hp>
¡ f f
menigte, flechts bequaam en afgerecht
ora te paard, en ’in ’t open-
veld te flryden, nu zonder paardeiT
op de vervaardigde en hem ongewoon
zynde pieyten, fchuyten en
booten ingeicheept. Graaf Dirk ( r )
aan. den" anderen kant, als wiens
Vriefche onderdaanen fteeds te fcheep
leefden, hadt daarom beflooten. hen
op het water omtrent het ( 2 ) overoude
îlot Gizenburg flag, te leveren
, en was met dat oogmerk langs
de waal den vyand derwaart te gemoet
gezeyld. Doch dit (3) mis-
: lukte " door de duysterheyd des
nachts, zulks de Hertog, met (4)
den vloed de hoogte der Merwe bereykt
hebbende, aile zyne medegevoerde
volken, uytgezonderd eenige
weynigen, deedt te land ftappen,
die hy beval met de ontledigde .Icheepen
op den ftroom te gaan leggen ;
zoo op dat z y , by ’t vallen van ’t
water, niet mogten aan den grond
vast raaken, als om de aldus op den
ftroom leggende fcheepen te beter
alom, daar het de nood vereyschte,
te können gebruyken.
q u o q u e v i r o s , & a d p r im e in r e m ilita v i
in ftru ifto s Q U I t a m e n e q u i t a t u o m n i v i t a
S TUDE B A N T , NAVI NIHIL P O T E R A NT , fe-
c um ad fc is cu n c .
( 1 ) K. Kolyn vs 730.
i c f t c t u e r l i i i c i i
© i l t i-o th m e t t e j'i - ie f e i i o p p e
; © n t c b e fa t t c t t c u j lo p p c n Mi 'Öiycnbjoggc.
( 2 ) B y v o e g h f e l d o o r W . v a n G o u t h o e v e f o l 78
< 5 p 0 ren b u i-g l) am i ö c e p ö f c n g O c lc g i jc u / i s ¿ 1 1
s i iD t f lo t cn l^ c e r lp c f t ljc y t .
( 3 ) K . Kolyn. vs 733.
• - - - ÖCS mail
M t o am c o p ’ t t u a t c r a n
J© £ C f c u t c i i/ B I N A CH T 5 o n b c E f r t i e t c i t .
( 4 ) Alpert. de diverßt. temp. L ib . I I . cap. 21. A t
n o s t r i cum to t a c la s fe p ie n o $ s t a a c c e sfe i-u n t- ad
1‘ Ian dm g u n , l ie e n im h®c r e g io F r ifio rum v o c a tu r
In CUJUS h ttu s cum e x p o n e r e n t i ir r a ilite s , d u x ciete -
r am om n em m u lt itu d in em e g r e d i ju s f i t , p a u c is re-
i i c t i s , q u i n a v e s m a ltum r e d u c e r e n t , n e ' ite rum
com m u ta to sestu in a r id o c o n ü s t e r e n t , u t ü q u id
o pus e s fe t e is lib e r i u t i p o tu is fe n t .
r A U f f ' " - fe“ ' " V ’ ‘ l u i ' f y l 'a m o c c u p a b a n t , a t .
c o u ip c t c tu n t p e r e x p lp t a to r e s d e a d v e n tu e x e r c i t u s ,
De in het bosch woonende (5)
Vriezen, ziende zoo groot heir te
land ftappen, verlieten hol over bol
hunne luyzen en weeken ftraks tot
die genen , onder welken de meer-
rcmelde ftruykroovers voorheen
lunne fterkte gefticht hadden. Graaf
Dirk ook aan eenen anderen oord
met zyn heir in den raorgenftond( 6)
zynde re land geftapt en vindende
zieh van zyne eyge fterkte, die nu
in ’t ronde berend (7) was afge-
fieeden, fchaarde het zelve onver-
zaagd echter de voorheen gedolve
watergragten, te meer mids de Lotteringers
van geene paarden voorzien
, en in tegendeel zyne Vriezen
door den dagelykfchen arbeyd en de
huysluydlyke hanteering (8 ) zeer rad
ter been waaren. Invoege, zoo die
zieh al te zeer hier o f daar raogten
bekneld vinden, zy hun heyl dan nog
altyd in degeZwindheyd hunner voeten
zouden können aantrefFen.
De Hertog, ondertusfchen bemerkende
dat het onmoogelyk was den
Graaf van Holland aan te tasten Zonder
het overtrekken dier watergragten;
re liq u e ru n t d o m o s , & ad e o s , in te r q u o s p ræ d o n e s
.m u n r iu n c u lam c o n í l r u x e r a n t , fu g a f e r e c e p e r u n t . .
( O J A . Kolyn vs 7 j i . •
©110 ijabcn be jpuiefcn bcgoimcii
©Jibe mni-pcn bic tomicn
A v e i n f i m o r g e n r a e t
( 7 ) Alpert. dediverfit. temp. Lib. I I . cap. 2 1 . F r i n
ì , u b i e o s cam p um audadber fu is a gm itn b u s c om p
ie r e c e r n e r e n t , r i n e q u e a b h i s , qu) in m u n it io n e
e r a n c , uHum p ræ fid ium cum fp e r a r e n c , e o q u o d ¡1U
c i r cu n ije d ta tanca m u lt itu d in e n u llum e ffu g ium ha-
b e r e n t , e d it io n b u s lo c is in ib a d o n ib u s c o a d im a c i ,
‘ ca p e r en c e x p e r ia b a n t .
( 8 ) ibidem. H æ c camen r e s in lo c o e o s c o n t i -
n u e r a t , e o q u o d illo s fin e equ is a d v e n is fe c o g n o -
v e r a n t , le a u tem la b o r e c o t id ia n o r i ru s t ic a e x e r -
c ic a c io n e p ed ib u s p lu rjraum p o s fe c o n f id e b a n t , r i fi
ab h o s t ib u s p r em a n tu r , ib abanc a d fu g am præpai-ati
a cqu e e x p e d i t i . U n a res e ra t i llis m a g n o ù fa L
q u p d c am p um om n em fo s fis p ræ fo d e r an c f iv e ad
d e fen d en d um m a jo r em æ s tum m a r is , q u i in u len i-
lu n io v a h d io r fo le t f i e r i , f iv e ad im p ed ien d um i t e r
n o s t ium . Q u a s c um d u c i v id e r e tu r cum m u k icu d in e
t r a n fe u n d a s , ju s fit u t , q u i fig n a f e r e b a n c , r e d i r e n t ,
r i c i r c u it is fo s fis in lo c i s p lan is co n fis te r en c - , u t fi
k r i l i i d im ic a r e v e l l c n t e o s e x c ip ie n d i e x p e d id o r faten;
tot het welke hem de noodige
bruggen ontbraken, en waar achter het
Vrielche helr gefchaard ftondt, befloot
dan,de zelven hooger omtrekkende,
een uytgeftrekter veld te gaan be-
llaan; zoo om aan zyne groote menigte
aldus de vereyschte uytbreyding
te können verfchaffen, als om
de Vriezen, Indien die genegenheyd
tot vechten hadden, aldaar in bequaamer
orde af te wachten.
Dierhalve zondt hy aan zyne
vooruytgefpatte benden, welken nevens
hunne legertekens reeds tot op
den boord der gragten genaderd
waaren, bevel van aanflonds in behoorlyke
orde te rug te keeren. Als nu
dit, in gevolgen van den (i) 'laät, doch '
met zeer grooten haast en des ook
met eenige wanorde, gelchiedde, beftondt
een naabeftaande dier roovers,
welke zieh by geval onder de aftrekkende
achterhoede bevondt,met
luyder ftemme te roepen , dat de
Hertog in de voorhoede door de Krie-
zen aangegreepen reeds uyt den firyd
geiueekett, en dierhalve door ieder, die
flechts zyn Jeeven lief hadt, hoe eer hoe
liever dit voorbeeld te volgen was. Dit
wierdt geloofd; des raakte de daardoor
bevreesd gemaakte achterhoede
alom op de vlugt; welke, onder
een geweldig ( 2 ) en algemeen gefchreeuw
van V l i E D T V l i e d t ,
op de voorften ftortcnde die insgelyks
ontfnoerde en vervolgens dit
laf (3) voorbeeld deedt volgen;
waarop ieder pak en zak, fchiid en
geweer her- en derwaart langs het
veldfraeedt, en in die fteeds nog al
toeneemende verwarring heele benden
te gelyk zieh zelven eyndelyk
in den ftroom wierpen ; alwaar de
voorften door de volgenden overftolpt,
en de een door den anderen
belemmerd met honderdon te gelyk
verffnagtten; en van welken eenigen,
door de zwaarte hunner malikolders
tot de knien in den modder gezakt,
naamaals recht over eynde onder ’t
water ftaandd gevonden wierden.
Anderen min bezwaard trachtten de
op den ftroom leggende fcheepen
door het zwemmen te bereyken;
doch wier eerften, door de te groote
menigte overlaän, en her groot
getal van opklauteraars eerst op zyde,
en eyndelyk naar den grond getrokken,
te gelyk met de ingenome
vragt door de golven ingezwolgen
wierden. Zulks het wyderafleggen-
de' overfchot der vloote , om een
gelyk onheyl te' ontgaan, ftraks ,
zonder zieh met de naar hen toe-
zwemmende mederaaldcers te be-
kreunen, de r.iemen buyten boord
fmytende, het op een vlugten ftelde.
En het was ook op deeze wys dat de
Uyt-
( 1 ) Alpert. de diverfit. temp. Lib. I I cap. 21. E c
cum e x e r c itu s D u c i s f ig n a r e fe r e e coe p i s ie n c , orcus
e s t in te r n o v js f im o s e o rum c lam o r a q u o d a ra fc e le s -
ti.Mimo p ro p in q u o p ræ d o n um , d i c e n s , ut quisque
vita; fuæ confuleret, Ducem in prima acie impetu Frifio-
rum presfim fuga prælio cesfisfe.
( 2 ) K . Kolyn vs 758. •
©ill ftem-liep î üUctôIict ,
jfibrieîî nc ioccc beu iuacu ’t luit 10 Romcit.
(■3) Alpert. de diverfit. îemp. Lib. I I . cap. 2 1 . H a c
fa i fa fam a p e r e x e r c ic um p e r ia ta om n e s in fu g am
v e r f i lu n e , r i , t a n t o t im o r e fu n t p e r c e r r i t i , u t nemi-
n e u r g u en te in fìum en fe p ræ c ip ic a r en t. M u lt i c o n f
ili v ir ib u s a d n a v e s tran sn a ta re c u p ie b a n c , quas cu r a
p r e h e n d is fe n c , & in e a s fum m o ib u d io a s c en d e r e co -
n a r e n c u r , m u lt itu d in e c ir cum ib ip an te n a v e s d eme r fæ
June. E c c o m o d o p lu re s p e r ie r u n c , q u o d q u isq u e
ca rum fuum r i p ro p in q u um in m o r t is n a ta tu p r c ic li -
tas fo c o n lp i c i é n s , d um fu b v e n ir e illi v e l l e t , c ir cum -
fu nd icu r in n um e r a h ile v u l g u s , n à v e s q u e in p ro fu n -
d um c r a h u n c , r i f ic p a r ife r om n e s fu fF o ca ti fune.
P a u c i v id e n te s 'h æ c & c im en te s p e r ic u lum fu bm e r -
f io n is , r i , u t fo le t f i e r i , q u o d p le r iq u e in t a l i p e r -
tu rb a c io n e n o n r e c ip iu n t m i fe r a t io n em , n e fim ili m o d
o p é r i r e n t , in c i t a t is rem is fu g am a c c e le r a n t . C um
p lu re s v e r o m e t a & la s fitu d in e r i p o n d e r e a rm o rum
p r e s f i , lìc u c i c u r fu in t r a b a n t , ita. fui? a q u a r e r i i r i
e x an im a ti ila b a n t .
A a aa 2
■ i Î J
' : l\'
%
' ! 1
-‘fi >“ i S
Üjii*'- ‘ Ili