A n t i - mihi cum illo, qui me deferuit in ca-
*-oaw- lamitate, res eft; nec minus ego con-
queri pofl'um, & sequa doloris voce cla-
mare ; miferere , Pater , & matris ,
quae pro te faevius aliquid piratis , &
capcerum cruciatibus adhuc patitur .
Confugiamus & nos, miferande fexus,
ad preces , ad iachrymas , ft audacise
atque impudentiae viftoria eft, ft affe-
ftus & desperationis quaedam llmulatio
meritorum jura corrumpunt . Nullum
invenias, qui pro puniendo, pro mo-
rituro non deprecetur, qui non confu-
giat ad obfequia, & merita non alleget.
Nihil tamen, Pater, jrroFiliotuopo-
flulas , quo non me primum premas,
non iterum torqueas, excrucies, &me
iterum deferi te maile nonnuncies. Pe-
tis ut ignofcam ? Mihi tamen neque Pater,
neque Filius ignovit. Quodnam hoc
genus caufae eft, ut plus illi favoris, plus
induigentiae negetur, cui de adverforum
ipfa magnitudineplus reverentiae, plus
admirationis accedit? Nonqueror, Ju-
dices, quod ut primum eje&um litto-
ribus cadaver eft, nonperegerit homo
defertae Matris ultionem, nonlonge a
terris parricidale corpus abjecerit, ne
vel fubiti arenam venti, vel ignara ad-
venientium pietas humum aggererent.
Non peto, ut infultes juveni , ut me
ipfam excites & impellas, ut praeteri-
torumadmoneas, utcontendas, ut former
agas, ne Filium fepeliri permit-
tam . Illud tamen conjugalium erat af-
fe&uum, parisque etram pietatis, mife-
r«., Matri non obfiftere , non irafci ,
quain tuentur Leges invito Patre. Tua-
ne ifta igitur poena eft, quod fepultu-
ram Filio negamus ? At noftrse ilia:
funt, quod nos ipfe in calamitate deferuit
, quod tu plus illi mifereris, quam
mihi. Ac, inquit, certeegote nonre-
liqui. Ideo fane exiftimas, quam nefam
mors fit extrema malorum. Quod qui- Deci
dem cum permiffu» non effet , per- MATI
noftabant ante oftiumcarceris, pretio
redimentes fepeliendi poteftatem. Quid?
tandem hoc M. Tullius , patres ma-
tresque, promeruit. Tu vende faltem,
quod fub Verre crudeliffimum fuit .
Certe ego filium redimam, nec mihi
pretium diu quærendum eft , habeo
manus. Nihil moveris nunc, & débilitaient
tuam jaftas. Singulare fcemi-
nis exemplum oftendi, narrarique de-
fideras , fepulturam filii maritus a te
impetrare non potuit. Vade hercule ,
fi libet, & corpus in fluftus repellç.
Aut fi parum celehri loco videtur ab-
jeftum, injice manum, & ne minus
te fatiet alienum minifterium, ipfa po-
tiflimum trahe : alteram manum cada-
veri impone, altera due qua frequen-
tiffimum rotis iter eft, & W nigra li-
mo via . Proterat miferum onuftum
vehiculum, & fanftiflimum peftus 5°
ungulse rumpant . Ipfa quoniam defi-
ceris oculis, elifum caput oppref-
fa ponderibus præcordia manibus tuis
pertrafta : fi quidem audeas , iftis e-
tiam lacera demi bus. Litigamus, con-
fiftimus, in diverfum abimus . Nem-
pe cum viceris, omnia paria habebi-
muspraeteranimum. Nonfepelies? vide
quasfo, vide ne, dum litigas, arenam
fluftus aggeret, injiciat humum
mifericors populus . Obftas ? fi cujus
dementia tumulum fccerit, effode : &
cum tabs fis Mater, aude indignari ,
& exclama : Magis amavit Patrem .
* Cruces fucciduntur, percuffos fepeliri
carnifex non vetat. Ipfi pirata: nihil
amplins quam projiciunt. Mater ( quan-
quam hoc nomen profanari nefas eft )
fi perfeverat effc filii fui noverca, ut
hac crudelitate videatur digna , qua:
orbitatem fuam non intelligit, fi ultra
49 Materialitas ipfa verborum ad triftitiam confert . 50 Equorum.
* Secundum argum. quia omnes faciunt copiam fepeliendorum cadaverum, fola vçro Mater obftat.
B e e n - tra hoftium affeftum, qui caefos acie
MATio. ^pe tumularunt , ultra tyrannos, ultra
latrones, parum habet non fepelire,
nifi aliorum quoque officia prseciderit,
s1 & tantum non petita ex fluftibus
aqua reftinguit ignem , fi adeo non
genuit filium, fed effudit, & illo in-
felici partu ingratum uteri pondus.ex-
pofuit: sl licet imputet nobis ut volet,
quod tueri non poteft , fingulare
maritidefiderium, dicam tamen,quod
fentio, excufatitis odiffet virum quam
filium. Quanquam in hoc mutute cha-
ritatis affeftu paria fecimus: ilia ocu-
los propter matrimonium neglexit, ego
filium: vicemcafcitatis orbitateperfol-
vi: tamen, quod inter ha:cquoque mala
privatim doleam necefle eft, om-
nem illam, quamcontraxerat, 53per-
dit 5+ opinionem . Jam inimici mei
triumphant, jam paffim loquuntur: ilia
exempli mulier , ilia feculi decus,
virum redimi noluit, nec filium fepeliri.
* Equidem, Judices, ut fentio ,
neminem non mortalium favere hominis
fepulturce convenit, quia haic una
res eft, cujus exemplum ad omnes per-
tineat: ss ideoque non nifi ab ultimo
particidio exigitur poena ss trans ho-
minum. Etiam fi qua funt jura, qua:
obftent , fi tamen anguftus faltem de-
tur acceffus, per quem intrare huma-
nitas poflit, vera dementia occafione
con-
RO L I A N T I L. VI. 2 1 3
rii fuerit exempli matrem miferam re-
liquiffe. Exigit hoc pariter homo, quod
ab illo crudeliflimo Sicilia: Tyrannopo-
ftulatum eft , ut mors fit extrema malorum.
Cruces, ait, fucciduntur; percuffos
fepeliri carnifex non vetat; ipfi
Pirat» nil amplius, quam projiciunt.
Fallitur Pater, fallitur, Judices, nec
caufae noftrsedifficultatesintelligit, qui
difpares affert cafus, & alienam rerum
compararionem. Non enim idcirco Filius
, aut captivitatis mala fuftinuit ,
aut defunftusa latronibus in mare pro-
jeftus eft quod Matrem reliquerit, ut
quasdam jam veluti dediffe videatur
crudelium operum poenas . Haften us
Juveni impunitum fuit fcelus fuum,&
profpereinfulcavit Matri, quousque fo-
lemne funeris decus confequi poteft. O-
mnia jam licet paffusfuerit adverforum
incommdda,dederit quantunvis fpiritum
Piratarum fiagellis, felieem adhuc tamen
dico, & quafi prsemia confecutum,
quicunque non ita projiciatur, ut fepeliri
amplius non pofilt . Memento-
te, Judices, Lex non viventem cafti-
gat Filium , fed mortuum ; ipfos ad
poenam quaerit exanimes artus, &pu-
tre cadaver, & , fi quafuperfint, ipfa
etiam foluto corpore difeifsa vitalia .
Reliquis, Judices, fuas jura poenas in-
ftituere fceleribus vivo adhuc homine,
Parentum. tamen defertorem puoiri vo-
luere
51 Obfcurifljma meo captui bujus loci fententia eft; puto fenfumelTe quod non reftingueret ignem,.
quod ad fuprema cadaveris accenderetur, flu£libus, fed lachrymis, poflet fcilicet folum habere meri-
rum, folam au£loritatem cascitatis, quam comparavit per Iachrymas ut Filii impediret fepulturam 3.
hzc hariolando potius, quam vere fentiendo.
52: Magnam includit paucis verbis JETyupetenv hoc membrum-^ fic enim eft tpta fenfus intentio £
licet imputet nobis fe defiderafle maritum, quod non poteft fibi tueri, hoc eriim probatur csecitate,
ex h66 autem Mariti defiderio fequitur non male ipfi feciffe difeedentem Filium , ideo ut reduceret
Patrem , & Maritum ad Uxorem . 53 Ex invidia , quod ipfam Filius deferuerit . 54 De Filii
pietate .
* Tertium argumentum, quia neceffe eft cadavera fepeliri ad omnium exemplum, nam mortui vel
fepeliuntur, ut detrahatur ipfis feeditas , quo facilius eant ad infernas fedesA, five utAnimse non er^
rent ad ripas inferni : fuit enim fides antiquorum Ethnicorum , animas infepultorum vagari circa
Stygias ripas centum annos, neque prius poffe vadum transvehere ut deftinatis fedibus locaren-
tur j quae fabulofa & falfai doftrina pulcherrime in Pälinuro exprimitur ab Virgilio ^neadum fexto,
quem confule.
35 Parricida? non fepeliebantur humi , fed infuti in culeo cum cane, gallo , ac ferpente projicie-
bantur in mare. 56 Ultra honliiiis duratienem, cadaveris fupplicium .
Antt-
LOGIA.