mur ; ipfe tu potes tentator credi
ipfe etiam obfccenus ; ipfe odio , in-
vidiaque violentus. Dum enim tenta-
tum te credimus, mitius agemus , ni-
mis blandimur. Proclamo, C. Mari ,
& , audiente me Romano Exercitu, fe-
cure audafterque proteftor , quis nos
tentatæ obfcoenitatis accufet, finege-
mus? aut cur ideo folum fcelerati Militis
confeffioni credendum, quod non
poteft amplius aliter Juvenis tuus af-
firmare ? Mentior , fi non eft potior
nobis te accufandi caufa , tamquam
infidiafe, tamquam violente Tribunum
occideris. Novimus militarium odio-
rum licentiam, efferatamque libidinem;
novimus frequentes rixas , & negata
Ducibus obfequia. Exafperant aliquan-
do ille pronior in alios affettus , iili
durius imperati labores, modo objetfla
palam ignavia , modo caftigata feve-
rius indulgentia . Quam plura pofsem
fcrmone profequi ! Quisquis enim u-
titur gladio, quando aliter fervari poteft
, non illud fane præftat ut fe tuea-
tur, fed ut occidat. Et quid fane nobis
reftat adfidemnefariiconatus, cum
fic egerit impius homo , ut videatur
violentius egifse antequam tentaretur,
& fe -ab omni accufationum difcrimi-
ne libcrafse cæde Tribuni ? Alioquin,
fan&iffime Imperator , quis probare
contendat, aut quis inde credat, tarn
indigno luxuriæ æftu irruifse Nepocem
tuum? Hoccine ad impudicitiamtem-
pus? hæc corruptoris occcaßo ? Dum
atrox nos bellum exagitat , dum qui-
nimtno colldtis cominusfignis, jugulis
noftris numéro fævitiaque timendi imminent
hoftes, moras agit Tribunus,
& libidinis notas patitur? Deligit ad
meretriciam deleftationem potiflinjum
pugnae tempus ; & inter miferandas
pu-
quo ad altiorem quisque honorum gra-
dum extenditur , magis in exemplum MATI°-
fpeflantibus patet. Cum aliiexcubent
armati, alii clauftra portarum tuean-
tur, alii vallum, foflasque fcutis inni-
xi cingant , cibum ipfum 79 ftantes
capiant, Tribunus inter fcorta voluta-
bitur? &has folas vigiliasaget? acne
ideoquidem brevem faltem frugalitatis
perferet fimulationem , ne hæc ilium
facere Milites fciant ? Age porro, fi vi-
veret Tribunus, & hoc ad te faftum ,
Imperator , deferremus, circumftaret
univerfusexercitus, nechanc 80 Mili-
tis contumeliam, 80 fed militiae puta.-
ret , quid ageres ? quid conftitueres f
81 Beneficium accepifti, Mari, bene-
ficium, non habes neceflepropinquum
tuum occidere . Nam fi vere æflime-
mus , Imperium populi Romani ad
hanc diem militari difciplifla ftetit .
Non enim nobis aut multitudo major
eft quam caeteris gentibus , aut vehe-
mentiora corpora, quam vel his ecce
Cimbris, aut majores opes , quam lo-
cupletiflimis regnis , aut mortis coa-
temptus facilior , quam plerisque bar-
baris caufam vitæ non habentibus .
Principes nos facit feveritas inftituto-
rum, ordo militiae , amor quidam la-
boris, & quotidiana exercitatione af-
fidua belli meditatio . Itaque plura
pene moribus, quam viribus vicimus,
cum captivae quoque fanfte 82 habe-
bantifr , & 83 contumelia etiam ho-
fti aberat . Quæ omnia longa fuper-
bæ nobilitatis 8+ intermiffa luxuria, tut
nobis mores retulerunt . Dii profefto
magnitudinem tuam curant, Imperator
, ac dirigunt , qui tibi fuper esteras
laudes obtulerunt tam honeftæ
8 S fententiæ occafionem . Quod Miles
fortiter fecit, fi abfolvis, S6 tuum
exem-
79 Non pro commodo fedentes. 80 Stuprum illud non foli Militi fed toto Exercitui illatum putaret.
8i .Quod Miles Tribunum interemerit. 82 Summo in honore, fumma in veneratione tenean-*
tur. 83 N e c p e r injuriam ne hoftes quidem laceffebamus. 8*. Definentia,obfoleta propter luxuriam
&c. 85 Pro Milite. 86 Quodcumque fecit fortiter Miles, in tuam cedit gloriara, & procedic a te
exemplum quod Virura fortem contra luxuriofum abfolveris.
M
• D e CLA-
MAT 10.
exemplum eft. * Nifi forte hoc me per-
turbari putatis , quod Tribunus fuit .
Ideo hercle turpior, ideo morte omni
dignior . Hæc enim conditio fuperio-
rum eft, ut quicquid faciunt? 87 præ-
cipere videantur , & perniciofiflimus
eft mais rei maximus quisque auétof.
Quis continebit militiam f Quis ca-
ftrenfis difciplinæ præcipiet. feverita-
tem? Quis te, Imperator, majoribus
curis diftrifto, delifla Militum coerce-
bit ? Tribuni corpus , & peccatum
corriget ? Ad quem confugiam ? cui
querar ? Sic fit ut necefiè habeamus
ipfi 88 nos vindicare. Tribunus fuit ,
& hic Miles fuit. Tribunus . Hoc di-
cis , cui parère 8? caligatum lex ju-
bet , qui non folum Militibus ,. fed
9° centurionibus præpofitus partem
quandam imperatoriæ poteftatis obtir
net. Ita, opinor, contra jura callrorum
fecerat Miles, etiamlî tantum negaf-
fet . Nefcit quod iftius honoris fafti-
gium, quæ poteftas ordinis : tyroeft.
Age fi ad te, C. Mari, aliquis impu-
dicum Militent detuliflet , ferres di-
centem, Tribunus me juflit? Quod fi
par in utraque parte deli&um eft, hoc
tarnen crimen Militem faltem decet .
Tribunus fuit. Videormehercle, Imperator
, oblitus mediocritatis meæ ,
cum vix unius defenftoni fufficiant ,
quædam pro univerfo diffurus exercitu
. Omnes has quæ eircumftetere le-
giones, florem Italiæ, civiùm, focio-
rumque robora, ùna voce proclamare
apud tribunal exiftima . Non ignomi-
niæ Tribuni parère poflumus : nemo
noftrum recufatitinerumlaborem, nec
in-
publicæ trepidationis facies ftudet vo- Asrr-
luptuari? Egovero, C.Mari, aniftud l0Gli'
credi poflit, rurfum interrogo. Ever-
tunt blandos affeftus quæcunque con-
tingunt adverfa, & per temporum re-
rumque triftitiam ipfa corporum libido
languefcit. Hinc ipfa bellorum af-
peritas, militiæque labores caftitatem
longe tuentur, & , libéré dixerim, co-
gitationes ipfas infringunt . Quantum
inde reverentiæ plus poftulat triftiflî-
mus ille cædium & fanguinis dies ; &
quam minus aptus, minus indulgens
luxuriæ eft! Dicam ultra; pudicitiam
quamdam præftat neceffitatis. Teflor
immortalia Numina ; objici pofsunt
viro majora facinora; libido tune de
Romano Tribuno credi non poteft .
Nolo tarnen, C. Mari, fic defendere
Nepotem tuum, tamquam non jpoffit
miles perditiffimus argui, reusque cæ-
disoftendi, nifi negemus quæcunque
ipfe attulit contra tentantem. Rurfum
igitur etiam corruptoris pereufsorem
accufo; & tam færum militis facinus
augeo, quod contra Tribunum patra-
tum eft. Cuinam etenim leve crimi-
nis genus vis illi ferro illata videatnr,
quem fupra capita noftra Senatus Po-
pulusque Romanus conftituic ? Parri-
cidium hoc appello , C. Mari ; eam-
demque deberi cenfeo Tribuno a Militibus
reverentiam, quam a filio pa-
rentibus. Qiiidnon ferrum igitur, cu-
leumque , & graviflima fupplicia de-
cernimus ? aut cur feramus Militis fe
defendentis audaciam, tamquam liceat
quacunque etiam de caufa occidere Tribunum
fuum ? Pudet quod'non deper-
eufso-
* Qiiintum argum. defuraptunl ex refellemb;argunf. adveï-r. Poterat enim dici, illeerat Tribunus,
ergo minus jufle' ipfe intevemit . Coitfra autem, quia ex hoc quod fit Tribunus dignior fuit morte,
cura enim, juxtaiuperiorum mores, inferiores fe habeant, quodnam vitiorum exemplum advehebat
m Cadra Tribunus ille impudicus? Neque ex eo quod Tribunus ille fuerit, porerat infer« quod dec
bebat Miles parère ipfi jubenti ; non enim boua defenfio effet alicujus accüfati deftupro, quod paf-
fiis eliet fi diceret, Tribunus me juflit. 87 Comfonitvr Orbis Relis ad exemplum, Claud, in Conf.
su" t i r eenfuta eft, ad banc dirigimur Sec. Plin. in Paneg. ad Trajanum.
irn ( pntiusrjaam vindicent nos Tribuni contra aliorum contumeiias . 89 Militem
» h U!n aCa ,8‘s > gtnete quodam Calceamentorum feuTibialium. 70 Sub quibus centum Milites
If