'I
- 194 -
ü m den rniul:
'T Ü E B L Ü Q U E E ß Ü E Ci I B E A L T A11 * 1 7 8 3
Keerzijde. Ecu zinkende driemast.
-Dcrlliien stuks door ci
-Kcclci. van 60, 50, 40
• alhicr tc docn stempelcn on teekcnen oi
'stands Comptignics stcnii)cl5 met do Mardc van hci stuk gold le
cynde dc iioodigc umntsiukkcn ondcr drac virlwtcriigeii
andelingzyn tc worden ingewisscld, als dcwclke luecst-
, 1B. 12, 10,5
m tecgciis dcgccnc die alliier
- ciideeli afgcslctcu zynde eerstdoags noodzakelijk dienen te worden veniieuwd.
In den nanvang vau het jaar 1787 kwam bet gevraogdc karto.i in An kolonic a
peld te iijn, want in de resolutie von Gouverneur en Radcu vnn M Februarij
ccn bcdrng van 226,400 rijksdanldcrs aan gestcrapcld karlou. Bij gemelde resolutie werde« nog.kr
dat tei. einde sgo vecl mogelijk tc voorkomen het vervnlscben der nieuw uit te gevcn karlo
worden vooraen van ecn letter ea uummer, als:
, bet sebijnt echter in het moedcrknd gesleiuest
iiun, dat uit Ncderland was oiitvangen voor
die va» 2 rijksdaalderi, met de letttcr A en genummerd van 1—12
bepalmgeii geinnakt :
t, dc knarlcn zondon
1-80
M - 1-800
1-800
dat wijders, (iooj een daorloe te bcnoemcn klcrk, op de kaarten zou worden gcschrcvcn de woonlcn Kaaii dc Gocdc lloop, en
daaroiider dc datura der resolutie vtin U Februsrij ;
dat door den Kassier ÜEttAKors IUxbb.k CRrvw^GEs, ncvens dc letters en de nummers nog in eigcnliondig scbrift de waorde
der kaart zou worden gcstcld cn zij ten slottc door liem en dc Heeren Johanxbs Isaak RHi:Ni.N' en Tobias Christiaan Box-
KBKAMP zoudcn worden ondcrtcekcnd.
Eerst den iJ«" Fcbruorij des \ olgenden jaars wa'« men met deze werkzaambedcn gcrced, cn zonden Coinmissarisscn (<Jc Kassier
Crüywagen was, wegens zwakle vangeiicbt, von bet teckencn va« de papieren nmnt ontslagen en als 5»odanig vervangen .lour
den onderkoopman Egbertos Bbbü«) bet door hen gcteckende cartouncn gcld, met ecnc bijgevoegde meuiorie, aan Gouverneur
cn Rndon.
Het bcstond uit zcstig pakjes, vcrdeeld als volgt:
6 pakjes L". A N», 1-1103 ä 2 rijks.laalders 2386 Rd'.
r. . - Ii . 1-1205 • ;
- C . 1-1198 -
. D - 1-1195 . .
. E - l - 801 - II
- K . 1 - 80Í - 30
- I. - 1— 800 - -10
- M . 1 - ?97 . 50
. N - I - 791 - ßO
SÖ03 -
50*6 ..
De Rtiad besloct dit (
in cireulatie zijiide papii
Ionie bekendgemaakt, n
Het schijnt, dat in dc eerst^olgende ji
22:)81S ltd'.
engeld in de gcidkas der Kolonic Ic doeii overbrengen cn daarvoor ccn goii.ik bedrag vnn de nog
1 pcrkamcnten >nunt te Oocn inwisscle« en vcmietigcn. Dit besluit «erd b"y publikatic in de ko-
• 5e opgavc der kcnnicrkcn, tot voorkoniing van vcrvalscbing daaraan gcgeven.
f zecr weinig papieren gcld in omloop wcrd gebracht, cn d»t zieh biJ voonduring
srbaarscbte, zoowel «laaraau als aan contanten (iecd gcvoelcn. Uit het rapport von dc Comaiissarissen Cciicrnal Over
Nederlandsch Indiö, Nkderdurg en PnvicEN.t.s, vnn 13 Mei 1793 , blijkl, dat zij rceds op den 20.»" Julij 1702 noodig g c
oordecld hadden het advys van den Raad in te Winnen omtrent lict gebrek aan numerair, cn uit dat advys, in dato 27 Anguslus
daarannvolgendc, blijkt, dat er weinig papieren geld toenmaals in de kolonic voorliauilen was, ninar dat nicn evenwel bcducht
was, dat, bij cene ruimere uitgiflc, het CTcdiel zou verloren gaaii, dat tot nog toe in dat bclaaliniddcl wps gcitelci.
Dat de uitgifte in lalcr jaren evenwel op grooler scliaal nioet hcbben plaats gehad, blijkt uit cene nieiuoric vnn den Couverncur
Ccncraal Janssehs, gevocgil liij «ijnr uiissive nnn den Raad der Aiialieehe beziltingcii van 10 April 1805. Iii) zegl dnar,
O m
R O Y A A L ÜEORGE ADMTllAAL KEMPENPELT 1783
I)c Sterke rolsvesling Gibraltar was, tijclens den Spaanschen Succcssic-oorlog, it. Aiiguslus
I / O 4 , door cen Eogelseli-Nederlandsclie vioot verovcrd en in naam van Koningin Ahsa in bez
. t genomen. Te vergeefs beproefde de Spaausche stier den Engelscheu bulhond van ziin
i . e r en nck le schuddeu: de Lelegeringen, daartoe in 1705 en 170S on d e m ome n , liepen vruchlelüos
af. 13cler verwachling had men op J,et vaste land van Europa van cen derde, met
k r a c h t cn volhard.ng doorgezet beleg en biokkade, in 1770 aangevangcn en in 1783 nog voorld
u r e n d c . Ilet sluiten van een verbond van vriendschap en bandet tusscben Frankrijk en de
Vereeuigde Slaten van Amerika (C Februarij 1778) had de eerste aanleiding tot die onderneming
gegeven. Immers daardoor «as op 24 Slaart 1778 een oorlog tusschen rrankrijk cn Engeland
u . l g c b r o k e n ; terNvijl Spanje zieh in Junij 1770 aan de zijde der eer.stfrenoemde Wogendheid gescbaard
cn hare vIoot met do Fransche vereenigd had. Gemeenscbappelijk hadden, reed.s in
July 17/9, Frankrijk en Spanje Gibraltar te water en te land aangetast; het Spaansche eskader
stoud onder bevci van Don Bargeld, het Spaansche leger onder dal van Don JoAcnrM de Mthdoza
Onder het opperbestunr van den Hertog van Cmllos en in tegenwoordigbeid van den Graal'
van AKTOIS «er d in September 1779 een aanval op de vesting beproefd (2), die ecbler vruchteloos
an.ep. Eluot verdedigde drie jaren lang Gibraltar op roemvoDc wijze, ea het beleg,
d a t inzonderhe.d aan Spanje schatten gekost had, mocst eindelijk «orden opgegeven. Inln.sscben
blijkt uit den ¡jcnning, dat in 1783 de vesting nog geblokeerd was. Waarschijnlijk liad
zulks plaats tot aan den eindvrede, die op den 3den September van dat jaar tusschen de drie
genoemde Mogendheden werd gesloten. De voorioopige punten waarop dit geschledde waren
reeds een jaar vroeger, op 30 November 1782, geteekend (s).
e millioen rijksdaalders in oinloop zijn, waarvan <1. om ecnc ronde soi
•anrile up/-i(
Ten slotte moct ik nog opraerken, dat het karten, vi
, , , . , >'-li"l'«riorengcldl)Cslemd, verieliinendekleurenseliiinttehebben
gehnd. In cen inventan! van aan dc Engctschen biJ de overgave der Kolonie in 1793
1000 stukkcn {bladen?) gestempeld en gcdecltelijk beschrcven. zwart karton, tot
1000 slukken als varen, geel karton, tot 4000 rijksd. van ^ rijksd. icder.
1000 stukkcn als voren. rood karton, tot 2000 rijksd. van 1 rijksd. ieder.
Later ontvingeii wij nog, door lie wcUviUendl.cid van de Heeren de Josqe
n LBt;pB, eenige nantockeningen over Papifrm
ffelá, door de O. I. Campagme I, JlaUda 1783-178ß.
e papieren geld werd aldaar vastgesteld in Dccemler 1782. Het is niet in 's Rijks arehlef tcruB gevoud
d van 1783 , 1784,papieren geld 1786. Men Icest daarop:
I.'. C. N'. 1017 goed voor Rijksd, 18.
Wij ondergetckcnde Ccrtificcrcn, dat toonder dczcs !iij de Conipagni<
stuivcrs ieder. Indisch geld.
(I)a:.riia vijf regcls Maleiseh sehrift.)
liatavi« in 't Kasleol den 15 October 1783.
I.'. A. N-. 1032. (iocd voor Uijksd.
Ats Ijovcii — 5 Deccuiber 1783.
A. 1C950. Gocd voor Rijksi
19 April 1784.
L«. X. N», 2912. Goed voor Rijksd.
18 April 1786.
( ' ) Iliervan bcstain twee eenigzins verschillcnde stcmpels. Zic Ca
( ' ) Volgens een uitvoerigc plaat, te Parijs uitgekomen bij Esxa:
linar wel
X goed Iiecft ì'ii/lhn Rijksdaaldcrs,
le kneríijde het merk der V. •
5 en 2 (in roodcn iiikt).
'ivv GüLDER, II. n". 7019, 7i
n RAriLiY. Dnarop komen •
i, courer/w enpiawhu d^ fer. De ¡¡fpanlitrde sebepcn zijn dus gecn nieuwe ni.-
u- dit beleg J. Drink«-ATjm, IlUlory of the laU tífge of OiíraUar , «,ilh a d(ieríp.
floUaates à r^preure de la iomie el
vinding van onzcn tijd. Men zi
Ili oec&Kiii of /Ae janiiton, from l/ie et.
( » ) Ook 11. Nederloiid trok dit beleg bljzondcr de aandacht tot zieh, Zie o. a. den Post t,
917; ook over liet verband .laanncde en het licrlmolil \crscboven uilzeilcn onzer vloot.
an Uli òaìUries
l i e i Ci
m rfiK Neder-IlhijH, 1783 , bl.
è - « ; '