isi^
fil.
J l
ÉM
mcen (laormcdo ging, op te grven, wut <lipiiaiingaandc op cnkcle plaatscn Toorviel, meer
bijzonder in zoodanigc als waartoe de liier mede te dcelcn penniQgen bclrekking liebben (i).
De Vrees voor ecn invai der Engelschen in Zceland had in Februarij 17S2 de ingezctenen van
M i d d e l b u r g , zoo wel als de landlieden op Walcheren, aangespoord zieh ijliugs te wapenen.
Dil voorbeeld had navolging gevonden in Hotland ; en vooral te Amsterdam legde men zieh op
den wapenhaiidel toe. Ecn Staalkundvje Ferhandeling ocer de noodxakelijkheid eetier icel in-
^erigle Jiurger-Lnndmilitie, van Fletcmrr , door Capelles tot bes Pol uil lict Eugelsch vertaald
, en andere geschriften meer , wekten verder daarloe op » Nergens , " zoo lezen wij ,
)) v e r t o o n d e zieh die zuclit voor den biirgerwapeoing sterker als in Friesland, waar hei Kivar-
» tier van Ooslci-gou ien grooten Laudsdage (Februarij 1782) een voorstel wegens liet oprigten
» v a n een biirgerlandmagl, onder aanbicding van een plan deed" (s). Daat de zaak bij de
a n d e r e kwartieren geen onverdeelde goedkeuring vond, bleef hei voorslel in advies ; maar het
gaf loch aanleiding, dal in Dokkum een korps vrijwilligers, mei loestemmiiig der Regering,
tot sland lavam (••).
Ecrst in hei volgende jaar 1783 begon de zaak der vapening meer algemeen mei ernst le
w o r d e n opgevat en kwam zij in vele plaalsen tot s tand, zoo als le Dordrecht C'), Leyden {"),
( ' ) G. Paapb hccft toDcIft, in 1787, hct !«« Dec
VC». Do Resolutic v»n 1787 belette het vcrcler iii '(
bl. vir -De leerer rekciic nict op cene Icngte van
mcrking neme." Uit dit staultje kun tuen nfmctcii,
!r Gfsehiedmii der Gmapcndt DurgnairpseH i» Nedniand uHgogccle
vouttede legt de S.,
idu burgcrcoriiseii in opan
't werk te waeluen
n dit iioo^ekleurd v<
:r hy de u-
II stijl.
(») lad. in>l. Vm n 101 ; Nfd. Jmrb.. 1781
139; J > i - I I . bl. 901: III., W. 1137, 1208, 1210,
1 2 3 3 , 1.3Ui IV. bl. 9 5 , 97, 3 1 3 ; V .M. 503, !iOO; VI. W. I I H , 1!45, llr,7,
, 1213, 1217, 1219.
(Í) I'ad. HM. Fm.. V. 1)1. 101 !riebet j.lnn ald., 1)1. 101—106. Over het
den P<»i,n-'. 1. CÎ78,7 ,
platen mi. AU. Van Vookst, n«. 60 en CI.
(») rad. Jli»l. Jm-., V. bl. 106—10«. In Ui-n Pùil, 12G viin 1783 , 1)!. I I I C
der landen toi het opriglea enxfr narfjerlaiiilniiliñe X.door bl. 302 I'iuso., wss 1).Velgens
Vad. ¡luí.
Februarij 1785 , bet gelili der Exercilie-Ceneetseiiapren tet bi.iknns recr/iy geVl«
,met meer dan 3000 teilen. Om
foortdureiid
de iiiet geringe kosten vsn uitru6ti)ig; cn inslindiiouding te liestrijden , scbrei
— gecn rekwisitic , iiiair — ei
i prijsvraig
vnn 10 duknten uit: • welke de beste niiddelen zijn , om »an de Burgcr-Vryc
de Previn-
.eie Fricsland een jaarlijks Fonds tot duurianie instandbonding te bezoi^ei
, diit bi
• aanmerking konieii, die bet Algemeen drukken."
1786 , bl. 739. VolgellSdení•o«^V.l)t. 503-501
nntwoording voor te stellen de vrnng : - Iloe wordt
-op de beste wijze tot stand gebrigt? Welke wettei
;[> onge)ioemde beäntwoord, Kcd. Jaerb.,
raen in Friesland op IG (of 20) Ja.iusrij 1784 reeds beslotcn , ter belationaal
Burgerlijk Krijgswer.en, zo len platte lande als in de Steden ,
«EcnTEN worde)) er verrisebt, om door deie i.utelling het boogsle «ut
,r l)et acíMííí. Gene werd bebaold duu
eten !" De prijs was 40 dukatei
M.VÎJBN , Sceretaris van bet Genootscliaj
verder beneden bl. 21f), ))oot II.
IIarmancs Oneìdss, ErfgeMteii onder Exinorra, iWe door Jac. van
bniidel Pro patria et lil,erta/e, te Utrecht. Zie den Post, VII. bl. 1148, ci
(») O^ordreclit). Zie rad. mt. ?>rr., VI. bl. 2.19-261 ; VII. bl. 307 ; Vili. bl. 255 ; X. bl. 137-140 ; G. Paape , ffi-
,eerde Gencotsoha,, van dé rryheid te VorüreM. 79 blz. | den , VI. bl. 1079 ;
17i<S,bI. 1155 1 EenhUIorie ran ielan¡,, toorjr/ceit^tlileepnì oapa ldie lE.et De.o rdmchI mei :ûier iitrger en alada dritni'Mler,
Am^t. (16 Mei 1783), door R. V. K. L . K.. 13 biz.; Ned. Jarrb.
(«) (Lcydra). rad. Iñit. rert.. VI. bl.l. 272
Jaerb., 1783 ,1 0, cn 17a(,bl. 783-791 , I266-I271 ; den
Poal, III. bl. 1328—1331; IV. W. 163, 249. Dat Le Fraxc« vak
:ca hevig tegenslandcr van bot Leydscbe wa-
peiigruoolscbop was, blijkt uit lijn toespraak .ia»--.«m Aif./eJKr?"-»«
1783 (.10 bl. blz.) uilgegevoi cu in Ju))ij van
„., ^ welk vlugschri/t aanleiding gaf, dat hij gedurende zes weWen als Lector wcrd gcscliorst. Zie HoU. Courant
van 16 Juni) 1783 cn Halergraa/^ of Diemermrer>che Courant v«n 20 Junij 1783. Zijn gescbrift loklc ecn Aulwoord uil Lepde»
uit Leydcn, Juli) 1783, 8 blz. Zie rad. IJisl. rem., \m. W. 291, cn een ander tegcnge^brijf in i\tn AroatmìarmeheHPatriot,
doo'rW. V. IIOUFNASEI,, I.evden, 17SÍ, ISblz. Van BESKnKY wìjdde noch een fiedicbt .ian rfi'e»
M» Leiden. Schultenje op haar trim^pha»len optogl, 3^" 7'i" W,Jn„,cand 1783 , Leydcn , 1783. Zie verder:
iH-eede en drrde CapHtel
Te Moppel, bij A l k x Vo:
. loor tendent Bürgern Î
0«lwerp tot eeae rerteniging tuaschen de SchMerye der ,tad Lfyde« aan de me en de rryeompa!i,ûe, welkc men roornemens
er Onde Chronyken der Schiitlcrye« i« rfe atad, Daar u-fl eer de Zcelel der mytheid geveatigd
iT, 178.^ (met Duilr-iie lettor, in 2 kolommen als Bijboldruk) bl. 13—28 (*).
r onldeitiiig en onlzenmciiig naa de virilaal en geheime ¡¡raktijira ran het zogenaamd Vrpcorps
urani 59, dalo 17 Mag 1784, 0« lemia le kunuen dienen toi voorbeelden rwr andere Steden
it t« dezehe tlad op te richten, aan de mdere syde eerliediglpk ondencorjien aan onderzoei tan de lì'e! Ed. Cr.jjehlb.
IUI. de un. nury. Sche¡,enen en rroedachap der genielde .lad, door Liefhebber xan rrede. EendracM en Oprechte raderlamhli^
fde. Gedrukt voor de Wctnicenenden, Lejden, 11 Mei 1783, 8 blz.
Aanapraken jterfoe« aen hei Gerel^^hop zieh oe/enende in den ÌFapenhaudel le Leader,. Icen helzeh-i' loi belimi van z.jne
zomere^ercilien afmnrde op den Ocloler 1783, Lcydcn, 8 blz.; in pofzy door C. VnaEUE en in p.oza door den K.pitein
VaniMTi^v a,,» de llelEd. der Satíeteít ais buie,, Ifr «líder gelcgcnbeid. Cohn. Sciuïi'.ihkh.
Scîitedam ('), Alkmaar ('), Ilcusdcn (s), Gouda Rotterdam (»), Enkhuizen (=), Utrecht ('),
cf.
, i), de leydache C
•n Plaataen, die dnor rrg-Corpaen viorden beroerd. Doar een ijelronw ifedeburger. 1784, 49 blz. [Gedrukt toar de vaarheid.)
60. Viertal DiMihiijea bg gelegenheid tan de overgi/le der raand'ten e^ het eerale intrekken w» hel Genootnhap ran H'npenhandrí,
onder de ipreuk Voor Vr^heid cn Vaderland binnen Legden 12 Aug. 1781 op onderacheidene Vjdea o» het Genwlaehapu
Exercitie Fetd vHg'aproken, Levden , 178-1. De vervaaniigers waren P . Viibuok , C. P . Chastklain , Pirtbh vax
ScnEi,i.i; cn J. 't lIooyT Lz.
6». Aan hel E.rercitie Genoolach/ip bianen Legden, b;, ¡iaar rerate intreding in de Schutlert DoeUn. — F. tan Akks , Op de
afmring van het Leydache Genootachap, 30 Scpt. 1781 (iii den Vost, n". 175). — Vadertandiche Licderen roor hel Genootschap
ran fí'apenhandel ... le Leyden, 4''» druk , Ley den, 178G , waarin 33: Aan de Ihans verce^iigde Socieleiten van ll'apeniaitdel,
6 Mei 1781. — 49: Bg de plegtige overgi/le der niemce raandelen aan leydena Sehutteiy, 20 Junij 1785. — N«. 50:
Aan de exereerende ¡eden tan het Cmooliehap bg het vieren ran des zelji Jaerfeesl, 25 Jiilij 1785 (vergel. )i°. 51 01 53). —
N«. 62: ¡iij tiunne afiuring, 4 Oet. 178.>. — Van C a r l l David bb Viiij le FuANca, zoon van I,n Franc« van Berkhet ,
vindt inen een gedicbt tcr cerc van F . I). Chaxguion, Kapt. van het Oranje-vnsmdol. l.i JiiliJ 1783 inspecteerde Jbr. J. 1).
le Vrijkorps
Kerklceraar v
, 1784 , bl. 264 (waarop «ij later, bij pcnning G14 tergg
de exereeerende ¡eden van het Gen. tan ìì'apenhandel, ten
rieren ran dea:elfa Jaerfeeal den 25 Julg 1785. — Piktkh
85, 11 blz. — SiMalid-ien tan S. van Rovi:n, J. 't
bg de a/muring ran hel Gen. der HU. Studenten onder
m liynmaand 1785, Leyden, 1785. — Aan Mr. A. D. v.
ot raed in de rroedsehap der atad Legden. op den 3''"' ton
Slad- in i'aderlandslie/de : aaiiu-gzing ran ingeahpen miaaor
groet. Zie Ned. Jaerb., 1783, hi. 1119—1120; Vad. IFial. Verr.
komen en bl. 274—279. Zie verdcr: G. J. Losco, Amspra'k ae>
sprmke roerende, Voor Vrybeid cn Vaderlnnd, te Legden, hy he
Vbsedb , Aan dezelfden bij hunne Afmurìvg op den 4''" Oet. 1!
IIOOPT J z . , W. LoBij, Med. Stud., J . Ki>kle , P . van Sciici.ie
de apreuk .• Pro pnlria, op hel exerrìlie veld uitgeaproken den 22""' r
D. Santheuvbl bg deszeffa terheffing van CoUoneì der Schutterg i
mntennaand 1785. — fìgdragen ter aankweeking tan Eendraeht,
brniken en middelen ter heralel. Tea gemeenen mitle, zoo roor x
Uitg. door de verg. der quartiermeesters derzelvc. n". 1. Leydcn,
den, bealuHen en provisioneele «-etlen voor de Socielijl ran ll'apen.
Vriihcidsliefde vereenigd. (Gecommitt.
iretlen dragen de dagteekcning 11 Dee
de geheele MaiJtafle achuUetg der slad Leyden.
3 blz. — Programma. Veralag ran geeommitteerpgtrichl
binnen Legden ten apreuk e roerende : Door
Mr. C. P . Ch a s t e i a i s , Mr. G. D. IIeldbwier en P . Vruede. De l'rov.
P. Vreede, Scerctaris), 14 blz. 8°., Lcjden, 1783.
bL 226 I vm. bl. 389; Ned. Maart 1783, bl. 457: Aan de Sehiedamsche
deren, Leyden, 1786. — Brief tan een' triend aan een' eriend, beheizende eenige
roorgerallen iyzond'rheden, bg gelegenheid dat hel corpi Sehiedamsche VrywiUigera igne exercitie rerríehile en afruurde op 14 dm Oclb. 1784. 13 blz. Kol onci danrover was Mr. DoaiNicrs Boom enz. Zie bet Burger-Oßciers\oekje, bl. 87—38.
(Î) (Alkinaar). Zie Vad. mat. Verv , VI. bl. 309; Vili. bl. 360 ; X. 1)1. 2 1 2 - 2 1 4 ; den Poji, u". 170; Ned. Jaerb., 1784,
bl. 196—200. In 1785 werd door het Alkmaarsche Wapoi-Genootschap ecn Prijsvraag uitgcsebreven, met uillooving van 30
goudon dukaten, of ecn gouden medalje van dezelfde waarde, .met bet doel tcvens," zegt C. W. B., in den Natoracher, XII.
bl. 302, - om op bet Goioolscliap de aandaclit te vestige 11. Zie ook de Namekeurige beschrijving en afbeelding ran de pìechlige
mergifl der geschenken aan Altmaara Sehutterij op den 8 Jung 1785. Alktnaar.bij Hendrik IIautemink , Driimcester der
Scbullerij, 1785.
( ' ) (Heusden). Zie Vad. ¡Rat Vtrv., VII. bl. 310, en beneden de pcnning n®. 601.
(•) (Gouda). rad. mal. rerv.,\l. bl. 311; Ned. Jaerb., 1783, bl. 1581; 1785, bl. 766; lìerigt van den Ed. ìlauh. Kriigaraad
der Schul teríj le Gouda op het Ilefuesl ran het Gen. van fì'apenh. aìdaar, onder de apreuk E endragt maakt magt, 27 .tfo<tr/
1786 gepreaenteerd, Gouila, 1786.
(') (Rolterdnm). Vad. Hiat. rerv., VL bl. 312; Vili. 1)1. 295 voigg.; X. bl. 200-202; Ned. Jaerb., 22 Aprii 1783, hi.
585 ; 1781, bl. 372, 996-999 ; den Poet, IV. n°. 186 , bl. 281 : )i°. 194 ; V, W. 493, 834 ; Ui- helden corpsen van Dordrecht,
ììotterdam en Schiedam terloond in dien Staat, waarin dezelce zieh Ihans befinden. Doormengl mei interessante zoo grappige,enalige ala aandoenlgke gerallen, sommige der helden zoo in hunne Peraoonen ala ¡offelyken yeer nu en dan bejegead. Met liet
merk [ + ] , 1783, 20 blz, — Naamlijst der uUmuntende paMotten, beschermeren van land en slad, de manhofle ieden u-elte
hebien ingeleekend in het on langa opgerichi Vrycorpa te RoUerdam 1783. — Schikkinge^i en Ivetten toor hel Gen. ran irapenhandel
genaamd de Palmlom, onder de apreuk Voor Stad en Vaderland, opgeriehl te lioUerdam den 23 Jung 1784. Gedrukt voor
de leden , 62 blz. — Be met fíangenellen en aeherp-patroone gewaapende Burgenvmjl, of getprek tuaaen een burger en bùer over
den 8 Maart (1785), Rotterdam , 178.'). — lìij de ecrate rerjaring en riering tan het Botterd. Gen. ran Wapenäeffening, de Palmboom,
onder de apreuk, voor Stad cii Vaderland, op den 23'"" Jung 1785. Gedichten door J a v Vervebn, H. F r e j i c r y , Ja n
TAN I.iL, J . Krap Az. , en M)t danAbetuiging ran Coen Lant, Bij die gelegenbeid werden palmlakken aan de leden des Gen. nllgereikt
— Vnie der TtoUerdamsehe Schul t er Ij, onder de apreuk, lai \VeIv.iarf en E endragt werkzaam. Gearreateerd 2 Dee. 1780.
( » ) (Enkhuizen). Zie lad. Ilisl.., VI. bl. ,Î14.