Amtt-
LOGIA .
tis- civitas laceravit . Quis petit ut
ilia, Judices , utantur fatvitia contra
innocentes , qua effræne vulgus , &
irata civitas in liberos fufpedH Ducis
effufa eft? Quis audet concitatse mul-
titudinis catcitatem ac furorem, judi-
cantium comparare confiliis ? Quid par
remus invidiam legi, fitruciusac vult
ipfa puniamus , & crudeiem faciamus
fi plus petat quam fcelus ? Sentio quanto
livore mepetas crudeliffime, quantum
agasv veterem immicum . In vin-
difta illud maxime necefle eft, ut fit
breviffima menfura facinoris. Scio quid
non inhumanse ultioni fufficiat . Saus
vindicaris fi quoquomodo condemnor.
Sed adjicit inimicus nullos hac legema-
gis vindicandos, quam eos quorum li-
beri occifi funt . Quid dicitis leges ?
Adeone peremptis fiiiis juftitia potior
vindiftæeft? Sed mei trucidandi funt.
Ergo per Deos immortales fi qua pietas
eft, vindicentur liberius morituri par-
vuli quam qui jam perierunt. Saeve,
crudelis, tu legem adducis, quæoccifo-
rum liberorum Patri favet, & ex ea-
dem parvulos poftulas rurfus occidi ?
Æquone animo feretis, Judices, novum
facinus admitti, cujus fedetis ultores?
non haberet. * Quid quod ex omnium Dec
fcelerum comparatione nihil eft dete- M4T
ftabilius hominibus, qui 2 s’ leges ipfas
faciunt nocentes ? Veftro mehercule
nomine calumniantibus debetis irafci ,
quorum nefas non poteft nifi per 3° judicium
facinus imponere . Aflumeftde
rebus humanis , fi de criminibus no-
ftris tantundem mendaciis licet : nec
ullus innocens hucufque felix eft, ut
diligentiae fingentium par fit . Quem-
quam ne mortalium in re quam finxe-
rit, quam compofuerit, invenire ali-
quid, quod poteft probationem vocare,
& facinus explicare facilitate verbo-
rum? Magis oderis mendacium, cum
fimile verp eft . Quoties manifeftum
eft aliquem perifle fine caufa, calumniantibus
irafci debeas., ut poftis illis
ignofcere , qui crediderunt . Adjicite
huic execrationi, quod calumniatus J*
eft in bello, quod de proditione, 32
quod de duce, 3 3 quod hsec omnia fecit
inimicus. Non eft quod fe publico
tueatur errore , nec in excufationem
afferat, tanquam crediderit & ipfe fin-
gentibus. Nemo ,fic decipitur, ut de
inimico fuo mentiatur. ** Rumor, in-
I 'quit,
Circumfcribat me jam dives , & tota oppugnet auftontate defenfioms , non
occidentur Liberi mei fi patroeinia valebunt pro fiiiis occifis . Adde quod
ad fupplicium nocentfs' nihil intereft, liberosne , an Patrem Occident . Non
habeat ultio per leges quantum dolor poftulat, atque impauentia , neque capiat
juftitia modum de precibus lachrymarum . Nomina funt hate pieta-
tis , non juris ; neque enim quasritur quantum Pater doleat de mprts Filio-
rum verum an calumniator fit innocentis poena ple&endus . Si valet nortiinum
* Q u a r tu r a a r g . q u ia n u l l ! t a e f t a b i l i o r e s f im t h e m in e s , q u am q u i fa c iu n t L e g e s n o c e n t e s / u t fe -
e e r a t tarn n a u p l r I fo lo m e n d a c io e f f ic ie n S , i l t v a le r e t L e x , quae ,u b e r p r o d ito r em m o r t e o c c id i ;
p r o b a t a u t em fu um il lu d a n t e c e d . i l q u ia a f tum e f t d e re b u s h um a n is , ft c re d a tu r m e n d q q i t r i & c .
a . q u ia c a lu m n ia t u s e ft in b e l lo d e p r o d i t io n e , de D u c e o tc . M , . . . . .
2 9 Q u i ad n o c e n d um f c i l i c e t L e g ib u s u t u n tu r ; ip fa sq u e n om a s e f f ic t u n t . 3 0 S e n t e n t iam f c i l i c e t
in ju ft am & f a c in o f o f a m , n o n q u id e fn r e fp e f lu Ju d i c u m , q u i ad ip fam e x c a h m im a d u c u n tu r , le d
in fe ip f a . 31 C u ju s t em p o r e v i t a n d i fu n t in C iv i t a t e tum u h u s . 3z Q u a n ih i l m a g is in d e c o rum
e f t , & c o n t r a d ig n it a t em h om in is . 33 U t p o t e n o m in is f a n £ t i .
* « H ie f it c o n fu t a t io n & 1 . fe t u e tu r P a u p e r , q u o d o r fu s fu e r it rum o r R cm p u b l i c am a D i v i t e p r o -
d i . R e f p . D iv e s a n u llo rum o r em h u n c d iffu fum , q u am a b ip fo P a u p e r e , c u ju s v i m a jo r p r o b a t io e f t ,
q u o d fi in c e r tu s e f t a u f l o r , n o n i t a f a c i l i C o 'n fe n t iu n t , fed c um t o t a C i v i t a s D iv it em c r e d id it p ro d i-
t o r e m , ip f e P a u p e r f u i t , q u iC i v i t a t e m c a lu m n ii s D i v i t i s im p l e v i t ; ,2 ,q u i a m a g p a fu i t a c c u f a n d i m a t
e r i a , c u m D u x b e l l i a e c u f a r e t u r ; 3 . q u o d f i in c e r tu s f it a u f t o r r u m o r i s , P a u p e r ta rn en a c a u fa n o n tb u s
c a lu m n ia tu s e f t , & q u id em p r im u s ; 4 . q u ia c r e d id i t , q u o d g e n u s c a lum n iie e f t , in rum o r e v e m a t i s
t
BECLA- qirît , 34 fuit te prodidiflfe . Bene ad-
m a t io . mones . Hunc primum calumnia: _tuæ
objicio rumorem. Quisenim, Judices,
nefeiat hanc famse elfe naturam, ut fit
primo unius hominis audacia? Denul-
Ia re locütus eft continuo populus, nec
quicquam adeofubito fiatimque notum
eft, ut in illo pariter omnium fermo
confentiat . 3 s Quam non poflit mominum
merttum, abunde vindicaris, /Wti-
fi me rapies parvulis meis, fi tenellis
pignoribus Patrem rapies, & inopinæ
mortis pavorem, qua rurfus ulcifcatur
immanitas,impones.Quid? Quodetiam
fi dives juftam habeat caufam , majus
ego tarnen doloris, ac pcenae patiar, fi
vindicatur inimicus ex voto ? Credi-
tis, nihil gravius accidere calamitatis
vere civitatem, quem non replere po- meæ querelis, quod violenti, ac tru-
• rs 1 *t uni _________ /.in Inimint » 11 ffi a /lAo/pulum,.fi quod omnibus nobis narres j o r mnnrtPI Kl 1C
in nullo non coetu loquaris , & de re
quam turn maxime fiogas, jam dicas
effe rumorem ? Quanta tibi: deinde
mentiendi materia de periculorum no-
ftrorum occafione fuccurrit?, Nihil eft
tam capaic malignitatum fêrmonum-
que, quam bellum. Quid intereft unde
fumpferit rumor ortum? Quod ne-
gari'nan poteft , tu cancionaris, accu-
fas, ru crimen de fabula facis. In ru-
morey!'cujus probationer, cujus argu-
menta non habes.,. calumnia: genus eft
primum credere. * Sed, inquit, mo-
ri debeo , qbiarleX qua te accufavi;.,
i 6 hoc proditorem pati jubet . Pote-
1 hitiii»fin Jtdilrn ram-i
cis inimici juffu caedes pignoribus no-
ftris immineat ? Nemo fe mihi jam
comparet in fato lacerationis. Quantum
inimico folatii eft , pauperem non mi-
niftrafte fupplicio , patratam non in-
vifis manibus caedem , & fcelus non
ex unius mente, fed totius concitatae
civitatis furore perfe&um? Liberos tuos
voluntati ctyium velutifacrata capita,
& publica^falutis piaculatradidiftij &
tibi poteris in fplatium mentiri . Me
mjferum, cujus iibidini, fuperbiae, in-
vidise immolandi funt mei; quiscom-
penfabit, quod non utilitati publicae, fed
unius crudelitati abfumentur? Sed for-
t.afle minus tibi contigiffe credis quod
percuflores ignoras? Tu mihi interim
femper eris crudelis , immanis , tyrannus , .dives . Torquebens tacito antmi
rtocentis flagello., & confcia præcordia fceleris occulto fupplicio mens carni-
fex everberabit . Prope. jam eft ut exçlamem , Juvenes meos lacerate . Ju-
vate, Numina, innocentis .patientiam. Perfruar dives, perfruar confcientia
tua. Primum , inquit , calumniæ tuæ objicio rumorem . Quis nefeit, Judices,
quod in re, in qua incertus eftauftor, calumniarqm caufam pauperi dives
objiciet ? Sed immenfam fceleribus aperids audaciam , fi huic conjeftu-
f s e . f a v e t i s , :&.£umme crefci.t livpr , ;ac fuperbia majorum , fi tarn facile
minoribusmocere poffunt . Taceo. quod nullus inimici cpnfcientia calumniabi-
tur. coram tota civitate, quodfibi nullius.fidem pollicerr poteft, cujusfemper
■ verbatfufpefta.fqtitifi non confentiantcum aliis. Vultis libéré dicam? Ne-
.... ifjjwj Lotè'i x> ■ mo .
$ 34 S t r e p i t u s jiô jp u l j, in fu l fu t a t io , a lîq if id în c è r fo a u filo ré f e f e r e i i s , v o d a t u r r u m o r , d e q u o O r a t o -
r é s u t ’ fp e c ie a r g u m e n t a t io n i s e x t r in fe c a e lo q u u n tu r ; v id e T u l l iu m , Q u in t i l ia n u m , & C a e l. R h o d .
q[ui v o c a t ip fu tn fu b ro ft r a n e um . 3 5 V . Ç . h a b e n t quem non fojfit movere Civitate , fe d n o n ta rn
f a c i le fe n ïè n t iàm é rù e s ’ h ù ju s Ié ÉH o ïliS . ' : ■ >
* Sècuhd'um'Fau^ëris argum. quia Lex jubet c-dlumniatorèm idem pati ac proditorem ; jubet vero
- proditorenj pçGidi^ e^g., >ergo ,& calumniatorem . Refp. 1. Lege calumniatorem caftigari fupplicio
q.u.od.C9ntigit ^cçufato, non quod contingere debuiffet.; 2. vere Pauperem voluiüe , ut Filii Divitis
occider'éiltür, quia ipfutü aceufevit abfentem, qui fcilicet non poifet pünirij 3. quia numquam pro-
babit Paüper illud effe facinus Reip. qua: non minus ac Pater illud paffa eft i "4. quia quidquid fecit
Civitas, fecit inftigante , &populüm movente Paupere ; & cujus quidem verbis Hîm-mpdo-illudfecif*
. fet, fed pejora alia fcelera . 36 Mortem ^