ite
II'
f i;,
m
h e . n i j t l c Binnen oen loverkran.? leesl men:
A s n het
T a a l - en T) i c h 11 i c v e « d
G e n o o t s o h a p
o n d e r de ziiisprcuk,
KUNSl- WOllDT DOOK ARBEID V E Jl K U E Q E N
t e n blykc van
H o o g a c l i t i n g en Erkentenisfe
d o o r de Re g e n t e n van het
II.(«lig.) G e e s t - of armen Weeshuis
t e Lcyden. (.)
Over liel onlslaan on den bloei van hei Taal- en Dichtlievend Genootscliap, otidcr de zinspreiilc
h'uiisl wordl door arbeid oerkrc^eti (2), te Leyden in 1766 opgericht , en werkzaam lot
i n het jaar 1800 (3J wcrd reeds vroeger bij de beschrijvIngen van diens Prijspcnning, IS®.
CCCXCVI, bl. 437, gewaagd. Welke aanleiding er bepaald bij Mecsleren Regenten van het
H. Geest- of Armeu-wecshius le Leyden bestond om de/en gedreocn penning te doen vervaardig
e n en aan het genoemd Genoolschap (zoo « i j vermeenen in 1789 (+)) te vereeren, is ons niet
g e b i c k e n . .Missehien had het Genoolschap ecn tooneelvoorslelling of iets dergelijks ten voord
e e l e van hei Weeslmi s gegeven, of mischien wel een of meer der bekende, soms beroemde,
Nü-inr/aartbi-ieven vervaurdigd , zoo als die voorldiirend en nog beden ten dage jaarl i jks len
v o o r d e e l c van het gestiehl -worden verkocht. Mis.schien ook was i!e penniiig een bltjk van
e r k e n l e l i j k h e i d voor het beoordeelen der ingekomen nieii«jaar.s-prij.svragen, door het Weesh
u i s jaarl i jks itilgcschreven en met dergelijke penningen bekroond (s).
( ' ) Dexe penning boraW in het Koninkl. Kabinct te 's Gravcnbage.
{ ' ) Mtn vindt de wcrken van dit Gcnootscliap, Uic een imar dozijn deelen bcslonn , in de boekerì) v
Ncilerì. LeUfì-k-unde te Leiden. liooMzokelijk iijn lie( :
Toonftlpoizy, 1-66—1774. 1 dcclcn, 1«—8« jaar.
Ufi nofk der Psalmen » ^1772 )f — volgens vfti/»<iMc Cai. M. d. 1 Lfileri. I T b!.i.i 175 iTr.il ir\r> (q^ p j jQ^ bcrìjtDd
llel Pan Poelicon Balarum verhtrrlijkl
Zie over dezc vcrzanieling afbeeWscts boven, V. bl. 43C, i
tcher. II. 188, III. 187, Uijbl.. IV. p.
BibBNST.-.nL (die het in 1774 bcticbtigdo), llei^n . V. bl- Í
AVrf. Spraakkunst, 1770 oii 1774.
l'aal. iJi Dickltimnde Offenmgm, 1775-1700, I—VII. l' slu
Loste Gedichte«, 1774—1798, 2 deelcn, Cat. I. bl. 302.
Me-neldich/m. 1783-1789, I—II. ib. bl. 303.
Pnjsterhmdelmgm, 1782-1788, i deelen.
Levens der Dichters, I. 1782.
Handelingen der Aigen. Jaarlijkiche Vergaderingm, gehouden
. Leyden, 20 Mei 1773—19 Julij 1797. fol. — Í ! ook
{ ' ) Beh al ve in de zoo even genoenide Hatidelingm, vindt men nog een en nniior over litt Genootsebop bij STUART, II.
bl. 360! Ved. Hist. Veri-.. XXIV. bl. 40 en 360, XLVIII. bl. 256; BILHERDUK, Urieren, Amst., 1836, bl. 26—30; AVrf.
Jaart. (1775), bl. 1113—1120, {1777) bi. 663-665, (1778) bl. 771, (1781) bl. 1222, (1782) bl. 1028, (1783)'bl. 1789,
(1788)bl. 1789, (1789)bl. 723, (1791) bl. 881 , (1792) bl. 490 , (1793) bl. 990 , (17941 bl. 767. Het Genoodsehep «crd in 1800
een der drie takkcn van de Bataafiche — 1800—1810 — later Jiollandtche Maatsehappij \an Taal- en Uicbtkundc. Zie Jlir.
Mr. J. »E BOSCH KEMPER, Reiiev. bij gelegenheid ran het vijßigjarig lest aan der IloHmdsche Maatsehappij vaa Fmaie Künsten
mtcnschappcn, bi. 21 (1).
(<) Vit den penning zelf, die geen jaarlal draagt, woorloe anders de afsnedc de grlcgcnheid aanbood, laat zieh niets opmaken!
docb volgcns de Ned. Jaari. van 1739, bl. 102, hield I.E FitAKca VAN BCBKIIKY in ilat janr een redevoering door
kerkmuirek en koorzangen aigmisseld, ten voordeelc van liet 11, Geesthuis; terwtjl de Jaari. von 1792, bl. 598, vermelden
, dat Meesteren Regenten enz. icederom een Eercprijs van een fraaien zilveren penning voor bet Nieuwjaarsgediebt nitloofden
(vergelijk aldaar bl. 1320), die toen door L. VAJJ OYCN AZ. te Rotterdam word bebaald. In 1793 door JAN JORDENS
to Amsterdam [Ned. Jaarb., 1793, bl. 1793, bl. 1545. Vgl. ald., 1794, bl. 666).
(») In 1788 wees atthans het meermalen genocmd Genootschnp, • als daartue du or Meesteren Regenten enz. renocht m gemagtigd,"
den eercpenning toe aan J. J. VEREut, Aerf. Jaarb., 1788, bl. 1789. I)» spell'ng rerkregea en nict Terkrergen,
Tooals in 1766, zie boven, V. bl. 437, in dezinspreuk, wijst ookop omstreeks 1789 ; nltbins later dan 1766. VAN KAMPE.V
{Gesch. der Nederl. Letlerk., II. bl. 204), zegt van die zinspreuk te recht: ^ Poezy was toen ¡1766) ecn werk van arhtid en
Tlijt, geen werk der godheid, volkomen in den geest der eeuw."
^ooi-zijde. Ilei -\vapen
ven.s in geslempeld.
Keerzijde.
~ 401 -
9 S 9 - S O O . LXXV. 1789.
b r o o d l o o d j e - s van Ams t e r d am. 1780.
r a n Amsterdam met of zonder 3 - P(ond) en 6 - Pfond) daar t
U(0(i(!B) Ij(uüOU)
1 2 fi; (pojid) (1)
l e r e n , onclcp d.gteekening van 28 Juni Í789 (T) = v i n mn^emee».
h i n 1 ^ l"">5e^.n <l.e„ week „„„dig heefl, o,, ver loming v . n ,velk,.„ JcBakke,,
( ' ) Zie Ned. Merc,mus. Deel I.XVH. bi. 15: waaruit mea ook kan onmnlr.n . -
de plaats waar de brooden konden v^ordeu afgebaald, zijnde het
OUDE ZIJDS RUITEX II r I S.
O(UDE) Z(uBa)
1 790 afgebeeld), vc
, vnn onderen op n
UM de hocveelheld
•n bet jaartal
6 P
UOGGEXJIROOI)
of
RÜGGEXIIROOD
A- 2 7 9 0
(») fad. Ifís!. Vert., XLVII. bl. 193—195;
4—8; Kfd. Jaarb., 1789 , bl. 109.
{ ' ) De eenzijdipe achrijver der fad inst Ver,- f „ ^ ii i-o
. . . „ . ,„. . . „ L „ h . " , "' " ' i * ' '
^Letterb., 1789 , I. bl. 202, II. bl. 5; Ned. Mere., LXVI. bl.
( • ) T. a. p,, bl. 178,
( • ) Zie den Ned. Merc., Deel LXVI. 1789 1,1 ig r., ,,,, ,„, , „ ,
18, 50, 82, 101, 134. 168, 193 197 217 Ov.r r ' ; . ' ' "" = W-
(M AT . . , .xvil. T^ c n " ' " ' ''J'
200 als VAN LOON die Deel l \ . bl. 228 . bcsehriift, «erden ' •
( ' ) Ned. Jaari., 1789, 1,1. 763, ®
Even