A n t s -
X C G IA .
gnum fupplicio, quod perditiflimus in- feciffe 55 impune erit . Damnetur e- Decu.
ter caftra noftra gregarius humana o- tiam, & pudicitiatn fupplicio pendat. MATI°-
mnia, & divina pame jura fubvertit, Convenite legiones , intendite ani-
quod facris patriisque legibus detre&a- mos contrafta undique auxilia. Lexdi-
vit -obfequia , quod inauditam fceleri- citur caftris, nec pauci funt , qui hoc
bus ftruxit viam? Vis dicam, C.Ma- nolint licere , illud velint . Non men
, quid de tanto crimine fentiam ?
hercule poflum tenere , quo minus in
Peflimum exempli genus induflum eft
accufatorem dolor meus erumpat. Quid
morte Tribuni , etiamfi Miles non ab-
folvatur. Indulgere percuflfori nunc li-
bet , quod præbeat Lex ipfa telum ,
vimque propulfare ferropermittat. At
quando telo pariter vis infertur ; quango
ad illud redigimur necelfitatis am-
biguum, ut , vel moriendum fit , vel
fola poflimus inimiei cæde fervari.
Proferte modo querelas, & coafta pa-
trocinia, quicunque defenditis corru-
ptorem. Quænam, vos nunc interro-
go , vis Militi illata eft ? Blanditiis
utique , atque amorum voeibus ; illis
nempe, qua: hominem ftatim frangèrent
, quae nulla poftent colluflatione,
non aequa minarum feveritate repelli.
Laudo, C. M ari, quod impudicos Miles
non fuftinuit occurfus, quod fe foe-
dari non palfus eft ; at quis ferre pof-
fit amplexus gladio divelli ? Hoccine
reftabat unum caftitati refugium ; ne-
que fatis erat neganti confcientiæ re-
pulilfe corruptorem ? Quicumque fane
fevera facie, & gravioriexecrationum,
minarum impetu conatibus occurrit
obfccenis , præftatne velit iterum ten-
tator impudicus accedere . Frangitur
enim ftatim libido , cui non redditur
blanditiarum æqualitas , & in formi-
dines, pudoremque fubito labitur foe-
da confcientia . Nullo melius vincitur
genus hoc turpium , quam fi renuas
luftari, contendere, fi minus præftes,
quo poftls vincere . Rurfum queror :
Tribunum ocçidit , de cujus erat ad-
hucanimo dubitandum; qui, licet in-
terdicis
? Tu fi Tribunus elfes , hoc fe-
cilTes ? Si Miles efses , hoc tulifses ?
Date præcepta, eomponite difeiplinam.
Miles hac contumelia percufsus eft ,
indignis voeibus contaminatus , nihil
amplius aget , quam renuet ? Et quis
non ilium inter proftitutos habeat, fi
s6 commiferit, ut poffit iterum appel-
lari? 57 Neget tamen, &ultionemin-
juriae fuæ différât. Ita puto , cum il-
luferit Tribunus , queretur . Injicitur
manus, & ab aftignata ftatione Miles
abducitur , ut ftuprum patiatur . Vos
interrogo accufatores, quid faciet ? fe-
ret libidinafas manus vulnera fua traçantes
? deponet arma , an reponet ?
Vir eft enim , auflorem hàbet , hoc
primi ordines jubent . S8 Æquum eft
Tribuno militem parère, in diemfpe-
rare etiam procefsus poteft . Pro hoc
merito accipiet fortafse vicem , ordines
ducet, & fub illo alii militabunt.
Si hæc conditio caufæ eft , fi defenfio
fui non permittitur, indicate, prædi-
cite, fi corruptorem non licet ferire,
feret: non enim poteft nuda manu repelli:
mementote, corruptor armatus
eft. Implicitus tamen infando nexu ,
cogitate, quid fibi fecifset, utrum id, fi
plura difpiciat , imo fi videtur , quo
juftius queri polfit patiatur . Iftud
vero flagitium in conatu pereat. Nam
fi libido ad votum obfcceni corrupto-
ris procefserit, duo oecidendi erunt .
Libéré itaque dixerim, C. Mari, quam
de fortifiimo Milite fententiam feras,
** magis
55 Dicetur impunitatem retuliffe fi abfolvatur, quad peccaverit in honeftiffima re patranda.
56 Si folum renuendo libertatem detTribuno utdenuo ipfum tentet. .57 Neget interim, &pofl-
ea vindift&m alio tempore, alio modo répétât. ObjeÊlio eu Adverfarii. * 58 Refponfio pro Milite .
Decla- magis tua intereft ; 59 hujus quidem
MATio. gjorJg; nihil plus adjici poteft , quam
fi pro re tarn honefta moriatur : hunc
mirabitur fola virtutum incorrupta te-
ftis vetuftas : hoc faftum patres libe-
ris<So vel poft poenam præcipient. Tu
cogita quid te fenfilfe homines feiant.
Hoc exemplum in 61 neutram partem
poteft taceri . Cogitare certum eft id
quemque cum judicat , probare quid
in re fimili ipfe fee Met . Omnibus e-
n-im ad virile robur per pueritiam iter
eft, & contra libidinem maturuifle non
prodeft. Recognofce incrementa tua ,
& honeftam tantæ magnitudini memo-
riam priftinæ tenuitatis . Sine dubio
te ad tot Confulatus , & aflos , aut
deftinatos triumphos divina virtustua
fuftulit . Memento tamen , & tu fub
Tribuno militafti, nec ad hoc faftigium
dignitatis tam brevi tibi venire eon-
tigiflet , fi fero coepifles . * Dicam
nunc ego præcipuam femper curam
Romanis moribus pudicitise fuiffe ? Re-
feram Lucretiam, quat condito in vi-
feera fua ferro poenam a fe 61 necefli-
tatis exegit, & ut quam primum pu-
dicus animus a polluto corpore fepara-
retur, fe ipfa perculfit, quia corruptorem
non potuit occidere ? Si nunc placet
tibi Miles , quid ego Virginium
narrem , qui filiae virginitatem , qua
fola poterat, morte défendit, raptum-
que de t proximo ferrum non recu-
fanti puellæ immerfit? Divifit illi folum
63 Appium, quem tamen popu-
lus Romanus feeeßione a Patribus, &
prope civili bello perfecutus in vincula
duci coegit , neque ulla res tum
raagis indignationem plebis commovir,
quam
A RO L 1 AnTIL.III. I45
terpellaret de ftupro, credi tamen po- Anti-
terat a gregarioaliudexigere. Itapri- l001A-
ma vix auditalibidinis voce, nondum
ullo contaminatus amplexu , non ine-
luflabili compulfus imperio, totustui
adhuc pudoris, qui & negare pofses ,
& fugere , Tribuno vim audes infer-
re? Tentantem, & cui fas eft adhuc
negare conatus ipfos, occidis ? Hoc
tu pudicitiæ genus putas elfe? Livor,
invidia eft . O quibus modis fervari
caftitas poteft , quorum quantula pars
violentiæ eft , atque armorum Î Pof-
fet jam , pofset Miles hoc loco tuus
admoneri, & , fi inter arma indulgere
nimis orationi fas efset, per eorum
exempla deduci , qui pudicitiam fine
fcelere vindicarunt . Non igftur refe-
ram qute de tot Romanis Civibus ,
aut in Urbe noftra nos ipfi confpexi-
mus, aut a Majoribus noftris accepta
didicimus . Tranfeo mulierem quoque
GræcamHipponem, quæ, ne hoftium
libidine feedaretur , fe fe ultro in mare
projecit . Quid vero pro caufa noftra
non valeant Mulierum Cimbrica-
rum exempla, quæ ruipfe, Sacerlm-
perator , quæ nos univerfi mirati fu-
mus? Illæ fcilicet, cum Veftalibusnoftris
dono tradi poftulafsenr, utpudo-
rem facri cætus reJig/one protegerent,
non impetrato ut efferatæ corporeani-
misque mulieres Romanis Virginibus
immifeerentur, laqueo fibivitam eri-
puerunt. Tanta fcilicet barbaris etiam,
ipfisque feeminis fervandi decoris cura
fuit, ac follicitudo, ut ne proximodi-
ferimine foedarentur, voluntariæ mortis
vota, conatusque prætulerint. Solus
eft igitur Romanus Miles, qui fe
par