Eugenia. 232 1315 - 1331.
1315. E . a q u e a B u rm . * Boewa ma l aka
oewe, Boeton; Dj ambeö raja, Atjch; Dj amheë
ije, Atjeh; Dj amhoc ajer, Alal., Soend.; Dj amboe
aj ic, Alinangk.; Dj amboe djene, Alakas.; Dj amboe
er, Balin.; Dj amboe oewer, Jav.; Dj amboe
t j aj, Soend.; Dj amboe wer, Jav.; D j am p oe salo,
Boeg.; D j h a m h h 0 c i r, Aladoer.; D j h amh h o e w i r,
Aladoer.; Nj amh oe cr, Bulin.; Oewer, Jav.; Samba,
Nias; Wer, Jav. A'arietcitcn in Jav.: Dj amboe wer
abang of dj. oewer abang; .Dj. w. ])oct ih of
dj. oewer poet ih. InAladoer.; Djh. i. bhi roe of
djh. w. bhi roe; Djh. i. eng-mawa r of djh. w.
eugmawar ; Djh. i. me r a of djh. w. mera; Djh.
i. pote of djh. w. pote. — Gebr.: De vruchten
worden gegeteu.
1316. E . a r g u t a t a K . e tV * . Ki handj ere,
Soend.; Ki tandoek, Soeud. — Gebr.: Het hout
wordt soms bij huisbouw gebezigd.
1317. E . a x i l l a r i s K o o r d . * Dj amboe boeroeng,
Vulg. Alal.; Kopo beur i t , Socnd.; Kopo
lalaj §), Soeud* — Gebr.: De vruchten worden wel
gegeten.
§) Ook Eugenia Suringariaua K. et V.*
1318. E . c a r y o p h y l l a t a T h u n b . * Boegla-
wau, Alf. Boer.; Boel angang, Alf. Aliu. Pouos.;
Boeloelawa, Alf. N. 0. Halm.; Boenga lawang,
Aial.; Boerangang, Alf. Alin. Baut.; Boewah lawa,
Tern.; Gofote, Tern.; Hoeugo lawa, Goront.; Kem-
baug lawang, Vnlg. Alal.; Alangalai in, Gorom;
P e k a 1 a w a, Alf. N. Laoet; P e 1 a s e n g e. Rotin.; P e r a-
wauo, Alf. Sap.; Po cala wane, Alf. Hila; Poeala-
wanjo, Alf. N. Laoet; Poeka l awanc , Alf. Asil.;
Pokol awau, Alf. Har.; Pooel awano, Alf. Amb.,
Har.; P o o 1 a w a n, Alf. Z. Ccr.; Sake, Nias; Sangkc,
Daj. Z. O. Boru., Saleijcr; Sengkc, Tim.; Singke,
Alf. Alin.; Sint je, Alf. Alin. T. P.; Tj angka, Daj.
Z. O.Born.; Tj angke,Biman., Alakas., AÎal.Z. 0. Born.;
Tj augki l i . Lamp.; Tj eng ke, Boeg., Aladoer.; Tj en g-
keh, Balin., Jav., Alal., Socnd.; Tj i n gk e, Alf. Alin.;
Woenga l awang §), Balin. — De nagcl- of kruid-
nagelboom. Clove tree, e., Girollici-, fr., Gcwürznolken-
haum, d. Gebr.: Vooral op de Ambonsche eilanden
gekweekt. De gedroogde bloemknoppen zijn als kruid-
nagclcn algemeen bekend. Waar dc boom niet voorkomt,
hebben vele dor opgegeven namen betrekking
op deze chogerij. Vroeger, en misschien nog hier eu daar,
mocht mcn in het Ambonsche gedurende den hloeitijd
in de tuinen niet schictcn, schrceuwcn of eenig ge-
druisch maken; ook kwamen man en vrouw voor den
hloeitijd ouder dc hoomen sanicu, opdat dc boomen
een rijken oogst zondcn afwerpeu. De pink werd er
steeds gevierd met muziek, zang en dans.
§) Voor de Alolukken worden variëteiten vermeld,
welker namen echter onzeker zijn, Zoo heet die met
groote nagelen in Alf. N, Laoet: „Pekalawa latoe” enz.
eu in AIaL Amb. ; „Tjeugkch radja”.
1319. E . c o r y m b i f e r a K e t V . * Ki s i r eum
(zie 1049), Soeud.; Sal am alas, Jav. Ng.; Salam
wana, Jav. Ki\
1320. E . c u p r e a K . e t V .* Ki tambaga,
Soend. — Gebr.: Het zeer harde hout wordt wcl hij
den huisbouw gehezigd.
1321. E . d e c u s s a t a K u r z . Kel at asam AIaL
1322. E . d e n s i f l o r a D u t h i e . Dj ambe t
wana, Jav. Kr.; Dj amhoc aj er hoetan, AIaL;
Dj amboe alas, Jav.Ng.; D j amhoe dipo, Alinangk.;
Dj amboe klampok, Jav.; Dj hambhoe ka l ampok,
Aladoer.; Kalampok, Aladoer.; Ke l a t poe t ih
hoeki t§), AIaL; Kl ampok §§), Jav.; Kl ampwak,
Balin.; Kopo badak, Soend,; Laanpok. Aladoer. B.;
Owah, Sas.; Petag, Soeud.; Resep §^§), O. Jav.;
Ri sep §§§), O. Jav. Varieteit in Jav.: Kl ampok
ketek. In Aladocr: Ka l ampok alas; K. kapo;
K. se kaghi t . Gebr.; Het hout is duurzaam cn sterk
en voor huishouw geschikt.
j) Ook Eugenia anisosepala Duthie*.
§§) Ook Eugenia Klampok K. et V.*
§§§) Ook Eugenia jamholoides K. et V.*
1323. E , f a s tig ia taK .e tV ,* Ki dj angkar ,
Soeud.; Salam gede, Soend. — Gebr.: Het hout
soms bij huisbouw.
1324. E . filifo rm is W a ll.* Ke l a t api, AIaL;
Kel at bel i jan, AIaL; Ke l a t lapi s §), Alai.
§) Ook Eng. acuminatissima Kui’z. ( ~ E. Thumra
Roxb.*).
1325. E . g lom e r a taK . e t V.* Kockoepaän,
Soend.
1826. E . g ra n d is W ig h t.* Dj amboe ajer
laoet , AIaL — Gebr.: Het hout wordt gebruikt hij
den seheepshouw en voor halken.
1327. E . G riffith ii D u th ie.* Kel at hising,
AIaL; Aledang t e lor §), Alal. — Gebr.: Staat als een
goede houtsoort hekend.
§) Ook Actiuodaphue sp.
1328. E .in o p h y llaB o x b .* Samak paja,Alal.
1329. E . J am b o la n a Lam.* Al i t jopeng,
Boeg.; Dhoewak, Aladoer.; Dj amhe l au, Vulg. AIaL;
Dj ambl ang, Soeud.; Dj amhoc kalang, Alinangk.;
Dj amboel an, Alf. Aliu. T. B., AIaL AIoL; Djam-
holan, Alf. Alin. T. P.; Dj iwat , Aial.; djoc-
dj oetan, Balin. Kr.; Djoewet , Balin., Jav., AIaL;
Batav.; Dochct , Balin. Kr.; Docwc, Biman.;
Docwet , Jav.; Gebar , Sum. W. K.; Ochor, Gajo;
Rapo djawa, Alakas.; Rapo- r apo dj a w a, Alakas.;
AVa waoel ingeu, Alf. Aliu. T. S. Varieteiten in Jav.:
Djoewe t sapi of doe wet sapi. In 0. Jav.: Djoewet
ma n t i u g of doewet mant ing. In Balin.:
Djoewet r e n t e ng of djoewet nasi ; Dj. mi nt
j id. In AlaL; D jiwa t padi . In Aladoer.: Dhoewak
al as; D h. h ato ; D h. h hah a u g ; D h. h o c ter ;
Dh. dhaghi ng; Dh. pote. — Gebr.: De zoct-
achtige vruchten wordcu gegeten ; dc bast dient tot
het tancn van vischnetten en zeilcii en wordt wel
in palmwijn gedaan om het vcrzuren te voorkomen.
Zaad cn hast worden tegenwoordig in Europa wel
tegen diabetes voorgeschreven. Wegens dc klciir der
vruchten noemt men in het Boegineesch donkerblanw-
zwart: „Lotong makalitjopeiig”, d.i.; „Zwart als de
alitjopeug-vrucht” . De vrucht is de oplossing vau
het Baliueesche raadsel ; „Tamhoelilingau megantoeug”,
d. i.: „Een hangende hommel” .
1330. E . J am b o s L.* Dj amhe ë i je mawar ,
Atjeh; Dj amboe ai r mawa, Balin.; Dj amboe
ajer mawar , AIaL, Soend.; Dj amboe der sana,
O.Jav.; Dj amboe dj ene m a w ar a, Alakas.; Dj am-
boe kl ampok aroem, Jav.; Dj amboe kratou,
Jav.; Dj amboe mawar , Jav., Alal.; Dj amboe
t jaj mawar , Soend.; Gora mawar , Alal., Alen.;
Ka l ampok aeng mawar , Aladoer.; Kembes mawar,
Alf. Alin. T. L., T.P.; Kl ampok aroem, Jav.;
Nj amboe ermawa, Balin.— Rose apple, e. Gebr.;
De vruchten zijn zeer gezocht.
1331. E . ja v a n ic a Lam.* Dj amboe samarang,
Jav., Soend., Vulg. Alal.; Dj amboe sema-
rang, Balin. Varieteiten in Jav.: Dj amboe samar
ang abang; Dj. s. poet ih. In Soend.: Dj amboe
s ama r a n g beur eum; Dj. s. bodas. In Vulg. Alal.:
Dj amboe s ama r an g me r ah; Dj. s. poet ih. —
Gebr.: De vruchten worden gegeten.
Eugenia. 233 1332 - 1359.
1332. E . l a x i f l o r a K . e t V . * N a ga s a i i p r i t ,
Jav. — Gebr.: Het hout dient voor hraiidliout.
1833. E . l e p i d o c a r p a W a l l . * Samak te-
her aoe, Alal.
1334. E . l i n e a t a D u t h i e . * Ke l a t mé r ah §),
Mal.; Nagas ar cn, Jav.; Na ga s a r i r angkang,
Jav. — Gebr.; Het hont dient tot houwhout.
§) Ook Eugenia cymosa Lam.*
1335. E . m a c r o c a r p a K o x b . * Dj amboe
boeki t , AIaL; Kaie djamboe, Alinangk.; Kel at
hoeroeug, Mal; Ke l a t djamhoe. Mal.; Tabolo-
tabolo, Bat.
1336. E .M a c r o m y r t u s K . e t V .* Ki beusi
awewe, Soeud.
1337. E . m a l a c c e n s i s L .* Dar sana, Jav.;
Der sana, Jav.; Dhar sana. Madoer.; Dj amhe ë
her t ih, Atjch; Dj amboe bertel i , Alai.; Dj amboe
hol, Balim, Jav., AlaL; Dj amboe bolo, Aiakas.;
Dj amboe boöl , Socnd.; Dj amb o e der sana, Jav.;
Dj amboe dj am b ak, Alinangk.; Dj amb o e merah,
Vulg.AlaL; Dj amboe soesoe, Alakas., AIaL; Dj aiu-
hoe ter sana, Jav.; Dj ampoe boloe, Boeg.; Dj ampoe
soesoe, Boeg.; Dj h amh h o e dhar sana,
Aladoer.; Gora merah, Alal. Alen.; Kemb es mea,
Alf. Aiin. T. L.; K c m b cs r a i u d a ng, Alf. Aliu. T. P.;
Koepa mahamoe, Alf. Alin. Bent.; Koepa raiii-
dang, Alf. Alin. T. P.; Koha mahendeng, Alf. Aliu.
Bant.; Nj amhoe bol, Baliii. Varieteiten in Alakas.:
Dj amboe kalongkong. In Boeg. : Dj a m p 0 c
galongkong. In Jav.: D j am b o e galar(?) In AIaL
Aleu.: Gora poet i l i . In Alf. Aliu. T. P.: Kemb es
koelo. In Alf. Alin. Bant.: Koha mahida. In Alni.
AIüL: Dj amboe bol i t am; Dj. b. merah; Dj.
h. poet ih. In Balin.; Dj. r a k t a of nj. r a k t a of
dj. agocug of nj. agoeng. — Gebr.: De vruchten
ZIJU zcciy gezocht. Kinderen speien met de hloem-
knojipcn in proppenschieters.
1338. E . M a n o g y n u m H o o k . f . Samak
sera], Alai.
1839. E . M i c h e l i i L a m . (— E . u n i f l o r a
L .* ) . Ba t i -ba t i , Aliuangk.; Bct i -het i , AIaL;
Bo r t i - hor t i , Bat.; Gelam poet ih, Lam]).; Gelam
t ikoes§), AIaL; Ke l a t nas ik-nas ik, Alal.; Nasi -
nasi , Balin,; Nas ik-nas ik, Mal.; l l ondang-
rondai ig, Bat.; Sol'o in an j i -m an j i, Torn. —
De z.g. kersebooni. Gebr.: Do jonge spruiten worden
rauw als toespijs bij de rijst gegeteu ; de wortel is als
geneesmiddel eu de bast als looimiddel iu gebruik,
§) Volgens lliDMY is gelam tikoes te Singapore:
Eugenia pustalata Duthie* en te Pinang: Eugenia
grata AVight.*
1340. E . n a p i f o r m i s K . e t V . * K i p a n t j a r ,
Soend.
1341. E . n o d o s a E n g l . * S a l a m badak,Socnd.
1342. E . o p e r c u l a t a R o x b . * Baudje, Jav.
—• Gebr.: Het bout wordt bij huisbouw gebez'igd.
p 4 3 . E . o p e r c u l a t a R o x b . * var. d e n s
i f l o r a . Ka l ampok bato, Madoer. — Gebr.: De
vruchten worden rauw met zout gegeteu.
1344. E . p a p i l l o s a D u t h i e . * Samak boeki
t , Mal.
1345. E . p e n d e n s D u t h i e . * Ke l a t be-
sar, Alal.
1346. E . p o l y a n t h a W i g h t . * Dj a n gg a r
oelam, Balin.; Kastolani , Kang; Ke l a t dj ant an,
Mal.; Kel at penaga, AIaL; Salam, Jav., Aladoer.,
Mal., Socnd.; Tj anggam oelam, Balin. Variëteit
in Jav.; Salam watoe, de in het wild groeiende.—
Gebr.; De bladeu en vruchtjes dienen als specerij om
spijzen geurig te maken. De huitenhast wordt fijngestampt,
gemengd met dien van manggoestan of ramboetan,
hicrop _ water gedaan, en met het aftreksel
touwwerk cn vischnetten besmeerd, teneinde die beter
bestand te maken tcgen de inwcrkiiig van het zee-
water. Yan de variëteit wordt het hout voor hrandhout
gebezigd en ook wel voor djoekoeiig’s en den huisbouw.
1347. E . p o ly c e p h a la Miq.* Do mp jong §),
O. Jav.; Gohok, AIaL Batav.; Go wok, Jav.;
Kalesem, Jav.; Kal igoojoe, Baliu.; Kal ihasem,
Balin. Kr.; Kal i jasem, Balin.; Klesom, Jav.;
Koepa §§), Soend.; Koepa beunj eur , Soend.;
Koepa gowok, Soend.; Koepa manoek, Soend.;
Kopo§§), Soeud. — Gebr.: Het roode hout is sterk;
er kan smakelijke gelei van de vruchten gemaakt
worden, cn deze worden ook als ooft gegeten. Om
zccr donkerrood aan te duiden zegt de Balinees:
„Nasak kalijasem”, d. i.: „Als een rijpe kalijasem-vrucht” .
§) Ook Eugenia sexangulata K. et V.*
§§) Ook Eugenia bantamensis K. et V.*
1348. E . p y rifo lia Du th ie.* Ke l a t poet ih,
Aial.; Samak darat , AIaL
1349. E . rh y tid o c a rp a Z o ll. Dj amhoc
ma r ege, Alakas.; Dj ampoe mar ege, Boeg.
1350. E . s u b d e c u s s a ta D u th ie.* Kelat
koboe, AlaL; Samak poeloet , Alal.
1351. E . su b g la u c a K. e t V.* Djembloek,
Jav.; Kl ampok Avatoe, Jav.; Kopo laoet §),
Socnd. — Gebr.: Ilet bout dient alleen tot brandhout;
de vruchten worden soms gegeten.
§) Ook Eugenia fontiosa AVaÜ.*
1352. E . te n u ic u s p is Miq. Kajoe sape,
Almangk.; Kajoe sepat , Djambi, Alal. Tal.; Sape §),
Almangk.; Sapot §), Bat.; S e p a t, Djambi, AIaL PaL —
Gebr.: Ilet hout dient voornamelijk tot vervaardigiug
van stoelen van gereedschappcn.
§) Üük Alacaranga-soüi'ten.
1353. E . v a ld e v e n o s a Du th ie.* Kelat
hoeuga, Alal.
1354. E . v e n u lo s a Du th ie.* Kel at dj amboe
ajer, AIaL; Ke l a t poet ra, AIaL
1355. E . sp . Kaima, Alf. Alin.; Alahakaima,
Alf. Alin. T. B.; Alakaima, Alf. Alin. — Gebr.: De
vruchten worden rauw en ingezouten gegeten. Ofschoon
het hout voor balken cn planken geschikt heet, wordt
het, om dc vruchten, weinig gekapt. In het Alfoersch
der Alinanahasa T. B. heeft meu een spreekwijze:
„Alahawoea ang kaima”, d.i.: „De kaima is vrucht-
dragend” ; doelende oj) ecn groot aantal gerechten hij
de eene of andere fecstclijkheid aanwezig.
1356. E . sp . Palowas, xilf. Min. T. P.
1357. E* sp. Gauggo, Atjch, Aliuangk. — Gebr.:
Het hout is zeer hard en sterk, eu geschikt voor stijlen
van huizen en voor gerecdscha2)pcn.
1358. E . sp. Kel is, Jav. — Gebr.: Het hout is
vau kleine afmetingen en dient voor padiestampers.
1359. E . sp. Kowal , Alf. Alin. T. P.; Leines,
Alf. Aliu. T. P.; Pakaha, Alf. Aiin. Bant.: Pakewa,
Alf. Alin. T. B., T. L., T. S.; Pakoba, Alal. Alen.;
P a k oewa, Alf. Alin. Bcnt. — Gebr.: Het hout wordt
gebruikt bij den huisbouw ; de vruchten worden gegeten ;
de schors dient als geneesmiddel en ook bij het leerlooien.