ÍMIu,
ií
áMW-
; 'Mili
líííf!
n Ir
i/llM
1 f "■
llM"*
■tW
! li
^1 li li
rende, geweldiger hand met omko-
ming aller inwoonderen innam en aan
’ t vuur ten beste gaf Dan als Wigman
bemerkte hoe die van zynen aan-
hang, by weiken zieh zelf Thankma-
rus, des Konings natuurlyke ( i )
broeder, gevoegd hadt, tot die bal-
daadigheyd uytipatteden, dat z y Ge-
vehard, Broeders (2) Zoon van Heriman
Hertog van den Elzas) v an ’t
leeven beroofd hadden , en voorts
meer andere buytenipoorigheden bedreeven
, heeft de, als van zulke
inoodheden eene afichrik hebbende,
zieh van de oproerigen afgeichey-
den, met den Koning zynen pais
gemaakt, enis (3) den zelven tot
zyne dood toe, welke in ’t jaar (4)
negenhonderdvierenveertig voorviel,
ledert altyd getrouw gebleeven; naalaatende
van zyne Gemaalinne Hildegard,
Zuster (y) van Dirk den III.
van dien naam,' en den I. Graaf van
Holland, onder anderen eenen Zoon
■Wigman; welke, tot onderfcheyd
van zynen Vader en Naamgenoot in
de oude Chronyken Wigman de
(6) J O N G E R E genaamdis, envan
wien w y , mids hy tot zyne dood toe
de wapenen tegen Koning Otto gevoerd
heeft, in ’t vervolg omftandi-
ger ftaan te handeien.
Van grooter gevolg was de afval
van Henrik Konings Broeder, welke
gevoelig dat die tegen de ryksverdeeling,
totnogtoe onder de K o ninglyke
Zoonen gebruykelyk, te
zynen naadeele thans tot eenigen en
algemeenen Vorst van ieder erkend
was, dierhalve, als zynde niet min
dapper (7 ) van gemoed dan onrustig
van aardt, befloot insgelyks de wapenen
tegen zynen Broeder (§) Otto
op te vatten. T e meer mids hem
Hertog (9 ) Everard, Broeder (10)
van den voorlaatften Koning Koenraad
, even gelyk ook de voorgemelde
Gizelbert Hertog van Lotteringe
van hunne hulpe verzekerden op een
voorgeeven hem (11) aan de Koninglyke
kroon, als die hem volgens zyne
geboorte voor een gedeelte toekwam, te
zullen (12) helpen; hoewel de laatfte
onder dien fchyn op het bekomen
dier hooge waardigheyd in de daad
zelf toeleyde.
De
quæsturasque, quas habuere ullius alius, nifi folius
regis gratia habere contemferunt. Unde iratus Everhardus
contra B r u n i n g u m colletta manu fuccendio
tradidit civicacem illius vocabulo E lv e r i, interfettis
omnibus ej’usdem civitatis habicacoribus.
Annalista Saxo ad ann. 937. Unde iratus Eberhardus
contra Brunmgura co lletta manu incendio tradidit
civicacem ipfius vocabulo E l m e r i interfettis
omnibus ej'usdem civitatis habitatoribus.
( 1 ) IViticbindi Annal. L ib . ' I I . fol. 644. Nam mater
ejus filia materceræ erat S i fr id i, de qua genuit
r e x Henricus Thancraarum.
( 2 ) Ibidem. Junttus esc autem & Thancmarus
E v e rh a rd o , collettaque valida manu oppugnabac
præ fidium, quod dicitur B ad ilik i, iii quo erat Henricus
ju n io r , dacaque præda urbis fuis commiliconi-
b u s ,a b iic fecum àbducens Henricum quali vile quoddam
mancipium. Incerfettiis esc autem ibi Gevc-
hardus Udonis filius fracris Hcrimanni ducis : ob
cujus n e c em , Deo omnia ordinance, Duces Francorum
incer fe fune divifi.
Ibidem. Wichmannus aucem, qui fe primum
alienavit à r e g e , audiens tancum facinus feditiofo-
rum, con verfus,pa ccm fecic cum rege-, quia pru-
dencisCinus e r a t , & ucilis r i fidelis i n e i n e m per-
manfic.
(4 ) Necrolp Fuld. apud Leibnitz, tom. I I I . fo l
763. D C C C C X L I V . Wigman Comes.
( 5 ) Zie de Geßacbtlyst I I . Deel f o l 119. - ^
( 6 ) Witìcbindi An n al Lib. H i . f o l 654. T hia -
d ericus, J u N i O R QU E W icmannu sei præfuere .
Wicmannus aucem admodum corrupcus, p a t r u u m
(Herimannum) e x in a rg u e re , P a t e r n æ hæredica-
tis rapcorem dicere rie .
( 7 ) Ibidem, Lib. I . f o l 638. Genuit quoque ei
& ahos filios Clara & nobilislima ac iingularis pru-
dentiæ regina nomine Mathtilda , primogenitum
mundi amorera, nomine O d d o n em ,,s e c u n d u m
patris nomine in fignitum, virum f o r t e m & i n -
Du s T Ri uM H e n r i c u m .
(8 ) Hugon. Flaviac. Cbron. ad ann. 936. Henrico
Igitur magno Imperatore fub eisdem diebus obeun-
te , CONTE N TI O i n t e r FILIOS EJUS D E
r e g n o AGI TATOR. .
p Cg) Coniin. Regin. ad ann. 939. Eberhardus enim
& Gifalbertus cum H e in r ico , fracre regis adverfus
regem conjurant.
( 10 ) A n n a l Saxo ad ann. 919- Igicur Everhardiis
F rater Conradi regis perattis regis exequiis in Vui-
lineburg.
C*0 . Liutprand. Lib. I V . cap, 9, Si tamen r e x ve»
lis fie r i, nostrum te dominum confticuimus.
( 1 2 ) Ibidem cap. 10. Gislebercus autem arte hac
Henricum decipere volu it & dum fuo adjucorio re gem
dev ince rec, ipfum dep one ret, fibi regni folium
obcinerec.
De opftand aldus beflooten zynde,
-hieldt lienrik een zeer prächtig ( i )
gastmaal te Salsfeld, alwaar hy veelen
der genoodigden , om zynen
ftreng te vergrooten , met ongemeene
gelchenken ophoopte, en voorts,
naa de fteden in Saxenland wel bezet
en in handen van zyne vertrouwelin-
gen gefteld te hebben, zieh op ’ t
onverwachtst névens de voorgemelde
eedgenooten naar (2) Lotteringe
begaf, mids des zelfs Hertog Gizelbert,
reeds tot uytvoering van dit
voorneemen, een zeer groot (3) leger
met hulpe der voornaamfte Lotteringfche
Vazalen, om den nieuwen
Vorst in ’t bezit van het opgedraage
ryk te handhaaven, hadt byeengerukt
; en onder welken niet alleen
Everliard Graaf van Twen t, midsgaders
zekere Graaf Godefrid, de Zwarte
bygenaamd, maar ook, als uyt
het vervolg zal blyken de Teyster-
bantlche Graaf Walger, Oom van
den Hollandfchen GraafDirk, den IV.
van dien naam, moet geteld worden.
Zulks hy en zyne verdere aanhangeren,
in dien oord zieh, ftraks van verfcheydene
(4) goederen, landen, tienden,
en andere bezittingen, tot de
kerk van Uytrecht behoorende, meester
maakten; ter oorzaak de tegenwoordige
Bisfchop Baidrik, als zynde
geweest de leermeester, van des
tegenwoordigen Konings jongften
Broeder Bruno, dierhalve zieh thans
tegen des zelfs vyanden met veel
naadruks verklaard hadt.
Otto in ’t begin ( y ) aan deezen
opftand geen geloof könnende ilaan, •
begaf zieh echter, verftaande dit aantasten
der Kerklyke goederen van
zyns Broeders geweezen leermeester,
met de benden, die hy in der yl
vergaderen kon, tegen de afvalligen.
te veld en zakte zelf, naa hem de
Stad Trotman door zyns Broeders
bezettelingen was overgegeeven,
naar den kant van W e ze l.a f, ora,
omtrent (6) Burik, over den Ryn
trekkende, den aangetasten Bisfchop
van Uytrecht te hulp te komen. Dan
als, tot dat eynde een gedeelte zy ner
benden te fcheep over dien
ftroom geraakt, den groven naafleep
en pakkaadje naar (7 ) Zante voerde,
kreeg men bericht hoe het geheele leger
der zaamgezwoorenen ten ftryd
kwam. En zekerlyk naaulyks hadt
de overgeftooke voorhoede zieh te
jaard begeeven en de wapenen ter
)efcherminge aangefchooten , o f het
Lotteringfche leger viel haar van alle
kanten o p ’t lyf. Zulks Otto , mids
het tusfchenleggen des Ryns, thans
buyten (8) ftaat zynde om de aange
( 1 ) Witichindi Corb. Annal. Lib. I I . f o l 645. Pos t
hæc Henricus ardens cupidicace rcgnandi celebre
parac conviviura in l o c o , qui dicitur Salaveldun.
‘ CuiiKjuc esfet magnus ac potens majescate & po-
tescate regali plurimi? plurima donac, & fattionis
hiijuscemodi plurimos ob id fibi asfociac.
(2 ) Ibidem f o l 64O. Commiliconura icaque con-
fulcu, Sa xo n ia , uc diximus, relitta & urbibus Sa xo n
iæ , v cl in 'I'huringiovum terra præfidio militari
tratflcis ipfc cum ainicis Lotha rios adit.
• C3) Ibidem. Igitur copias belli parantes Henricus
& Girelhcrcusdccrc/cmnc ad Rhenum occurrere regi.
(4 ) Diploma Daklrici Episc. apud Hedam. fol. 76.
Fidcliumqiic iiucu D e i ad me confiuentium adjutario
inimicos de terra p ropnlfa vi, terras* prædia, deci»
mas .& posfesfionesad S. Trajetten fem Ecclefiam pertinentes
pocenter dc inimicorum manibus liberando.
( 5 ) Ibidem. Rex autem audita hujuscémodì, fama
primum non credidic : postremo ccrcum de belli ne-
gooio p ro b an s , nihil moratus cum e xercitu perfe-
cutus esc fratrem. Ec uc appvopiat urbi præfidiis
I L Dee!.
fratris municæ ,quæ d ic itu rThrocm anni, milices qui
crane in ca , non immemores fortunæ Than cmari ,
nequáquam, funt aufi inibi regem c x p e t ta r c , fed
egresfi u rb e , tradiderunt feipfos regi.
(6 ) Liuîprandi HiJi. Lib. I V . c a p . ii . Regis mili- ,
t e s , fupra Rhenum ad locum vocabulo Bierzuni
pervenerant, Rhenique alveum tranfire cceperant,
ignorantes , quod Henricus cum præfacis Comicibus
tanta vicinicace eis jam esfec proxitpus. Perpaucis
denique è navibus e gre s fis , v ix equos ascendere
fefeque armis induere p o te ra n t, quum prænomina-
corum legiones non nunciantur properantes, fed intuitu
ipfo cernuntur præfentes.
( 7 ) WitichhúiCorb. A n n a l Lib. I I . f o l 646. Qui
autem erant in ulteriori ripa farcinas & impedimenta
quæque ransmictunc in lo cum , qui dicitur Xancum :
ipfi vero parati hosces expettanc.
. (8 ) Ibidem. R e x autem his audicis dolorem animi
mocu corporis non c elab at, eo quod non ades-
fent naves, per quos Rhenum transcenderé p o s fe t ,
r i ingens fiumen alluci iter non î>ra>bebac, nec tem-
X X . P“*
T ' - i '
i!{