N A T U U R K U N D E.
liand gehouden en gewreven word, i' indcl
yk haalt hy by de òyrters en de Epptetinars,
die de Hthemrnaim of Schemtnamab volgcns
<Solm in zyn \Voordenboek:eindelyk
?/;/W«x,dewelke zegt , dac 2y genaamd word
Fornì d'Oro, Goude Jppelen. Inde V. Figuur
word vcorgeitelr cene fc'gyptifche komkomrner
even als een net gemaakt, o f de Lnf-
• 3 5
der Aralrers, yesimg.ìni^.ltpiit Aii^ypi.
ex Mutijan Hiß. VUnt.f. 34. Un liet fchynt
Lmlmertìis van Nniíis toc ù;. dar dc7.e
vruchr de hckende vriicht is der Arncncaiiat
genaamd Hfivanas oíßala der Malahaïen\Q^
Kely der Hramheii, dewelke te zicn is Hort.
Malabar. T. I. f . ti, i;, 14.. 'Zie de IV. higuur.
Ii, ,
"fi
P R I N T B L A D XC. XCI. tri»
:ii i
CHrißMnus Ravius houd de 'Dndaim voor
ralijes byzonder van Vygeboomen. Hy
i l r yd voornamenllyk mer bewysdommen gehaalt
uytdewoordoorfpronkelykheid.ilellend
e den wortel van het woord meenigvuldig
uyi Hoogl.yil. ,^..Jerem-. X-YM i, de
vergelyking der twee piaatzen, de toeflemniing
der Rabbynen en voornaamfie Overzettingen.
De LXX.Taalsluyden hebben by
Jeremias voor äouda: theenim. kalatbms fukoou.
De gemeene en Onkelos kernen overeen.
Onze zeer verffiaarde Heidegger williever
verllaan hebben takken van hkemen, of
teminneljks ruykende fruchten, zo naby körnende
aan de vertaKng van Jtmms en Tre-
«ifÄ/0j,dewelke Dudaim vertolken bemimelyte
Bloemen. De VlI. en VIII. Figuur, waar
in gy in een Ruykertje zien kond gebenden
verfcheidene gevoelens van áz Dndaim, en
miiichien dus overeen gebragt.
Dat de Dírdam, het zy Vrugten, het zy
Bioemen, in het Ooiten moeten worden gez
o g t , zai niemand ontkennen . alwaar zy
miiichien eenen ongeletterden, daar reizend
e , ichielyker zonden vocrkoraen, dan den
aldcrgeleerllen Wysgeer, die zyne voetcn
zelden uyt zync Studeerkamer, nooit uyt
Enropa zct: bctere dienilen bewy/.en ons
hier die geene, dewelke zig tocleggende op
de dingen in de Natuur voorkomende,voornamcntlyk
op de Planten, ovcr Zee ileeken,
dan de geleerdlle Uytleggers welke de ütidami
zocken in onze V ceivyden of Veldcn.
Dezen weghceftingeflagcn de beroemdcLndotj
Hiß.Mtlmp. hb. I.c.^). Co7noietit. f . 1J9.
D c z e houd de vmcht eener Indifche Vygeboom,
Mnz ofiV/ijns by de Arabiersgenaamt
voor de alderuytnemcnüc, op den zelven Stam
z c e r talryk, want 50. Vygen van her fhtzocn
cn grootte van cen komkommer hangen af
van cenen Itecl, van eenen zcer aangenamen
renk en fap, dcwelke in Juny ryp worden
'Zodanige plaats is 'er omtrent Uamashs in
Syrie, alwaar de Vorll Radzivil dczelve
hecft gczicnrde tyddievandcTarwcn oogll.
dewelke aldaar in het middcn van j'a«!'voorvalt;
de voortrefFelykheid en de zcldzaamheid,
de zeer uytnemende vrncht, reuk cn
fmaak: de Boom zelve, het welk wy leeren
uyt de Reisbefehryving van RmixnlfM 9
o f .z.voetenhoog:de bladcrenfchoon groen,
by wyze van riet. zo lang en 20 brecd , dat
z y het ganfchc lichaam van een Menfch evenaaren.
Gyzond hetveel ecreen kruyd noemen
dan eeiien Struyk of Boom. Dcze Plante
befchryven Gardas ab Hmt. 'IHmt hiJ.
L.U. c. 10, Uo /Ifricans Ub. IX. Plmm's
Lib. XII. 1 6. alwaar hy dus fpreekt: „ De
„ andere grooter Vygeboom, van vrugt en
„ zoetigheid nytnemcndcr, waar by de In-
„ diaanfche wyzenleven,hetbl,idgelvktnaar
„ de vleugelen der vogelcn, hebbcnde de
„ lengte van drie ellen, debreeitevantwee
„ De bail vandevruchtCOo/f»j-leelldellam3
„ levert een verwonderlyke zoetigheid van
ftp uyt, zo dat dezelve met een (nament-
„ lyk bondeltje) vicr kan verzadigen. De
,, naam van den boom is Pa/a, de appel
„ r,em,k zeer vcel in de landlheek Sidract,
„ de eindpaal van Jkxatiiers veldlochten
„ Daar is nog cene appel zocter, dezegelvk.
„ maar fchadclyk voor de gezondheid van
„ de mgewanden. Akxa„der had verboden
„ het aanrocren van dezen appel door zvn
„ ganfche Léger. \'yf zoortcn heeftde Nubicnfer
Landbefchryvcr Clim. I. Part. 7. Veel
mecr de Wel Ed. Henrik van Reede in Hurto
Makbarico. Van C. Eauhinm word dcze
Plant gcnaamt: „ t'enehage Palmboommct
„ lange en brecde bladcren, by veeleSchry-
„ vers Mu¡a gcnaamt. LiidoIJueit tôt zyn
voordecl denwortelliam zelve van het woord
Dudaim, eenvoudiglyk ncmende voor »»-
d/imi, Neven, of de naajie Uoejvnendcn ,àe:
woordafleiding toepalicndeop zoveelevrugtcn
van eenen (lecl afhingende. Van de vru"-
tcn nu vcrilaat hy dephiats van (jemjis, vfn
de bloemcn de plaats van het Hoog.1. Welk
gevoelen bovcn andere my toclaet, waar toc
lict L X X X I X Printbhd behoorf.
Ì
L l PRINT- HI