:"li I I -
loos aldaar aangegaan en als wet-
tig gehouden wierden; heeft h y ( i)
zieh ftraks naa zyne verheffing te
icheep naar Walchere begeeven, alwaar
hy wel van eenige weynigen
vricndlyk (2) ontfangen, doch door
de meesten, weiken zieh aan de voorgemelde
en diergelyke misdaaden
(chuldig bevonden, naa het opvatten
der wapenen, met de uyterfte gevolgen
, Indien hy de aangegaane
huuwelyken zoude willen vernietigen
, gedreygd wierdt. Desniette-
genftaande beriep hy eene kerkver-
gadering, op ftraffe voor de wegbly-
venden, dat zy zieh het kerklyke ban-
vonnis zouden op den hals haalen. Op
welke ’er echter flechts eenige weynigen
verlcheenen, die h y , ziende de
verhardheyd der ovengen, beval met
verdubbelde krachten het ingekroo-
pe (3 ) wangebruyk te keer te gaan ,
en den inwoonderen de verfchikke-
lykheyd dier onwettige huuwelyken
voor oogen te ftellen; terwyl hy nevens
de verdere hem verzellende
( 0 Hita Frederid Episc. Traj. cap. 4. §. 21. Ipfum
fibi commisfum cupiens lustrare poncificium, ad in-
fulani jam diriam (Walacirram) primum ob Evange-
lizandi (tudium ite r dispofuic fuum.
( 2 ) Ibidem § . -22. Salucacis quidem e x ordine fra-
tribus domus , navem confcendic E pisco pu s , r iv en to
pro spe ro , ut libuic, Walchram ap p licu it, ingrediens-
que infulam perrexic ad ecclefiam , & interim viridi-
bus in pracis fuum jusfit figi tentorium. Quem dum
incoi® illius vidèrent adesfe p a tr iæ , m u lti, quibus
fana fuerac mens , undique confluxerunt ad eum , &
cum honore condigno fusceperunt; pluriumque vero
fupradiriis pollaci criminibus,adverfus eum jam arma
pa rabant, veluc ad prælium, dicentes ilium incerimi
, fi ipfis aliquid faceret_ incoinmodi. H o c dum
a j pnefulis pcrvcnisfet auditiim, fanriam jusfit cunc-
cis annuntiari Synodiira, & qiiicumquc non v enirec,
fe fciret excommunicandum, & post vitæ tranfi-
tum., æcernum fupplicium minabatur. Ac i l l i , cum
iscapro nihilo ducerenc, & in pcrverilcate fua perma-
nerenc, foli Seniores ad fanriam venerunc Syno-
cium, r i in omnibus , ' ut justum fuera c, exticerunt
obediences.
_ (3 ) Ibidem §. 23, Beatus autem P on tife x ut vidit
indurata corda corum r i fe' frustra in acquificione
eorum laborare,' ilendo omnes , q u ia d e ran t, fuppli-
cicer rogitabat Sene s , uc in dcftruendis tam invifis
con jugusj quam raelius p o s fco c , adjucores existe-
Geestlyken door een vuurig gebed
in de naaste kerk zieh voor God zou
vernederen. Dit wierdt verhoord;
want den volgenden dag zag men te-
gens ieders verwachting eene tallooze
menigte uyt alle oorden des eylands
met een demoedig gedrag zieh voor
des Kerkvoogds voeten werpen ,
met betuygingen van tot bet doen der
verfibiddigde boete bereydte zyn. Dierhalve
beval de deswege niet weynig
verblyd zynde Bisichop de aldaar ver-
fcheene mans hunne voorheen onwet-
tig getrouwde vrouwen aanßonds te
ver laaten, en voorts onder (4 ) plegtige
eeddoeninge niet alleen te belooven
van de zelven nooit naa deezen te zullen
bekennen, maar zieh voorts nog
Pen; welken
door de onderfcheyde kerkvergade-
ringen van tyd tot tyd tegen zoodaanige
misdaaden waaren beraamd geworden.
Aldus hadt de nieuwe Kerkvoogd
het genoegen (want dit alles wierdt
naagekomen) van een zoo diep ge-
worteld wangebruyk eensflags in
Zeerent
& D omino calentumduplicatum ofFerrenc. Qu od
illi complentes ubique pe r rcx eru n t, fupradiflos ad-
monences, r i postulantes uc ica non fa ce ren c, fed
veniam E pisco p i, cu i ad regendum erant commen-
d a ti, quærerent, r i culpabiles fe in omnibus redder
e n t , n e , fi fo r te hæc n é gligè ren t, dorainus pla gis ,
auc in B arb ans , auc aliis in pestibus v el in fame co-
tara illam confumerec terram, eo quod illum fuper-
pofitLim illis defpicerenc, pa storem: iofe enim cura
clericis in fanfta remanfic ecclefia gcmicibus inena-
rabilibus orans & deprecans Dom in um , u t aperiret
corda illorum, r i daret eis fenfuni agendi poeniten-
tiam , ac bono in opere permanendi con ftanciam,
ne post emendationcm fc e le rum, velaci c an e s , re dirent
ad vomicura.
(4 ) Ibidem §. 24. T u n c ejus oratio exaudita est
prò cerco : nam fequenci ilio cum clericis de divina
fermocinanci fc r ip tu ra , e x viìlis per gyrum fic ad
eum populi concurfio maxima quærens e x corde v e niam
, & promiccit dignam de omnibus agere poeni-
entiam. Præful de talibus continuo minim in mo-
dum lætus efFerius, fanriam introivit Syn od um , r i
dixic e i s , millam posfe agere dignam pænitentiam ,
nifi prius relinqucrenc, r i execrarenc conjugia & ju-
ramine firmarenc, ne ea post hæc repeterenc. Q u o d ,
dum cunrii d evote pc rcg is fen t, r i jam pcEnitenciain
fuscipercnc, fecundum comihisfum, vir D e i , per ali-
quüs inibi manfic d ie s , docens eos illa , quæ fune De i.
Zeeland uyt te rooijen en zag zieh
diensvolgens in ftaat ora zieh längs
([) ' de Alkmaarfche meeren naar
Vriesland te begeeven; alwaar de
Ariaanfche wangevoelens op het ftuk
der Drieeenigheyd eenen vry grooten
opgang reeds gemaakt hadden: doch
welken hy echter door de racdehulp
van zekeren by hem (2) ontbooden
Odulf, welke totnogtoe Pastoor te
Ooiffchot geweest was,en zieh foen
te Uytrecht bevondt , gelukkiglyk
uytrooide: en waarom hy den zelven,
ora een waakend oog op het gedrag
dier volken te houden, de beftie-
rihg der Staverfche kerke aanbeval.
'*Terwyl dc nieuw aangeftelde Bisfchop
met Zoo veel yvers den last
zyner bedieninge op die wyze torst-
te, hadt Keyzer Lodewyk meer andere
zaaken ftaande zyn verblyf te
Nieumeege geregeld, en was, naa zieh
aldaar nog eenigen tyd met de jagt
(3) verlustigdte hebben, te (4 ) ru g
naar Aken gekeerd; met een voorneemen
om, naa’t voorbeeld zyns
Vaders , hoewel hy geenszins dat
zelfde hoog ontzag als de overleede
Keyzer bezat, onder zyne drie Z o o nen
Lotharis, Pipyn en Lodewyk,
weiken hy by zyne Gemaalin ( 5 )
Hermengarde geteeld hadt, ook zyne
wydluchtige ftaaten by zyn leeven te
verdeelen. Vooraf dan eene vaste
van drie ( 6 ) dagen hebbende doen
houden , verklaarde hy ( 7 ) zynen
jongßen Zoon Lodewyk tot Koning
van Beijere , even gelyk Pipyn
zynen tweeden tot Koning van Aquitanie
, doch beyden fS j afhangelyk en
leenroerig van hunnen oudßen Broeder
Lotharis ; wien hy, nevens zieh tot
Medekeyzer (g) aanneemende, alle het
overige, en gevolglyk ook het thans genaamde
Holland, Zeeland en Vries- _
land, tot zyn aandeel toeßhikte.
Gelyk dit, hoewel te vergeefsch
als uyt het vervolg zal blyken, alleen .
ge-
(}^i) Vita Frederici Episc. Traj. cap. 5. §. 29. Per
jtlem fe re c em pu s ,diabolo inltigante r i adminifiran-
t e , Frefonicus populus de agnicione fanriæ & indi-
viduæ 'rrinicacis adeo mulds evvavic in lo c is , ut Sa-
b c l l i i , Aviique feriam fecundo putares esfe disfemi-
nacam, & exorcam. Qu od cum præfulis verberarec
au rc s , excanduic, citusque fle n d o , r i ejulando A-
lechmere fluvium tran sm e a v it, pagos & villas dùcendo
pcragrans. S e d , proh nefas! neque per fernet
ip fum , neque per {uos commilitones divani ne-
quibat corrigere gencem. T u n c Achleta D e i forcis
quid agerec igno rans, tandem accepto confilio T ra -
jcrium mific fegatum, uc fanrium Odulphum, quam
dcius posihc, ad cum in Frifiam pcrgere rog a re c, fi
forfuan Deus aliquam illi populo per eum dacurus
esfec faliicera.
(2 ) Ibidem. § . 30. Q u o vifo Episcopus magno
repletas e st g a u d io , dacoque inviccm osculo arabo
divini verbi 'armaci gladio , totam illam regionem
circúlenme prædicando r i populura cor gerencem
belluinum, Domini v ivifico pascentes pabulo , miti-
gacum vcluc agnem ad fidem Cacholicam recluxe-
vLinc Sanrio autem O d u l p h o , cum confilio
c le r i, r i fidelium illius patriæ Imicorum, quamvis
in v i to , Scaverenfem ad regondum commendavic
c cclcOam, cunriisque bene dispofitis, T raje rium re verfus
est.
( 3 ) Adelmi amial. ad atm. 817- Postquam id ac-
cidèrac d ie , Nòviomaguni præferius , venata fefe
exercebac.
(4 ) Ibidem. Unde r e v e r f u s generalera popuh fui
conventum Aquisgrani, more fo lito , habuit: in quo
filium fuum primogcnicum L.otharium , coroaavic
r i nominis acque imperii fui focium fibi conilituit.
Cæceros reges appe lla co s, unum A q u itan iæ , alce-
rum Bajoariæ.
( 5 ) Chron. Alb. Abb. Stad. ad ann. 818. Hermin-
gardis R e gin a , 'V. nonas O ria b ris o b i i t , quæ ge-*
nu it Imperatori L o th a r ium , Pippinum r i Lochewi-
cum.
(6 ) Epiji. Agobard. ad Imp. Lud. fo l. 330. Propter
quam cognoscendam injunxistis, uc facerenc omnes
Jejunium triduanum.
( 7 ) Charta divifion cap. i . apudBaluz. tom. I. fol. 575.
■Volumus ut Pipinus habeac Aquicaniam & W asco-
niam & Marchara Tolofanam totam & infuper C o -
mitacus qu atuo r, id e sc , in Sepcimania Carcasfenfem ,
& in Burgundia Augusttiduncnfum & Avalenfem &:
Nevernenlem. Item Hludouvicus volumus uc habeac
Bajoariam & Carentanos & B oh e im o s , & A v a r
o s , acque S le v o s , qui ab orientali parte Bajoariæ
flin t, r i infuper duas villas dominicales ad fuum fer-
vitium in pago Norcgaoe Luccraof r i Ingoldestat.
(8 ) Epistol. Agobardi ad Lud. Imp. N . 4. Ceteris
filiis vescris delignatis partes regni vescri fed uc
UNUM r e g n u m ES SET , n o n TR IÂ , PRÆTU-
LI ST I earn (Lotharium) illis , quem parcicipem nominis
vestri fecistis.
(9 ) Herrn. Contraä. Chron. ad ann. 817. Ludovicus
Imperator Lotharium primogenicum fuum Imperii
confortcm , Ludovicum r i Pipinum filios fuos Bojoa-
riæ r i Aquitaniæ reges præfecit.
Anonym. Chron. Vetus a Carolo i li. usque ad Fred. 11.
fo l. 8. Lorhario a Mofa usque ad Rhenum fluvium,
Beigica G a llica cesfit. Quæ usque hodie. Locha-
ringla fuo nomine fo lita est appellari.
K 2
■::l
, '( ' Ï
, ' fi
kjj.i'
' ; I 'I
'G ' 1 ■
i 1 I '■
ri
ih ;
h ■ ,i «I
, : k
' ,T- •
i l / ' "
j, i ¡ 1
L .
'ii''.- ' / 1 V
ili' 1
li" I
I,. s
i
' 7 lif’l
/l-'l
|v.. '
1" . . - ' I