Campaniam noilram fubito adventu terrere voluit: Colchis
tenus jungere Bofporon, inde per Thraciam, Macedoniam,
et Grasciam tranfilire: fie Italiani nec opinatus invadere
tantum cogitavit. Nam per defe&ionem civium, Pharnacif-
que filii fcelere praeventus, male tentatum veneno fpiritum
ferro expulit. Cnasus interim Magnus rebelles Afias reliquias
fequens, per diverfa gentium terrarumque volitabat. Nam
fub Orientem fequutus Armenios, captis ipfo capite gentis Ar-
taxatis, fupplicem juffit regnare Tigranem. At in Septentrio-
nem Scythicum iter, tanquam in mari, ftelli? fequutus, Colchos
cecidit. Ignovit Iberiae. Pepercit Albanis. Regem Colchorum
Orodem, pofitis fub ipfo Caucafo caflris, juffit in plana defcen-
dere : Arthocen, qui Iberis imperabat, et obfides liberos dare.
Orodem etiam remuneratus eft, ultro ab Albania fua leflulum
aureum, et alia dona, mittentem. Necnonet in Meridiem^verfo
agmine, Libanum Sy'riae Damafcumque tranfgreffus, per ne-
mora illa odorata, per turis et balfami filvas, Romana circum-
tulit figna. Arabes, ft quid imperaret, praefto fuere. Hiero-
folymam defendere tentavere Judaei, verum hanc quoque in-
travit; et vidit illud grande impiae gentis arcanum patens, fub
aureo uti ccelo. Diffidentibufque de regno fratribus arbiter
fatìus, regnare juffit Hircanum. Ariflobulo, quia renuebat
earn rem, catenas dedit. Sic Pompeio duce Populus Romanus
totam, qua latiffima eft, Afiam pervagatus, quam extremam ha-
bebat imperii provinciam, mediam fecit. Exceptis quippe Par-
this, qui foedus maluerunt, et Indis, qui adhuc nos non nove-
rant; omnis Afta inter Rubrum mare, et Cafpium, et Oceanum,
Pompeianis domita vel oppreffa fignis tenebatur.
C A P
C A P. VI.
Bellurn Piraticum.
IN T E R IM dum Populus Romanus per diverfa terrarum dif-
traélus eft, Cilices invaferant maria : fublatifque commer-
ciis, rupto fcedere generis humani, lie maria bello, quafi tem-
peftate prascluferant. Audaciam perditis furiofifquelatronibus
dabat inquieta Mithridaticis praeliis Alia : dum fub alieni belli
tumultu, exterique regis invidia, impune graflantur. Ac primum
duce Ifidoro, non contenti proximo mari, Cretam inter atque
Cyrenas, -et Achaiam, finumque Maleum, quod a fpoliis Aureum
ipii vocavere, latrocinabantur. Miflufque in eos Publius Ser-
vilius, quamvis leves et fugaces myoparonas gravi et Martia
claffe turbaret, non incruenta vittoria fuperat. Sed nec mari
fubmoviffe contentus, validiflìmas urbes eorum, et diutinapraeda
abundantes, Phafelin, et Olympon evertit, Ifauronque ipfam
arcem Ciliciat : unde, confcius fibi magni laboris, IJ'mrici cognomen
adamavit. Non ideo tamen tot cladibus dòmiti terra
fe continere potuerunt : fed ut quaedam animalia, quibus aquam
terramque colendi gemina natura eft, fub ipfo hoftis receflu
impatientes foli in aquas fuas refiluerunt; et aliquanto latius,
quam prius. Sic ille quoque ante felix, dignus nunc vigoria
Pompeius vifus eft, et Mithridaticae provincias faeftus acceffio.
Ille difperfam toto mari peftem femel et in perpetuum volens
extinguere, divino quodam apparatu aggreflus eft. Quippe
quum claifibus fuis, et focialibus Rhodiorum, abundaret, plu-
ribus legatis atque praefeéiis utraque Ponti et Oceani óra com-
plexus eft. Gellius Tufco mari impofitus ; Plotius Siculo. Gra-
tilius. Ligufticum finum, Pompeius Gallicum obfedit, Torquatus
Balearicum, Tiberius Nero Gaditanum fretum, qua primum
maris noftri limen aperitur; Lentulus Libycum Marcellinus
L 1 2 yÉgyptium ;