ca&xï/xl'lavf 'cûçt<ptcu, t «h* aaTot' JVJws
T8T»À60^tgVdt)J'. Îa3ï SA Su), <Pr)fftV , 'OTi i y * ©go-ç
^ g’^ ) U ^ » ^ rf^ ÀjU t
Iw ©eos. T^/oÀwôfsV a jc o p ^ ç o>V
cùnbç, (C -7^’ eû/tf? 7rd\f)7U 'TTpŸlfÔH <&rç}ç ;$UE-
«i». äS>tt>$ /tJ^o Su) ytyjvev 'vjær'* GihA-voç, &A*
i0lf « m , ioi/lfyjoç. TVT* yboVOfSSfi duTcJ, W
juj/n/ufzu/ov cquiHov fyzcSv fyuè&iç. ovtb rolvuo
tnrÇj cu/tlf ©fio$ too, ovrs r if eçay /tut*
twrôv. g U yb ipvorj ©$«$, tirç y ç /$> etorov
fâ tirt/uaimrii ^ A w i (afi&iv im roiç
’^yovn&Lfiô/jHÇ darov, (£ cfcTnfàriç&yàj) ctov-
nàdüL oeAio$HM><nv l h 34 o o/e «3£ © g«^îî) 7r»A*
As'14- 07/jq K3^* ctoTiv Qrtkiç, nystcu $jÈ0 fâ g’-ar’
äxto/ KßS&XsyiföicucLf ZLjcf'hntiiun xlycov. r\s
aç'zéf’ lyeh.nnitç'^àeLTüiç r$>* vijÀftf «\jæz>po>j-
%oiç , et or^gTryç Jw /UÂ0ÿUgj'0iç,
v&x> IfjJ/jù ifa à <$£«# T8 (£ StWcL/JLlV *, doo mictç
tèyreC/Myclfovpyieiï ©eoiç eufistt fcf) 7T67n<îîÛ-
>C56Tg. Ç7J7ty 7te K$£,T g*/«. iTMjU&tJVCTZtJ '
r it rov itrôpp07T0V iV)VTCt tyvoiv, y v&jx i%uu $
Sb^Sçu. n s c X ^ n tr u j^ j «e$ <\tî tXsivro
vv/t&v ©eüTk. d<p*ov hnlnaet, a i^ fjp m v tU tov
djcfycL. c/iOTluduZu/ yb,<pvdv, 'içcf.potXy d jru d v
dJlslç ^JOL(jlQjUJ1T&V dyiiùV TTvLj fJLOL'TZOV dfycL;
fZTÇjoKuuoùffuç ey&P , <c Xsf-Tçdjovoztç iw u
rrXlcù d t f Ü7nTTow w t JvjS&TTov’Q n ‘f y v ç ,
X) du Toîç t f y Ê m l t£t tç iv , ffiè t ajcSvet. S fé d -
vw f/si 7Î$ t î^ct* i/ué. \iy> V <Ts' 7njLx.IV £> Ctcp* ó J
iim w rzt Tnvy teunov /iô/j Stiwiaxv%vm
iïyi/MOVppVy^li 3 *44Ü^VtJytMfcÇ ©gotç G&tèttov-
f&47nh/JTlXcS$. 7IV0L yd T (ÏÏ^CKUUCIW'IT*)V «Ûj-
TT)^ |i f ^ g?)■ nppiù)iï\^vy TtXluJ $\)/Moitj>y$ç
i y » '^j&dspjg)vyoùzjL£of4SH* è ÈÉftS t oAoji/,.
7&J yfcScîV. ipÂjVVGZLTt T^TO
Tpi* J/t5p/pn%<n %oîç y ru irêfyç/u e-
V*"f&£ß 7ViX%lv eùctiylxst'T&pA/u VjUtv. 0gca
3^^'<pt]aïi'^g7rai^S'7raa^c^4 (' t yvcSmv j
TTgÿiS) /^ûtf^»l)(jTOI', (c ^ iov/îfylcêv. ti$¥-
fliç ù m 4*üj\i»lIV/AAIÇ %o7ç tÇtoX^^OV Àjçji-'
GMTtm y d w jJ ^ i^ À iy 07/0/ rlüù ©êoJypcSoiV
CV* tyvreçy ob tcâ eiev %ol, fJ^) r&t&’w X x)-
'zflèedt cùri iÇyJUti OlCÙTTUTi fJA)ïi ^TTOftP^J-
amiftQfi'
O v itc L ftfy ffi IwarlatLcdt, ct7nllyjp^t
VfÛVy I
Y* rCz9'4f%toV (pvffil @go'$, i&j T n fpm ti-
ÙUÇ TU g(7D/t^Wct , Kft 7X ÿiSf
1 rcduc&hs, vc di^ci, incredibiliterabipfo
prjeftita. Scito igitur, ait : Quod ego
Deus primus, &c ego poft hase prêter
me non eft Deus. Deus enim eft
principium vniyerforum, ipfe fine prin*
cipio, & omnia ab ipfo ortum habent^
ortus autem ipfe eft & genitus à nc-
mine ; fed eft qui eft, &: qui futurus eft.
Hoc enim eft nomen ci, & monumen-
tumætcrnum, in xuum fempiternum.
Neque ergo ante ilium alius crat Deus
neque erit prætcr ipfum. Longe autem
vtiliflima eft ha:o exhortatio his , qui
; negarunc ipfum, & qui ex infigni im-
prudentialapfi funtin hanc opinionem
multorum numinum. Quod verb nullus
fit ei fimilis , vel alius a(> ipfo fit
numerandus, oftendit, cùm ait: Quis
eft ficut ego fum ? Quis ergo, apud cos
quia vobis dii exiftimantur, &impru-
denrer nominantur, meam adæquat
gloriam &: potentiam ? Ex qua operum
magnificentiacredidiftis eos efle dcos?
; Stetaliquis, fi mei fimilis fit. Paret
quis , aliquem qui pair fit vel natura,
vel fortitudinc, vel gloria. Yoüeirt quos
lubet, falso nuncupatos dcos. cx quo
feci hominem in æternum. Condidi
enim, inquit, cados, & innumerabi-
lem fan&orum fpirituum gregem, qui
adorat be colit me. cx quo creaui hominem
, in terra, be quæ fèquuntur,
id eft, ab omhi æternitate oftendac
mihi quifpiam mei fimilem. Cum i.tc-
rum ait : Ex quo creaui hominem, fe-
ipfum declarat efle opifleem, falso autem
nuncupatos deos , nihil prorfus
efle. Quern enim cultorum fuorum
produxerunt in vitam be in cflentiam?
Vcrùm ego opifex efle cognofcor, be
conditor vniuerforum, be omnium rerum
cognitione præditus. Scrutamini
hoc ab his qui dii à vobis di£ti funt.
Ventura, antequam veniant, annun-
cicnt vobis. Deo enim natura conue-
nit, omnem habere be iam prætcrito-
rum & futurorum notitiam. Sin nemo
reperiatur in falso nuncupatis diis,
qui hoc fit confequutus , eos qui cognitione
diuina præditi non funt,
dcos non efle, obicurum non eft. Ne
abfeondamini, pro, ne taccte, ne difli-
mulate.
Nonne ab initio ambus acccpijlis>&
annunciaui vobis f
Nam velue natura Deus , be omnia
intclligens, futura, be iam fa£U,
prxnuncjaui
COMMENT. IN ES A IAM à LlB, IV. ORATIO I t rff
prænunciaui vobis, per prophetas (an-- A (zsr£ßcL7njjCu?& vfxiv Sffr dylavSfefi
TV ?^ai(p9v lAaoiaç. ftos, per fapiCntiflimum Mofcn.Chrifti 6%iy(dJXv'\cL yb c5
enim myfterium rcuelaui ,nec crat quic-
quam, cuius cognitioncm par erat vobis
patefieri, quod non fuerit a me pro-»
nunciatum.Itaqueilli qui Deo nihil di-
gnum habucrunt, dii non funt. Ego verb
fum,natura vt efle me crcdunt,Deus,
videlicet vniuerforum, be ortum habeo
diuinum. Myftica itaque facra docec
ha:c oratio,eos,qui abdudi erant a vera
ÄKOXsuJoV
<^&Cpc^o>i y/MV ycfaiVy 0 uuo
ntr? £/usS- cbtouo cufyo/
V%oi‘ffl£oixôrc*>v©sct)Xst'x}vTeç QrÂv, ly*> j
ei/Ui Ç’jciv y o^>7Î) 0g^$,
XsVÈ 07/ T oXcoV l&t 'fojiinv €WV%Q7Sfe7nj. fJUU*
çu-yuyti roiyàyjouo 0 Xsypç'biç rxç clXvJoiç %o+
diuina contcmplatione,&: dclapfiadin- B g g g ^ ^ l5
/vmiiHiriinr honnn-'arp«1 . , _ ^ . i ''“
rw&ivêôîr&p'&s, w ivJ ÇtiA* m iin
pyvttaVficj'mfAtyki, ovifyivnoatfite.
MctpTVpef V,U41( Ift , m ïfl Qtoi TüXUÙ
ifvS.
Tza.Xiy tU ai^fju^aîv
<mç àtïïsU SüjüoLfiiewï tï iyr) èJç'oiàxai;, a )
'Ofimi tzJ yi o'jtî xÿçJjtm © e a , ij r eA an tun
& a , Ôte 'tJJç Aïyj^th^ÿ t£icAtX.vTçwmi yhi.
I yö T5TE aiiua'nXi^’n tzS S iamTv, ^ lt
animitaido!a,& qui dicunt ligno: Patef
meus es cu, & lapidi: Tu genuifti me.
Teßes uas cflis , f i eß Deus praeter
me.
Rurfus in memotiam reuocat, ex-
hibitam ipfis potenciam Sc authorica-
tem , qux Deo natura Sc Domino
vniuerforum conuenit, quando fue-
rint e terra jEgyptiorum redempti.
Tune enim ^unc etiam crcatura ip(a
cum Domino fimul armata eft , Sc
peruerfitati eorum
runt tyrannicë , reftitit. Elemento-
rum namque fafta: funt mutationes :
quippe in fanguinem aqua conuer-
fa eft, per triduum profunda; tene-
bræ difFufæ funt , & infeftauit eos
grando coeleftis, 6c cinipcs, Sc ra-
na:, & cynomia, Sc mors primoge-
nitorum eft illata, ac marc traiece-
runt. Poftquam autem in terrain pro-
miffionis perueniffent , gentes mul
les extiterunt , tum finitimis gen-
tibus , tum longe diflitis , Sc fu-
fpiciendi Sc celebres. Itaque non
alii veftra, fed vos ipfi intelligere po-
teftis, quis ha:c geflerit, quis crea-
turam in veftro negotio armauerit,
quis: vires hoftium fregerit , voique
contra omnes robore coronauerit,
vos eftis teftes mea eminentia;, fi-
quidem recte volueritis iudicare. Nee
opus habebicis aliis patdagogis. Plu-
11 dlUldU Clt , 0 6 t I »rr 1 qui illos inuafc- C «.t/j/$ , x, w '7?Agoj'€Jt79«^7Stii' 6tJGt4
/ytTE^flU'éçTj mcetfô TH76Ç, çOiytltûV irsr^fiLTjoV'*
70* /uéfe&oXcf.tç. /U67i<ncéuCL tèTO yb Ziç aj/uet ^
S d<5W, <r&iYi/U€(ÿï te à) ßcejve cJ^Timm axi- ç«p,<d
noç. K £ 7 v Ç i 4 o < û ' f f l okvI-*
7n$ TE 1&4 ßcLTfcLyglyfc XlWO/MaLy XjÇT 0^7«-
Tox&vfavcLnpç intvlalixTzq ) ^ j 0
ÿoLXgic&Hç fiùmç. '0 $ j iU TUü t? i.7nx.yßxis(4
imfyaL/wv yâv viviiuitsLoivedvv yJ)
tas fnbegerJnc , etiam viribus poî- ^ « .uct? ^ ® jj
lentiores. Et tcrrifici be formidabi- ytyvacn,yJ)Sï/j^^rvrmxsiçte eQ*■
VàHv, yJIsK eil M&x^v'dvriÇ>X£7r]oiTz ÿ
£0*170/. C&COUO gTE^I JLL6L?XoV 6Î0ÏI6V Ct}>
OjUtiç cit&i ru xjitf v/uccç eufenç, 7/ç o 'TsfZ*
p&XSLTOfjdcmÇy rîç Si 0 rlcu x'rtjnv ctüÙottXoV
t^àjv durci s j(5tô’ vwxc,. rU o <riLut§fcu>ou4
rSçjpv Sïu/cL/ueiç yjy rcqç xÿ tt^utzov Vfiucç
tycLpcfv éJjfi/tye'ictjç. o/Miciçi ryç ijujfç
yitoi/ulf>TVptey i/rSf ÎXsicdi Ç>g?v<fv oj>;&ç3 ^
iy irApm Stvi£w<nc&i rrujiSk.yvyuv. 9rXfoi
rimi enim étant dii apud Ægy- E ^ ^ ^ K l y A , °iU, *>)
ptios , îllorumque adyta rererta c- ' 1 ^
rant imaginibus. Plurimi item apud
Amorrhæos , Eua:os , Pherezæos,
aliafque genees : fed eorum nemo
litis pram dii in luis habuifle vifus
eft : imb be qui adoraci funt vnà
cum adorataribus vos comminui- _ v t . ^
l/OVfi^JOtçXsif (ZD)*}G)LUVOUOIV Qfi{9V OÙOi<7ÇjL-^aL-‘
te. r^ictmqui yb SfÿL MmoLoûç ori rou;
W%X$te, Xj '($4 FlfaS ucnJv <râpT£À~'
£i-çQ
ftis. Eft enim vaticinio prodicum
per Mofem : Aras eorum dcmolic-
mini, be columnas eorum commi-
i Çmment, in Efaim»
/Uiçm dfyfcLyùLX/J^ i <7??* d xdvo iç crvxof. rrXf-*
çot y c/j-oicoç y o! /tir^fiLy% A/uoppctfoiÇy EYâ|o/j
Tl, $ʃß(^ajoi$, (& 70/$ «Ti ç j i s id v cS y . Z W
dtoUŸav Qrttilç tou arpttiçjis
OjfljtTtt/»yC<j£-Mo/' 3 K& cbfisti W (ZtrÇJ&w-
......o.!.. ..... .... ....H N H n JSLiüjsBi