in deliciis habent, itidemque cum chymo ventricuh mixtum. inte-
stinis infarciunt et congelatum asservant in futures. dapes. Ilium
etiam chymum adhuc calidum cochleatim comedunt, tanquam sani-
tati proficuum laudantes. Eundem cum rasura commun loco calido
digerunt, unde fit gluten tenacissimum, pro arcubus et subpedalibus
(Lishy). Hepar autem, renes, cerebrum ac medullas maxime cruda
et congelata in deliciis habent, et medullae quidem sunt tantum di-
tiorum esca. — E pellibus tenuioribus, vel statim a partu defuncto?
rum hinnulorum, vel e matris utero exsectorum, vestimenta sua parant;
e grossioribus, pilosioribus stragula et tuguriorum tegmina fi-
unt; abraso pilo paratae aestiva praebent vestimenta, lora pedibus
detracta in hybemas ocreas consuuntur; e cornibus instrumenta et
arma fiunt; et sic omni sua parte his gentibus utiles sunt Tarandi,
et eorum gregibus-subarctici nostri Nomades solis vivunt, Jucagiri
etiam sola ferorum venatione. Voguli Rangiferi sanguinem eum cor-
nu ejusdem rasputo vel cum farina in fornace per noctem digerunt,
unde fit gluten tenacissimum ad arcus et pelles sub scatis glutinandas.
Ad trahas a Samojedis, Ostiacis et Coraecis praesertim adhibentur
Tarandi; Tungusi soli iis etiam inequitant, sed non medio dorso,
propter spinae debilitatem, verum supra scapulas imposito ephippio.
Notum est, soli Tarando cornua esse in utroque sexu; haec maribus,
statim post transactum oestrum, hyeme defluunt; foeminis quinis cir-
citer diebus postquam peperemnt. Magnitude cornuum et numerus
ramorum variant secundum aetatem et vigorem animalis; foeminis
tamen semper minores. Anniculis excrescunt tantum biramosa.
Etiam castfatis cornua quotannis reficiuntur, ea tamen differentia,
quod pelliculam pilosam nunquam exuant, quae reliquis postquam
comua durata sunt, deglubitur. Dum autem adhuc cartilaginea sunt
comua, ad ignem tosta a Nomadibus taleolatim comeduntur. — Tarandi
tantum hyeme vescuntur lichenibus, tune ab humore emollitis,
et quidem rhangiferino, paschali, subulato, islandico et in sylvis
necessitate coacti etiam L. pîicato, hirto, aliisque arboreis. Aestate
pTaesertim depascuntur virgulta Salicum pumilarum, Betulae Nanae
et arcticas aliquot plantas, ut Epilobium, Thalictrum et Rubos.
Agaricas qualescunque impense amant, et si aliquando Agaricum
muscarium comederint, in furorem temporarium aguntur, et caesi
dum furent, carnibus etiam inebriare dicuntur. Hyeme loco potus,
liivem mandunt. Sal et urinam avide appetunt, eaque homini prae«
sertim adsuecunt : homine mingente viso turmatim accurrunt, ut eum
fére opprimant. Morbis haud multis sunt obnoxii. Praesert m Oestri
larvis in fàucibus et sub cute dorsi Laborant, et Oestros ita timent,
ut audito eorum susurro furibundi fugiant et se jactent. Vermes il-
lis etiam inter ungulas nasci, nulla certa observatione didici. Tussi
catarrhali, a nimio cursu, non rare pereunt, etiam in itinere urina
diu retenta. Foeminae terrore et fatigatae cursu, saepe abortiunt,
multique hinnuli recens nati vernali frigore enecantur.— Curnt Ta-
randus non per saltus, uti Cervi, et ut ieonibus passim expressum
est, sed tolutatim, late divaricatis cruribus, extenso corpore, passi-
bus max il ni s et crêbris, ut citissime spatium absolvant; sed cito fa-
tigati, crebro sunt permutandi, unde iter facientes semper solutorum
numerum secum ducunt. In cursu caudam erigunt et dum süblevant
pedes, collisis magnis, quas habent, ungulis crepitant. Mitissima
caeterum sunt animalia et timidissima; feri etiam hinnuli capti facile
cicurantur. Spontanei semper maximis gregibus incedunt , in lon-
gum porrecto, denso agmine migrantes, ut e longinqüo sylvam ambulantem
diceres. Migrant autem aestate ex apricis ' in montosa,
ventis patentia, et sylvosa loca, ut ab oestrïs tutiores sint; hyeme
redeunt ad arcticas planities,' ubi lichenes abundant, plerumqùe per
»
k;