Anti-
LCC IA
>8o M .F . Q u i n t i l i a n i D e c l a m . IX
■ re, Judices, adhuc vereor, ne atquita-
' tis noftrae in tanto Filii criminefitex-
eufanda confcientia, ne de hofte velu-
ti uleifei videar iratus . A t , inquit,
numquam negavit, nutnquam objecit,
nuraquam excanduit. Credebam naeher-
cule nonnecefse efse Fiiio meo novum
Patris imperium ut naturae legibusobe-
diret, neque ejus jacienda quoque fe-
mina inftinftus, quemnobifcum geni-
tum individua anima: neceffitate refe-
rimus. Ante Judices quemquam feretis
dicentem, ideo fcelerum femitae diutius,
altiusque inhaefi, quod nullus admonuit,
nullus prohibuit? Vultis reddam tacitae
patientia: noftra: rationem ? Experiri
fubiit quo efset animo Filius, qua re-
verentia; an ullum tandem faélurus ef-
fet criminum modum , fanäumque
Patris putaret exemplum . Quid enim
opus eft laceffita Temper Pater auftori-
tate proclamet, minetur , percutiat ?
Expeftas fcilicet ut fingulis vacet arti-
bus, ut fingula judicet, & lene piëta-
tis officium in furoris invidiaeque tm-
nifteria affidue componati1 Fateor uti-
que plefti minus meruit tuus ille incer-
tus adhuc amicitias animus, dum fee-
xercet occultior affeftus, & fidera ha-
bemus citioris poenitentite^ Nunc pro-.
fefto intelligimus inimicae artis confi-
lium, dum intermifsum parumper fcelus
nullius exitus promifso reparatur in ma-
jus; dumfirmior, poftquatn periit quem
facinoris moram credebamus, propendet
animus. Quidrepugnas inimice , quid
quereris ? Jam referas caftigationera
quam objicit non ante iHätam. An nihil
ad Filii crimen conferee putetis,quod ita
fe redimi pafsus eft ? Tune vitae mu-
nere perfrueris quod debes inimico Patris;
tamque imbecillepeftuseft inad-
veris
damnet, qui foleat ignofeere. Cur, Drei
inquit , cum ego inimicum haberem MaTI
pauperem, tuamicum filium ejus ha-
buifti? Volo , Judices , omifsa omni
contentione, fcilicet fic agere , pecca-
v i, veniam peto , & errare hominis
eft , & ignofeere patris . Duxit me
fimilis aetas , evicerunt officia , cepit
fides , amantem odifse non potui. Ni-
hilominus fatis , abundeque poenarum
eft, & ft pietatem tuam bene novi ,
plus quam velles , datum eft • Quan-
tumlibet peccaverirn , quid amplius tra-
tiffi.mus dominus exigeret ? 8? Ludo
tibi fatisfeci . Nullum ne cladibus
meis finem dari placet ? Parum ceft
quod infanos pertuli fluftus, & faevis
tempeftatibus commifsus, atbitrio ven-
torum 88 pependi ? Parum eft quod
in nefarias iatronum manus prsedaper-
veni , & ( quae ultima malorum e-
tiam fervorum conditio eft ) fine 8?
exceptione venalis ? Inde me fi vo-
luifset , emere potuit inimicus , Pa-
rum eft quod me diu piratae in car-
cere retentum, quia redemptorem il-
lis divitem promiferam patrem , in
ludum vendiderunt tanquam decepti ?
Quod quotidians: pugnte; meditatione
tandiumori didici? Quod compofitus,
armatus , 9° induftus perieram, fi 9t
melior amicus fuifsem, nifi me nova
velut in portu adoptata tempeftas ,
paternis laribus extorrem , & necef-
farii quoque viftus inopem , circum
ad alienas mitteret domos ? Pudet e-
numerare calamitatum mearum gra-
dus, piratam, laniftam , fi* patrem .
Atqui pars ifta criminiS:, Judices ,
tnei non defend} meruit, fed laudari.
Neque enim reperio , quid in rebus
humanis excogitarit natura praeftan-
tius
87 Palxftræ Uboribus, fiedamnis , in qua a Lanifta fseviflime exercebar; vel ( fi difficiiem magis
longiujque petitam velis interpretationem ) tantas calamitates paflus fum, utquæ inter ipfas pr* alia
baberi poflint pro ludo valeant tarnen pernas mei deliili exfolvere . 88 Inter vitam . Rnaufragium
aBIeps, a c médius. 89 Couditionis, & fortunæ meæ. 90 In rpeftaculorum locum, in arenant.
91 Quam vere fuerim, me tanto amici raei damno redimi permittens.
92 Ut majoris calamitatis caufam Patrem ultima parte gradations ponit.
IHMfcMUH
L a u r e n t t i P a t a
Id tec»- tius amicitia , quid concordia contra
f MT,0• fortunam majus auxilium . Nam pri-
mum praeter 9} caetera animalia induit
noftris peéloribus quandam fo-
cietatem f quae mutuo gaudere con-
grefsu , contrahere populos , condere
urbes edocuit : & cum mentibus noftris
varios impofuerit motus , nullum
profefto meliorem benevolentia
tribuit affeftum. Quid enim foret hu-
mano genere felicius , fi omnes effe
poffent amici? Non bella, feditiones,
latrocinia, 95 lites, caeteraque mala,
quae hominibus ex feipfis nata funt,
96 fortunae accefliftent . Id quia ni-
mium deo vifum eft, at certe hone-
ftis convenire mentibus , fidem cole-
re , amoris gratiam referre , omnibus
temporibus, omnibus gentibus praeci-
pu.um, & quodammodo facrum fuit .
Neque enim nifi 97 optimis mentibus
coptingit , ut aut fic amare feiant ,
aut fic amafi mereantur . Floe ego
crimen expavefcam? Scires quantope-
re gloriarer, pater, fi ctim amico ego
rediffem. S’8 Nifi forte fimilitudine fla-
gitiorum duftus , turpi me conjunxe-
ram juveni, quae vita fine dubio nomen
amicitiae non iccipit , tametfi
ad 99 paria ducente natura vitia con-
vene;runc . Gbjice mihi amicura , &
habes maledicendi materiam . 1 Gladiator
fuit, quare amicus illiusfuifti?
Ita opinor , poenitet . EfFert te lon-
gius dolor , & nimia concitatus ira ,
quo progrediare non refpicis . Non
fentis, pater , hoc te mihi objicere.,,
quod yivam ? Quisquam de ilia amicitia
queri poteft 1 praeter pauperem ?
At
R O L I A n t i l . IX . z 8 i
verfis , ut inconfulte apud te valeat Ams1»-
quidquid tuo fubtrahat dolori materiam? LÜÜI* "
Ergo ut mihi in futurum infedeat pu-
dor, confentis quod tantum hoftis im-
puret beneficium, & Temper de tuire*
cordatione ipfe exigat, ego deberi feiam
infenfis ? Itane femper tecum res eft
cum inimicis , & dum in miferrimae
Fortunae vicem pereunte arrogantia
temeritatis foadet meminiffe pietatis
cakmitas, deFamiliae adhuc , Patris-
que confilio recedis? Non ferrem me-
hercule fi pretium ipfe perfolveret, fi
non vicarias manus ofTerret , & vitae
parceret, ut ultra redimereris . Quod
tu monftri genus es? Ad Patrem dere-
demptione feripfifti , & ejus illico indulges
muneri, qui folus nofternonpo-
terat effe vicarius i Advoco confcia
Numina, quam minime fedebat otio-
fa pietas , quam follicita quodcumque
liberationis pretium paraverat ; fed
poftquam fenfi properafle inimicum, ca-
ptivt Filii confultationis parumper hæ-
feram expeftator. Miferum me, quam
nimis contigit, quod neque dejamex-
perto Filii Audio verebar ! Miferum me
credent facilius homines nobis proban-
tibus Juvenem oblatum , ut infirmior
inimicus Pater fuperbia: noftrar impar
foret infultibus ; aut fortaffe dubita-
bitur , an neque cogitaverim de Filii
captivitate. Quam nobis invidiam,
quod parafti dedecus? Aut credar tibi
magis inimicus aepauperi, autmaluif-
fe me perfrui beneficio injmici . Credo
pofthaec , neceffe erit , ut definam
effe infenfus. Sed hæc , Judices , ex-
eufari aliquo modopotuerunt in Fiiio,
&;am
95 Nam pyincipio inHulfit communis conditor Hits tantum attintas . 94 Nobis animum quoque ,
ntoturus ut nos affetfits peters auxilium , & fraftate Juberel. Juven. Sat. 15.
95 Adjice pri^ata hoinicidia, & alia fcelcra, ex quibus fit, utvere dicatur ferpeittum majorconcot*
(ita. Juven. Sat, 15. ’ 96 Forturi» noftrse inconftantia:, quod folum tamen pateremur malum*
97 Quibus arte benigna» & meliore luto finxit^pracordia Titan. Sat. 13 . 98 Ironice.
99 Ad fimilem DeuS adducit fimilemque pareinque .
1 Nequam fcilicet , &: facinorofus ; iroaice autem didt* cur enirti fa£lus eft Gladiator?
2 Qut pfcr' ipfatn perdidit Filium.
' Tito. I l l 1 ' - ' ' Nn
■