m
H E D E N D A
zesentachtig met Jagello Hertog
van Litcauwe trouwde en op die
wyze de Poolfche kroon in dat Huys
bragt. Doch van alle welke Vorften
ofVorftinnen geene penningen
gevonden worden, zynde de oudfte
der Poolfche penningen, dien ik
gezien heb,de volgende, welke ter
eere van Sigismund den 1, die Kleynzoon
van den voornoemden Jagello
was, omtrent het begin derzes-
tiende eeuwe gemaakt is.
In den rand der voorzyde, die
met zyne beeldenis in Poolfch ge-
waad beftempeld is, leeft men deezen
tytel;
S IGI SMUNDOS I R E X P O L o N i i E ,
MA GN u s D U X l i t u a n i ® ,
R U S s i ® , P R U S s i ® , MA S o v i ® ,
S AMo g i t i ® .
S I G I SM U N D D E I
k o n i n g f a n P O O L E N ,
G ROOT HE R TOG F A N L I TTOU-
W E , R U S L A N D , P R U r S S E ,
M A S O F I E , E N Z AMO G I T EN .
De tegenzyde verbeeldt een
doodshoofd, ’t gene op een boek
leggende eene brandende lamp torft
onder deeze fpreuk, die in dePnol-
fche taal in den bovenrand gefteld is :
P R AWO Z UW E C H C E .
AL LE S , WAT L E E V E N H E E F T ,
S T A A T G E V O N N I S T TE
WO R D E N .
Het penningmaaken aldus in Poolen
eens zynde begonnen, is iedert,
ftaande de regeeringen zoo van zynen
Zoon Sigismund den I I, envan
zynen Kleynzoon Sigismund den
HI, als ook van zyne achter Kleyn-
zoonen U ladislaus den IV , en Johan
den II, achtervolgd geworden. En
wat den laatften aanbelangt, ziehier
den volgenden penning, welke
in ’t jaar zeftienhonderdzestig
is gemaakt geworden, ter gedach-
tenisfe van den vreede tnflchen dien
Vorft, den Keyzer, den Koning van
Zweede en den Keurvorft van Brandenburg
op den derden van Bloeimaand
re Oliva onderling geftooten.
Zyn gekroonde beeldenis, die [ op de voorzyde in 't harnas en met
her
het Guldenvlics verfierd is, wordt
door dit randfchrift omvangen !
J O A N n e s C A S i m i r u s ,
D e i G r a t i a P O L o n i ® E T
S U E C i ® R E X ,
M a g n u s D u x L i t u a n i ® ,
R U S s i ® , PRUS s i ® .
JO H A N K A Z IM I R ,
DOOR GODS G E N A D E KO N IN G
V A N P O O L E N E N ZW E E D E ,
GROOTHE R TOG V A N L I TTOU-
WE N , R U S L A N D E N
P R U r S S E .
Eene duyf, zynde het zinnebeeld
van den vreede, daalt op de
tegenzyde boven de ftad, daar die
geflooten is , met eenen olyf- en
lauwertak in haaren bek neder;
verzeld van dit randfchrift;
P A X j E T E R N A AD G E D A N um
A n n o C IO IO C L X I I I MA J I
CO N D I T A .
E E U W I G D U U R E N D E V R E E D E
T E D A N Z I K O P D E N ; V A N
B L O E I M A A N D I N ' T J A A R
1O60 G E S L O O T E N .
Zynde zeer aanmerkelyk dat
deezes Konings Vader in het
Roomfche geloof door zyne Moeder
Katrina zynde opgevoed, dus
wel Koning van Poolen wierdt,
doch daardoor aan den anderen
kant weer de Zweedfche kroon zyns
Vaders quyt raakte, en dees-zyn
zoon Johan genoodzaakt whs daarmIa“
"'’' (i)
pag. 63'. voorgemelden vreede voor eeuwig
a f te ftaan. Het gene des te ligter
gefchiedde; mids hy by zyne Gemaalin
Maria Gonzaga , die de
weduuw van zynen overleeden
Broeder Uladislaus was , geene
kinderen teelde, zulks hierdoor
niet alleen de manlyke tak van Ja gello
in hem een eynde aannam,
maar te gelyk een voet gegeeven
wierdt van dat men, naa den vrywilligen
afftand der Poolfche kroone,
door hem acht j.aaren daarnaa
gedaan , by verkiezinge federt
verfcheydene Koningen uyt verfcheydene
huyzen dien troon heeft
zien beklimmen.
Op die wys wierdt eerft Michiel
Wisniowieczki in ’t jaar zeftien-
honderdnegenenzeftig , en , naa
die vier jaaren daarnaa overleeden
was , toen Johan Sobieski ,
Zoon van den Kaftellan van Krakau
om zyne ongemeene krygsdapper-
heyd, tegen de Türken als Opper-
veldmaarfchalk alom betoond, tot
die hooge waardigheyd verheven.
En zekerlyk hy deedt niet alleen
gewapender hand de Türken
in ’t jaar zeftienhonderddrieentach-
tig het reeds zoo ver gevorderde
beleg voor Weenen opbreeken ,
maar bragt hen voorts nog by alle
voorvallen nederlaag op nederlaag
toe, en dit heldhaftig gedrao-
te wege dat, onder de vericheyde-
ne penningen gemaakt wegens de
op de ongeloovigen bevochte overwinningen,
ook de volgende gevonden
wordt.
Het borftbeeld van deezen Ko- mng, ’t gene op de voorzyde in
Z Pooli
J Í
*■1
Ii
r
J.IJÍÍ