Gynoohtiiodes — Hedysarum. 252 1724 - 1751.
1724. G y n o c h th o d e s c o ria c e a Bl.* Nat.
fam. der R u b ia c e a e . Aka r mal i -mal i (zie 8208),
Alal.; Kajoe rampe, Bonth.; Kampe, Bonth, —
Klimmende heester.
1725. G y n o p a ch y s a b n o rm is K o rth .
(— R a n d ia a b n o rm is Boeri.*), Nat. fam. der
R u b ia c e a e . Kajoe roehi , Alf. Alin. T. L.;
Kajoe roeï , Alf. Alin. T. P.; Ho ehi, Alf. Aiin. T. L.;
Koe'i, xVlf. Alin. T. P.; Wo wo han, Alf. Alin. Bent.;
Wowo hau in taloen, xVlf. Alin. T. L. — Boom.
1726. G y n o s tem m a la x um Cogn. (— G.
W ig h tia n um B e n th . e t Hook.f.*). Nat. fam.
der C u c u rb ita c e a e . Ke t imoen t ikoes, AIaL
Alcn.; AValaän in t j awok §), Alf. Alin. T. P.;
AValaiin ne kaAvok, Alf. Alin. T. L. — Klimplant.
§) Dezelfde namen golden voor andere soorten
dezer familie; zie o.a. hij 518.
1727. G y n o tro c h e s a x illa r is Bl.* Nat. fam.
der R h iz o p h o ra c e a e . Boroboj , Soend.; Dj a n g goet
k e 1 i §), Alal.; Al a t a kel i , AIaL; AI e m h o e 1 o h.
Mal.; Alemboeloh dj ant an, AIaL; AI e rb oelo h,
Alal.; Alerhoeloh dj ant an, Alal. — Boom. Gebr.;
Het hout wordt bij den huishouw onder dak gehezigd.
§) Ook Carallia integerrima D.C.* (zie 655).
1728. G. a x illa r is Bl.* var. o b tu s a K. e t V.
Ki djambe§), Soend. — Boom.
§) Ook Alemecylon-soorten (zie 2267).
1729. G y n u ra a u ra n tia c a B.C.* Nat. fam.
der C om p o sita e . Lahoenoen, Alf. Alin. T. E.;
Tempoeh wi j ang (zie 1268), Jav. — Kruid.
1730. G. s a rm e n to s a B.C.* Djonge areuj
(zie 1268 cn 470), Soend.; Laoete, Alf. Alin. T. B.;
M a w 0 ö e kawi lei , Alf. Alin. T. P.; M o Ö e k a w i 1 e i,
Alf. Alin. T. P.; Tawan an, Alf. Aiin. Tonsaw. —
Klimplant.
1731. G. sum a tra n a Miq.* Aka t a l i soe-
m a 11 g e, Alinaugk. — Klimplant.
1732. G. sp. Loent eng oe membe mea, Alf.
Alin. T. L. — Kruid.
1733. G y ro c a rp u s am e ric a n u s Ja cq .*
Nat. fam. der C om b re ta c e a e , Br cg i d i n g (zie
2889), Balin.; Ganggangan, O. Jav.; Kemcroc-
koep, Jav.; Wi n e n g (zie 2889), Jav.; Wini n g (zie
2889), Balin, — Boom. Gebr.: Met de gevleugeldc
vruchten speien dc kinderen; het hont wordt soms
voor prauAven gehezigd.
H.
1734. H a em a n th u s p u b e s c e n s L.f.* Nat.
fam. der A m a ry llid a c e a e . Ompoe-ompoe,
Bat. ■— Sierplant.
1735. H a em a ria d is c o lo r Lindi.* Nat. fam.
der O rc h id a c e a e . Beldoe merah, Alal.
1736. H a em o c h a ris in te g e r r im a K. e t V.
(— G o rd o n ia in te g e rrim a T. e tB,*). Nat.
fam. d e rT e rn stro em ia c e a e , Hoeroe mandjel ,
Soeud.; Ki mandjel , Soend.; Alandjel (zie 1684),
Soend. — Gebr.; Voor meuhelhout gezocht.
1737. H a rp u llia im b r ic a ta T hw . H.
c u p a n io id e s Roxb.*). Nat. fam. der S a p in d
a c e a e . Peloes, Jav.; Pelos, Aladoer. — Boom.
1738. H a rriso n ia p a u c iju g a O liv er. Nat.
fam. der S im a ru b a c e a e . Kengkeng, Jav. —
Heester. Gebr.: Alle deelen dezer plant zijn zeer bitter;
de spruitjes dienen wel als geneesmiddel bij diarrhoea.
1739. H e d y c h ium a n g u s tifo lium R o x b .
(— H. c o c c in e um Buch.-Ham.*). Nat. fam.
der S c itam in e a e . Dj adj ahe an, Soend. — Kruid.
1740. H. c o ro n a rium Koen,* Dagasoel i ,
Alf. N. O. Halm.; Gandasoel i , AlaL; Gandasòl i ,
Soend.; Gondasoel i , Jav.; Kandasoel i , Bol. Along.;
Alanasoel i , Balin.; Alandasoel i , Baliu.; Alanda-
soel ing, Balin.; Sempol , Balin., Jav. Variëteiten
in Alal.: Gandasoel i koening, met gele hloemen ;
G. poet ih; met wittc bloemen. In Jav.: Gondasoel i
ahang; G. poet ih. In Soend.: G. beur eum; G.
bodas. — Kruid. Garland flower, e. Gebr.: Wegens de
welriekende hloemen gekweekt. Deze toch worden gaarne
in het haar gedragen. In de Alaleische landen worden zij
wcl gezouden door cen vrouw aau haar minnaar, dien zij
van ontrouw verdenkt. De hollen worden soms gegeten,
na in heete asch gepoft te zijn. In het Balineesch
geeft men den naam van „i sempol” aan witte honden.
1741. H. lo n g ic o rn u tum Griff.* Tepoes
lada, AIaL — Kruid. Gebr.: De wortelstok soms als
wormdrijvend middel.
1742. H. sum a tra n um Ja ck .* Gandasoel i
hoetan, AIaL — Kruid.
1743. H e d y o tis c a p ite lla ta W a ll.* Nat.
fam. der R u b ia c e a e . Akar k emenj an hantoe,
Alal. — Aka r saboet , AIaL — Klimplant.
1744. H. c o n g e s ta R.Br.* Lidah dj in, AIaL;
Roempoe t l i dah dj in^), Alal. — Kruid.
§) Ook Peristrophe acuminata Nees.*
1745. H. g la b r a R.Br.* Boe we, Bat.; Roempoet
t j engke r ing, Alal.; Roempoe t siboeweh,
Mal.; Roempoe t s iboeweh dj ant an, Alal.; Roe m-
poet sr igala. Alai.; S ih oewe. Bat.; Sihoeweh
(zie 1693),Alai.; Siboeweh d j a n t a n , Alai. — Kruid.
1746. H. M sp id aR e tz .* Djoekoe t malela§),
Soend.; Le t ah ha j am §§), Soeud.; Li dah ajam§§),
Aial.; AIalela§), Soend.; O c A v i in t imoe, Alf.AIin.
T. P. — Kruid.
§) Ook Panicum miiticum Porsk.* (zie 2580).
§§) Ook Polygala-soorteii (zie 2847).
1747. _H. la tifo lia Reinw.* Wi dj en alas,
Jav.; Wi dj en leuweung, Soend.; Wiwi dj enan,
Socnd. — Halfheester.
1748. H. p a rie ta r io id e s Miq.* Alakoc-
koe roe in taloen, Alf. Aliu. T. P. — Kruid.
1749. H, p in ifo lia W a ll.* Roempoe t
hi r ing, Alai. — Kruid.
1750. H. v e s tita R.Br.* Tokong hoeloe,
Mal. —- Kruid.
1751. H e d y s a rum te n e llum B o n ( =
B e sm o d ium p a rv ifo lium B.C.*). Nat. fam.
der L e g um in o s a e . Nanahan, O.Jav. — Kruid,
tot de groep der „esparcette” hehoorend.
Helianthus — Heptapleurum.
253 1752 - 1778.
1752. H e lia n th u s a n n u u s L.* Nat. fam.
der C om p o sita e . Boenga ma t aha r i , Alal.;
Bocngo p a n t j a ma n t a ri, Alinangk.; Boengong
ma t ahoe roi , Atjeh; Kembang ma t aha r i , Vulg.
Aial.; Kembang sangenge, O. Jav.; Kembang
s rengenge, Jav.; Kembang s r ingeuge, Sas.;
Kemhhang ma t a are, Aladoer.; Kemhhang
t a mp on g are, Aladocr.; Kemhhang t a pong are,
Aladoer. S.; P oe r ha negara§), Jav.; Saja ma t a har
i , Tern. — Kruid, de „zonnehloem” . Sunflower, c.,
Grand soleil, tournesol, fr., Echte Sonnenblume, d. Gebr.:
De hloem is dc oplossing van het Javaansche raadsel
„Ana kembang, jen isih cnom kaja-kaja doewejamata,
deinen andedeleng roeroepan kang betjik’b d. i.: „Er
is een hloem, als zij nog jong is, schijnt het alsof zij
oogen heeft en gaarne mooie dingen ziet” .
§) Deze naam heet hierdoor ontstaan, dat de zonne-
hloem het eerst door den prins van dien naam geplant
werd. De andere namen wijzen op het naar de zon
gckeerd ziju.
1753. H e lic ia ja v a n ic a Bl. ( = H, ro b u s ta
Wall.*). Nat. fam. der P ro te a c e a c . Kendoeng,
Soend.; Kendoeng peut j ang, Soend.; Ki boma
(zie 1190), Soend.; Aledang kel adi (zie 2180), Alai.;
Aledang lajang, Alal.; P o e t a t paja, Alal.; Poet
a t te j)i, Alal. — Boom. Gebr.: Het hout soms voor
stelen van bijlen.
1754. H. s e r r a ta Bl.* Bareuheuj§) , Soend.;
Kajoe mor segoe, Alal. Amh.; Kendoeng gede,
Soend.; Alarasigo, Boeg., Alakas.; Alo era, Alf. Boer.
— Boom. Gebr.: Het hout is geschikt voor planken.
§) Oiizekere naam, ook aan andere boomsoorten
gegeven.
1755. H e lic o n ia B ik a i L.* Nat. fam. der
S c itam in e a e . Bi joe kl ikih, Balin.; Daiki t ,
Alf. Alin. T. S.; Higi , Alf. Miu. Bant.; Ikik, Balin.;
Kaikik, Balin.; Kikik, Balin.; Lahiki t , Alf.AIin.
T. B.; Laiki t , Alf. Alin. T. L.; Lai t j i t , Alf. Alin.
T. P.; Togi t iw, Alf. Alin. Tonsaw.— Kruid, verwant
aan de hanaan. Wild plantain, c. Gebr.: Schoone plant,
in Europa als siergewas gekweekt. Op Bali dienen dc
hladen tot iupakking van tabak ; iu de Alinahasa wordt
cr gekookte rijst in bewaard.
1756. H e lic te re s Iso ra L.* Nat. fam. der
S te rc u lia c e a e . Boewah radja, Alal. Tim.;
Kajoe poetar , ATaL; Kokontol an, Soend.; Oelet -
oelet , Jav.; Poe t a taloe, Atjeh; P oe t e r a n tal i ,
Vulg. AIaL; Tj aba i tal i . Alai. — Heester. Gebr.:
Uit den bast verkrijgt men een vrij sterke vezel, die
tot touw gedraaid wordt. De vruchtjes zijn in de in-
landschc geneeskunde in gehruik.
1757. H e lio tro p ium in d ic um L.* Nat. fam.
der B o ra g in a c e a e . Boe nt oe t t ikoes, Vulg.
Mal.; Sar i boemi , Alal. — Halfheester, de Indische
heliotroop.
1758. H e lm in tk o s ta c h y s z ey la n ic aH k .*
Nat. afd. der F ilic e s . Pakoe pajoeng, Soend. —
Varensoort.
1759. H em ig ra p h is affinis N e e s. Nat. fam.
der A c a n th a c e a e . Legoendi pasi r , Aial.; Leng-
goendi pasi r , Mal.
1760. H. b o rn e e n s is H a llie r* . Oendam
sinokat , Alf. Alin. Tonsaw.
1761. H. c o lo r a ta Hall.* Ke d ji bel ing,
Jav.; P e t j ah hel ing, Mal.Batav.; Reundeu heii-
reum, Soend. — Heester (deze en vlg.). Gebr.; Als
sierplant om de hladen gekweekt, ook in Europa.
1762. H .co n ñ n isA n d e rs.*N iIam dj ant an,
AIaL; Roekoe - roekoe dj ant an, Alal.
1763. H. d is c o lo r Boeri.* Gofoe goeroemi
dodo, Teru.; I la- i la, Jav.; Laoe mamoer i , Alf.
Z. Cer.; Obat soewanggi , Mal. Alol. — Gebr.: De
hladen worden te Ternate aangewend hij z. g. behekste
zuigeliugen.
1764. H. p rim u la e fo lia Veil*. Keroet , Alf.
Alm. T. P.; Oendam i roepeng, Alf. Alin. T. L.*
R oep ong, Alf. Alin. T.L.
1765. H. r e p a n d a H a llie r.* Biwi, Alf. Alin.
r. L.; Di n d i n g §), Jav.; Di n d i n g ari , Jav.; Ding-
diug ai, Balin.: Di n g di n g ando, Sas.; Doedi
rate, Alf. Aliu. T. S.; Kat i rah, Balin. Kr.; Ke t i r ah
Mal.; Li re, Alf. N. 0. Halm., Alal. Aleu., Tern.; Li re
pap oea, Alal. Alen.; Parak, Alf.AIin.T.P.; Roempoet
mas, Vnlg. AIaL; Sama r a kohe, Alf. Alin.
Bant.; SemhaHk ate, Sas. — Gebr.: Dient in den
oostelijken archipel als middel tegen waauzin, en in
’t algemeen tot wering van den nadeeligen invloed van
kwade geesten. Ook worden roode lippen er wel met
de klenr dezer hladen vergeleken.
§) In 0. Jav. is dit de naam van Aeschynomene
indica L.* (zie 67). Overigens gelden al deze namen
voor meerdere Hemigraphis-soorten.
1766. H. r e p ta n s Anders.* Roempoet
merah, Alal. Men.
1767. H em ig y ro s a lo n g ifo lia H iern,* Nat.
fam, der S a p in d a c e a e . Paroepoeëk, Alinangk.;
Pe roepoek (zie 1382), Alai — Boom. Gebr.: Het
lichte wittc hout dient voor riemen en pagaaien.
1768. H e n slow ia b u x ifo lia Bl.* Nat. fam.
der S a n ta la c e a e . Benaloe tanah, Alal.; Binaloe
tanah, AIaL — Woekerende heesters, verwant
aan sandel (deze en vlg.).
1769. H. L o b b ia n a A.D.C.* Benaloe api
hatang, Alal.; Bina loe api batang, Mal.; Tel
i nga kera, Alal. — Woekerende heesters met min
of meer slingerende takken (deze en vlg.).
1770. H. um b e lla ta Bl.* Akar pelawan,
AIaL; Benaloe (zie 2096), Alai.; Bina loe (zie 2096),
AIaL; ßinda l oegadj ah, Alinangk.
1771. H. v a ria n s Bl.* Aka r hidjaoe, Alal.
1772. H e p ta p le u rum a rom a tic um Seem.
Nat. fam. der A ra lia c e a e . R a n g g a n g p o e j o e h J),
Soeud. — Lage boom.
§) Ook Heptapleurum serratum Seem.*
1773. H .d i v a r i c a t u m S e em .* R a n i o gi l ing,
Soend.; Songga hoewana, Jav. — Klimmende
heester.
1774. H. litto r a le Miq. Aledang koening,
Mal.; Aledang ko en j i t (zie 926), Alal.; S ir oe weh,
Alinangk. — Boomheester.
1775. H. lo n g ifo lium Seem.* Toel ak t a n g goel
, Soend. — Heester.
1776. H .p o ly b o th ry um Seem.*Pa n g g a n g
goenoeng, Soend. — Heester.
1777. H. rig id um H a ssk . ( = H. lo n g ifo
lium Seem.*). Kajoe t a n g a n §), Jav.; Tanganan,
Jav. — Lage boom der hergstrekcn.
§) Dezelfde Jav. namen worden gegeven aau Heptapleurum
parasiticum Secm.* en andere soorten (zie 1389).
1778. H. ru g o sum Seem. P a n gg an g boeloe,
Soend.; T an g a n a n kebo, Jav. — Lage boom.
i i -
n r