ifïl!::
' i l j * ' '"¡/ ; It í
i : ■ i h i ,1 .M "fe I "ki'iHr
i":./! •i.i l í i ' “*'
'» f
ij'ii ill
4"
Ji m
.¡Jií
¡Klí’ li
U 4 G E R A R D V A N L O O N S
nen met meerder magt te können af-
keeren, men , tegen de ( i ) voorheen
in zwang geweest zynde gewoonte
aan eenen en den zelfden
Graaf verlcheydene , ja altemets
tot (2) vyfden ondericheyde-
ne Graaffchappen, even als aan deezen
Graaf Dirk eerst het Klooster-
gruaffchap der Egmondfche Abtdye,
en nu die van Holland en Kenmerland,
te gelyk opdroeg; doch echter
altyd met de zelfde afhangelyk-
heyd tot den Koning, gelyk die te
voore geweest waaren,
De llnaak van een zoo vergroot
enlangduurig bewind, en dat de Graaven,
(3) zoo flaande de veelvuldige
invallen der Noordmannen langs alle
oorden des ryks, als ftaande de on-
derlinge Broederkryg, hunnen dienst
en trouw, meer dan ooit te voore,
den Vorsten noodzaaklyk hadden
doen worden, g a f hen de lust
en gelegenheyd om van de aldus be-
narde Koningen verfcheydene tot
nogtoe ongehoorde gunften en onder
anderen de opvolging (Jurvivance)
voor hunne Zoonen , welken zieh
tot dat eynde aan ’s Vorften hot (4 )
ftaande. hunne jeugd ophielden, reeds
( i ) Monacb. Sangall. Lib. I. cap. 14. Carolus nulli
Comicum, niii lu s, qui in confinio v cl termino
barbarorum confbituti e rant, plus quam u n u m c o -
M i T A T U M aliquando concesfit.
. ' ( 2 ) Annal. Saxo ad ann. 995. Inde a patre fuo
A n s f r id o , ’X V Coraitatuum Ibenuo Comité rie.
( 3 ) Cbron. Sti. Benign. Dlvionenf. ad ann. 840. F ilii
ejus (L u d o v ic i) gravi pernicie in fernet disliden-
t e s , unicum prius pulcherrima de diverfis nationibus
compage Francorum regnum foeda feftione fcide-
Tunt. Qua de re concigit uc dum Optimates aiilæ
uniuscujusquc filiorum regis adverfus alterutrum
affettare fe fimulant G u A t i a m , q u i d q u i d u t i-
L E S l n l F O R E EXI S T IMASS E N T, EXPETERE
NON DUBITARENT. A t rcgii'adolescentes dum fibi
quisque con fu lic , & ne alter ei præfcracur, cavee,
injuscis aliquando pccidonibus, invito nihilominus
aliquoties an im o , fa vere cogcbancur.
( 4 ) Capit. Carole Calvi an?io 877. cap. 3. Si Comes
dc isco regno obieric, c u j u s f i l i u s n o b i s c u m
SIT.
(5 ) Annal. Bertin. ad ann. 8(57. Ubi primores A-
quicuniorum fibi obviam acce rfiv ic, r i filium fuum
by hun leeven te bekomen, Welk
gunstbewys in ’t eerst iet zeldzaarns
was, doch met den tyd zelf eeniger
inaate eene gewoonte wierdt.
Zulks, daar men te voore geene
wetten o f regel wegens de aanftelling
eens Graafs ergens gemeld vindt,
want dat hong toen geheel af van
’s Konings enkel welgevallen , men
nu, mids deeze ingevoerde veran-
dering, Lotharis jongften Broeder,
te weeten Karel den Kaalen, naa die
een gedeelte zyns ryksgebieds, te
weeten Aquitanie, (y) aan zynen
Zoon Lodewyk den Stameraar hadt
opgedraagen, deeze (6 ) orde daarop
i n ’t jaar achthonderdzevenenzeven-
tig zag in ’t licht geeven.
Indien een Graaf in dat ryk over-
lydt, viiens Zoon hy ons is , zoo zal onze
Zoon (verflaa Lodewyk de Stameraar)
nevens onze verdere getrouwen
orde over die genen ßellen, welken by
den zelven Graaf het gemeenzaamst en
het naast geweest zyn, die nevens de
dienstmannen des Graaffchaps, en den
Bisjchop, onder wiens Bisdom het gelegen
is, over het Graaffchap zullen
opzigt hebben, tot dat het ons bekend
gemaakt zy, op dat ivy zynen Zoon,
L u d o v icum , ordinatis illi rainisterialibus de palatio
f u o , eisdem Aquicanis regem præfecit.
(6 ) Capit. Caroli Calvi ann. 877. cap. 3. Si comes
de isto regno obieric, cujus filius nobiscum fic , filius
noster cum cæteris fidelibus nostris ordinec de
h i s , qui eidem Comici plus familiares proiiinquiores
fu e ru nc, qui cum ministerialibus ipfuiS Comicacus,
& cum Episcopo in cujus parochia fueric ipfe Comi-
tacus, ipfum Comitatum prævidcant usque dum nobis
renuncietur, ut filium illius qui nobiscum e ric,
de honoribus illius honoremus. Si aucem filium
parvulum habucric isdem filius ejus cum minisceriali-
bus ipfius Comicacus, & cum Episcopo in cujus parochia
confiscic, eundem Comitatum prævideanc,
donec obitus præfati Comitis ad notitiam nostram
perveniac, r i ipfc filius ejus per nostram conoesfio-
nem de illius honoribus honoretur. Si v ero filium
non liabueric, filius noster cum cæteris fidelibus nostris
ordinec qui cum ministerialibus ipfius Comicacus
& cum Episcopo proprio ipfum Comitatum prævi-
d e a t, donec jusfio nostra inde fiat, Ec pro ho c ille
non irascacur, qui illum Comicaciim præ vidcrit, fi
eundem Coinicacum a lte r i,.cu i nobis placueric, de-
derimus, quam i l l i , qui eum eacenus prcevidic.
A L O U D E H O L L A N D S C H E H I S T O R I . ’
die hy ons is , van des zefs ( i) eer-
ainpten ( dat is G r a a f s c h a p )
deelachtig maaken.. Zoo de Graaf
ßecbts eenen jongen Zoon achterlaat;
"zoo zal die Zoon nevens de Dienst-
mannen (verftaa de C e n t e n a r i i )
van het zeldfe Graaffchap cn met den
Bisfchop , onder wiens Bisdom het
Graaffchap gelegen is, opzigt over het
Graaffchap hebben, tot dat het overlyden
van den gemelden Graaf tot onze
kennisfe kome, en wy zynen Zoon met
des zefs ecrampten vereeren. Zoo hy
nogthans geenen Zoon gehad heeft, zoo
zal onze Zoon met de verdere ( 2 ) getrouwen
(v a z a l e n ) en met de Dienst-
tnannen van het zelve Graaffchap, en
met den Bisfchop, onder wien ’t be-
hoort, over het Graaffchap opzigt hebben
tot dat ons bevel deswege gefchiedde.
Koorts dat die gene, welke opzigt
over het Graaffchap gehadt heeft, zieh
niet beige, zoo wy dat Graaffchap aan
iemand anders, die ons behaagt, dan
dien fchenken, welke uyt krachte deezes
over’t zelve het opzigtgehaadheeft. Uyt
deeze wet, hoewel geene erfvolging
der Graafichappen in dien tyd kan
worden beweezen, zoo is ’t echter
dat men ziet hoe de Zoonen der
overleedene Graaven voor anderen
tot de opvolging dier opengevalle
waardigheyd als voorfchikt waaren.
Omtrent vyftig jaaren , naa ’t
maaken van deeze wet, ftaande welke
tusfchentyd de opvolging der Zoonen
in de Graafichappen hunner overleedene
Vaders nu genoegzaam, door
de flappe en toegeevende regeering
der volgende zeer jonge Koningen,
als eene vaste wet geworden was,
Zulks daarora; raids ook volgens het
voorgaande (3 ) gebruyk ieder Graaffchap
nu niet meer naar zynen Graaf,
maar ieder Graaf integendeel thans
naar zyn Graaflchap genaamd wierdt,
door Koning Karel den Eenvoudigen
, Zoonszoon van deezen Karel
den Kaalen , niet by erfvolging,
maar by eenen daar toe op nieuws
verleenden aanftelbrief, en dat wel
op eenen voet, zoo die te voore (4 )
in zyn Graaffchap bekend was, en
door ons thans befchreeven is, in
het hiervoor gemelde Graaflyk EE-
w i N D is aangefteld.
Ik ichryve G r a a f l y k . b ewin d :
dewyl uyt dien aanftelbrief, niet tegenftaande
die zekerlyk door de dicht-
maat, ten voordeele der Hollandfche
Graaven, als aan wien de Schryver
zyn werk opdragt, niet weynig zal
ver-
( 1 ) Leg. L m p i . U b . I . tit: 25. mp. <58. Si Co-
mes fine culpa per invidiam auc occafionem injus-.
fiam , nifi per juscitiam & pacem facicndam , hominem
d iffecerit, H o n o r e m s u uM p e r d a t & legi-
bus illi, contra quem injuste fe c e r ic , poenam quam
in cu îerit, emendec.
(2 ) P. Daniel. Hifl. de Fmnc. tom. I. pag. 418.
II confisqua certaines terres, qui n'avoient plus de maîtres,
ou dont les Seigneurs estaient morts les armes à la
main contre luy, ou estaient en fuite pour quelque autre
Crime, ¿ f les donna en b e n e f i c e , ainji qu’on parlait
alors, A D E s F ID E L E S , appeliez autrement v a s s
a u x , oif V A S SEU RS 'ou V A V A S S E U R S ; C estaient
ordinairement des officiers d'armées, qui tenaient
ces fortes de terres à F ü y c f h o m m a g e , avec oblit
ation d'aller « la guerre, quand Us esloient commandez,
? d'y mener leurs propres vas fau x , c'est-à-dire, ceux,
' ïbitoient ces terres, ou qui les faifoient valoir ¿ f
! faifoient à eux-mesmes hommage.
(3 ) Pistoreus in prcefation. tom. I I I . Histèricorum
A . 4. Quod iscius fecLili confuecudini tribuemu*
quæ n o b iie s , C omités , ipfosque Du ce s fine habicationis
loco & p ræ fettur is , vel familiæ cognoraentis
abfolute fimplicisfimeque propriis nominibus notabac:
force q u o d , qui cum Conradus & inde D u x c e r t i
loci & gentis esfe cognoscebacur, posceris om n ib u s,
quis olim fu is fe t , eodem inodo exploratum com-
percumque futurum e s fe , fimpüces nostri & non
nimium curiofi majores arbitrarencur : vel q u o d ’ e x
d ignita tibus, q u æ in faìMi i . i ì s n o n i n h æ h e -
BANT, NEC AD FILTOS PROCREDI EBANTUR ,
non posfe familiarum distingui flatus juJica-
rent.
H . Meibom. Rerum Germ. Script, tom. I I I . fol. 41.
Comités olim non a cerritoriis gubernatis uomen ac-
c cp is fc , fed eis imperticos.
(4 ) K . Kolyn vs 440. •
. . - - «DU0 31 gcjînlt
bp cîîfci: niogentOeiie
boilc mngijt auc fc Icîrcn ;
Z O D A SWA S H I F . T E V O R E N
I n z i n e G r e e f s c e p e b e k e n t , .
E n d e o v e r d a i r o m t r e n t .
Q q 2
fea:"*..*)!;
rife/”"” 1
lift
'M'.