142 M.F.Q u i n t i l i a n i D e c l a m . III.
iool1' quid objicitur, &ftupri facinus appel- quod intelligis . Tranfeo oblatam no-
' Jabimus, poflimus licet fortaffe rnelio- ’ ‘ - • -
ri interpretatione defendi. Habeat perditiflimus
Miles confeffionis noftræ
fuffragia ; non petimus ut ignofcas li-
bidini , ut mitius judices Nepotem
tuum . Percuffori te non jubemusira-
fci quod minus admiferit Tribunus ,
quam ut occideretur ; reum tamen cae-
dis effe contendimus ilium , qui occi-
dit & corruptorem . Abeant , C. Mari
» leges, abeant inftituta Majorum,
fi violenta nobis nefariat ultionis au-
dacia Romanorum Civium infultare
vitae fas elfe contendimus . Recede ,
facer Imperator, in confcientiam tuam,
& Reipublicae , quae ex te toia pen-
det, quae univerfa tibi juracommifit,
fcrutare confilia. Tu quidem a Sena-
tu adverfus Cirobros holies Imperator,
nobis vero fail us es moderator ,
& judex , ut in bellis etiam civilium
judiciorum forma permaneat, & ipfa
inter arma patriis plurimum legibus
honoris ac reverentiae fervetur . An
igitur in exercitu non Romani erimus,
& non eadem optimis praemia, eadem
nefariis Civibus fupplicia contingent!
Aut aliter inurbe, ac in caftris inn«-
centia merebitur, aliter facinorum au-
dacia damnabitur , ut diflimilia fint
Senatus, 1 mperatorisque judicia ! Con-
curremus igitur ante principia ferali-
bus odiis , & perditiffimis aufibus, &
file bunt hie leges, & parricidas timide
traducemus, &eruntqui velintTribu-
ni perculforem abfolvi ? Nos vero ,
C . Mari, conquerimur, clamamus rur-
fum ; nullum invenire caufam polfu-
mus, qua non fit reusquicunque Civem
occidit. Ferrum hoc, quo valemus ad-
eo, nonate, C.Mari, nonaSenatu*
Rolenti
munerum vacationem, &44 blan-
dius quam militia- difeiplina poftulat
44 adularum militiTribunum, 4Jim-
peratas afperrimas expeditiooes , ut
remitterentur, fæpe ordinis, faepe af-
finitatis tuæ ja&atam gratiam . Con-
fitemur, C.Mari, diutius4'S vixitob-
fcoenus 4« corruptor , dum ilia miles
non intelligit. Non audeo dicere, Imperator
, concipe animo temporis ilium
habitum , reforma cogitationes
tuas, in aliis forfitan caufis permitta-
tur indignitatem rei oratione exaggerate
, . de injuria ,noftra latine queri
non pofTumus, parcendum verbis e ll,
inhibenda magna ex parte veritas :
prævarieandum mihi eft , fi pudorem
habeo. Collatis cum hofte graviffimo
cominus caftris , cum totum bellum
quodam genere ad pedem venilïèt, &
omnium mentes iinminentrs pugnae
cogitatio implelfet , circurnfremente
undique barbaroululatu, Romano Militi
pro vallo excubanti meretriciam
obfeotnse libidinis patientiam aliquis
imperat? 47 Suum quisque habeat for-
talfe judicium: mea fententia non fads
pudicus eft Miles, qui armatus tantum
48 negat. Hoc 4» expofitionis loco
, Imperator, m alo accufatori bus cre-
das . Illi narrarunt rpm viro & Romano,
& Milite tuodignam, tantum-
que non ardorem luminum, horrorem
capillorum , fremitum indignationis
ante oculos dicendo pofuerunt . Ad
primum ftatim obfcoenæ libidinis fer-
monem, non aliter quam fi inhoftena
clafficum ceciniffet , gladium ilium ,
quern a te pro s® pudicitia noftrarum
conjugum aeceperat, per pe&usinfan-
di corruptoris exegit , & in latus ultra
pe-
OSCIA.
MAT!©.
44 Nimis domeftice, & funiiiariter, & partiàliter contra-bonam Difciplinam egiifeTribunum cura
Milite, nimis ipfî nolenti indulgere volentem . 45 Imperatas Legioni afperrimas expeditioncs , ut
remitterentur Militi, ideoquejnagis videreturTribunus Militi gratificari. 46 Vixit in hac intentrrone
corruropendi Militis . 47 Alii fortafle aliud1 de hac re judicium concipient . 48 Pati . <±y Quoad
banc circumflantiam narrationi crede, crcdc accufatoribus, dum dicam Tribunum a Milita perera-
ptum. 50 Tuenda contra Barbaros.
L a u r e n t i i P a t a r o l i A n t i l . I I I . 143
Dïçla- pedem. Si omnes Milites taies habemus, Rotnanoque Populo’accepimus, uteo
MATio. vicimus. Verebarequidem,nefu-
gandi corruptoris caufa ferrum ftrinxif-
fet, & Cquod accidere interim folet ) dum
alter reeelfurum putat, alter pereufsu-
rum non putat, tam honeftum opus
cafus fecifset. Neque cnim ( ut opi-
nor ) hoc quoque exigendum fuit, ut
cum cæcus amentia corruptor pervul-
nera ipfa rueret ad prendendos ample-
xus, Miles etiam gladium reduceret.
Ego vero parum viriliter iftum indi-
gnatum puto , fi in tanto dolore Tribunum
potuit agnofeere ipfe nihil
exeufat . Percuffi , inquit, C. Mari
, S1 fegniusque occidi , haufi no-
xium ultrice dextera fanguinem, S1 five
licuit, five non licuit . Atque uti-
nam plures mortes cepifset , ut impu-
rum fpiritum renafeens pcena torque-
ret. Parum fevere militarem redeun-
tibus fuppliciis difciplinam contine-
mus, fi Tribuno poll hoc faflum bene
cefli.t , quod occifus eft . * Reum
ergo cxdis non s s inficiatione defen-
dam : viro forti præfertim , & inno-
centi nihil facere convenir, quod ne-
gandum fit. Non abnuo crimen, imo
fiaccufatores tacerent, ipfe naTralfem.
Objicite igitur, fed, ut delatores de-
cet, totum . Verecundiffimum enim
^___I____ j . Avrrdem
adverfus noftros, fed ut pro aris loo,A-
& focis, pro Civium noftrorum v ita
, pro libertate contra Barbaros ute-
remur . Nulli dara eft ergo gladii facultas,
nifi adverfus eos, quos ut Romani
nominis hoftes odiffe, non pri-
vata de caufa, fed pietate patria, atque
Imperatoris juftu compellimur .
Jam, C. Mari , Militis ipïius verbis
utar; nam, fi vere æftimemus , Imperium
Populi Romani ad hanc diem
militari difeiplina ftetilt. Ad te con-
fligiendum igitur eft ; tua, C. Mari,
exoranda fides, fi quem offenfa mili-
taris exagitat . Tibi nunc uni datur
de Civium vita, rebusque decernere,
anus tu nobis Senatus es, unus tu u-
niverfa Respublica. An expeftandum
ut quisque , fe judice , vindicetur ?
Quid inde nobis tam reiigiofum, tam
fanftum, quod non polluât hominum
effufa temeritas, fi publici corruat re-
verentia judicii , quse nefarios hafte-
nus feveritate jÂpoenarumque terrore
coercuiti1 Quod fi in ipfa hacRepubli-
ca , Manlius olim Torquatus Latina
Bello filium fuum a liflore abripi, atque
in hoftise modum occidi juflit ,
quod fe iafcio adverfus hoftes, quant-
— B J : y r ‘u,iT uul CU1IP vyiisii feénliccuiteerr,, daiimmiiccaalflleètt;; qquuaannttuumm pprroo--
Militem apud fanftiffimas Imperatoris fefto contra militaris difciplinæ le®es
auresminus pudet confiten quam que- agere credemus Militera, qui non In
n . ** Parumne dedecoris fubimus ,
quod non de ï4 honoribus fortiffimi
virî queritur ? & , ut longiflime vota
procédant, rem honeftiflimam Militi
few
------ ----- —“ J «WH
lcto Imperatore, non adverfus hoftes,
fed immani quadam nefariæ mentis au-
dacia Romanum Tribunum occidat ?
Parumne eft igitur , nee Romano di-
gnum
*s ” ! ac.decebât ' “ tB.™ feduj. %2 Sive fts hiurire, «ve aod.
. . x rï ° ’ m- eIf “ lt. / - . CO£" ,ti° 1," n * " * “ »«» Militis • s. quomodo per-
lnE5t£rc,' um Marn. 3. quomodo Tribunus jam i„c*pe?at ipfî Müiti
S S S s c <“ - “ “
bunum?n“ra S 9uis4« fefingat jn Milite, ipfe etiam cette interemiffet Triri
fecundTcoàâT« là L »onconfervaffet pudorem, cum poffet iterum aTribuuo tenta-
33, nnoonnppootteerraatt nnuuddaa mma, n! ,uT Tr,i>btu nVu‘mm rraeppte“ull e*r eT, ncbuum» pTr: ibouun,su sa uetfefmet ararmutaatmu sf. ibi vim inferri rpatiatur?
54 honoribus oonferendis Militi quod Tribunum interemerit.