-CD
ill
m
• Z È
fc^t:
i w :
I L L . , 3 èli i:!'^
l i t !
keiird {')• De reden vaii dit bcsUüt, reeds niet enkele woorden door ons vermeld, worden
brcedvoeris ontwikkeld in de udresseii aau den Heer Mr. Jou. Casparus Bergsma, als President
van II. II. Gedeputeerde Stalea, den 2bteD April, en aan de Edel Mog. II, II. Stalen t
laud den S»'" Mei 1782 aangeboden, cn dewijl hei laaUtbedoelde adres in zijii gelieel is opgeuomen
in de Ncderl. Jaerboeken van 1782, bl. 1007—1010 ea ia de Hlütive van een Frije
Frieg aan een icelmeende (sie) Holländer (Leeuw., 12 Mei 1782), terwijl de hoofdinhoiid
daarvan in bot rerv. Faderl. ilist., V. bl. 162 is te viuden, meenen wij met een verwijzing
der«aart s te kunaen volslaan. De Commissie, benoemd om de zaak tot stand le brengen,
kweel zieh met ijver van bare taak, en de Heeren Slatea verklaardeu bij monde van den Heer
VAS SwiNDEaEs, den IßJe.. Mei, aan haar, »dal zy een sensibel genoegen uamen in het geblijk
van trouwe en toegeaegenhcid, door die Societeit als hare iagezetenen betoont eu dat zij het
verzoek, ter requeste gedaan, allezins voor aangcnaam hielden" (2). Hoe het besluit der Societeit
in Friesland wedrklank vond , blcek o. a. iiil bei vnurwerk, te Franeker in Jiiuij 178.i,
op kosten der Studenten afgestoken (8).
Nadat de Stempel» van den peaning eindclijk gerecd waren, werd op verschillende bijeenkomsten,
van December 1782 tot ia Mei 1783 geliouden, besloten, dat ook aan Z. II. Prins
Willem V — als medelid van Staat —eoa ande verdere leden van Staat, beuevens aan de Iwee
Secretarissea, aan de ledeu vau het bof vau Frieslaad, »sampt Griffier ea Procnveur-Generaal,
den Heer Adams, den Heer Dumas (t) eu het Congres van Amerika, voorts aan den Franscbcii
Ambassadeur Hertog de la Vauguyok eu aaa het Fransehe Roninkl. Penningkabinet", ieder een
der medaljes ia zilver zou worden aangeboden. De Heeren vas Peyses, Buis en Ploos vak
Amstel zouden die genieten iu geval zij geene rekeniug kwamea ia te leveren (!). Ieder
lid zou niet meer dan vier medaljes voor zieh mögen laten slaan {bcdragende de aanvrage
daarvan voor 35 leden 135 stuks) ea voor geld zou er geene te bckomea zijn (5). Verder werd
beslüten, de medalje aaa den Prins Erfstadhouder, die aan de leden vau Staat, voor zoo verre
zij afwezig waren, eu aan den Heer Hubeb , die in 1783 niet herkozen was, gelijk mede aan
den Fraaschea Gezaut, aan Adam-< cn aau Dumas, met een geleidcud scbrijven le doen vcrgezelleu.
De Fransehe vertaling der onlwcirpen brievcn werd door den Hoogleeraar J. II. vas
Dil blijkt ait -U Xotulcn v 2 April.
IS gepus!
ielialvc door Mr. U. J.
.F Stobm , mele
Vroedschap dezer stad" (gelijk wij dit
ran 2? April): - deze heeft er zig uildrukkelijk teB«" m
(karom zelf zijn afscheid iiog dien zclfdeii avond
gcnoiueii, iiiels voor redeiicn vaii dil zijii bijzonder jedrag
lijl)rciig«inl« , dan ilat ¡Ii tr!jheid m» America Aem gern oorljt kau scielea.'
(S) De lad. ¡ruf. r<-rr., V. bl- 1C6, deelt eenige bijzonderUoden tiicdc betreffende de beraa.istaging, op den Exlraord.
Landdag, die ccnigzins versehillen \an de-M.S.S. aanteekeniiigeii. Het anlvroord, bij monde van Wo?ke9, op voorzegiic
mrdedeeling gcgeveo, getuigc vas den geest der partij, die in die dagcn in Friesland den boventoon Voerde: ongeduld over
den (ragen voortgang der lakcn: verlangen om dadelijk tot nitvoering te brengen wst nog zgu kuiinen strekkcn tot belioud van
bet ZOO zeer gescbokt en steeds waggelend vaderland. Bewerkeu de Staten dat liierin veranderlng kome , • dan zal nien liun
een gedenkzuil van duurzaam mariner oprigten, waarop dczc noorden: In hanartm ardimm Frisiat, (¡wrum enmph bona
eausa tandbm triumphat." Zeker slaagden de Staten niet genoegzaani naar de lueeniiig van Woi'Kks en de zijnen, want de
eenige gedenkzuil, die ler viering der zaak «erd opgerielit, was die, van «elke in de volgende noot gesproken zal norden.
( ' ) A. LOOSJBS l'z,, Gf.lfnkiuil ler ¡¡elegenluid der iry-Verkìaring caa Soerd-Jwrica. Anist., 1782, bl. 64; fad. l/i,l.
JVC., V. bl. 1D2. De middeistc boog van het vuurx>erk had dit opscliriit:
Phu raltl una die» qttae libera dacilur aela
Quam mala tui domini taecula mille jugn.
(M In • Ked. Jaeri.,
» Een dag van vrijbeid wordt vnn liooger prijs geacht
Dan Eeuwen onder 't juk eens Dninglands duorgehragt."
, bl. 463 , wordt dezfl aldus gescliilderd : - Een geleerd Franscbinan
van verscheidene jonge luiden v;
Et de pen beeft verdcdigd ei
angen tljd in
. goeden buiite beeft I>esüerd en ook nu en dan , icboo.i
naanilous, de zaak der .\nierikanen
«n heeft denzelven in het afleggen der plegtige bezoeken (bij II. II. .Mogcnrio;
AnAMS. die dik»ijh te l'arijs »as, vooral ten lijde ;aii den ^redebandel, nam
waar. Zie Vad. ¡M., V. bl. 1S9.
O Hoe streng men zicb aan die bepaling hield , blijkt daaruit, dat «Hfs ce;
tegen l>eUIing te bekonien, en dat van een liil der Soeieteit, om die medaljes \
is ZOO veel als Seeretaris van den beer Aoams
iz.) doorgaans verzeld." bij afwpzigbeid van
lij de zakeii \ an liet gezantjcliap liier te lande
verzoek van Aoasis, om een dozijn medaljes
>or lijne rekening te doen slaan, op de vei^a-
IIB
SwiNDEN, te Franeker, levens mcl een Explication de la midailh, in 1783 gcleverd. Dal ook
aan sommige hoofdieiders dcr Patriotsche partjj in Mei 1783 medaljes gezonden werdea, bleck
ons uit de minuut van een brief aan Capelieb t o t den Po l , en uit zijn antwoord daarop, dal
met dergelijkc antwoorden van andere Staalslieden nog in het nagelaten archief der Societeit
voorhaiiden is (i). Uit de eindrekening (15 Mei 1783) bleek ons, dal al de koslun/ 2074,—
hadden bedragen (2).
593. P I a LV.
Op c lUg
i doo H. H. Möge
Nede
i g d c S t a l e a
19 April 1782.
e l i j k h e i d van de Ve
l e n de Heeren Stalea-Gc
V e r e e u i g d e Nederlanden. 19 April 1782.
Voorzijde. Twee len strijd gewapende lUaagdeu, « aarvaa de cene, die de Vereeaigdc Nederlanden
voorstell, aan de audere, waardoor de jeugdige Amerikaansche Staat wordt afgebeeld,
de vrieudsdiapshand bicdl bovea een brandend altaav, op lietwelk twee horens van
overvloed, een Mercuriusstaf omgevende, zijn gebeiteld. De Nederlandscbe Amazone verheft de
Speer, met den vrijheidshoed gedekl, boven bel hoofd der Amerikaaasche Maagd, als om aan
le toouen, dal zij deze voor vrij cu oaafhankelijk kent. Amerika, boezeer nog steeds bel hoofd
op Indiaansche wijze met pltiimen getooid, draagt voor 'I overige de «apenen, die de Westersche
besehaving becfl ingevoerd, een uilgelogen degea en ecu schild, met dertien sierren (3)
versierd. Zij heefl de kelen verbroken, die haar aan bel Luipaard — Engeland — vastboeide,
1 levwiji zij het eene deel van de kelen nog iu de hand houdl, Irapl zij met den linker voci,
' hel afgebrokeu einde
straall deze groep.
nog i I vast ?.il, bel Ltiipaard op den aek. 1 liemelUcht be-
Om deu rand en in de afsnede:
L I B E K A SOEOR.
S O L E M N l I)ECR-(ETO} AGN-(ITA)
1 9 APRdLI^^ IIDCOI.XXXII.
(Ah) ritljli ZUSTBR BIJ PLECHTIG BESLUIT KRKENJ) BEN 19 A^lilL 17Sä.
Keersijde. De Eeahoora (Groot-Briltanje), de kroon om den hals, ligi uilgeput voor een sleilc
rols, legen w elke bij zijn boom aan slukken bcefl geslolen. Op deu achlergrond (volgens een
gednikte verklaring) een landschap, door do zee bespoeld, van rivieren doorsnedcn, met hooge
bergen bezel ea vaa weelderige boomea en planten voorzien — alles ler aanduiding van Amerika.
Om den rand en in de afsnede:
T Y R A N N I S VIE'IUTE REPULSA
S U B GALLI^-
A U S P I C I I S .
I)H DWlNGELAjJmJ, ONDER FliANKRIJKS (WEBifUNSTIGE MBDEWEÜKINU,
WAKKKR AVUEIVEEl}!).
O p dea sokkel:
1. G. HOLTZllEY l'EC.dt)
( I ) Die antwoorden sijn van Jhr. 1). J, A. van Svtzama , Jbr. II. \V. van Ayi.va , J. M, ne »eaufobt , Jbr. M. Uaron
van COEHOORN, Jhr. E. M. van Bvrmasia, J. L, IIubbr, J. vox KvFFELEa, K. II. vo.v Kupìeler, I). J. van der Wvk ,
Jhr. L. RiiNOiiBS, J. Aoaus, Dumas, C. G. Grave van Wasse.n-aeh, P. Camper (die de me.Wje, zijnen zoon A. G. Cam-
.-RR aangeboden, terug zond , oni onderschcidene rcdcnen , door deien legen de voorstelliug in 't n.idden gebracht), Jhr. P. U.
Rsn-gers, C. L. van liEYUA, Jhr. J. D. van nnii CArELLKx tot dkn I'ol, den liertog van la Vauoüyon cn Hendrik
IIoofT Dnz.
( ' ) De beroemdc Latijnsche dichter Thkod. vax Kootcn lezong don gedenkpcnning in een uitvoerig gedieht, waarvmi
de vertaling in Nedcrduittche vacrzen het licht zag in 1783, bij Härmen Post, te I.eeu«arden.
( 5 ) Saar hel gctal der toen vcrbonden Statcn . zijnde Ne«- llaniiisbire, Massasclmsetti, Riiode-Island , Connecticut. New-
York, New Jersey, l'cnsyl vanii), Delaware, .Morjland, Virginia, Noord- en Znìd-Carolin«. Geòrgie