l i i ' l '
Itli'
Op de Kcerzijdc Icesl n
vervol? van hol opsdivift:
, liissolien iiitgebliiaclito loorlscn Ii Iiran<lpiulc lamp, Iwt
r. E G A ; ( t I o N is) BAT: (a v o ii li 31)
A U ( i : { u s ' r A E ) SUESS:(osun)
O O N C T O N A T O l } .
I ' A S T O K LEO VAU l):(iAi:)
S K il: (i
JIACJyE COMIT:(i;s)
Uli) l'R:(iiJCiPis) AllAUS:(iACi)
KAL'ELLAAK J)i:il NEMJELAXBSCHF. LL'JGATIJC TF. SOlS^O^iR IN I72S, VERROIGFNS!
HR.LIDKB TJ-: LL'.KUWARDEX, LATER IE'S GRARENLLADK EX HOFKAl'ELUAX
l'AxV Z. I). lIOOGHEin DEN PRINS VAN ORANJE.
.Teas Rover , geboren le 'sGrarenJiage den SS^t''" September 1705, heson zijiie sliidien op di"
Latijnsche eii Toltooide ze aan de Iloogc Scbool le Leydon, ^^aa^na Inj door de Waische S;»-
nodo, in de maand Aiigusliis 1727 in den Briel geliouden, onder de proponenten wtu-d opgcnomeii.
liij rcsolulie Tau II. II. Mog. de IUI. Slalen-Generaat, in d° 21 illci 1728, werd hij
toi Kupellaan hciioemd van den Miiiisler Pleuipoteiitiaris op liet Kongres tc Soissons eii op den
2Jei. Oclober 172S, door Gedepulecrde Statea vau rriesland , tot Preflikant bij de "Walsche Gcmcenlo
le Leeuwarden aangesteld. In 1731 werd liij als zoodanig bcroepen naai- den Haag, en,
in 1752 lol Ilofprcdifcer van Z. 1). Iloogbeid benoemd, A\cderom als zoodanig gepiaatst bij re-
.solulie van II. Ed. G. Mog. du Slalcn van Holland van 12 Anril 1732. liij üiideruees zoowel
de I'riuses Caromsa (lalev van Kassau-AVeiIburg) als Prius WiLi.iisi V, in de grondcn der Gorcformeerde
Godsdiensl, >\aarvan deze laat.sle op 10 Ajiril 1709, »tot zonderling gcnocgen cn
sticbtijig van allen ^^elke de plcolitigbeid bijwoonden", bclijdenis aflegde ('). In April 17ß9
hield hij de dankzegging binnen bei sladliowdcrlijk kHarlicr, voor de berstelling der Prinses,
na liaar bcvalling (^J). Den 28''"Jiinij 1772 «ijdde hij de hcrnieuude Walsehe Kerk in (3). Zijn
zedelijk chrisloltjk karaklcr cn zijn ijver voor zijn dienshvci'k Morden zccr geprezen. lijünssTAiir.
(••), die hcm in Oclober 1774 te 'sGravenhnge bczooht, zeide van hem : »Ilij is een man
van 70 jnren, bezit groote kundigbedeu en eene groole voorlreffciijke boekcrij, wiarin de
zeldzaam-sle boekwerken, vooral in de godgeleerdhcid en de geschiedeois der hervorming,
onder ^\elkp de üud.sle nilgave des bijbels, merkwaardige bandsehriflcn enz."
Op de Vrcde
AOI.
- p r ö l i ,
2 September 1783.
i s c h e n Engeland
Foorzijdi. Eon olijfboompje, legen 't welk een vlag cn een trom, als zinnebcclden v,
zee- en landmagt, riis/cn. Voorls een hoorn van overvloed, een gedenionlecrd -sink gesrli
cn kngels; op den aclilergrond eeu zeilend scbip.
( ' ) JMzaat. 1761, bl. 4 8 5 , 1793 , S e p t . , 1)1. 3 r ) 2—3 5 3 ; Stcart, I I . W. 2 3 3 - 2 3 1 .
(>) Sfä. Merc., A i i r i l 1 7 6 9 , 1)1. 136.
( ' ) m , 1772, X X X I I I . bl. .15.
( « ) Ärizi«, V. bl. 3 7 4 - 3 7 7 . Oiidcr d e l)ockci. w a r e n : ¿ c i lu^ro tlc la SaMf Vin'jf, m c l M.SS. nanlcckoui i -gen o v c r .
m i l i e - I u l g n v a l l c i i van Louise vaii Mostuorbnci, tliaiis i n l i e t b e i i t v a n J h r . Air. 1'. A. v.\n-lUi'r.^Rn. liovim g a f i n 17
u n n P r ins Wiixkm IV c c n klei n lue e s t e r s tuk vaii s e l ioons c l i r i jvt r ikons t t p n g e s c l i cnkc , tlians in d e K o n . llihl. IISS- n", 2 1 5 , j
t t l f l i l , Le /.irrt .VU'urei ,1c Cathmw de MeJici'. Z i r II, IIasphi,, UmofArgue Itoyah In Ihi/f, 186.'5, p . 31-
. i . ! ä -. - . 4 , , , ! j i ¡i\v
80111^
. V V L L A SALVS BELLO. (i)
GEEN HEIL IN BEN OORLOd.
I n de afsnede:
U M. LAGEMAN' l'-(ieil)
Keenijde.
r V N D A M E N ' J ' A '
PACIS- A B l l ITANN (tAB)
ET- BELGAR-(irj[)
l . E G A T I S - POSITA'
P A E I S {rrs) II SEPTEMBR-(is)
M D C C L X X X i n -
DE FREBESroORSLÄGEN, BOOR BE GEZANTEN VAN BRITTANJE EN FAN DE
NKBERLANBEN, OP BEN 2 SEPTEMBER 17S3 TE PARIJS GELEGB f).
De oorlog met Groot-Brittanje had nog niet lang geduurd, of reeds badden sommigen in den
lande, waaronder, blijkens zijn Memoricn, de sehraodere Resdorf, hcimelijke pogingen aangewend,
om de verzoening met dien mächtigen nabuur te bevorderen en tot stand le brengen.
Ilet voorname streven van deze zoogenaamd Engelselujezinde parlij Tvas, te bewerken, dal onze
Staat bij machte zou blijven den vrede le sluiten, wanneer en op hoedanigen voet als hij
het verkoos. De andere, Franiche oi Palriotte/ie puTÜj verlangde daarentegcn steeds naau-
-vvere aansluiliug bij Frankrijk, een concert, gelijk men 't beeile, mcl dal land. Zij zag niet
genoeg in, hoe wij door die aansluiting ons in vele — laier in alle — opzichlen, nii meer bcpaald
-waar 't op vrede met Engeland aankwam, afhankelijk maakten van de meeningen onze.s
boDdgenools aangaandc diens eigen vrede mel den gemccnsehappelijken vijand. Ilet spruk
loch van zelf, dal, zoodra Frankrijk verkoos dien, voor zieh, te sluilen, onze Staat, ai kwam
't hem op dal oogenblik min gelegen, wel gedwongen zou zijn dal voovbceld te volgen; lcr«ijl
bij inmiddels door zijn verpliehting jegens Eranknjk verhindcrd zou zijn, afzonderlijk mcl
Engeland te sluilen.
't Was dan ook niet als na overleg met het Fransche Hof, dal, op den e^f" Decembcr 17S2,
onze Gezanlen le Parijs de roorslagen tot een vergelijk met Groot-Britianje Overlegden (3)'
Weinig gunstig luidde ccbler het anUvoord van die Mogendheid , en zclfs duister geuoeg
cm bij een ederantwoord dezerzijds cen vraag om opheldering noodig te maken. Zoo was
men dezerzijds nog naaiiwelijks een schrede gevorderd, tocn men op 'I onverwachtst (^) vcrnam,
dal op den 20>i" Januarij 1783de grondtrekken van een vrede, lusschen Frankrijk en
Spanje aan de eene en Groot-Brittanje aan de andere zijde, warcu geleekend (5). Een wapenstilstand,
tcaarin o„s Gemeencbei-t begrejmi was, was daarbij aangegaan. De iudrnk, dien deze
lijding hier le lande maakte, moeht naar gelang der partijen vcrschillcnd zijn, hierin tvas men
hei eens, dal, nu de zaken eenmaal dien loop genomen haddcn, men er naar streven moest,
prelhnivah-e vredesvoorwaarden vaslgeslcld le krijgen. Dil had echter niet weiuig bezwaren
in; want noodc konden de Staten der vcrschillcnde Provincien er (oe besluiten, dal de eischen
door Engeland geduan, zouden worden inge.villigd, en vooral wilde de 0. I. Cumpaguic nici
( > ) De t e g c l , a a n V m o . L . r s . X I . 3G2, out lcen. l , luidt i n » ü " g«l>ccl: Nulh Salui M/o, ,,cccm tc p^cimm om«,,
( ' ) Bcschrcvcnin.leA>,?.J«rÄ,,178.1,bl.l76!eni„,lo^™rf.G<.„A. IV» . vai, , X V l l I b l 2 5 3 - 2 5 4
C) m.bl . 10.
( » ) Zio deze in de AVrf. Jatrh.. 1 7 S 3 , 1)1. 1 8 4 - 1 9 5 . e n d i « fussclien GrooMi r i l tanj c c n <ic
N c v i - n i b e i - 1 7 8 2 KCsSoicn, 1 . 19.'>-
Aintrika rcpils
hooi
H
m
L