Et promifit Antonius : quail facilior efiet Partho Romanus.
Igitur dominationem parare, nec tacite: fed patriae, nominis,
togae, fafciutn oblitus, totus in monftrutn illud ut mente, ita
animo quoque et cultu defciverat. Aureum in manu baculum.
Ad latus acinaces. Purpurea veftis ingentibus obllritìa gemmis.
Diadema aderat, ut regina rex ipfe frueretur. Ad primam no-
vorum motuum famam Caefar a Brundifio trajecerat, ut venienti
bello occurreret : pofitifque in Epiro callris, Leucadem in-
fulam, montemque Leucaten, et Ambracii finus cornua, d a lle
fuccinxerat. Nobis quadringentae amplius naves, ducentae noh
minus hoiìium: fed numerum magnitudo penfabat. Quippe a
fenis in novenos remorum ordinibus: ad hoc turribus, atque
tabulatis allevatae, caiìellorum et urbium fpecie, non line ge-
mitu maris, et labore ventorum ferebantur. Quae quidem ipfa
moles exitio fuit. Caefaris naves a triremibus in fenos, non
amplius, ordines creverant. Itaque habiles in omnia, quae
ufus pofcebat; ad impetus, et recurfus, flexufque capiendos,
illas graveis, et ad omnia praepeditas, lingulas plures adortae,
miffilibus fimul cum roftris, ad haec ignibus jad is , ad arbitrium
diflipavere. Nec ulla re magis hoftilium copiarum apparuit
magnitudo, quam poli vidoriam. Quippe immenfa claffis, naufragio
belli fado, toto mari ferebat. Arabumque, et Sabaeo-
rum, et mille aliarum gentium Aiìae fpolia. Purpuram aurum-
que in ripam affiduemota ventis maria revomebant. Prima dux
fugas regina, cum aurea puppe, veloque purpureo, in altum
dedit. Mox fequutus Antonius : fed inftare veftigiis Caefar.
Itaque nec prasparata in Oceanum fuga, nec munita praeiidiis
utraque digypti cornua, Paraetonium atque Pelufium profuere.
Prope manu tenebantur. Priorferrum occupavit Antonius. Regina
ad pedes Caefaris provoluta tentavit oculos ducis fruiìra.
Nam pulcritudo intra pudicitiam principis fuit. Nec illa de
vita, quae offerebatur, fed de parte regni laborabat. Quod
ubi
ubi defperavit a principe, fervarique fe triumpho vidit, incau-
tiorem nada cuftodiam, in Maufoleum fe (fepulcra regum fic
vocant) recipit. Ibi máximos, ut folebat, induta cultus, in
differto odoribus folio, juxta fuum fe collocavit Antonium: ad-
motifque ad venas ferpentibus, fic morte quafi fomno foluta.
C A P. XII.
Bella adverjus gentes extercis.
HIC finis armorum civilium. Reliqua adverfus exterasgentes
: quae, diftrido circa mala fua imperio, diverfis orbis
oris emicabant. Nova quippe pax: necdum afiuetae frenis fer-
vitutis tumidae gentium inflataeque cervices ab impofito nuper
jugo refiliebant. Ad Septentrionem converfa ferme plaga fero-
cius agebat: Norici, Illyrii, Pannonii, Dalmata;, Myfi, Thraces
et Daci, Sarmatae atque Germani. Noricis ánimos dabant
Alpes atque nives, quo bellum non poffet afcendere : fed om~
nes illius cardinis populos, Brennos, Senones atque Vindelicos
per privignum fuum Claudium Drufum perpacavit. Quae fu-
erit callidarum gentium feritas, facile vel mulieres oftendere;
quae, deficientibus telis, infantes ipfos afflidos humo in ora mi-
litum adverfa miferunt. Illyrii quoque fub Alpibus agunt, imaf-
que valles earum, ac quaedam quafi clauftra, cuflodiunt, abrup-
tis-torrentibus impliciti. In hos expeditionem ipfe fumpfit fieri-
que pontes imperavit. Hic fe et aquis et hofte turbantibus,
cundanti ad afcenfum militi fcutum de manu rapuit : et in via
primus, tunc agmine fequuto, quum Illyricus multitudine pon-
tem fuccidilfet, fauciusmanibus ac cruribus, fpeciofior fanguine,
et ipfo periculo auguftior, terga hoftium percecidit. Pannonii
duobus faltibus, ac tribus fluviis, Dravo; Savo Hifiroque val-
labantur. Populad próximos, intra ripas fe recipiebant. In
hos domandos Vibium mifit. Ctefi funt in utrifque fluminibus.
Arma.