i'll '"I
lili .■
„ Iì|
' i M l i í i i i .,
;!i liiü:
. i ! ílf
3 ' i ' .
M , ! ;!l¡
; l':j
■ , ; L í
ll
, í i
[Ü í l l "
íilll
1 íí
I I i ! ■
22 G E R A R D V A N L O O N S
uyt de dragt der Batavifche Vrouwen
worden afgemeeten , als wier
hoofdhulfels niet alleen van ( i )
geweeve lywaad , maar veeltyds
zelf door de toegebragte purperkleu-
ren verlchillende waaren. Deeze
Vrielche lakens waaren gemeenlyk
genopt, federt ( 2 ) g e f r i s e e r d
genaamd, dat is op zyn V r i e s c h
gemaakt en daarom ter dier tyden in
eene zeer cngemeene (3) hoogach-
tinge. Zulks de oude Chronyken
(4 ) niet alleen melden, hoe deezes
Keyzers Zoon Lodewyk naamaals
de gewoonte gehad heeft, om zyne
mindere hovelingen op den Goeden
Vry dag jaarlyks met Vriefehe Sarges
van allerhande kleur te befehenken»,
maar dat het gebruyk der Vriefche la-
kens om hunne pracht den (5) Moniken
, tot het maaken hunner kappen,
verbooden was; hoewel men weet,
dat de Geloofsverkondiger en Bisichop
Bonifäcius (6) om een zoodaanig
kleed gefehreeven heeft.
De Keyzer, naa op deeze wyze
het Perfifehe Gezanlfehap te hebben
afgevaardigd, begaf zieh vervolgens
naar Vrankryk (7 ) om de afgevalle
Sa.xers by de eerfte opkomende gelegenheyd
, wegens de laatstgepleegde
moorderyen van zyne derwaart geZondene
rechters, naar verdienfte te
ftraffen , en hen voorts de raiddelen te
beneemen om, ftaande zyn afweezen,
iet diergelyks in ’t vervolg te onder-
neemen. Tot dat eynde met zyne by- 804.
eenvergaderde benden federt over de -----
Elve zynde gerukt, deedt hy ( 8) tiem
duyzend huysgezinnen der oproerigften
hun land verlaaten, wees de zelven
andere van een veripreyde woon-
plaatfen in de andere oorden zyns ryks
aan, en gaf de aldus ontvolktgewor-
dene landen aan de Abodriten; om
(9) dat hy van hunne beftandige trouwe
veelvuldige blyken ontfangen
hadt, en zy die aanbetrouwde grenzen,
tegen de geduchte magt der
Deenfehe Koningen, uyt erkentenis
Zouden befehermen.
Aldus in de zekerheyd zyner ryks- 806.
' grenzen tegen Denemarke hebbende -----
voorzien, was hy federt niet minder
bezorgd om de rust onder zyne drie
Zoonen, Karel, Pipyn, en Lodewyk,
door het maaken van eenen zeer
wydluchtigen uyterften wil, te verze-
keren; in welken hy zyne achterte-
laatene (10) ftaaten by zyn leeven in
dierÏB2I
CO Tacit, de Morib. Germ. cap. 17. N e c alius fe-
roinis quam viris habitus, nifi quod feminæ fæpius
lineis amiriibus velancur, eosquc purpura variant.
(2 ) O tm is Sanài vita fol. 420. igicur quidquid ex
præfaca pecunia fuscani & purpuræ , f r i s s a t i ,
PR iT S AL i quoque, feu akerius cujuslibec optimi
generis vel coloris pannorum coëmere poteris, in
farcinas concludes.
( 3 ) Le Roman d’Auberi M S .
- Mantel eccHERjQUE t e s s u r e n t F r i s o n s .
• Q ? Monacb. Sangall. Lib. I I . cap. 31. Præcipue
in .illa d ie , qua Christus mortali tunica exucus in-
corruptibilem refumere parabac. In qua eciam cunriis
in palatio miniscrantibus & in curia regia fervienti-
bus juxca fingulorum perfonas donativa la rg icu sc sc .
Ita ut nobihoribus quibuscumque auc Baltheos auc
F lascilon es , prcciofisfimaque vescimenta a latisfimo
imperio periata distribuì juberec. Inferioribus vero
SAGA F r e s o NIC a omnimodi coloris darentur.
( 5 ) Statut. Petri Venerab. pro Cluniac. cap. 16.
Stacucum esc ut nullus fratrum noscrorum pannis,
qui dicitur gallibruni vestiancur, nec iis qui vocan-
tur Icalfarii vel F r i s i i .
(6 ) Epifl. Bonif. 42. Quare non transmittis v es ti,
menta, quæ debuisti mietere de F r e s a r ü m p r o v
i n c i a .
( 7 ) Regin. Cbron. ad ann. Boi. Ipfe (Carolus')
v e r o , celebrato die nativicatis fanibi Joannis Bap-
tiscæ apud E b o r c jam , Alpes transgresfus, in Gal-
liam reverfus esc.
(8 ) Èginbart in vita Caroli M. fol. 5 . D ccem
hommum miilia e x ii s , qui utrasque ripas Albis flu-
minis, in coleb anc, cum uxoribus r i libevis fublatos
transtulic, & hue acque illuc per Galliam & Ger-
maniam muldmoda divifione discribuit.
( 9 ) Reginon. Chron. ad ann. 804. In Saxoniam
cum exercitu pcrrexic, omnesque qui trans Albiam
in Wihmodi habitabanc, Saxones cum mulicribus
& infancibus transtulic in Franciam, & pagos trans-
albianos Abrotidis dcdit.
C jO Adelmi Annal. ad ann. 806. Conventum
habuic Imperato!- cum primoribus & optimatibus
Francorum de pace conftituenda r i confervanda inter
filios fu o s, r i divifione regni facienda in tres
p a rtes; ut fcirec unusquisque illorum, quam partem
tueri ri regeredebuisfcc, fi fuperfticesiili evenirci.
A L O U D E H O L L A N D S C H E H I S T O R I .
diert'oege verdeclde, als zy die naa
zyne dood ftonden te bezitten, om
aldus alle gefehillen te voorkomen,
welken wegens het bezit van zoo
wydluchtige ervenis, naa zyn over-
lydcn, onder de zelven ontftaan konden.
En op dat dees zyne ontwor-
pe, ryks verdeeling in ’t vervolg van
meerder kracht Zoude zyn en te on-
gefehondener naagekomen worden,
befehreefhy in ’t jaar achthonderden-
een eenen algemeenen landdag, be-
' ftaande uyt de voornaamfte Bislchop-
pen, Hertogen en Graaven Zyns ryks,
te ( I) Didenhove. By het openen van
den zelven liet hy zynen ontworpen
uyterften wil en de daaringedaane
ryksverdeeling zoo aan zyne daar te-
genwoordig zynde Zoonen als alle
de befehreevene Ryksvazalen in ’t
openbaar voorleezen, dien zy gevolglyk
met algeraeene toejuyging niet
alleen goedkeurdpn, maar des zelfs
naarkoming by eygenhandige onder-
fehryving en plechtige eedzweeringe
(2) hoofd voor hoofd bevestigden.
Welke landen nu aan lederen dier
drie Prinfen te beurt viel is hier de
plaats niet om wydioopig te befehry-
ven, als ons vernoegd houdende met
alleenlyk hier aan te tekenen , dat hy
aan zynen oudften Zoon Karel, nevens
Thuringe, Saxen , en eene
groote reeks van veelvuldige andere
Vorftendommen en Koningryken ,
2 3
ook geheel (3) Vriesland en des gevolglyk
het thans genaamde Holland
aanbedeelde.
Dit aldus met wederzydsch genoe-
gen verricht zynde, begaven zieh ftraks
Pipyn (4 ) en Lodewyk naar de hen
toegedeelde ftaaten , om het bewind
der zelven van nu af aan, onder ’ t
hooge opzigt huns Vaders, by de
hand te neeraen. Welke gevolglyk
ook van Didenhove te feheep (y)
längs de Moefel, Ryn en Waal naar
Nieumeege afzakte: ’t gene, gelyk
ook Duurftede, althans de hoofdfta-
pel van den overzeefehen koophandel
was, en door de tollen, gelegt op
alle de uytheemfehe in ’t landkomen-
de goederen , geen kleyn fleunfel
aan zyne fchat kist verftrekte ; en waarom
h y , de Abtdy van Sint Germeyn
by Parys willende bevoorrechten, de
zelve van allé tolbetaalingen en andere
Fiskaalfche belastingen, die 200
te Duurftede als Nieumeege (6) uyt
zynen naam geheven wierden , by
zyne plegtige gunstbrieven voor altyd
onthief Op dit door hem geftichte
hofvierde de aangelande K e y zer
met de gewoonlyke plegtigheden
het hooge Paaschfeest, naa hy den
voorafgaanden vasten van veertig dagen,
in ’t regelen der ftaatszaaken
zoo van het thans genaamde Holland
als de andere rondom gelegene landen
hadt gefleeten. En zekerlyk dees
op
( 1 ) Annal. Fuld. ad ann. 8cx5. Particio regni Fvan-
corum ab Imperatore fa ria in villa Thcod onis inter
filios fu o s, uc feitet unusquisque eorum, quam partem
meri & regere debuisfec, fi pater eum fuperili-
tem relinquerec.
(2 ) Adelmi Annal. ad an. 8o(5. D e hac partitione
& tescamentum farium & jurejurando ab optimatibus
Francorum confirmatum & conftituciones caufa
confervandæ pacis fariæ.
( 3 ) Charta divif. ,regni Franc, inter Carolum, Pipi-
m m f l f Ludov. fol. 88. Auscriam , Nuiscriam, T u-
r ingiam, Sa xoniam, F r i s i a m , & partera Bajoar
iæ , quæ dicitur N o r th g ow , d ilerio filio nostro
Ka rolo concesfimus &c,
( 4 ) Annal. Bertin. ad ann. 8o5. Imperator dimisfo
ucroque filio in regnum eis depucatum,Pippino fcili-
c e t & Hluduico.
( j ) Ibidem. D e villæ Theod onis palatio per Mo -
fellam & Rhenum fecunda aqua Noviomagum navi-
gavie. Ibique fanriura quadragefimale jejunium , ri
iacratisfimæ Pafchæ festivitacem ric.
(6 ) In Diplom. Caroli M. apud Hedam fo l. 44. Prop-
terea præfend præcepco decernimus . . . . uc non
per ullos p o r ta s , neque per civicates . . . . neque in
D o r c s tad o , v el Neomago &c.
i'.i.
’ "' I h (
h : 1
i. Af'fi
i t "
ÍI.4 .
; J 1 i
l i n 1;
i'iu '-" '
N . i i f :
■ i j
’ ''L'd i