tuatis; neve nobis earn neceffitudinem inponatis, utquaramus, quonam
modo, maxume ulti fanguinem nojlrum, pereamus.
X X X V . Ad h e c , Q,. Marcius refpondit: Si quid ab Senatu peter
e vellent, ab armis di/cedant, Romam Jupplices projicifcantur. eaman-
fuetudine atque mifericordia Senatum, populumque Romanum femper
fuiffe, ut nemo umquamab eo frujlra anxilium petiverit. - At Catilina
ex itinere plerifque Confularibus, preterea optumo cuique lite-
ras mittit: Se, falfis criminibus circumventum, quoniam faffioni ini-
micorum refiftere nequiverit, fortuna cedere, Maffiliam in er f liumprofi-,
cifci: non fio /ibi tanti Jceleris confcius ejfet; fed uti Refpublica quieta
fo r et; neve ex fua contentione feditio oriretur. Ab his longe diverfas.
literas Q. Catulus in Senatu recitavit ; quas fibi nomine Catilin
e redditas dicebat : earum exemplum infra fcriptum eft:
X X X V I. L. Catilina fh Catulo S. Egregia tuafides,. re cognita
grata mihi, magnis in meis periculis, fiduciam commendationi mece tribuit.
Quamobrem defenfionem in confilio novo non Jlatui parare : fatisfaRio-
nem ex nulla confcientia de culpa proponere decrevi: quam medius fidi-
us ver am licet cognofcas. Iujuriis, cdntumeliifque concitatus, quod,
fruRu laboris, induflriceque mece privatus,Jlatum dignitatis non obtine-
bam, publicam mferorum caujfam pro mea confuetudine fufcepi : non,
quin ces alienum meis nominibus ex poffejfionibus folvere pojfem ; cum et
alienis nominibus liberalitas Oreflilla, fuis, filiceque copiis perfolveret,
fed, quod non dignos homines honore honeftatos videbam, meque f alfa
fufpicione alienatum effe fentiebam: hoc nomine fatis bonejlaspro meo
cafu fpes reliqua dignitatis confervanda pm fecutus. Plura cum fori-
bere vellem, nunciatum- eft vim mihi parari. Rune Orejlillam tibi commendo,
tuceque fidei trado. Earn ab injuria defendas, per liber os tuos
rogatus. Haveto.
X X X V I I . Sed
X X X V II. Sed ipfe, paucos dies commoratus apud C. Flami-
nium Flammam in agro Reatino, dum vicinita.tem ante folici-
tatam armis exornat, cum fafcibus atque aliis imperii infignibus
in caftra ad Manlium contendit. H s c ubi Rome comperta
funt; Senàtus Catilinam, et Manlium hofies judicat ; cater a moltitudini
diemßatuit, antequam liceretfine fraude ab armis difcedere, prater
rerum capitalium condemnatis. Praterea decernit, uti Confutes de-
letilum habeant; Antonius cum .exercitu Catilinam perfequi maturet; Cicero
urbi praßdio fit. Ea tempeftate mihi imperiumpopuli Romani
multo maxume miferabile vifum eft : cui cum ad occafum ab
ortu Solis omniadomita armis parerent; domiotium, atquedivitie,
q u e prima mortalis putant, àdfluerent; fuere tamen cives, qui
feque, remque publicam obftinatis-animis perditum irent. Nam-
que, duobus Senati decretis, ex tanta multitudine, neque p r e mio
indu&us conjurationem patefecerat, neque ex caftris Catilin
e quifquam omnium deceflerat. Tanta vis morbi, atque uti
tabes plerofque civium animos invaferat.
X X X V III . Neque folum illis aliena mens erat, qui confcii con-
jurationis fuerant; fed omnino cuncla plebes, novarum rerum
ftudio, C atiline inccepta probabat ; id adeo more fuo videba-
tur facere. Nam femper in civitate, quibus opes nujle funt,
bonis in'vident, malos extollunt; vetera odere, nova exoptant ;
odio fuarum rerum mutari omnia ftudent ; turba, atque feditioni-
busfine curaaluntur: quoniam egeftas facile habetur fine damno.
Sed urbana plebes ea vero preceps ierat, multis de cauifis. Pri-
mum omnium, qui-ubique probro, atque pertulantia maxume
preftabant; item alii per dedecora, patrimoniis amiffis ; poliremo
omnes,- quos flagitium, aut facinus domo expulerat, ii Romam,
ficùti in fentinam, confluxerant. Deinde multi, memores Sul-
lan e viéìorie, quod ex gregariis militibus alios Senatores videbant„