i l i i i i i !
1:1. ''
1 2 2 G E E S T E L Y K E
ja hcc eciiigfle, van de Goddelyke gcilreiighcid.
G 0 D heeft het in de iwtuur zclve ann
iloife niet ontbrookcn, waar door hy,ende
Steden van Sodom het onderile boven keer
e n , en het wyf van Lofh ilyf konde maken.
De ichntten waren by de hand. En het tlaot
den Wysgeer vry. middelen uyt te denken,
door dewelke deze zouthervörtmug konde
worden uytgewrogt. Hei Itaat vry ten Tooneel
te voeren Steenveranderingen, hiwindüigen.
ßaheming'en, Glaswordingen. Inderdaad
het lichaam van deze elendige had
van binnen en van bnyten in alle dezvveetgaten
door Zout-aarde-deeltjesdermaaien können
worden vervult, dat dat geen »het welk
te vooren week was, en voor het gevoel
plaats maiikte, als cen ileen zo hard wierd:
dät te vooren verderving en ontbinding ondcrhcevigwas,
d.iar na onverderffelykwierd,
en het gevoel tegeiiüand bood. Voorbeelden
van zoortgelyke (Teenwördingcn zyn 'er
ontelbanv, van Houten, V rügten ; Schelpen.
Beenen, Dieren. en GewaJIen : zy konde
n.et ien ileenagtige offalpeter-zoutekorli
zyn Overtrc'kken geworden,en voor verdervende
wcrki'ng van de Lugt bewaard geworden,
en Aditb alzo levcndig worden gebal-
2emt. Voorbeelden leveren nyt Kruchten
cn Diertjes in barnlleen omwonden, andere
in ileenveranderende Wateren, cn alles dat
voorkomt met eene korit omzettende, geworpen.
Zy had können, het welk ¡Vedc-
Uns Over den Oniergani_ van Sodom en de
Zoiitgedaantc behaagt, door Blixemvuur zyn
verglaail geworden: liet welke gebeurd aan
allerlei linfe lichaamen te TJchirnbuyzen ter
nedergelegt: de ellendige Iwd können , het
v-elk Sturmius wil Vnicrjuch. H. Schrift p.
if>7. van eene fulferahtige beeke zyn aangegrepen
, in vloeibaare folferaarde ingewonden
worden, nnder eene andere zandagtige
Hoffe, en aardachtigheden begraven zyn geworden
, en in zodanig een graf, het drocvig
voorval zynde geeindigt, gevonden zyn
geworden.
Le Clerk ontzenuwt, volgens zyne gewoonte
deze zaak in zyne er bände lingover
den Z(}iit]}ylaar, Netzib js by hem geen Beeld^
maar in het gemeen iets hard, ßyfy onbe-
-^eegt. ßy Thilo worden zy gezegt Hb. de
Vrofugis, apj')cboii kai kophs lithou tropon
ßyHibeußheai, als eene ßonime of onbezieläe
Jleen fiyf •••worden. De Hoogduytfche fpreekmanier
komt 'er mede overeen: Erßehetivie
ein ßock: Er fiarret oder raget wie ein fiheit.
Het woordMc/iZf/i beteekent nietallcen^ioa/,
maar ook onvruchtbaare Aardc-, ziltacbiig^
gelyk die aan de DoodeZee is. Deut. XXIX.
23. T f CVn. 34. alwaar de LXX Taalsüeden
hebben halmuris en hdlmy. Dus zoude
Loths wyf zyn gefneuveld in een zütachtig
L a n d , van vrceze ftyf zynde. dood nedervallcnde,
of ook vvcl door den damp van
zvvavclenpik verfmoord. Met eene zodanige
fpreekvvyze wor d op eene overdrachtige
wyze van fpreeken het herte van NabaLin
he?» gezegt te beßerven, zo dat by rxiterd als
eenßeen. i Sam. XXP^. 37. ylriadnebyOviduis
ten aanzien van den naara van ^ditb
vermaagichapc:
Of het 00g hebhende in zee, ben ik koud
gaan zitten op eene Rots \ En ik ben ztlve y
als de fleen, myue zit^laats^ zo .een ßeen geweeß.
Hier van daan isdiehcrvorming van Niobe,^^
dogier van Ta/z/a/z/j', in e e n l k e n , by Cicero
Tv/cnlan. III. beteekend eene gediuirige
droeflieid , ontflaan uyE het verlies van haar
kinderen. Maar Clemens van Alcxandrie,
plaaill deze gefchiedenis van Niobe invergclykingmet
deze onze van d e Huysvrouvve van
i o z / j , 'Trot-rept. pag. Die geen, dewclke
deze gedagten van Le Clerk in het bree*
d e wederlegt begeert te zien, heeft na te
zien de- l^erhandehng van Witzius over hei
¡P'yf Loths, die dat in Le Clerk niet kan dulden
, dat hy onderikat de Schriftuur te dwingcn
in den draairing van zync Rede, en hy
toond, dat netzib nergens in het H. Bj-belblad
beteekend verbaail, als een ftandbeeld
onbewoogen, maar wel een Üandbeeld, eene
befehutting: dat •Thilo zelf met uytgedrukte
woorden gefielt hceft de verandcring
van die Vrouwe in een Standbeeld; dat n:e~
lach zout beteekend, maar tnelccha onvrugtbaaie
Aar de ^cn de beteekenis dezer woorden
•geÜelt zynde, dewelke Le Clerk aan dezelve
geeft, zo zoude de Text moeten vcrtaalc
worden: Ende het iVyf Loths is gc^-orden
zeer verbaajii eeften onviuchthaaren grond^
in eenen geheel ongerymden zin.
O p dezelve bank verdient met Lc Clerk
geplaatll te worden Hcrmannusvander Hnrat
over het Gedenkteeken van het IVyf Loths,
dewelke wil, dat Loths Huysvrouwe ten
eenemaal,gelyk de Burgers van Sodom^^oov
het vuur is omgekomen , maar dat nadcrhand,
of Loth zelf, of deszelfs nakomelingen,
de Ammoniten en de Moabiten ter gedagtenis
van het gefchiede cen Gcdenkgraf,
of Graibeeld hebben opgereeht.
Dit zelve Gedenkteeken van deze eÜendige,
heeit in Europa, op het vcld by Bo.
nonie, gevonden, Hertnamms ycrhaudehvg
over het Noodlot van Loth: Huysvrouiv^ in
dat Opfchrift, het welk tot nog toe de verbanden
der Geleerden gepynigt hceft, welk
Graffchrift hy bchendiglyk het Wyf Loths
tocpall. Zie daar hec zelve, naar äe Ictter
overgezet:
. AAN
TAB. I.XXXI.
( V e N K S I S Cap.XX.v. i(>.
. S i c i o i i i i n cLiversitiiS
I . ^ f e i ' l i CVtf. xx. iMLi ,
'nli -
i i i : ^ ' '
i ' i i ' - '
• 1 5 " " '
, iii. I
P ' :
lir I
' ^ '11