fi ro in ’['voile bezit van het aan
;M« 11 hem voorheengefchonke Graaffchap
I ' l ¡; , Westflinge, en Godefrid wierdt door
' 'OHlfiC dien Kerkvoogd, volgens de voorheen
gedaane belolte, met het Graafichap
([ ) Holland en de daarafhangende
landen,als een leen der Uytrechtfche
kerke, beichonken, Zulks de Lotterin-
ge r, om zieh in het aldus verkreege
bezit tegen alle aanilaagen van den
daaruytverdreeven Robbert te handhaaven,
flraks een overfterk flot tusichen
(2) Ryswyk en -Ouderichie
ftichtte; ’t gene eenigen willen, dat den
aanvang der Stad Delft naamaals zoude
gegeeven hebben. H o e ’t z y , deeze
fterkte alleen ter beteugelinge der
overheerde inwoonderen aldus zynde
voltrokken, begaf zieh Godefrid in ’t
1 0 7 4 jaar duyzendvierenzeventig, aan ’t
— hoofd der (3) Vriefche, Tieifche, Bom-
melfche, Nieuraeegfehe en andere
onder zyn gebied ftaande volken, ten
onderftand van Keyzer Henrik naar
Saxen; mids de voor eene wyl aldaar
ontftaane burgerkryg, ter oorzaake
de (4 ) thans op den Pauslyken ftoel
gefteegen Gregoor den V 11. , de belangen
der tegen den Keyzer in de
wapenen zynde Saxers begunftigen-
de , dagelyks meerder toe- dan afnam.
Sedert de tyden van Karel den
Grooten waaren de ( ; ) Roomfche
Pauzen, 200 niet alien door de Keyzers
aangefteld, ten minfte volgens
de door hen gegeevene wetten verkoozen
, en gekoozen zynde beves-
tigd geworden: ja hadden zoonu
• zoodan voor de Keyzers zelfs te
recht geftaan. De tegenwoordige
zoude niet alleen tegen deeze nu
zoo lang in zwang geweest zynde gewoonte
zyn gekoozen, maar vergeetende
(6) den eed, dien hy gedaan
hadt van nooit die waardigheyd te zullen
aanneemen, dezelve daarenboven
nog buyten weeten des Keyzers aanvaard
hebben, ja beftondt zelf federt
deeze zyne verheffing het aldus bekome
kerklyk gezag op eene (7 )
wyze te doen gelden ; welke in negen
voorgaande eeuwen totnogtoe
was onbekend geweest.
Dus willende Henriks periòonlyk
gedrag, ’t gene zoo om des zelfs on-
tucht als het verkoopen der kerklyke
bedieningen te recht ftraf- en
laakbaar was, verbeteren, raakte hy
met
(1 ) Hedæ H ijl. fo l. 131. Godefridus Du x Comi-
cacum Hollandiæ de manu Episcopi in beneficium
accipiens, orientalem five ulceriorem Frifiam armis
fubjecit ric.
(2), Ibidem. A c Godefridus Dux quo fibi ac hæredibus
fuis dominium perpetuo fiabilirec, placida
fruens p a c e , ædificavic in te r vicos Ryswyck ri Ou-
derfchie, quoddam oppidum r i arcera municisCmam >
quod Delie nuncupavit.
( 3 ) H if t. de bello Saxon. L ib . I I I . v fu 97-
. Foft hos infignis D u x agmen agit G o t e f r i d
u s
. Corda gerens Pacris, quamvis fic corpore dispar,
Confuecas juvenum ducens ad beila phalanges,
R i p h e a s h a b i t a n t u r b e s , t h i l e n ni-
MAGIUMQUE
ExTR EMOs REGNI F IN E S , ubl bella mo-
, ventur
S em p er, & hoftili crudescic fanguine terra.
Ec Weltvalvorum , F r e s - o n um , B o j em i o -
. RUM ric.
(4 ) Sigeb. Gemblac. Cbron. ad ann. 1076. Gregorius
P ap a, tocus in Henricum Imperatorem ¡nvehi-
tu r ri quoscunque poceft, ab eo verbis ri fcriptis
a v e rtit, animum etiam Agnetis, matris ip fiu s , ab
eo alienar.
(5 ) Zie dit z e e r wydioopig beweezen h y L eB la n c
dans f a D isfertation H if t . f u r quelques m onum: deCbarle-
vuigne , de Louis le Débonnaire ^ h L otbaire (ff de leurs-
fuccesjeurs, in 4. a A m fie r i. 1692.
(7 ) Sentent. Episcop. Imperiai, damnans Hildeb. P a -
pam. T u ipfe bonæ memoriæ Henrico Imperatori
ceipfum corporali facramento obftrinxisti quod
numquam vivente ipfo Imperatore aut filio ejus Do mino
noftro gloriolo r e g e Papatum aut ipfe
fufciperes aut alium , quantum in te e f t, fuscipere
p a te re ris, absque asfenfu ri laudamenco vel p a tris ,
dum v iv e re t, vel filii dum ipfe vìverec. Atque hujus
facraraenti fune hodie teftes plerique E p isco p i,
qui hoc cunc ri oculis fuis videre & auribus audie-
r e , ric.
(8 ) P. Daniel Hift. de Frane, tom. I I . pag. 388.
O n v o it dans ces maximes le pla n du gomernement de
ce Pape , fo it par rapport a u x Evêques fo i t p a r rapport
a u x Souv e rains, (ff ü le f u i v i t , t o u t p e u c o n f
o r m e q u ’ i l ES TOI T A LA CONDUI T E DES
P a p e s d e s n e u f p r e m i e r s s i e c l e s d e
l ’ E g l i s e .
met den zelven, wegens het aanftellen
der Bisichoppen en ’t begeeven
van andere geestlyke waardigheden
( i ) in zeer groot gefchil, en
door dat weer alle de geestlykheyd
tegen de andere onderling verdeeld;
mids de eene de belangen van
den Paus, de andere weer die van
Keyzer Henrik aankleefde.
Gelyk nu Willem,tegenwoordig
Bisfchop van Uytrecht, welke thans
alles (2) by den Keyzer vermögt,
naar ’t voorbeeld der Luykfche, Ka-
merykfche en veelvuldige andere
naastgelegene Kerkvoogden, by ’t
ontftaan van dit gefchil, zieh tegen
den Paus voor de belangen des K e y zers
met veel naadruks verklaarde,
zoo hadt ook Hertog Godefrid, ftaande
zyn verblyf in Saxen, door zyne
dapperheyd niet weynig des Keyzers
zaaken aldaar bevorderd: want als des
zelfs leger, in zeker aangegaan gevecht
, op het punt ftondt ( 3) om
door de aangevalle Saxers uyt het
veld geflaagen te worden, viel Godefrid
met zyne (4 ) Vriefche en andere
derwaart gevoerde huipbenden,
met zulken naadruk, de reeds 2 0 0
ver doorgedrongene vyanden op ’t
lyf, dat die deezen aanval niet langer
könnende weerftaan, het eerlang op
een vlugten (5) ftelden, en met
het veld de glori der overwinninge,
ten koste van veele duyzenden der
hunnen, den Keyzer in handen lieten.
Dan als Godefrid , naa het dus
gloriryk eyndigen zoo van deezen
als den volgenden veldtogt, zieh eyndelyk
met zyne onderhoorige huipbenden
ledert uyt Saxen weer naar
het thans genaamde Holland begaf,
kwam hem Herman (6) Bisfchop
van Mets den derden zondag voor
Kersmis op des zelfs flot Bouillon, terwyl
de Hertog zieh aldaar eenige dagen
ophieldt, onaangezien de ftrengheyd
van de als toen zynde vorst, bezoeken.
Welke hoorende naa middernacht
, eenige klokken luijen van Godefrid
, die met dien Kerkvoogd in de
1075
zelfde kamer fliep, vroeg ivai dit zoo
ontydig geracis beduyddc, en verftaande
dat zulh was om de door zyn vader aldaar
f i ) p . Da n ie lH ist. de F ran c eT om . I I . pag, 387.
G r e e iir e n e fu tp a s p lu s to s tfu r k t n n e i e S .P i e r n , qu kn -
puisfance abfolue du S . Siege dans l'Eghfe ( fffu r t o ^ les Souv
e ra in s , commele moyen general, (ff le fe u l efficace pour
mettre en execution ce qu'il meditott fu r tout cela. L e J t o i iU
v ifa d’abord (ff toujours (ff à quoy il f i t ceder tout le rejte.
D a n s ce desfein il s'appliqua principalement à rendre les
Eveques dependans de Rome (ff a diminuer leur dépendance
des Princes. Ses predecesfeur avoient deja beaucoup
sa sn é fu r ce point-là (ff le gouvernement H te ra r c bm e a
a t égard estoit alors tout different de celuy, em e ib ifto tre
nous reprefente fo u s nos R o is de la premiere Race.
( 2 ) Lamb. Scbafnab. Cbron. ad ann. 1076. Is
(JP Îlh e lm u s ) eo tempore Regi admodum cams ac-
cepcusque e r a t, eique Rex omnium, quæ privatim
quam publice agenda eranc , p oft fe ordinationem
delegaverat, vir fecularibus liceris apprime erudi-
tu s , fed faftu nimio inflacus, vix feipfe ferebat.
( 3 ) Ibidemadann. 1075. Ec Regi frequences nuncii,
falutem fuorum in extremo fitam, nuaciabant; . .
turn Gozelo , Du x Lothanngorum,, mulcis prms
nericlitamium in prælio legationibus ri fupplicacioni-
bus fatigacus, fuas uterque c o p ia s, incitacis ad car-
I I . Deci.
fum aq u is, ímmitcit. ísfon ultra Saxones vim multi-
tudinis fustinere pocerant.
(4 ) H i f t . debello Saxon. L ib . I I I . v fu 78.
E t We ftvaluorum, Frefonum, Bojemiorum
E xibant acics accicu Regis álacres
Millia multa nimis decorata nitentibus armis.
His comitatus inter Rex u k o r tendic in hoftes.
C y ) Ibidem v fu 199- . ^ ^
Sic transpovtacus cum turmis Dux Gotefridus
Hoftes ex undis fervatos irruit armis
Fervidus innúmeras proftravjc & ipfe c a terva s,
Circumquaque premie fugiente s, atque peremic.
( 6 ) H i f t. A n d a g . M o n a ft. cap. 38. Accidit uc
Domnus Hermannus Metenfis Episcopus ad eum Bu-
lonium veniret. Era t autem dominici advencus dominica
fecunda, & u tfu u ra esc ejus temporis inhor-
ruerac pasfim hiems afperrima. Exceptas a D u c e ,
u t decebac tantum Pondficem, cum poft cocnam
in l e r io Ducis p au fare t, Duce altrinfecus m eadem
camera quiefc ente, primo gallicinip apud fanflum
Pecrum furrexerunt ad vigilias fracres, Theoderico
abbate tunc cum eis ibi demorante. Miratus E p i^
copus ea tali hora fe campanas audire , interrogavic
Ducem quo vel ad quid foiiarcnt. Respondit D u x
fratres apud fanrium Petruni ad vigilias furgere ,
eosque ex eleemofyna patris fui ibidem locates
confiftere.
R r rr
I ill?
1Í
riff
Ii" ff I
Iiii: iJ
i, vl.i
■ f
'iiii
I t i l l
'.y..