D E C L A M A . T I O
I N
M. TUL L IUM C I C E R O NE M .
LXI. / " 'i R A V I TER, et iniquo animo, malediéta tua paterer,
' J M. Tu lli, fi te fcirem judicio magis, quam morbo
animi, petulantia ifta uti. Sed, quoniam in te neque modum,
neque modeftiam ullam animadverto, refpondebo tibi: uti, fi
quam maledicendo voluptatem cepifti, eam male audiendo
amittas. Ubi querar? quos inplorem, P. C. diripi Rempub-
licam atque audaciffumo cuique effe perfidiai ? an apudpopulum
Romanum, qui ita largitionibus corruptus eft, uti fefe, ac fortu-
nas fuas venales habeat? an apud vos, P. C. quorum auéloritas
turpiffumo cuique, et fceleratiffumo, ludibrio eft? ubi M. T u llius
leges, judicia populi Romani defendit, atque in hoc ordine
ita moderatur, quafi unus reliquus ex familia viri clariffumi,
Scipionis Africani, ac non repetitius, adcitus, ac paullo ante
infitus huic urbi ci vis. A n vero, M. Tulli, faéla, ac difìa tua
obfcura funt? an non ita a pueritia vixifti, ut nihil flagitiofum
corpori tuo putares, quod alteri conlibuiffet? Scilicet, iftam
inmoderatam eloquentiam apud M. Pifonem non pudicitiae
jaétura perdidicifìi ? Itaque minime mirandum eft, fi eam flagi-
tiofe venditas, quam turpiffume parafti.
LXII. Verum, ut opinor, fplendor domefticus tibi animos
adtollit; uxor facrilega, acperjuriis delibuta; filia matris pellex,
tibi jucundior, atque obfequentior, quam parenti par eft. Domum
ipfam
DE C L AMA T I O I X C I C E R O X E M . 197
ipfam tuam vi, et rapinis, funeftam tibi ac tuis, compararti.
videlicet uti nos commonefacias, quam converfa' fit Refpublica,
curn in ea domo habitas, homo flagitiofiffirne, quae P. Graffi,
viri confularis, fuit. Atque haec cum ita fint; tamen Cicero fe
dicit in confilio deorum inmortalium fuiffe; inde miffum huic
urbi, civibufque c u f l o d e m abfque carnificis nomine, qui civitatis
incommodum in gloriam fuam ponit: quafi vero non illius
conjurationis cauffa fuer itconfulatus tuus, et idcirco Refpublica
disjetìa eo tempore, quo te cuftodem habebat. Sed, ut opinor,
illa te magis extollunt, quae poli eonfulatum cumTerentia ux-
ore de Republica confuluifti : cum legis Plautiae judicia domi
faciebas: ex conjuratis alios morte, alios pecunia condemnabas.
cum tibi alius Tufculanum, alius Pompejanam villam asdifi-
cabat, aliusdomum emebat: qui vero nihil poterat, Is erat calu-
mniae proximus, is aut domum tuam obpugnatum venerai, aut
infidias fenatui feqerat, denique de eo tibi compertum erat.
LXIII. Quae fi tibi falfa objicio; redde-rationera, quantum
patrimonii acceperis, quid tibi litibus adcreverit, qua ex pecunia
domum paraveris, Tüfculanum, - et Pompejanum infinito
fumtu aedificaveris. Aut, fi retices; cui- dubium poteft effe,
quin opulentiam iftam ex fanguine, et vifceribus civium paraveris?.
Verum, ut opinor, homo novus Arpi.nas, ex C. Marii
familia, ejus virtutem imitatur; contemnit fimultatem hominum
nobilium; populi Romani curam habet; neque terrore, neque
gratia commovetur. Illud vero amicidae tantum, ac virtutis
eft animi? Immo vero homoleviffumus, fupplexinimicis, amicis
contumeliofus, modo harum, modo illarumpartium, fidus nemi-
ni, leviffumus fenator, mercenarius patronus, cujus nulla pars
corporis a turpitudine vacat : lingua vana, manus rapaciffumae,
gulainmenfa,pedes fugaces; quae honefte nominari nonpoffunt,
inhoneftiffuma. Atque is, cum ejufmodi fit, tamen audet dicere
: