, I ,-r
r r4 h f .
, : i l i f c .
; I :íiiiili=3í / | '
i llífti/w: : i
1/ 'f"lM
' riij/í/ijii
80
omgelegene Bisfchoppen van liet
verlaate ryk zieh vervoegden, en van
wie de zeegepraalende Broeders
verzogten ie moogm loeetm, wat hen
7111 verder in dit gewrigt van zaaken te
doen flondt. Zulks die opmerkende aan
den eenen kant ( i ) hoe Lotharis zynen
Vader eertyds op zoo onwaardi-
ge wyze afgezet, federt zyne Broederen
te ontterven getracht en dus
het ryk met allerhande gruwelen
vervuld hadt, en aan den anderen
kant zyne opgevolgde nederiaag, en
eyndelyke vlugt uyt het hem te beurt-
gevalle ryk , dierhalve verklaarden
dat bet zelve, V gene hy volgens Gods
ondoorgrondbaare voorfchikking op zoo
onverwachte wyze verlaaten hadt, ook
volgens de zelfde Godlyke wraakneeming
wegens zyne veelvuldige begaane misdaaden
thans hem ontnomen , en aan
zyne jongere Broeders vervallen was,
op dat zy het zelve met meerder gerech-
tigheyd zouden beßieren. Zulks, naa
dit te doen volgens (2) hun uyterße
vermoogen Zoo door Lodewyk als
Karel beloofd was, zy hen dierhalve
uyt Gods naam fmeekten, aanraad-
den ja gebooden het aldus hen toege-
weeze ryk op dien voet te beßieren.
Twaalf gemagtigden, en van welken
de Schryver, die dit te boek ftelt,
een was, wierden dan tot het verdeelen
van het door Lotharis ontruymde
ryk zoo door den eenen als anderen
Koning benoemd, onder wederzyd-
fche beloften van zieh aan de verdeeling
, zoo als die door de vierentwin-
tig Gemagtigden beraamd wierdt, in
alles ftiptlyk te zullen gedraagen.
Zulks, ingevolge van die door hen
federt gemaakte rykslplitfing, aan Koning
Lodewyk, behalven veelvuldige
andere ftaaten en vorftendomraen,
geheel Vriesland, en des ook het
thans genaamde Holland, als zynde
van het zelve geen kleyn gedeelte .
te beurt viel.
Vervolgens door Lodewyk in (3)
Saxenland, en door Karel in het hem
te beurtgevalle ryksaandeel alle die genen,
welken nog iet ten voordeele
van Lotharis aldaar zouden willen on-
derwinden, met gelyke vaardigheyd
federt alom onderdrukt zynde, was
dien geene de minfte hoope overig
om zyne zoo zeer verloopene zaaken
ooit o f ooit weer te zu len können
herftellen. Zulks Lotharis tot dit
uyterfte zynde gebragt nu zelf door
quid confultius de populo a c regno a fratre relitto
agendum v id e r e tu r , deliberacuri. Ec primum quidem
v ilum e s c , uc rem ad Episcopo s Sacerdotes-
q u e , quorum aderac pars ma xima, c on fe r ren c , uc
illorum con fu ltu , veluc numine d iv in o , harum re-
Tum e xord ium, acque auftoricas proderecur. Ec hoc
illis , quoniam merito racum videbacur, commisfum
esc.
( i ) N itb a rd iH iJ i.L ib .IF .fo l. 104. Quibus abinitio
ges ta Lodharii confiderantibus, quomodo pacrera fuum
re gn o pepu lerit, quocies populum Christianumperju-
rum fuacupidicas e ffe ce rit,q u oties idem ip fe h o c quod
•patri fracribusquejuraverac fru s tra v e r it,q u o t ie s post
pacris obicuin fratres fuos exhcreditare atque delere
emptasfec, quota h om icid ia ,a d u lte ria ,in cendia, om-
nigenaque facinora univerfalis ecclefia ,fu a nefandisfi-
ma cupidicace perpesfa fic : Infuper autem neque
fcienciam gubernandi rempublicam ilium h a b e re ,
nec quoddam vestigium bonæ voluntatis in fua gu-
bernacione quemlibet invenire p o s fe , ferebanc. Qiii-
bus e x caufis non imraerito, led justo De i omnipo-
tentis ju d ic io , primum a p ræ lio, & fecundo a proprio
regno fugam inisfe ajebant. Ergo omnibus
unanimiter vifum e s c , atque confentiunc quod ob
fuam 'n equ itiam,v ind itta D e i ilium e jece rit,re gn um -
que fratribus fuis melioribus f e , juste ad regendum
tradideric.
( 2 ) Ibidem. Verumcamen haudquaquara illis hanc
licenciara d ed e re , donec palam illos . percon-
tati fune, utrum illum per vestigia fracris e je t t i , an
fecundum D e i voluncatem rege re voluisfet. Respon-
dentibus au tem , in quantum nosfe ac posfe Deus
illis c o n c e d e r e t , fecundum fuam voluncatem fe &
fuos gubernare & regere v e lie , ajunc: & auttoritace
divina uc illud reg a cis , monemus, horcaraur acque
præcipimus. H ic autem ucerque illorum duodecim
e fuis ad h o c opus e le g ie , q u o r u m u n u s e x t i -
XI , & ficuc illis congruum ut inter illos ho c reg num
divideretur vifum e s t , con tenti fune. In qua
divifione non tantum fertilicas auc æqua porcio regn
i , quantum afiinitas & congruencia cujusque optata
esc. E v e n i t q u e L o d h u v i c o o m n i s K ri -
s I A & c .
C3) Ibidexn. Quibus perattis quique illorum e p o pulo
, qui fe fequucus e sc , fu s c ep it, & f ib i , uc dcin-
ceps fidelis e s fe c , Sacramento iirmavic. Ec Karolus
quidem Mofam regnum fuum ordinacurus trajecit ;
Ludhuvicus v e r o , Saxonum caufa Coloniam peciic.
verfcheydene ( i ) Afgevaardigden,
onder plegtige ichuldbekentenis van
dat hy tegen God cn zyne twee Broeders
mtsdaan hadt, zyne opgevattc genegenheyd
tot het uyt den weg nymen
der tot dus lang geweest zynde gefchil-
len, aan zyne Broeders liet bekend
maaken, en voorts nog tot dat eynde
van de zelven verzoeken o f wel dat
zy hem boven hei ryksaandeel, ’t
gene hy van zynen Vader geiirfd
hadt, nog eenige landen wilden toe-
Jeggen , op dat hy den rang van
Keyzer naar vereysch zoude können
voeren; o f wel dat men het ryk, uytgenome
Beijere, Aquitanie en Italie,
als over welken geen gefchil was , op
nieuivs nevens hem in drie eehke deelen
' '■ - '- He.
Naa veel raadflaagens wierdt dit
(2) laatfte eyndelyk aanvaard, een
getal van veertig perfbonen door lederen
der drie Broederen tot het beraamen
dier verdeelinge benoemd,
vervolgens de zamenkomst eerst te
Mets geopend, en, naa veel hande-
CO lo y . Jofippus Eberha
rdu s , Egbertus una cum cæteris a parce Lodharii ad
illos venerunt dicentes q u o d , Lodharius c o gn o v is fe c ,
fe in Deum & illos deliquisfe, nolletque amplius uc
alcercacio inter illos & Christianura populum esibt. Si
v c llen c aliquid illi fupra tertiam partem r e g n i ,
propte r nomen Im p era to r is , quod illi pater illorum
co n c e s fe ra t, & propter dignitatem imperii , quam
avus regno Francorum ad je c c ra t, a u g e r e ,.facerenc :
iin aliter terciam tanturamodo parcem tocius absque
Longob ardia , Bajoaria & Aquicania illi con céd è r
e n t , regerecque quisque illo r um , D e o fa v e n te ,
p o rtionem regni fui prout melius posfet. Frueretur
alter alcerius fubfidio ac benevo lcn cia, concederenc
paccm & leges inviccm fibi fubjettas esfetque inter
i l lo s , D e o au to re, patta p a x perpes.
.(2) Ibidem fo l. io 5. Jurant illi, quod tunc fratres
fill ju re ju ran d o , prouc æquius p o s fe n t , regnum
omne absque L o n g ob a rd ia , Bajoaria & Aquicania in
tnbus parcibus d iv id eren c , esfetque fuper his fua
c le t t io , ut quam vellet harum a c c ip e r e t, ac diebus
vitæ fu® eandem illi con cederen c, in e o , quod ille
illis fimiliter fa ceret : r i hæc omnia fi aliter non
c r ed e re c , facramento fic fe fatturos promitcerent.
Jurat etiam Lodharius fic fe v e l ie , ac fua e x parte
fic perficere in c o , quod fratres fili uti misfi illo-
rum tunc illi juraveranc, adiinplesfcnt.
C3) Ibidem, fo l. 107. Turn candem pro commo-
dicacc omnium hinc inde vifum e s t , uc Confluen-
tum misfi illorum, centum decem v id e lic e t, absque
I I . Deel.
lens, eyndelyk te (3) KobRns tot
volkome genoegen der drie tot dus
lang in oorlog geweest zynde Broederen
, gelukkiglyk voltrokken. By
deeze nader ryksverdeeling bleef Lodewyk
en Karel alle huniie voorheen
bezeetene ftaaten behouden, uytge-
zonderd dat door den laatften aan zy-
nen Broeder Lotharis (4) nog alle
die landen wierden afgeftaan; welken
tusichen de Maas , de Haine, dc
Schelde, het Kamerykfche, en’ zoo
voorts tot op de kusten der Noordzee
toe gelegen waaren.
Invoege hy op dien voet nu niet
alleen het thans genaamde Holland
als voorheen, maar ook de Zeeuwfche
eylanden ftondt te bezitten.
Zulks hy de beftiering der Zelven
ftraks aan (y) Heriold opdroeg,of
wel om dien, als zynde thans waar-
ichynlyk door Lodewyk van het
Overrynfche Hertogdom, om z y nen
hiervoor tegen hem ondernomen
opftand beroofd, dat verlies te
boeten, o f wel om dien Noorman, wegens
o bfidibu s , c o n v cn ir en t , inibique regnum , prouc
æquius po s fen t, dividerent.
(4 ) Ibidem fo l. 106. Q u i , cum ad Lodharium venis-
fe n t, repererunt illum paululum minus fo licom ore ani-
macum , ajcbat cnira fe non esfe contentum in co
quod fratres fui illi mandaveranc, quia æqua portio
non e sfc c, querebacurque infuper fuorum qui fe iè-
quuti flint caufam, quod in præfaca p a r te , quæ illi
offereba cur, non habe rec, unde illis ea q u æ a-
m i t t e h a n t , r e s t i t u e r e p o s s e t . Quamobrem
, igno ro qua fraude d c c e p t i, h i , qui misfi
fu e ran t, a u g e n t i l l i s u p r a d e f i n i t a m
p a r t e m u s q u e i n C a r b o n a r i a s .
P . Daniel HHt, de Franc, tom. 11, pag. 27. L o tbaire
, outre rItalie ¿ f fa quaV.îé d'Empereur, eut tout
le païs d'entre le R h in , ( f l ’ E s c a u t , l e H a y -
N .4 u T , LE C A m B R E s I s , ET QUE LQUES AUTRES
C o m t e z d’ e n d e ç à d e l a M e u s e ,
& depuis la fource de cette riviere fufqu'au Confiant de
la Soane ( f du Rhône ¿ f depuis le Confiant tout le Rhône
jusqu'à la Mer avec les Comtez d'en deçà ( f d'au
delà.
( 5 ) Commentar, proevius ad vitam S. Anfcbarii §. I X
in aais SS. Men/. Febr. tom. I. fol. 399. Defundlô
Imperatore L u d o v ic o Pio , fccucus H e r io ltu s , rex
olim Danorum, partes Lotharii Imperatoris, ab eo
o.btinuic Walchram feu Walacras in .Selandia B eigic
a , aliaque v icina loca anno D C C C X L I . in b l -
N E F IC IUM c o r . i .A T A j ut cradunc antiqui Annales
MSS. Hospicalis S. Nico ia i prope Cufam.
î-,:
N ' . ' r "
iji,.
" l:ii. U
\ i: ■
f ' ’’I ' -"r , t
é t : , ;