i li
!»',|*íit
i f f fM
'M/ , ll'^N !
4
rechting aan Koning Henrik den I
( i ) verlchuld z y n , van tyd tot tyd
zien (2) geeven; op dat die aldus
tot den wapenhandel in den vree-
destyd meer zouden worden opge-
w e k t, en daar door weer des Graaven
leger uyt manlchap, ervaare
in den wapenhandel , ftaande die
fteeds voorvallende heirvaarten, beftaan
zou.
Met het vermoogen der Heeren
groeide ook der zelver hoogmoed :
zulks hunne eerfte land- o f buyten-
huyzen met den tyd door de pragt
overfterke floten wierden; .tot zoo
verre,dat de bemuurde fteden zelve
deswege geene kleyne argwaan opvatteden.
En waarom men aan die
van Dordrecht, ter gerustftellinge,
naamaals door Graaf Willem van
Beijere (3 ) eene Handveste zal
zien verleenen; by welke hy zieh
, verplicht, van dat de muuren van
de op het plane land zynde floten
der Edellieden, derd’halve myl rondom
die ftad, niet dikker dan van anderhalven
fteen mogten weezen.
U y t dit alles kan nu de leezer oor-
deelen, hoe ongegrond het totnogtoe
alom in zwang geweest zynde gevoelen
van die genen is; welken be*
weerd en in hunne ichriften ftaande
gehouden hebben, dat de H o o g e
o p p e r m a g t oudtyds in den boezem
van ’s lands Ridderen en Edelen
zou berust hebben. Wonderly-
ke O p p e r v o r s t e n voorwaar!
welke niet eer die hooge waardigheyd
bezaten, voor en aleer z y vazalen
(dat is Dienstmannen) des
Graafs geworden waaren.
Z o o iemand echter het ftrydige
gevoelen desonaangezien beter oordeelde,
dat het hem ook vryftaa, dat,
even als ik het myne , aan te kiee-
ven; mids ik my voldaan houdende
met de oude geichiedenisien onzes
lands, niet volgens eyge uytgedach-
te herlenfchimmen, en waarom de
gevoelens van vericheyden op dit
ftuk fteeds 200 verfcheyde en van
den anderen verichiilende z yn , maar
uyt de tydgenootige ichryvers te hebben
aangeweezen , v o o r ’t overige
geenszins van Zin ben tegen alle die
jenen het harnas aan te ichieten; w eiten,
ter befcherminge van het totnogtoe
in de m o d e geweest zynde
gevoelen, de wapenen zouden willen
opvatten.
(1 ) A n n a l. Saxo ad ann. 927. C o n c ilia , conven- ‘
tus & convivia in urbibus (H e n r ic u s I ) voluit celeb
ra ri, quibus extruendis die & n o d e operam dab
a t , uc i n FACE d i s c e r e n t , q u i d IN NECESSITATE
AGENDUM ESSET.
( 2 ) V a n Gaude , zie JValvis in de befcb. dier Sta d pag.
149. en v a n de andere S ted en , de ándete be/cbryvmgen.
( 3 ) Balen befchryv. van D o rd re c h t pag. 508.
©a tnicmcnt/ öie biimm öccönlf mp! na onfci?
ijoo?r á tcOc gijcfcten iff / bcfffe iioclj bo^gfjc malten
cn mac!)/ iioclj Doen ma&cn/ bojDex d a n
ANDERHA LV EN S TEEN DIKKE CllJ.
E T N D
D E S
Tweeden en laatften deeh.
E
B E A D -
D E R
VO ORN A AMS TE ZAAKEN.
a. beUhnt de eerfte colom. b. de tweede ; daar deezen niet gevonden worden,
vjordt de doorgaande regel verftaan.
A.
,A A r tsh e r to g , o f e e rile H e r to g , een ty te l h e t eerile
j t \ _ gevoe rd d o o r B ru n o , z o o n van Koning H e n rik ,
Aartsbisfchop van K o le n , en Hercog van L o tte rin g e .
Abro%ten worden d o o r Godefrid , Deenfchen Koning van
Jutland beoorloogd. 25. b. Krygen van Keyzer Karel den
G ro o te n hec Land der Saxers o v er.d e Elve te b ew o o nen
en tegen de De enen te befchermen. 22. b.
Ab td y e van Sinc P e te r op den Blandynfchen berg by G e n t,
ryklyk d o o r G ra a f Arnoud befchonken. 235. b.
A b td y e n Malmedi, S ta v e lo , en P rum e , d o o r Godfrid
en de Noordmannen v erwoest en verbrand. 113. a.
A b td y en aan We rre ld ly k e He eren weg te fchenken is eersc
d o o r Karel M arte l ingevoerd. 67. b.
A b te n en Graaven d o o r Keyzer Lo d ew y k naar Holland
gezonden. 67. a. Wa arom geene Ge estlyke maar W e rreldlyke
H e e re n , aan we iken de Abtdyen gefchonken
wierden. 67. b.
A d e la , Dochcer van G ra a f Wigman den V. w raak z u g tig ,
h o o gm o ed ig , g e y l, en z e e r van haare zu ste r Liutgard
verichiilende. 203. a. Ha ar twist m e t haare zu s te r Liutgard
218. a. Beweerc dac de overmaatige begiftiging van
’c Klooster te Elce door haaren Vader en Z u ste r gedaan,
volgens de Saxifche g rondw etten nice beitaan kan 218.
b. W a s ee rst getrouwd m et Im e d , Gra a fv an Redichem,
nu Renkom. 218. b. Haare zu s te r belec haar h e t tro u wen
m e t Baldrik , G ra a f van K l e e f , waarom zy
• dezelve on tru st. 219. a. Ha a r Slot w o rd t d o o r haaren
n e e f Godizo uytgeplonderd en v e rb ra n d , en z y zelve
onckomt te r naauwernood mec de vlugt. 219. a. b. Zy
brengc haare zu ster Liucgard door v ergif om ’c leeven
219. b. Maakc zieh m ee ste r van de goederen d o o r h aaren
Vader aan h e t Klooscer te E lte g e fc h o n k e n , doch
wo rd t daar uyc weder race fchande verjaagd. 220. a.
. N e em t Baldrik cen Huuwlyk. 220. a. Laa t op eene fnoode
w y z e haaren eigen zo o n D irk , G ra a f van Renkom v e rmoorden.
255. b. W o rd t door h äa ren zoon Meynwerk
. o ver dien mo o rd aangeklaagd, o v e rtu y g d , en door den
Key zer te r doo d veroordeeld. 256. b. Krvgcdoorvoorbid-
dinge haarer Maagen genaade by den Keyzer en haaren
z o o n , mids eenige h a a rertydlyke goederen aan deszelfs
Bisfchoplyke Kerk afftaande. 257. a. b. Arbeydc, by ’c
.a f z y n haars Broeders W igm an s , om haaren Gemaal
Baldrik aan h ooger gez ag te helpen. 2Ö0. b. Bewerkc
b y den K e y z e r , dac h y toe Voogd van Gelderland
. worde aangefteld. 261. a. b. Ontfangt haaren Broeder
Wigm an p rä ch tig , maar d o et den z e lven over de maal-
ty d vergeeven. 266. a. Laa t W igm a n , by zyne ce rug-
r e iz e , d o o r haare uycgezondene dienaars vermoorden.
26Ö. b. W o rd t binnen Uplad b e legerd, befchermc de
Stad m anm o ed ig ,e n haare krygslist. 267. b. G e eft zieh
en de S ta d , onder zekere voorwaarden over 268. a. Be-
g e e fc z ic h naar K olen, Ilerft a ld a a r,w o rd t b eg raav en ,
maar baar lyk w o r d t, als der aarde o nwa ardig, weder
o n tg ra a v e n , en in den Ryn geworpen. 271. a.
Ade la o fA z e l a , zuster van Bisfchops M e inw e rk , deeic
nevens hern de naagelaatene goederen van hunne o n taarde
moede r Adela. 288. b. W o rd t in de Eltifche Abtd
y e , d o o r haare Moeije Liutgard geftigc, geestlyk en
fchenkt haarc aangeerfde goederen aan dezelve. 288. b.
I I . Beel.
A d e lb e r t, B e k e e r d e r der V rie z e n , zy n g eb e en te w o rd t gev
o n d e n , en d o o r G ra a f D irk den I I I . naar hec N o n neklooster
van Egmond overgebragt. 149, b. 150. a.
Si. Adelberts P u t. Plaatfe daar deszelfs gebeente is gevonden.
144. a.
A d e lb e r t, oudfte zo o n van G ra a f A rn o u d , e r ft naa zyns
Vaders d o o d .alle deszelfs Vlaamfche S ta aten. 235. K
Van den zelven ftammen alle de laatere S lotvoogden
van G e n t , en Graaven van Aalst af. 236. a . D e szelfs
Geflagc tafel. 236. a. Slotvoogd van G e n e , v o e rt in
hec Slot van T rie r ’c bevel v o o r z y n e n Oom Adelber
o , en e n tru s t de Stad T rie r. 258. b. W o rd t op eene
flinkfche w y z e , d o o r zynen broeder S ik k o , mec eene
zonde rlinge Krygslist b in n e n ’t Slot v e r r a s t , ’c gene
d o o r Sikko w ordt ingenomen. 258. b. 2 5 9 . a. b. Blyfc
i n ’t verweeren van hec Slot dood. 259. b.
Adelbero, P rooft van Sint Pauwelskerk te T r i e r , poogc
z ie h , in we erwii van den K e y z e r, z y n e n Zw a g e r, meeste
r van ’t Bisdom van T rie r te maaken. 257. b.
Ade lbold, Hofraad van Keyzer Henrik den I I . w o rd t naa
de dood van Ansfrid, Bisfchop van U y tre ch t 251. a.
«^..Zyne togtpaarden worden door de onderdaanen van den
G ra a f van Bodegraave geroofd. 254. 0. H y belegerc
Aspóla (A b tf p o e l) maar m o e t h e t ze lv e w e d e r verlaaten
. 254. a. b. Omhelsc de zy d e van W igm a n , en be-
vreedigd denzelven met Baldrik. 262. a. b. Kry’g t iasc
van den K e y z e r ora tegen den G ra a f v an .L o v e n op te
trekken. 2Ö4. a. Ke ert van zynen to g t te r u g , en be-
w e rk t de ontflaaging van Baldrik. 265. a. Kry g t bevel
van den Key zer om den moord van Wigman te w re e ken
, en ilaat hec beleg o ver Uplad. 267. a. b. Ve ro v ert
de Stad by verding en vcrleenc aan Adela eenen vryen
u y tto g t. 268.a. Verliest d o o r eenen zwaaren brand z y ne
prä chtige H o o fd k e rk , naa dezelve n o ch geene h o n - •
derd jaaren hadt geftaan. 268. b. L e g t de gronden van
een vee! treffelyker gebouw. 268. b. Ve rfchynt op den
g ro o ten Landdag te Nieumeege. 269. b. Krygt bevel
van den Key zer om de V rybuyte rs tegen o ver D o e rtrich
t en de nieuwe Volkplanting van G ra a f Dirk uyc
te rooijen. 274. a. W o o rd d o o r G ra a f D irk geheellyk
geflaagen. 275. a. Rust eene Vloot to e om G ra a f D irk
tc beftryden. 275. b. W o rd t geflaagen, en ont-
k om t z e lf te r naauwer nood. 280. a. Ve rzo e n t zieh
met den Graave van Holland. 283. b. Graaf Dirk de
V I . verheft van h em , als we ttigen L e e n h e e r, h e t leen
der Graaffchappen van Holland en Kenmerland. 284. b.
Volkome verzoening tusfchen hem en den G ra a f van
Holland. 28J. b. Befchenkt de T hielfche Kerk met nieuwe
gewyde v a te n , en re ch t aldaar een Kapittel van Kanoniken
op 286. a. He rb o uw t de afgebrande H o o fd k
e rk te U y tre c h t en voltrekc dezelve. 28Ö. a. Ste rft.
289. a . H e e ft h e t leeven van Kevzer Henrik befchreeven
, van ’c welke maar een gedeelte to t n o g to e b e kend
is. 289- a.
A d e lh e yd , W e d uw e van Koning L o th a ris , w o rd t door O tto
den I. u it haare gevangenis v erlo st, en cot zy n e Gemaalin
genomen. 187- b. 188. a.
A d o l f , z o o n van B e rn a rd , He rto g van Saxen. 325. b.
A d v o k a a t, o f G ra a f der Uytrechtfche K e rk e , hoedaanig
een bew ind voorheen gew eeft z y . 28J. a.
Y y y y Agne s,
;i»i^
iii
i'l:*"
lip
ll
m
*
:i|1
;ii"
'I