filii mei redempti, & defun£li. 36 $cio enim me in redimendo aegro per quam re£le
feciffe i non omnino autem re£le in deliberando , debebam enim ipfum illico eligere, quare hano-nun.-
quam'fatis excüfabo injuriam . 37 Morti jam proximusFilius. 38 Tamquam unicus creditus^ nulla
alterius habita ratio ne . 39 Senfus hic fere ; licet videri poflim diflimulare quae dicam, improbe fcilicet
haze aflerere^ quia jam mortuus eft Filins. 40 Quidnam feciftem fi ambo fani fuiffent ; nam fi
adeo dubius fui, licet haberem necelfitatera ipfum quia ægrum redimendi, multo magis dubitaffem, îm-
mo fortafle ipfum nullo modo elegiffem fi fuifiet incolumis . 41 Neceffitate ipfum eligendi propter
ægritudinem . 42 Scilicet partialitas ex ambitK. 43 Vinculis piratarum > 44 Erat enim prae ægrv.
tudme ferendus & adjuvandus.