ì ^ i I MHi r i ^ .
I I
f r î i -
m
L I ' ' lllii
' I L : - S P
• i
IFI '
L ' I :.
Hot eerslc onderzoek dcr muntbus ouder het muiilmceslerscliap van M. H. Louse had iu
1787 plaols gel,ad, wnnneer de penning n». 681 (bl. 330 be.chreTen) geslagen ,verd. Bel
o m . c b r [ f l der ™o,„jde , a „ n". 814 doel hel vcrnoeden onl . l .an, dal er in 1793 , . „ de muni
le Hatdepivijk gebpck was a«n '1 melaal ter smelling en alcmpeling. Trou»cn. dc oorlog mocsl
h e l om te smelten numerair doen verdwijnen en er teveus de vraag naar vermeerdcren.
Si5. Plaal LXXVII. 1793.
O p de komsl yan Karel Lodeivijk,
K a p i l e i n - G e n e r a a l in België f
F r a n s c h e i
A a r t a h e r l o g
n h e t verdrijy
i n 1793.
r i j k , ala
roortijJe. ' s Vo r s t e n b o r s l b e e l d , r e c h t s g ewe n d , g e h a r n a s t I me t h e l b r e e d e l i â t d e r
o r d e van Maria Theresia versierd.
O m den rand:
C A E ' ( o i . v s ) LVD'(ovicvs) A H C tl-(i d v x ) AVST(ì i i a e ) nELG- ( i i ) PH A E F-{e c t v s }
KAREf, LOmWIJK. AARTSHERTOQ VAN OOSTENRIJK, LANDVOOGD IN BELGIÈ.
Keerzijde. Bo t e n ,
Daar tusschen;
U g u i r l a n d e ; b e n e d e n e e u p a lm- « 1 l a u r i e r l a k , g e k r u i s l .
R V S 1 S •
P V G A T I S Q - T R T ) GALLISB
E L G A R Y M -
C V M ' P R TNC T P E - SVOR
O R T V N A - REDVXM
D C C X C L L I .
TKRWUL BB FRANSCITEN FERSTROOIB BN OP DE VLUCUT GEDUEVEN WORDEN,
KEMRT DER BELGEN GELUK 2IET IIUN VORST TERUG.
De Genlscbe Hoogleeraar C. P. Se r r u r e heeft in het yierdc deel (1836) Tan den Meseager des
Scieneei et des Ai'tê de la Belgique, onder den litel : Ninnitmatitjiie. Conliniiation de l'histoire
métallique des Paijt-Sai, p. 301—304, eenige bladzijden aan den arbeid van onze voorg
a n g e r s gewijd, voor 200 verre die destijds nas in 'tlicht verschenen {Fervolg, Deel I—111).
Bij die gelegenhcid heeft hij eeu Deicription de ynédailles et jetms, relatifs a Chisloire Belgique,
frappét t pendant le XVII!• siècle, dans les Pays-Bas Autrichiens medegedeeld, bl. 305—
327. Deze beredeneerde be.scbrijving is door don bekenden staatsman en gcleerde J. J. Kaeps
a r t ( i ) , ton behoeve van hel Kon. Nederl. Instituut opgemaakt, en loopt van 1744—1796,
Bij onderscheidene penningen geefl hij belangrijke aanteekeningen, en zoo vinden wij van
h em op 11°. 46 (ons n°. 815) de navolgende opbeldering, die wij te liever plaatsen aJs afkoms
t i g van iemand, die 't geen hij verhaalde liad bijgewoond.
(1) In den Mnaagtr vaii 1836 koint tcgen over bl. 301 cen slaftlgravurc voor van Ch. Onghena , vaii den iirachtigcn
goiidcn penning, in 1787 door de twce standen {ade! en bon-en) van de hoogc en läge Burgvoogdij {ChâMItuie) van Audenaardcn,
vereerd aan J. J. Maepsaet, als liaadshecr Pcnsionaris, voor z!jn moedige verdediging van de Constitutic van Vlaanderen
tegen de verordcningcn van Keizer ioj.ir II. Bij uiterste wilsbeschikking verraaokte Ralpsaet dit stuli aan cic univer-
»iteit von Gent. Zie t. a. p. , bl. 311 (1) en aldnar do beidirijving, bl. 311-314.
Hel
» l i e t bestuur der Nederlanden was door de Keizerin-Koningin (M*r h Th e k e s h ) ten huue-
» lijk.sgift aan de aarlsherlogin M.aria Christi>a. gegeven. Dezc vor.stin en haar echtgenoot, de
» h e r l o g Al b r r t , zouden evenzeer door de Beigen bemind zijn gewecst als hiin voorganger
» P r i n s Kakei, van Lolbaringeo, indien zij maar even gelukkige tijden beleefd badden. De
» p r i n s e s was eene schoone v rouw, vol geest, welbespraakt, -statig cn vast van karakter. De
» p r i n s , wel onderlegd, beminde en beocfende kunslen en welenschappen. iijne zagtaardig-
« hei d en vriendelijkheid verwierven hem de liefde der Beigen en lemperden soms de kleine
» u i l v a l l e n van prikkelbaarbeid die dc prinses wel ecns niet altoos in moeijelijke omslandigbcid
» k o n beleugelen of verbergen, en die onafscheidelijk zijn van troebelcn. Met uitzondering
» d a a r v a n , was zij rainzuam, maar zulks mel waardigbcid. Prins Al d e h t was zeer r i jk, en
» h e t besluur van BelgiS leverde de Prinses Jaar l i jks 300,000 Brabandsciie florijnen op; bovcn-
» d i e n bad zij nog groote bezittingen in Hongarije; haar hof was scbi t terend, waarlijk koning-
» l i j k en beiden beviel het verblijf in de Ncderlanden )Iaar de onaangenaamheden, die zij
» o n d e r v o n d e n bij de uilvoering der kennelijke bedoelingen van Joseph II en der geheime bc-
» d o e l i n g e n van Leopolo, die door den eersten inval der Fran.schen gesluit w e r d e n , deden bij
» h e l vorstclijk paar waarschijnlijk den wensch onlslaan, om hel overige gedeelte van liunne
» l e v e n s d a g e n in rusl door te brengen, en van het besluur, ten behoeve van bunnen neef,
» d e n aartshertog Ka b e l , dien zij tot hunncn algemeenen erfgenaam hadden beslemd, afstand
» t c doen. Hel hof van Weenen had gezien hoe de Beigen in 1791 de Franseben met opene
» a r m e n hadden ontvangen, omdal zij de bedoelingen van Keizer Leopold, lol verwezeulijking
» d e r veranderingen door Josepu II beoogd, badden doorgrond. ßovendien zagen zij be m ken-
» r i e l i j k de patricllen van 1792 vervolgen, lerwijl hij zoowel in nationale als in vreemde en
» o p g e s e b r o e f d e afkondigingen gevoelens openbaarde, die bewonderingswaardig om bunne
» o p r e g l - , edel- cn zachtmoedigheid waren. Maar tevens bad het hof van Weenen vernomen ,
» d a t de palrioUen de Fransche zijde hadden verlalen, zoodra de Fran.scben door hun deoreel
» T a n 15 December 1792 zieh aaogematigd badden om de burger- cn kerkelijke constilutie van
» b e i land omverre te werpen. Deze daadzaak bad dc oogen van bet hof van Weenen geopend.
»De patriolsche Belgische stalen (in weerwi l van bunne aanhoudcnde legenbeweeringen, dal
» z i j niets anders als hel eenvoudig bebouden van huune oude Constilutie vroegen) waren al-
» d a a r altijd als oproerlingeu afgeschilderd. De Keizer F«ass I nenschende de vrede en rusl
» i n dfize gewesten lerug le brengen, besioot zijn ver t rouwcn le bergeven aan Staten, die zoo
» moedi g de opregtbeid van bunne verzekeringen le midden der Franscbe omwenteling hadden
» g e o p c n b a a r d . Hij keurde dus den afsland van den Aartshertog cn Aarlsherlogin goed en
» z o n d den AarUbertog Ka r e i als Gouverneur-Gcncraal in de Nederlanden, met den graaf
» v o n Metternich-mnnehurg tot Minister. Deze beaulwoordden volkomen aan de bedoelingen
» v u n den Keizer en aan de billijke verwacbling van alle deelcn van het Staatsligchaam (i).
B De herinnering aan deze gelukkige veranderiiig wierd door dezen penning vereeuwiqd. Maar
» d e Iweede inval der Franschen in 1794 kwam echter dezeu schoonen dageraad verduisteren,
» c n d e d a a r o p volgende gebeurteni.sscn, die gebeel Europa omkecrden, maaklen weldra een
» e i n d c aan dc Ooslenrijkschc beerschappij in de Nederlanden."
K a r e l LoDEWfJK van Lotharingen, geboren den ll-^en September 1772, was dus nog in den
bloei zijuer jaren , toen bem bet bestuur der Ooslenrijksche Nederlanden werd tocvertrouwd.
Ilij Voerde eerst aldaar het bcvel ondcr den Prins van Coburg (bij den volgenden penning Ic
v e r m e l d e n ) , werd vervolgens aangcsteld tot Veldmaarschalk-Lnitcnanl van bei Keizerrijk,
(>) RAErsAST stelt hier de goede gcîindhcid der Belgische palriolten «el wat fraai geitleurd voor; alll.ans in Auguilus
1793 dorst nog cen Graaf van Lim,mngh^. als afgevaardigde bij de Staten van Drsbant, in bet bijzijn van Prins KARia verkla-
'acltifllei (•). Zio bet scbrljven daarover in den iUnager van
r te ondersleunen, aid.. p. 84. Dat gebrek aan medewerking
a,qu'ilpré/frait duro
ir den onwil der Staten in 1701, ora den Kciier i(
vcrhaastte, na den slag van Fleurus, «aar Ooslenrijk reeds ,vemig tegcnstand Imd getoond, het reeds münden vroeger
g gcno :n bcsluit, ti België n zijn lot 0'