l i l i l í ' )
î l t l
'irli
/ ' l i i
.« I
’3' V W
ÌLI'
I l
r lii" l / f
ftaande huyzen uyt voorzorge verbranden
, om dus te verhinderen,
dat de i n ’t land verwacht wordende
vyand, het flot willende belegeren ,
zich’t hunnen naadeele vande zelven
niet mogt meester maaken.
Naauwlyks w^s dit verricht, o f de
voor de ( i ) ftad gekomene Noordmannen
betuygden zieh ten hoogße
gevoelig, van dat om hunnen Iwil deeze
zoo ongemeene verwoesting gefchied
ivas; dewyl z y voorgaven niet euvels
tegen die plaats in den zin gehad te
bebben, en dierhalve althans nog verzogten
van binnen bet ßot gelaaten te
worden, zoo tot het doen van hunne
gebeden, als om zoo wyd befaamde
kerken met hunne offergiften te vereeren.
Onaangezien dit fchoon voorgeeven
en dat de inwoonders met eene
manmoedige ftandvastigheyd betuygden
geenszins zoo groot getal vangewa-
penden binnen hunne vesting te können
laaten koomen, Zoo vertrokken de aldus
voor het hoofd geftoote Noordmannen,
zonder (2) echter iet tegen de
anders vry zwak zynde ftad te onderneemen,
naar hun land te rug; het
z y uyt een waarachtig ontzag voor
de Heyligheyd dier plaatfe, ’t zy
uyt hoogachting, gelyk zy zelfs be-
tuygd hadden, voor den thans aldaar
regeerenden Bisichop Ansfrid; als
Wiens zeldzaame leevenswys thans
een zeer groot gerucht in alle de
omgelegene landen maakte.
Dees Kerkvoogd, van wiens zonderlinge
(3) aanftelling en opgekome
(4 ) blindheyd wy hiervoor gewaagd
hebben, hadt zieh nu eene
wyl tyds zes (5) mylen bujgien U y trecht
omtrent Araersfort op eenen
heuvel onthouden; welke aan de eene
zyde door de Eem, en voor
het overige door een wyd moeras
omringd was, zulks’er geen toegang
tot de zelve, dan te icheep, gegee-
■ ven wierdt.
Alhier, naa de op den kruyn des
bergs ftaande boomen verhouwen
waaren, eerst een(6) gebedenhuys,
ledert voor hem eene Sei, en eyndelyk
meer anderen , in de gedaante
eens kloosters, hebbende laaten bouwen,
heeft Ansfrid niet alleen eenige
Benediainer Moniken onder eenen
Abt derwaart met de woon ontbooden,
maar zelf het (7) gewaad
dier ordre aantrekkende, bynaar de
laatfte jaaren zyns leevens in ’t oeffenen
van allerhande liefdaadige werken
aldaar gefleeten. Dus getuygen
ons de oude ichriften van dien tyd,
dat aldaar dagelyks (8) tweeenze-
ventig
( 1 ) Alpert. de diverf. temp. Lib. I . cap. lo . Portu ex-
u s to , conquesti fune B.arbari cur cancum incornmo-
dum esfec admisfum, fe nullum malum adverfus lo cum
m o lir i, præfercim cum Àn sfridus, tancæ focie-
t a t i s v i r , eidem præesfec Episcopus. Religionis tamen
c a u fa , uc in castellum incromicterentur , orabanc ;
Ecclefia s oblationibus fuis venerari fe velie dicebanc,
quibus oppidani asfumto vulcu & conftantia respondent
, fe aditum armatis præbere non posfe.
( 2 ) Ibidem. E t quamvis faciilima e xpugnado esfe
c , tamen cognoscences fanrium locum & tantum
Sacerdotem fuis fortunis alias obfiscere p o s fe , nul-
lara Jæfionem C iv ita ti inferences abierunt. Quis
hic mericis Sanrii Episcopi non adfcribac oppidanos
contra fpem metu liberates r i periculum evafisfe &
locum ilium inviolacum permanfisfe?
( 3 ) en (4 ) Zie bier voor I I . Deel fo l. 230. en 241.
( 5 ) Alpertus de diverf. imp. Lib. I . cap. 14. Est
collis fex milibus a T ra je r io distans, undique cir-
cumcifu s, una e x parte flumen limo fum, reliquum
fpacium perpetua palus eademque latisfima ambiendo
omnem aditum excludit.
( 6 ) Ibidem. Hu e adaria navicala trans flumen illud
ie ferri ju b e c , & quia orationis caufa tumultus
hominum vitare cu p ieb a c , verticem collis fuccifis
arboribus & fruticibus in planitiem deduxic : Imprimis
ovatorium , dein flbi Cellam conftrui fe c ic ; post
aliis conftruriis & claustro efferio conventiculam
monachorum ibidem colloca vit & Abbacem præ fecit.
( 7 ) Ibidem. Vescem deiicaciorem d epoluic, indumenta
ne dicam v i l ia , fed potius angelica ad infti-
tutionem Sanrii Benedirii fumpfic.
(8 ) Annal. Saxo ad ann. 995. In feneriute ergo
fua caligancibus jam oculis fa rius est Monachus :
feptuaginta duos pauperes propria manu quotidie
pavic. Illorum quippe infirmioribus , camerario
p ræ ced en te , coecus ipfe ab uno vallis ad fumma
montis balneum porcans pvæparavit in no r ie r i mu-
tatoria cæteraque necesiaria corporis præ buit, ju-
bens e.os in pace r e c e d e r e , ut fic fua opera celare
posfet.
vcntig arme menfchen gelpysd ,
en door hem niet alleen gediend
wierden, maar dat hy zelf de zwak-
ken altemets van den voet tot den
top des bergs, door zynen kamer-
ling, mids zyne opgekome blindheyd,
zynde voorgegaan, op zyne
fchouderen torste, ja de zieken ter
verquikkinge in een daartoe vervaardigd
bed ( I ) de leden wies , en
voorts, na hen van kleederen en
andere noodzaaklykheden wel voorzien
te hebben , zoo geheym als immers
moogelyk was , naar huys
zondt, om dit zyn zonderling gedrag
voor de oogen der menfchen, 200
veel doenlyk, te verbergen.
Sedert den Kersdag des voorleeden
(2) jaars was hy door eene zeer
Zwaare ziekte te Uytrecht aangetast,
en hadt zieh gevolglyk, om meer
rustte hebben, naar (3) den door
hem betimraerden berg omtrent A-
mersfort laaten brengen. Als hem
hier nu eyndelyk de dood naderde,
(4) betuygde de zieke Kerkvoogd,
hoe blind hy ook totnogtoe geweest
was, zeker kruys in een venfler te zien
flaan, ’t gene, naa hy met dit ongeval
bezogd was geworden, men aldaar
gemaakt hadt. Dierhalve overvloeijende
van inwendige vreugde,
en in den lof van God uytbeiftende,
hoorde men hem deeze gewyde
Ipreuke^met luyder ftemme uytgalmen
: Rondom Heere ! is het
licht, V gene nooit vergaan Zal. 7'e
voore ook van de Sakramenten zyner
kerke bediend zynde, heeft hy eyndelyk
op den dag der kruysvlndinge,
dat is den derden \'an Bloeimaand,
zyne ziel in de (5) handen van z y nen
Schepper en de tegenwoordigheyd
van zyne Dochter, de Abtdis
van Thorn, uytgeblaazen.
Als deeze nu ( 6) nevens des overleedens
hloedverwant Unroch, Graaf
van Teysterband , en aan wien de
Voogd Godefrid, om zyne beproef-
de dapperheyd het bevel onder anderen
tegen de ip de Thielerwaard gevallene
Noordmannen in ’t voorgaande
jaar, gelyk wy hiervoor gemeld hebben
, hadt opgedraagen, met de op dien
berg woonende Geestlyken Zyne
uytvaard hieldt en ook beflooten hadt
om haars overleeden Kaders lyk ’sdaags
daarnaa aldaar ter aarde te heflellen,
Zag men een zeer groot getal van
Uytrechtenaaren, op de tyding dac
hun Bisfchop Ansfrid overleeden was,
blootvoets, ja met de traanen (7)
in
C O A lp a t. ài d im ß t . temp. U h . I. cap. 14. Aqua
hausta red ic , igne c a le fa c it , doliimi iple infiradit-
leprorum, cujus corpus raiferabilis fanies totum ob-
d u x e r a t , pannis exucum in balneum depofuit , pu-
ti-escencia membra mani&us perluscratis diligencisfi-
nie lav ic, lotum in leriulura ipfius colloca vit r iv e s -
tibus 'novis vescitum ante lucanum fubtestacione
ne quis id fcire c, abeunti præcepit.
(2 ) Annal. Saxo ad ann. lo io . A Natale Domini
usque ad mventionem Stæ. C ru c is , infirmabatur.
(3 ) Alpert. de diverßt. temp. Lib. I . cap. 16. Igitur
cum ilii virium imbeciilitas adoresceret, & lan-
su o rc corpus ad occafum v ergere in telligere t, ad
Jupiadirium collem transferri jubet.
. ( 4 ) Saxo ad ann. lo io . Appropinquante
jam Carms ejus disfoiutione crucem in fen e s tra ,
quæ Ibi post Caligationera ocuiorum ejus fa ria fu it ,
yid it r i mvcumftancibus fc v id e r e , manife s tav it,
laudans Deum & dicens : In circuitu tuo, Domine I
tamen e s t , quod numquam deficiet. ♦ .
( 5 ) F ita Meinwerci Episc. Paderb. cap. 20. Anno
-c cu n d o , Dominicæ incarnationis M X . indiriione
I I . Deel.
V I I I Ansfndus vencrabilis Trajerien fis E p isco p u s ,
cujus mira laudum præconia in gestis fuis inveniun-
tu r , ad crelestem vitam fustoilitur.
Lamb. Scaffnah. ad min. lo io . Ànsfridus Trajee*
tenfis Episcopus obiit.
(6 ) Alpert. de diverßt. temp. L ib .'I . cap. 16. Ad e rat
in exequns ejus filia ipfius venerabilis Abbatisla
I ornenfis monasterii , conianguineusque e ju s , de
quo fupra diximus, Unruoch C om e s , corpuscuium-
que m oratorio pofitum a fratribus folitis frequenta-
batur officiis, futurum ut postero dié in ipfa eccie*
l i a , ut ipfi ammo firmaverant, tumularetur. Interim
T ra je r ien fe s , qui frequentisfimi con veneranc,
corpus exanime Traje rium deferendum auferre mo-
jiebantur. A d hæc peragenda Dominum adjutorcm
in ecclefia juxta ferccrum proflrati tocis gemitibus
precabancur.
_ ( ? ) Annal. Saxo ad ann. lo ro . Post cujus obitum
Trajerienfes nudis pedibus & armatis manibus v en e runt
fien te s , orantes r i domesticis ejus d icen tes:
Pro De i nomine , date nobis pastorem noscrum
quo portetur ad fuæ fedis tumulum. ' *
R r r
I f l i r t
l ì f
"Sfa' " '”’ 11
■'■.if.