
Ut »erfepen waren unb alle sott ©oraeo tarnen, etftarf er fiep für eine
einjige 2Crt auf biefer Sn fei, wo»on bie S. Morio nur einen jüngeren 511»
terSgufianb auSmacpt.
®egm S i t e n ’ 8 fpegtfifcpe Trennung per beiben ^auptformen unter
ben ©cpdbeln beS Srang = Utangä, fo wie gegen bie geograppifcpe ©d)ei«
bung berfelben, pabe tcp fcpon @.53 mehrere ©inwenbungen »orgebra.djt«
®ie, Unpalfbarteit jener ©onberung tjabe id) aber neuerbingS befonberS an
einem alten, »on fflorneo fommenben ©cbübel, ber bem «Btufemg. in e r langen
angeport, nadjweifen tonnen. Sie fcpmale unb pocpgejirrcffe gorm,
bie mepr fenfrecpte Sage ber Mugenpöplen, bie auSgepöplfe- ©eficptsflücpe
flellenbiefen ©cpibet mit S imiaCrossii(Sroen’ 6 tab.5 3 ) gufammen; gleid)=
wofjl ift er nid)t »on Sumatra, wie man nad) £>wen>S ©ejiiwmungen
.weinen fottte, fonbetn-oon ©orneo perrüprenb unb überbieg ift bie Sage
ber Socpbeinnatp nid)t wie bei S. Crossii, fonbern wie bei S. Wormbii;
3£uf ©orneo fommen bie beiben 4>auptformen b.er ©cpdbel • nebeneinanbep
»ot nnb geigen gegenteilige. Uebergange (»ergl. meinen auSfüprl.. ©ertrag
in.:ben «Btüncpn. gel. Mngeig. 1839. ~©b. IX . @. 409).
: .;@. 6 6 , H y d p b a te s . ,S«S ©feiet »on H, variegatus pat, ©l«in?
» ille (a. a. S. tab. 2 ) abgebilbet.
81. S em n o p i th e ca s . Dr. ©. JDtü Ile r , SDJftgl. ber haturf.
^oflänb. Gommiff. tn Sfiinbien, pat und mit 3 neuen Sitten ©cplanfaffen.
»on ©orneo befannt gemacht (v. d. H o e v e n , tijdschr. voor natuarl.
gesell. 1838. V. p. 134), wie folgt: '5
a) Semnopithecns frontatns Mu e l l . „Siefe fepüne Mrt übertrifft;
aii glinfpeit unb Sierlicpfeit bie weiften anbern Mrfen. Sie ©ejabjoe*
SaijaHen »on ber ©übfüfie ©orneo’S tennen biefen Mffen unter bem 9ta»
men ©amp oeian , unb bie bort; wopnenben SDtalaien unter-.bem »on S j r
rang an goenoeng, was ©erg = Sjitangan bebeufet, gut Unterfcpeibmtg
»on S. cristatus R a f f l ., b.en fte einfad) Sjirangan nennen. @d)on bieffc
«Kamen .geben gu ertennen, bap unfer S. frontatus »orgüglicp pope ®egen<i
ben bewohnt, waprenb S. cristatus bie SBalber bet. ©benen liebt."
„B e t S. frontatus pat fepr ftplanfe ©lieber unb fomopl. pteburep, als
burd)-einem popen, aber fcpmalen tammartigen ©epopf, ber. fiep: über ,bem
©cpeitel erpebt unb .über ben ^intertopf bis gum Staden.»erläuft,., ift. et
fegt djaratterlflifd)' gegeiepnet. Mupetbem pat er eine» gropen faxten $aut»
fle« über ber Stafe an ber @tirne, bie blaulid) mildjfarben ift unb wegen
biefer liepten garbe ftart gegen baS mattfepwarge ©efiept abfiiept, baS an
ben SBangen »on einem langen feproargen ©art umgeben wirb. — Sie
garbe eines alten SpierS ift im tltlgemcinen bunfel raud)fatben (rook-
k le u rig )j auf bem 9tücten, gurnal auf beffen »orberjtem Speile, am licpte=
ften, mepr Ober, minber inS ©elblicpgraue giepenb. Mm ©(bwangenbe unb
ber Muffenfeite ber ©eine wirb bie garbe nad) unten ju atlmäplig buntler
raudjfcpwarj unb gept enbli^ an ben $änben in ein fafi reines @cpwarj
über. Sie Äeple, ©ruft unb Unterleib finb gelbticpgrau; bie SriS braum
_ Sie sänge eines auSgewacpfenen «StanmpenS betragt 1' 7 " , beS
©cpmanjeS 2' 3
Siefe Slrt ift mit S. comatus D esm. nape »erwanbt, »on bem fte
fid) jebod) burip gärbung unb ben faplen bläulichen ©tirnflecf unterfepeibet,
MIS Siagnofe fann aufgefteUt werben: S. fuligiuosus, dorso pallidiore,
gastraeo albido, manibus mystacibusque u igris , occipitis pilis lon-
gis Cristam formantibus, fronte macula calva coerulescente.
b> S em n opithe cu s rubicundus Mu e l l . ,,©o wie S . melalophos
R affl. »on ©umatra mepr ©ergbewopner als Siebpaber »on flauen ©e»
genben ifi, fo finbet man auip biefe neue Mrt, bie id) in ben popeten füb=
fifttidjen Speilen »on ©orneo entbeefte, nur feiten in ben flacpen ©tranb?
walbungen. Sie ©anijerejen nennen, fie Ü a la p ie , unb bie ©ejabjoe»
SaijafferS Ä a la fie . Mn alten Snbioibuen ift ber gange ftörper mit bem
©djwange bunfel braunrotp; bie §anbe finb buntler, weil pier fipwärglicpe
^aate gwifepen ben braunrotpen eingemengt finb. Muf bem Äopfe bitbett
bie §aare einen frei&fötmigen ©ipfel (k ru in ), woburep fiep biefe Mrt »on
allen anbern ©djtanfaffen beS MrepipetS unterfepeibet. Sen ^infertopf giert
ein giemtid) poper ©epopf, ber tammartig bis in ben Staden perabfieigt.
©in atteS üöeibcpen war 1' 7" 3 '" , ber ©epwang 2' 2" unb ber Äopf 3"
10'" lang."
Siefe Mrt fommt naep S. melalophos gu fiepen unb fann eparafteri*
jtrt werben atS: S. fusco-rufus, manibus obscurioribus, occipite cri-
StatO, verticis p ilis radiatis.
c) Semnopithecus chrysomelas Muell, ®eport bem fublicpen