So H E D E N D A A G S C H E
C A R O L U S E T UL R IC A .
K A R E L E N U L R IK A .
Wel ver van op de tegenzyde,
naar de wys veeler hedendaagfche
penningen, eenen drang van lafïe
verbeeldingen te zien, zoo zyn
daarop die twee Vorftlyke peribo-
nen in de hoedaanigheyd van Jupiter
en Juno, als de eerftelingen aller
Goden, zinnebeeidig gefteld,
geevende tot teken van ’t aangegaane
huuwelyk elkander de hand; on-
fter deeze in den bovenrand geftelde
Ipreuk:
H IN G R E G N I H E R E S :
M D C L X X X .
H I E R UTT WO R D T ' S RTK S E R F G
E N A A M V E RWA CH T :
löSo.
Deeze vetwachting was niet ydel,
want verfcheydene kinderen zyn
uyt dit doorluchtig huuwelyk gebooren,
verfcheydene penningen ook
op hunne onderfcheydene geboor-
ten gemunt: en onder anderen een
op die van zynen Zoon Karel ,
welke den Vader, naa die den vyfden
van Grasmaand des jaars zes-
tienhonderdzevenennegentig in zyne
hofftad het ftervcflyke had afgelegd,
onder de voogdye zyner
Grootmoeder ftraks hetKoninglyk
bewind aanvaardde, volgens de getuygenis
van verfcheydene daarop
gemunte penningen. Dan nog in
’t zelve jaar meerderjaarig verklaard,
en ingevolge van die verklaaring
weer den veertienden van Winter-
maand tot Koning te Stokholm ge-
zalfd zynde, gaf dit onder anderen
aan den hier voorgemelden konftryken
ftempelfnyder Karlfteen aanleyding
tot het maaken van deezen
gedenkpenning.
Welke, rondom des jongen K o nings
zeer fierlyk borftbeeld, in
den rand der voorzyde deezen tytel
voert:
C A R O L U S X I I , D E I G R A T IA
R E X SU E C IA E .
K A R E L D E X I I , DOOR GODS
GENADE _ K O N I N G VAN
ZW E E D E .
De tegenzyde verbeeldt eenen
Vierkanten voetftal , en daarop
de kroon, ftaf, ryksappel en verdere
Koninglyke fieraaden, onder
dit bovengeftelde randfchrift :
T A N T I S J A M S U F F I C I T
AUS I S .
R E E D S B E ^ V A A M TOT Z Ü L K
G ROOT B E S T A A N .
Naamelyk van zich meerderjaarig
te doen verklaaren, en kroonen ;
als het opfchrift van den voorgrond
beveftigt:
ËSf'- Kxii.
in 8. tom.
VI. Amft. 1711-
(2) Thef.
SJC ad ann.
Nu’rn'b. ir
fol.1 7 1 0 .
P E N N I N G K U N D E .
U N C T U S H O LM I A E Di e 14
DEC emb r i s tägy.
G E Z A L F D T E S TOKHOLM D E N
14 DA G V A N WINT E R-
M A A N D i6yy.
De befcherming die hy daarop
aanftonds aan den Hertog van Hol-
fteyngottorp tegen Deenemarke
gaf^, en de vreede die daardoor tc
wege gebragt wierdt, verfchaffen
ons ook verfcheydene penningen,
even gelyk ook zyne zoo wel volvoerde
bemiddeling op de Ryswyk-
fche vreedehandeling. Sedert met
Frederik Auguftus Koning van Poolen
, daarnaa ook met den Deenfchen
Koning , midsgaders den
Czaar van Moskovie, in oorlog geraakt
zynde, waaren zyne onder-
nomene krygsdaaden zoo zeldzaam,
en de behaalde overwinnin-
gen zoo vcelvuldig, dat die de oogen
van geheel Europa niet alleen tot
zich trokken, maar dat men, om
daarvan de gedaehtenis te vereeuwigen
, een oneyndig getal van gedenkpenningen
ZOO in Zweede,
Duytfchland, als andere Geweften,
van allerhande grootte, verbeelding
en rauntftoffe t’zyner eere
gemaakt, en zoo in zyne ( i )
uytgegeeve leevensbefchryving, als
het meergemelde ( 2 ) Hoogduytfch
penningwerk verbeeld
vindt. En zekerlyk die alom gemaakte
gedenkftukken zyn zoo
groot in getal en de zaaken waarop
zy gemaakt zyn zoo uytmuntend,
dat dit my , naa ’t voltrekken my-
ner Nederlandfche Penninghiftori
, aanzettede om insgelyks eene
Penninghiftori zyns leevens te befchryven,
dan federt in achting neemende
dat het beter waar onze eyge
oude Hiftorien by de band tevat-
ten, die tot nogtoe onder de aflche
van oneyndige verdichtfelen bedol-
ven lagen, hebbe ik , niet tegenftaande
die onderneeming reeds vry
I I Deel'. I I Hoofdß. 8 1
verre gevorderd was, van de zelve
echter weder afgczien en de uyt-
voering daarvan aan de zoodaanigen
overgelaaten , welken daartoe
en den tyd, en de luft en gelegenheyd
mogten hebben.
Wel is waar dat hy eyndelyk zyne
legers geflaagen, doch daarom
zich zelfs geenszins neerflagtig
geworden zag , en naa cen vyf-
jaarigverblyf uyt de verafgelegenfte
Geweften van Azie, naar zyne alom
aangetafte ryken in Europa te rüg
keerde,om die met de zelfde dapperheyd,
waarmede hy zynevyan-
den nederlaag op nederlaag eertyds
had toegebragt, naar vereyfchweer
te befchermen. Invoege hy tot
het achtervolgen van gelyke heldendaaden
fcheen voorfchikt te
weezen , zoo niet eene noodlottige
koegel hem uyt dit leeven had ge-
rukt, en aldus dit weer herboore
Noorderlicht in zynen middagftond
ftraks den zigtcynder zyns leevens
doen bereyken.
Naa dit fneuvelen van den onge-
huuwelykten Koning zag zich het
Zweedfche ryk, van buyten door
verfcheydene Moogendheden aan-
getaft, van binnen met zeer ge-
vaarlyke tweedragten gedrygd, mids
en Ulrika Eleonora jongfte Zufter
van den overleeden , en Karel Frederik,
( 3 ) Hertog vanHolfteyn,
als gebooren uyt des zelfs oudfte
Zufter op de opengevalle Zweed- k.
fche kroon hunne aanfjiraak maak- tom. vi.-
ten. Dan de eerfte, die met den ™
Laudgraafvan Heffegetrouwd was,
met bewiiliging van ’s lands Staaten,
den opengevallen Zweedfchen
troon hebbende beklommen,vondt
federt goed ook haaren Gemaal tot
die Koninglyke waardigheyd tever-
heffen; waar van de gedaehtenis op
eenen penning bewaard wordt,
dien ik alhier, tot flot der Zweedfche
zaaken, aanhechte.
X Bey-
V
.ljw
■t.
! ' .
-wr '
i
T 111' '*v■*,*:-'..
ii