^••ijií:
. » I
waar en onclcr welke geilaiintc zij
r de slaveii had Inj zieh vroeger in de bres gesteld
niet nalateii. Een brou vuii kiiaseiid vcrdriet \v.
Itulzen vaii oeoleit zijner mcde-ingezetencn de zoo diepc eti dm
i;end jiik ececr dionstbaarlicid te moeten aanschou^e
llet cItarUr, dat de ingezetenen ran alle dienstbaarheid ontslaal, vas
ring vati 4 April 1776, niet door hem bijgewooud, bekead gewordci .
Maart 1777 liad bij tpr vcrgadcring van de Staten, bij gelegenhcid van een
s o h r i f t , zieh verglicht gevonden le verklaren, dat, naar liij meendc le km
stuk der Droslcdiensteu, ton lijde der delibei-atiCn daarover gebouden, door de meeste leden
niet gekend of beseboinvd was in bei licbl, waarin bei sederi door de Heeren van Zwolle was
geplaatst. Tbans zoii bij xulks under ontuikkelen. Nn volgdc ocn vlueblig onderzoek van
den oorsprong der dienstbaarheid en van dien der Urostedienslen, afkomstig uil »de vuilc
bron van die zoogenaamdc reslen van oppermagt", cn welke de vroegere Landsheeren aan de
Droslcn ala een gedeclle hunner «weddcn of emolumenlen» schenen le hebbeu afgestaan. Na
d e Resobrtie van IS iMaarl 1631, waren die dienslen niel mcev di.n een bloot inkruipsel, dat
niemand in Overijssel beboefde le eerbiedigen. Met baeren (i) gelde waren zij in der lijd afgckoclit.
Ilct clxu-ter zelf, in de Memorie ingelascht, toonde bet aan. De vrijlatiiig was gekocht
en bctaald en door kwitantie bevesligd. De latere deliberalieu of resolulieu van 17üi),
. 177(5 kouden bieriu geen veranderiag brengen. »Ik mag", ging hij
« a a r d i g i n g niel verbergen over de onbeschaamdheid, over de strafbare
l i e zieh , na den jare 1631, niet onlzien hebben om, mei v
erbrekiug der
gevaar raii vernieliging van alle onderling vertrouweu lu
ssehen de Re-
geregeed worden, onze Ingezeteoen op nieuw met hat ve:
• n e d e r e n d j u k
drukken. Zij der Droslen, die bet eerst door middel van een
ihtige bnitenlieden eu van oonen te grooten invloed in de rege
i n v o e r d e n , zijn de schuldigen. Een PHILIPS met zijn VAUGÌ
1717, 1718, 1725 <
v o o r t , »mijne vcroi
snoodbeid, van hen,
goede troin^ , en m(
geerders en llen die
der dienstbaarheid t-
Drostcndiensten op ii
noge
'I verkrachten der Privilegien een spei, het herroepen derzelve een gcdeelte der Som
r e k e n e n , wy bebben geleerd, dal alle eigendom heilig is." Ilierom oordeeldc hij, dat al wal
sedert 1631 op 't sink der Drostediensten isas gedaan of besloteu, als uit zieh zelf nictig e«
krachleloos le beschomven was, terwijl de Resolutie van 4 April 1776, als niet eenparig genom
e n , zulks bovcndien was in den vorm. De slotsom van zijn betoog was een voorstel tot bet
nilvaardigcn cener pnblikatie, de ingezeten ten platten lande ten eeuwigen dagc onlslaande
vaii Drostediensten.
Zoo immer, dan ivas op deze Memorie het Transche spreek-woord, c'c«/ h ton qui fait la
musiquc, van toepassing. Had CAPELLEN, dìo zelf daarin erkendc, hoe moeilijk bei valt, oude
palen te vcrzelten, de moeilijkhodeii, T^at de zaak betraf, niet iiog vermeerderd door moeilijkbeden
in den vorm te .scheppen, bij had waarschijnlijk ri-eds spoedig zijn doel bereikl ; nii
dunrde het tot 23 rebriiarij 1783 eer zulks bij publikalie (=5J geschiedde. Inmiddels had de
v o o r s t e l l e r , vooral ten gevolgc der heftige wijze (3) waarop bjj zijn voorste! bad ingekleed,
R^eHt, bl. 03,
])e publikaüc luiddc: - UicUlmc1i«ii cn Steden , ii.
III de Äfsulialliiig dir Drostcudiciislcn, liclllcn goedg.-'vonilc
III dien af IC iclialTcn, gclijk dczelvc zullon zijn cii blijvon afgescliaft Ingczctcncii o
ode afkoop
cliaft cn de In
ceiiwigeii (Inge gclibcrccrd cu ontliovcn. Gcdaa
•Ter orclonn
»I <U SuUtrschap vcibcleit liei
[njezeleiieii geen kcnnis 'iragen
de Drosloiidicnsteil ofte nikoo|)
t iloeii ofic praestoereii van devenler
den 23"«" relirmrij 1733.
crkendc liü later zelf.
!ie Taeede Brief, 1)!. 5
(get.) DERK I)T.«I.AR."
zijn liequnt vai. 2fi October 177« bood liij »a
In liet aiilwooril «laarop lecst men van ccn 1
iC rocerilcrheid (mperiorileil) e
;ebruikcu een Tecken . ilat by I
n der Vcrgadcriiig, dieuit
door Ol
Zijn partijgenooten Meten lint allijd voorkomen,
ik werden aangedaan, om het voorstel zelf; zijn bestrij<lcrs
chuld aan den vorm, door bem gebezigd. Bij de Staten beik
gon me n me t d' uit dit laatste oogpunt le beschomven e n d i e in b a n d e n te
•stellcn van een Kommissie,
inde door de z e zou ondc r z o cht -ordei
loire termen tegen de overige leden di
o p 21 October 1778 door CAI'E..I.EX
aclil oude lieden, dat de Drostediensi
meerderde bij, door bet bezigen vai
er Vergadering in gevondei
ingeleverd, ten geleide va
ten in hct Drostambl IJsselr
1 nietjwe bittere witdrukki
of cr ook eenige taxawcrdcn.
In een nader stuk,
1 v c rklar ingen, ufgelcgd door
i i i d cn onbekcnd waren, vcrg
c n , zijn .schnid in de oogen
i8 de meerderbeid der Staten
it op den 13-J«" April 1778
jmen, »met betuigingc van
zijner mederegeuten. Geen wonder, dat op den Oc tobe r 1'
goed voud, den Ileer CAPELLES TOT DES POL te injinnjeren, 1
ingeleverd vertowj over de Droitendienslcn weder na zicb te i
deszclfs leedicezen over de laxatoire expression in belzelfde vc
ook over hct latcn drukken en ver.spreideii enz." Nadal CAPKI
antwoord op dezc injunctie herhaaldelijk was komen vernemen
, tclkens bad te kennen gegenjnerzijds
v e n , dat,terwij! hij zich van geen misdaad bewust was, er i
nocb scbuldbckentenis kon plaals hebben , gelastten de Slaten
den Advokaat-l'iskaal van Salland, » tegen GAPELLES TOT BES 1
Juslitie der Provincie te procedeercn, wegens dc taxaloire
het doen drukken cn diviilgeren van dezelve, met intbimatii
PELLEN TOT DEN POL om ziok tot uitdraift
Sleden te 07itlwuden."
Het sprak van zelf, dat CAPELLEN in dezc Rcsolutic niet bernstte. Reeds den Oe l obe r
1778 diende hij een request oan deeharge bij de Staten in, later gcvolgddoor een Hemmistranlte
aan den Prins Erfsladhouder, en ecu Nadcre memorie hetrekkelijk de Drostendiensten, den
I9'!en Fcbruarij 1779 aan de Staten aangeboden. Rechtsgcleerden gaven, hangende dc procedure
berouw, leedwezcn
, wederom bij meerdcrheid,
t POL voor de llooge Bank van
11 o n g emc s u r e e r d c c.xpressien en
aan denzclve Ileerc VAN DER CAleken
nit de verr/atleriiig v
, bun govoelen breedvoerig over GAPELLENS bandel ingen in drnk uit. Herhaaldelijk kwam
de zaak ten Landsdage van Ovenj.s.se! ter sprake, dc procedure bleef slepende (') en geraaktc
minderbeid in de Staten, die GAPELLEH was toegedaan, van
was; ten gevolgc waarvaii bij den November 1782wedcr
if had de zaak aan velen, die cr gecnszins of maar len halve
gebecl aan den spijkcr, loen de
lieverlede meerdcrheid geworden
in de Staten zitling nam. Ruilen
in betrokkeu waren, stof gegeven
lot bestrijding van GAPELLE.NS gcdr
im de pen op te
: (•)•
liecft ccn Socralft den mantel te «¡lien nitlrekken, «ig uok nog we
gpls le klojiiicn om do gnU (Oranjc) coulrur van de ailtt (Lelie) tc
ficaioire Aicya, 1)1. 45; en vooral in de Deductie (1783), 1, 2- Df ¡
( ' ) Zie de oorzaken daarvan in dc Dcductic, Deel 1 , 1783, verm.
an Jau ¡-lapuU te IV.... in Holland aan
1 Kai. Lett, te Leyilea). 2». BfdenHmje
(») Zoo b. V. K Bri>/
de Iwekerij der Haaltoh. tt
dc onwùHigMd der
\ dc Alg. nniiollicei, II,
le (eerste) brief weril bij
•ne iiremie van 200 Dukatc
12. 1°. Jnlwoord (van 2
\ Zedige dog y'rymoedige
zie i
or em ¡her m
an y. rf. CAI
bl. 120-121
publikatie vai
•n uitgoloofd a
1 Vebruarij 1
' Titen/ie a.
ncdeniingen tan Vv.:
"9. 3». ilrié iriffMi» (.1
ITLSN , door E. li- J. (V. D. KE
; lied. Vad. Lelt., VII., bl. 4Sr., e
de Staici, van Over\)sscl verklaard
n diegenen , die dcn auteur daarvun
79) ùp dea Taeeden Bricf, door tei
leeslal tot verdcdiging,
einand 20ude vinden ee.i CapelUtje liet stolT van ile vlcundcrscbeiden."
Vergel, dc lialvc bekentcnis in l.et /«í/iitce;
i¡iheid der tcrregaaade Injurien, bl. Ifi 71.
l.
nilaag,
•i ¡luiUmd. 7°. ?>
VII, W. 1Ö0-17
November 1773 (in h.s.kopyi.i
vxK DE VNU (V. D. KF.MI-), over M terloog ran
.\ugu5tus, 10 December 1773 cn 17 Julij 1779).
Tdam geechreven, met tu^ee dichtsluije», ecu aaa
HP). Zic V. D. AA, I>cel X. bl. 106: beoonleeld
n !779, bl. 120. Zie ook STOABT, IV. bl. 219.
I voor ccn naan.loos, cerroovenil, fameus libel en
loude.I ontdekken. Zie CAI'ELUN , , bl.
hiopman uit Amsterdam aan eeit Acer nit ZiooU.
i'ud. LcHerotf. 79, b
7« aanmerkingen aan di
e vlugscbriften (2-7) .
18 <!ood
1- 429. ü". Brief ra» een Iher
heer vit •I\ae,Ulie door een /roop,.
de stukken 1>1.1B7,Í» de noot (
I.eydei ge-
« (8 Maart i:
le Deve,,In' (8 Januarij 1780). (ad. leti
snb 1 cn 2 aangehaald, verzaaielde P. A. VAN nK.i Ki:Mr en gat !
Iilaatdmkten titel, als: SI,Men over de Droeleadiewten. gclijk mede aldoar in 177ft rceUa een yer:ameling v
<lajrtoe Iwtrckkclijk, wa$ versehenen. Zie Ilrd. I'ad. Lett., 1778, bl. 390.
Ilovendien vcrscbeen in I'/O nog eon AniK'Oord aan den Ileer „it Tirenthe op dezelfi Ker„ie en T,reede flWp/(wnder plaats).
en pen Antvoord aan Joniheer Wìlikang en des:eifs dcrde brief. Als vervolg op den Lier:aiig v>n E. 11. J. (VAN dijr Kkmi')
n Tireeden Brief, verwliecn in 1779 een Aaiupraalc aan Z. D. II. Prim ". Opinerkclijk iyndel'rijsvaarzenler
X fi. J. G. RACOT. i. n 1783 b »..I'SSli rdrcelil i ecgflvoii.
Hoe