i ,>»
t e
178 H E D E N D A A G S C H E
IN DE V R E U G D E D E R ROME Y N
E N , WE G E N S
DE DOOR LUCHT IGE GE BOOR TE
VAN L EO PO LD ,
DOOR LU CHT IG EN P R IN S ' VAN
H E T DOOR LUG T IG E
OOSTENRTK . 1716.
Zoo wordt ook een zeer groote
penning,weegende achttien onfen
gouds, in de penningkaife van den
Deenfchen Koning te Koppenhaage
gevonden, en die in myn
(i)Ncdeii. groot (i) penningwerk is verbeeld
iifdcT en befchreeven. Doch alle wel-
foi.zo?. gy aldien zy flechts maar
van zilver waaren, om hunne te
overdaadige grootheyd in ’t geheel
zyn af te keuren, dewyl het
te duchten ftaat dat zy aan de
zelfde onheylen , als hiervoor
van de Gouden reeds gemeld is,
zullen onderhevig zyn. Want
200 by voorbeeld, alle de Nederlandfche
Hiftoripenningen ter
zwaarte van tien j a twaalf looden
zilvers, gelyk men ’er eenigen
vindt, eens gemunt waaren, wien
zcu het luften om alleen twee duyzend
van zoodaanige penningen
vergaderende, voor de enkele
waarde van ’ t zilver vyftig- of
zeftigduyzend guldens te befteeden
; dan zoo ’er echter al eenigen
mogten gevonden worden, die
magt en harts genoeg hadden om
zoo veel gelds aan ’t vergaderen
der Vaderlandfche gedenkftukken
te hangen, wie is ’er in ftaat om,
kinderen hebbende, aan eenen van
die zoo merkelyken fchat ter lief-
hebberye achter te laaten.’ De
crfgenaamen vinden zich verpligt
de zelven te verkoopen; en dus
wordt in weynige dagen wyd en
zyd verlpreyd, Tgene de overlee-
de niet dan door eenen arbeyd
van zeer veele jaaren heeft können
by den anderen vergaderen.
De penningen dan , zullen zy
beftandig en des in ftaat zyn om
aan ’t oogmerk, waarom zy gemunt
zyn, te voldoen, moeten ten
hoogfte van zilver en myns oordeels
, van geenen grooteren omtrek,
dan van den grootften der
(*) hiervoor verbeelde Romevn- nm-rn,i
r 1 • ^74. Iche penningen weezen. Want
bet is op de zoodaanigen dat en
de borftbeelden op de voor- en de
eenvoudige en zinnebeeldlyke ver-
beelfelen op de rugzyde, naar
vereyfch ten voile können geplaatft
worden.
Gelyk deeze al te onbefchofte
grootte , zoo is ook weer aan
den anderen kant de te ongemeene
kleynte, als, by voorbeeld, van
dit Saxifch penningtje
te verwerpen en a f te keuren.
Want hoewel tot het koopen der
zoodaanigen geene groote geldfommen
vereyfcht worden, zoo
zyn zy niet in ftaat om alles naar
vereyfch te bevatten, ja dc opgeftelde
verbeeldfelen moeten noodwendig
van zoo geringen omtrek,
en de letteren zoo kleyn zyn, dat
het fcherpziendfte oog, om ze
te können leezen, zich alferiiets
genoodzaakt vindt zyne toevlugt
tot de vergrootglafen te neemen.
Daarenboven zoo zyn zy om hunne
kleynte eenigszins verachtlyk,
zy druypen door de vingeren, en
zyn des buyten ftaat om die noodige
achtbaarheyd , gelyk een
penning doen moet aan de daarop
verbeelde zaaken by te zetten.
VEERp
e n n i n g k u n d e . in Deel: XIVHoofdfl. 179
V E E R T I E N D E H O O F D S T U K .
Van bet vergaderen der penningen.
zou het de liefhebbe-
W ten baaten, de voorgemelde
kennis der laatere penningen
en der zelver aangeweeze grondregelen
te bezitten, zoo die niet te
gelyk onderrecht waaren van de
orde , die in ’t vergaderen dier
gedenkftukken moet worden inachtgenoomen.
Deeze orde is
niet anders dan, aleer men op het
vergaderen toelegt, een zeker bepaald
voorwerp te verkiezen, zoo
naar de genegenheyd, die men in
zich gewaar wordt, als ook naar
de gelegenheyd die men daartoe
aan de hand heeft. Want zonder
deeze overnoodige bepaaling flecht
alle de voor de hand komende penningen
te willen vergaderen, die
door de onderfcheydene volken
zoonu zoodan gemunt zyn, was
even zoo belachgelyk, als zich op
weg te begeeven, zonder te weeten
waar naar toe de reys gefchikt
is.
Meeft alle de penningen hebben
twee voornaame voorwerpen, waar
van men ’ er een naar zyn genoe-
gen kan uytkiezen. T e weeten
de perfoonen, die op, de voorzyden,
en de gefchiedeniflen, die
op de ruggeftukken verbeeld ftaan.
Doch ieder van. deeze twee voor-
gedraage voorwerpen dient men
weder, mids’ zy zich te ver uyt-
ftrekken, binnen den kring van
zeker Koningryk, Vorftendom,
Vryenftaat, o f zekere uytgekooze
tydftippen te bepaalen. Het
gene de leezer befer uyt deeze
voorbeelden zal können bevatten.
Zoo zoude men in opzigt van
een perfoonlyk voorwerp, ’t gene
binnen den kring van zeker land
bepaald is,op T vergaderen van alle
de Hiftor ipenningen können
toeleggen , welken de opvolging
der Duytfche Keyzeren , midsgaders
de gedaehtenis hunner Vrouwen
en kinderen, federt Maximiliaan
den I I I , tot deezen tegenwoordigen
toe, aantoonen en
beveftigen. Doch zoo wie de luft
en het vermoogen had om deeze
voorgedraage vergadering nog
verder uyt te breyden, die kan
daarby voegen voorts nog alle die
penningen, welken ter gedaclite-
nis der onderfcheydene Keurvorften,
hunne Vrouwen enKinderen,
of, zoo dat ook nog al niet genoeg
waar, op de voornaamfte
Ryksvorften, ftaande de regeering
der gemelde’Keyzeren, gemaakt
zyn. Een ander integendeel zon
ligt meerder behaagen fcheppen
in een perfoonlyk voorwerp, niet
door eenig land, maar door zekere
tydftippen te bepaalen, en dus
op het vergaderen van zulke penningen
toeleggen, door welken
hy de Koningen, Vorften, Prinfen
, Geeftlyken en beroemde
mannen kan aantoonen, welken,
by voorbeeld in de vyftig eerfte
jaaren der zeventiende eeuwe gebloeid
hebben, even gelyk Johan
Lukkius van de gehee e zeftiende, (i)joan;
in zyn in ’t licht gegeeve penning- iyftogi
werk, (i) gedaan heeft. Op gelyke '¡'„"for''®'
wyze kan men de Hiftorifche fjgnt.
voorwerpen o f door zeker land
A a a a 2 of
Sir
i|
1
.•Sfl
-If