Euphrates. Turn fimulato transfugae cuidam Mazaras Syro cre-
ditur, dum in mediam camporum vaftitatem eodem duce duélus
exercitus, ut undique hoili exponeretur. Itaque vixdum vene-
rat Carras, quum undique praefeéìi regis, Sillaces et Surenas
oftendere figna auro fericeifque vexillis vibrantia. Turn fine
mora circumfufi undique equitatus, in modum grandinis atque
nimborum denfa pariter tela fuderunt. Sic miferabili ftrage de-
letus exercitus. Ipfe in colloquium follicitatus, figno dato, vivus
in hoftium manus incidiflet, nifi tribunis reluélantibus fugam
ducis barbari ferro occupaffent. Sic quoque relatum caput lu dibrio
hofti fuit. Filium ducis pene.in confpeéìu patris eifdem
telis operuere. Reliquiae infelicis exercitus, quoquemque rapuit
fuga, in Armenian), Ciliciam, Syriamque diftraéìae, vix nun-
tium cladis retulerunt. Caput ejus recifum cum dextera manu
ad regem deportatum ludibrio fuit, nec indigno. Aurum enim
liquidum in riitum oris infufum eft: ut; cujus animus arferat
auri cupiditate, ejus etiam mortuum et exangue corpus auro
ureretur.
C A P . XII.
Anacephalaojis.
HM. C eft ilia tertia aetas Populi Romani tranfmarina, qua Italia
progredì aufus orbe toto arma circumtulit. Cujus aeta-
tis fuperiores centum anni fanéti, pii, et, ut diximus, aurei, fine
flagitio, fine fcelere, dum lineerà adhuc et innoxia paftoriae illi-
us feflae integritas, dumque Poenorum hoftium imminens metus
difciplinam veterem continebat. Poftremi centum, quos a Car-
thaginis, Corinthi, Numantiaeque excidiis, et Attali regis Afia-
tica hereditate deduximus in Caefarem et Pompeium, fequutum-
que hos, de quo dicemus, Auguftum, ut claritate rerum bellica-
rum magnifici, ita domefticis cladibus miferi, et erubefcendi.
Qpippe
Quippe ficut Galliam, Thraciam, Ciliciam, Cappadociam, uber-
rimas validiflìmafque provincias, Armenos etiam, et Britannos,
ut non in ufum, ita ad imperii fpeciem, magna nomina acquifiilfe,
pulcrum atque decorum: ita eodem tempore dimicaffe domi
cum civibus, fociis, mancipiis, gladiatoribus, totoque inter fe
fenatu, turpe atque miferandum. Ac nefcio an fatius fuerit Po-
pulo Romano, Sicilia et Africa contento fuiffe, aut his etiam ip-
fis carere, dominanti in Italia fua, quam eo magnitudinis crefce-
re, ut viribus fuis conficeretur. Qpae enim res alia furores ci-
viles peperit, quam nimia felicitas ? Syria prima nos vi£la cor-
rupit: mox Afiatica Pergameni regis hereditas. Illae opes atque
divitiae aiflixere feculi mores : merfamque vitiis fuis, quali fenti-
na, rempublicam peffum dedere. Unde enim Populus Roma-
nus a tribunis agros et cibaria flagitaret, nifi per famem, quam
luxu fecerat P Hinc ergo Gracchana et prima et fecunda, et illa
tertia Appuleiana feditio. Unde regnaret judiciariis l'egibus
divulfus a fenatu eques, nifi ex avaritia, ut veéligalia reipublicae,
atque ipfa judicia in quaeftu haberentur? Hinc rurfus et promif-
fa civitas Latio, et per hoc arma fociorum. Quid autem bella
fervida ? unde nobis, nifi ex abundantia familiarum? Unde gla-
diatorii adverfus dominos fuos exercitus, nifi ad conciliandum
plebis favorem effufa largitio, quum fpeflaculis indulget, fup-
plicia quondam hoftium artem facit? Jam ut fpeciofiora vitia
tangamus, nonne ambitus honorum ab iifdem divitiis incitatus ?
Atqui inde Mariana, inde Sullana tempeftas. Aut magnificus
apparatus conviviorum, et fumptuofa largitio, nonne ab opu-
lentia pariturà mox egeftatem? Haec Catilinam patriae fuae im-
pegit. Denique illa ipfa principatus et dòminandi cupido, unde,
nifi ex nimiis opibus, venit ? Atqui haec Caefarem, atque
Pompeium, furialibus in exitium reipublicae facibus armavit.
Hos igitur Populi Romani omnes domefticos motus, feparatos
ab externis juftifque bellis, ex ordine profequemur.
M m 2 C A P .