^'LI'I LLLIL
I III'
U Y T YVEH EN ]?EI,EYI)
I s 'T I l r v i . DEU STADT OIII.OOREN:
M A A I I WEELDR EN VADZIOUKVD •
L L E E F T IIALLE^, VAI . B E S C II 0 K E X ;
/ Ü DE OüDE DEUCD NIET "\V K D E 11 K E E H L'
EN- 'T NAKKOOSI - BIDDEND WEUKEN LEEKT
D a a r o n d e r in een kompartemenl:
C I I C O N O J I I A ESCIIUSANA
I l c t Genoolschap Oeeonomiu Enchusana wrd den 2 Ai)ril 1779 opgerigl door Mr. I). E.
LOOSES, Mr. 1!. A. TAX BLEISWIJK , II. STBAIES e n .Mr. BER
nog eens laier zullen vermelden.
Uet (loel «-as, volgens liet programma, door het verlecnen i
n) Nijvere arbeidslieden,
b) Opriglers van nieuwe of bevordcraars van reeds beslaande fabriekcn, en
c) Bijzondere begiinstigers van Handel en Zeevaart binnen Erikhuizen,
ZOO w e l onder de mindere .standen den lust lot gezetten arbeid aan le w a k k e r e a , als de algem
e e n e volksvlijt te bevorderen, en daardoor , boezeer dan ook lioofdzakelijk plaatgelijk en "toi
V e r b e t e r i n g van het lot der .scliamele burgerij vau Enkhuizen, tevens iets toe le brengeu tot
bet versterken van zedelijke kracht, welke de groodslag van liet geluk en de welvaarl eens
Volks moet zijn.
P r e m u - n , in geld of in zilveren en gouden eerepenningeu bestaande, werden mct min of
m e e r gelukkigen uitslag toegcwczen, en enkele nuttige instellingen, o. a. in 1780
n a a m d »Oeeonomiscb -vverkl iuistot stand gebragt, tot dat , in bet j a a r 1801 bet Geuootscbap,
t e n gevolge van de veraeblerde \ve I v a a r t en nijverlieid, al.s van de politieke gebeurten
z i e h genoodzaakt zag, bij gebrck aan ondersteuning en aanmoediging, zijn werkkring
k r i m p e n en allengskens geheel insliiimerdc.
I l e t ontwaakte ecbter tot een nieuw leven op 13 April 181C, onder de Commissa
BUVSKES, A. .1. SLTJPER en F. A. DUVVKS.SZ; doch Steide zieh nii mecr bepaaldelijk ten doel:
» A l l e n fabriekmatigen arbeid van hekelen, spinnen, weven en breiden le bevorderen;
« H e l we r k van de Groote en Kleine Visscherij aan le moedigen;
» D e n liandel binnen Enkhuizen te doen bloeijen;
» D e n scheepsboun- le ondersteunen."
O n d e r andere niittige iiilkom.steu, welke men aan den invloed van het Genoolschap dank
w e e l , noemt men het bandbaven der .stad Enkbiiizen in hol witshütend be/it van de kunst
o m bnringnant te b reiden en de garens daarvoor te spinnen. Wel is het vervaardigde eiders
n a g e m a a k l ; doch , wat grondslof en bewerking aangaat, nergens gei=venaard. Voorls schrijft
m e n aan de Oeconomia Enchusana het herstol der veemarktcn en het bevorderen der arbeidz
a a m b e i d bij de minvermogenden toe.
I n 1S3() bad het Genoolschap, dat stecd.s zijn oude zinspreuk liidt en werkt bleef bed
e eer, dal Koning WILLEM l bei Beschermbeer.snbap daarover aanvaardde (i). Ilet doel
d e s Genool.schaps werd nii nader omschreven bij art . 1 zijner nieuwe wet ten, liiideude:
» D i t Genoolschap bestaat uit ZOG ve!e leden, als daartoe verkiezen in te schrijvcn (NB. legen
e e n e jaarl i jkscbc bijdrage v a n / 3,—) en is voornamelijk ingerigt tot liet uitlovcn vanpremien,
t e r aanmoediging der werkzaamheden van den gemeenen man en vooral ook tot al dalgene,
b e l w e l k lol de bariiigvisscberij , mel den aankleve van dien , behoort."
I n ecii Trogramma van 1846 vindt meu belooningen nitgeloofd aan:
( ' ) Zip ,lc gecirukte oproeiiiiig uii Knkliuizoii v.in 12 Decpinler 183«.