vièlorem, tam callidum, non virtute tantum ; fed fuis etiam
confiliis pugnare oportebat. Prima redeuntis, et ut fie dixerim,
revivifcentis Imperii fpes Fabius fuit : qui novam de Annibale
viéìoriam commentus eft, non pugnare. Hinc illi cognomen
novum, et Reipublic® falutare, CunHlator. Hinc illud ex Popu-
lo, ut Imperii fcutum vocaretur. Itaque per Samniumtotum, per
Falernos, Gauranofque faltus fie maceravit Annibalem, ut, qui
frangi virtute non poterat, mora comminueretur. Inde Claudio
Marcello duce etiam congrèdi aufus eft. Cominus venit, et
pepulit a Campania fua, et obfidione Noi® urbis excuifit. Au fus
et Sempronio Graccho duce, per Lucaniam fequi, et premere
terga cedentis: quamvis tunc (o pudor!) manu fervili
pugnaret. Ham hucufque tot mala compulerant; Sed liberiate donata
fecit de Jervis Romanos. O horribilem in tot adverfis fidu-
ciam! O fingularem animum ac fpiritum Populi Romani! Tam
arèlis Afflitìifque rebus, quum de Italia fua dubitaret, aufus eft
tamen in diverfa refpicere: quumque hoftis in jugulo Reipublic
® per Campaniam Apuliamque volitaret, mediamque jam de
Italia Africam facerqt, eodem tempore et hunc fuftinebat, et
in Siciliam, Sardiniam, Hifpaniam, divifaper Terrarem Orbem
arma mittebat. Sicilia mandata Marcello. Nec diu reftitit;
Tota enim infula in una urbe fuperata eft. Grande illud, et,
ante id tempus, inviéìum caput Syracuf®, quamvis. Archimedis
ingenio defenderentur, aliquando ceflerunt. Longe illi triplex
Murus, totidemque Arces, Portus ille marmoreus, et Fons cele-
bratus Arethuf®, nifi quod haélenus profuere, ut pulchritudini
viét® urbis parceretur. Sardiniam Gracchus arripuit. Nihil
ilia gentis feritas, infanorumque (nam fic vocantur) immanitas
montium profuere. Saevitum in urbes, urbemque urbium Ga-
ralim : ut gens contumax, vilifque morti, faltem defiderio pa-
trii foli domaretur. In Hifpaniam miffi Cnasus et Publius Sci-
piones, paene totam Pcenis eripuerant; fed infidiis* Punic® fraudis
dis oppreflì rurfus amiferunt : magnis quidem illi praeliis, quum
Punicas opes cecidiffent. Sed Pu nie® infidi® alterum ferro,
caftra metantem: alterum, quum evafiflet in turrim, cinflum
facibus opprelferunt. Igitur, in ultionem patris ac patrui,
miffus cum exercitu Scipio, cui tam grande de Africa nomen
Fata decreverant, bellatricem illam, illam viris armifque no-
bilem Hifpaniam, illam feminarium hoftilis exercitus, illam
Annibalis eruditricem (incredibile diilü!) totam, a Pyrenaeis
montibus in Herculis Columnas, et Oceanum, recuperavit:
Nefcias citius, an felicius? Quam velociter, quatuor anni fa-
tentur : Quam feliciter, vel una civitas probat ; eodem quippe,
quo obfeffa die, capta eft: omenque African® viöori® fuit,
tam facile vièta Hifpana Carthago. Certum eft tamen, ad
profligandam provinciam maxime profeciffe fingularem Ducis
fanclitatem : quippe qui captivos pueros puellafque pr®cipue
pulcritudinis Barbaris reftituerit, ne in confpeilum quidem
fuum paffus adduci, ne quid de virginitatis integritate delibaffe
vel oculis videretur. H®c inter diverfa terrarum Populus Romanus:
nec ideo tamen Itali® vifeeribus inh®rentem fummo-
vere poterat Annibalem. Pleraque ad hoftem defecerant ; et
Dux accerrimus, contra Romanos, Italicis quoque viribus ute-
batur. Jam tamen eum plerifque oppidis et reigionibus excuf-
feramus. Tarentus ad nos redierat: jam et Capua, fedes, et
domus, et patria altera Annibalis, tenebatur: cujus amiifio tantum
Pceno Duci dolorem dedit, ut ille totis viribus Romam con-
verteretur. O Populum dignum Orbis Imperio ! dignum favore,
et admiratione Hominum ac Deorum! Compulfus ad U ltimos
metus, ab incepto non deftitit : et de fua Urbe follicitus,
Capuam tamen non omifit; fed parte exercitus fub Appio Con-
fule reliéla, parte Flaccum in urbem fequuta, abfens fimul,
pr®fenfque pugnabat. Quid ergo miramur, moventi caftra a
tertio lapide Annibali, iterum ipfos Deos, (Deos, inquam, nec
fateri