?8 B. C Y R IL L I A R CH I E P I S C .
K a) è i^ c yU A E t iudicabit intergentes, &arguet
mXJ r w & I l É l l l « à - populum multum,&.contundentgladios
<T^Î Ùç ‘èfo'rçee., KM '&4 {d<’WJrX4,td'dd- ds rnt
tyi7ièpcL. KM % K'd'f'nv, g^ o s.^ ih èïïVOS [ACL-
, <£ « A1* fjudfam ldi Tcete/utiv.
IIg$ty*iicds°'Ù7ttoUTBi\'ttèoiyg\onzUflzÇyc
'èfjj,SÏ\iJSwS{^Ç>o^suiiy.Tti-Tipy/iirlSl K#
« 'Æ ’î / i t lA a w i n i î mrç/^yrmSIu/ aVAnAaE
ë^fjiTy. ituvt ajya&d[dis 6(£ l5
ogjyTV ju/gjy, », efS ini' oî>«i/ TV ©Mü IitJtó'P ,
^ Vfdidd 0$Ùv tU/tif, è 'TtofûjCTvfêü'dll
CWTK, xs$&<n nas dxfoa/tdfjoii otaspyn T W
« L , )ut9’oV iU * ?<l,® rtsçj^s‘y,A >‘L ’ ffl
w T v tdW mçydfjdf XSôbsdowi im f a
.yyucJL/uy7u.,nv. -attAetj /i$/j Cipc Kiesiç d ynç
AJSTO Pu^SV èVCC, SïLùÇJ.'TfJ.ZVUlV i t Jtgt7K TE pgjjg^j
ndidfididISrcIv, xjiJixus tKMÇKS tyfotms
Jiios in etratra, & lanceasfuas in JklceSi
& non fume t gens in gentem gladittm,
netjue difeent amplius helium geren.
Cum pradixerit pötentiam diaboli ca-
furam & in nihilum abituram, idolo-
rumque fiftionem irritam caffamquc
futuram,exhortatione mutua fibi afccla-
mannbus gentibus : Adefte & afeenda-
B mus inmoncem Domini, & in domum
Dei Iacob, & annunciabit nobis viam
fuam, & ambulabimus in ea-.cempus ob
oculos auditorum coftitu.it, quo ea qu.-e
commemorata antè font, ad finem per-
uenient,& ex ipfa rerum conditione,facit
££jijg9 | B ^ K t? >x?, OT Jfcpmty-mv tLiimt-nfav, KMf C mutubterræ habitatoribus, &fcmper
mt0’ Sv eu Siwduçrm giytçsi oeXtove^leu- <c d- aliénas res diripientibus : 8c rapinam ac
y&tO'TYlTU , ïl^StlpS^ûi T àfjUTZVTW. CPCouu
Qrdi daxpeoXïi T oi’xnm ec^oe, a.ii/u8iça-
/tS/ioi eagje i'Açy-v, <£ djzm dV Siuiarmiifm
d ÙMmidnç, S^<J)mAie\.'Qrt ^odVo^uv
Qtoi^iVaf/Mav mui'dngyii ^jsrnyaryi-xuu
igy-iev, fjuuL, te ^siimy ti x f 7dpTom, ebo-
rnTU.TBU[ jSctffiAEicc, î^eteAîi^ûM' /ui/j ci riro\iy$i1
vc\7rew^M e t dj KM xéx^ txxee
X StKMocni*Kn1 KM d âjvofAtdç'5 OjtrxpAAee, viE-
E0t£ ct'p'Tra^OETES ' il JtSCTOthlOtJETOS E7Î. £ TîbAêWE
?| gggcSv Ope eU£7nf7rf'’.YlKTùt! Ep^
iE'rasiS'zrA.êoEEx.TEiE. 1OT«^TVra /a«E0E, *A-
^ 3 J'icTùTry ïi -^AjarAaiE ygfiaj /mvoiç epic
/KM^MMdmié, è 'T çpctTSuffl^E K^tmia^tv^
r^zpv^igMTèiol TjSa-crÂeàîs. wAê^3xo^ ; Je
^ cEü3evïi 7ïÈ TreM* g^veJV, ocra, -r P (h/jm^
‘^ ^ v ç ’d7Td(pl<jdfifyjtt'mv {vjsv , TreAEffiTE ^
vû^tis D^T<pÔ(7a. v y ^ f ddiv cufeiç Éy&
jÿifa^ài eu P>i^strn, vje'iztTÇï-^v-fy'ïàpi-
çzc/^Uy> 7àPu/KMù>yoi7r^.ecl è wyëyuty euaX-
KM^oiat, è Ks^M^eovtnv d i $H&4, KM IMS
ajégsè orpcJV A’eÔEWa^s AJaÉJ^oES 2 ^ éAeE
ygunv. èe}fe(M'(slneu •nv KMÇJK i E<pkw,o
/EÆX94dEOÇ/TJ£S!ïl>''n,E'^ ■ff/È3rJ”ll *A,'ffE»f) ^
’fôîçpiXpîÏE. >tsÈ) OTiôs CÈïT; ote, (friaiv, o
T^/oA»>0eÔs, w 7m/A^«.£TA/< , w KUtVK
KejLV^eùet/uimv'rViâvav, tvt’eçj, Jikmcw-
clariflimum. Etenim olim cüm terra
non cflet vni iugo fubdita, fed per educates
& regiones diftinguerétur gentes,
& quxque figillatim fuum haberet du-
cem: diffidium erat, & nulla hominum
feritatem,contra qüos quifque poterat,
gloriam fummam efle exiftimantibus.
Necigitur tucamhabitationem habue-
runtjicinper mi grant es ad a!teram,6c ab
ea quam occuparant deturbati a poten-
tioribus. Cxterum cum vniuerforum
Deus Romanotum feeptris orbem ter -
rarum fubmififlet, & vnum deineeps 0-
bique regnum conffiitutum eflet: Bella
ceflarunt, pugna&diflenfio conquie-
^ uerunt,iuftitia obtinuit,atque ajquitatis
fecuritasicum nemo raperet, nemo iam
popularetur, cum non in ciuitates aut
regiones incurliones facerent, nec in-
flammari cupiditate diuitiarum prxcla-
rum ducerent. N ec id modo,fed & vfus
adeo armorum traditus eft fobs bellato-
ribus maximis,&militarem ordinem te-
nentibus,ac regis quad manui atque po-
teftati fubieftis.Deprehcnfum eft etiam
multas gentes infirmas efle , quaecun-
que Romani imperii iugo excuflb,ciui-
E rates & regiones crudeliter inuadunt.
Non enim licet illis pro arbitratu liberè
graflari: obfiftunt enim' Romanorum
arma,& quiefeere cogunt ac inftar fera-
rum terrefaciunt,& fuis yiribus illorum
infirmitatem arguunt. Prxfinu icaque
tempus, vtidixi, beatus propheta,gentium
vocationis & conuerfionis.Quan-
do tandem : Quando , inquit, vni-
uerfitatis Deus & regnator ac dominus
inter gentes iudicabit, hoC eft, iuftitiam
COMMENT . IN ES’A:
ae iudicium erga omnes gentes exer- A
cebit- Præualuit enim.,vt iam dixi, in-
iuftitia, gentibus fe mutub diripientibus
, & omne genus immanitatis & li-
bidinis inuehentibus. His verb è medio
fublatis j iuftitia & iudicium à Deo
{unt data : 8c arguebantur, vt dixi ,
gentes multx Romanis armis deuiâæ :
adeo vt Imperaoori fubditx , nullos
amplius impetus reformidarent. Eo
denique tranqujllitatis & fimul felici-
tatis res eorum venerunt, vt non iam £
amplius bellicae rei faculcate & exer-
çitatione indigerenç , fed munia pacis
longe lubentius amplcSterentur , &
labores rufticos colerenc, reique agra-
rix curam fufeiperent. In hoc enim
belli mutant, inftrumenta, vt gladius
ad aratri vfum adfumatur , lancea ef-
ftciatur falx , oroninoque bellum de-
difeant, Sc praeliari inter fe fuper-
fedeant. Gentibus enim imperante
Çhrifto , qui eft pax , c medio fub-
mota eft omnis diflenfio, & conten-
tio, & pugnx , & omne genus cupi- (
ditatis : 8c fubiata funt, qua: ex bello
oriuntur incommoda^ 8c metus, qui
inde nafcicur : bbtinuit autem eius
voluntas , qui nobis dicit i Pacem
meam do vobis, pacem meam relin-
quo vobis.
Et nunc domus Iacob vende , &
amhulcmus in luce Domini. Demifit
enim populum fuum domum Jfrael. I
Grauiorum malorum vaticiniis ab-
undè perterrefaâos, nonfinitdefpera-
tione eos qui offenderunt perire: ac vo-
lentibus refipifeere fubinnuit Deum
fore propicium : 8c qui vicia deponere
8c ad meliorem frugem redire volue-
rint , rurfus lalutis viam patefa&u-
rum : nec mala fe refricaturum , fed
ipfos recepturum ad fe , etiamfi plu-
rima 8c non ferenda commiferint.
Affabrè enim reprehenfionibus inne- .
âens confblationem , dicit : Et nunc
domus Iacob venite, 8c ambulemus in
lumine Domini. Atbittor verb pro-
phetam in hac exhortatotia oratione
uam adhibec , hortari Ifraelitas, vt
icenti Chrifto aufcultcnc : Quamdiu
lueem babecis , ambulate in luce, ne
tenebri vos comprehendant. Ipfe fi-
quidem eft lux. Idque dixit apertè :
■Ego fum lux mundi, Qui fequitur me,
non ambulabit in tenebris, fed habebic
ylw d ttejew zU 7T^P7et en f Tty to eSw- xex^j J-
•vtxi/iô/j yS ieiStx.let, xsïjd'df’ ttylw "^friait
Sfef.pmQttxi»/èl>xnyg. rfyl ÊftvaTv, ij fn^pret%f~
Turn Qn.QiçyvT&y d y cienm i KM 'nXton^loK.
’Qri j'(&7xyi^p.ev(W/uéwu, jy
<TÉc5V^Lf f&fyt 0^o.J, (c di
i<Qlw, edvynrDÏÏs.Gt, rmçVcùjb(^CDVo/7i%.oiçvèvix^
^<t£UAêO)$ <^5-
fltvctj cbcirl £/V TV'TO s i
y Su fârÇfëA%tv7zt rcs^yfAATu dÆiç , £Îpluln$
TÇ 0/ldS o K) d J n , dç filtJXèTÎ Slïa$ZLf W C*
•tzSTcote/ueivifATmeÀeiç. çti%ù.lc3h Si futfihev
P dajLtèmç tdj$ îlÿtcpvii ïfypiç w
Tnçytcow.v'iccç TiivuVy jc,
7iSbi7i<h(3Ç 7ti edi e t y )
tU V ^^ifidsv7oi<ntéJi‘n yjuç'Ti ^ poyu.c|)ûtjct^
èk ~ ^ 0 ^ v 'OnfalA&cÙ/lo^.: 56) fJhUd è
QlCZcÔUv ^773TEÀ^C^ </)oiTTÙjjlu/ , J
7rr^7£ÀûT$ 7îj/ TFPÀe/dsv, y rUo i&çjçitfKyfa
iSvGôv o ^ ’6hv eiplwn, yéysvei/ cm/ué~
CTÜV 7TCL0ZL Tî Sï^VOiCL, ^ gÇJLÇ ^ 7r^ J
tiSàç 7rKtovic,ict4. cl^rrfynan Siîÿ rm cm TV 'KV-
a Ijuûv , >6) ru. dvrm>cfcv Si\/J&ru. xexçjlthx£
Si $ cù/vlfyiAy/J& AgjsJ/7o$ sçrç}ç cufëw
sSplculw rîw ifjluj S\Sii)(jU v/juVy iifloùlw tUo
\jJhLuJ Àtyiy/Ui V LA.IV.
K oaviui o oixfiç'iylcLjçdf^ , Stun,*} in>f>Aj~
n z f (pvri wçjü. uvt\x4vybriv eù/Tif
* riv o’ncov TV hrgfLyÀ.
Kci&rrfoncT&ï'^xôito'm'ç rujç rftrgÿcu'ccpprimn'ffl
Stivc!f,ç&ci<Zrtyç'èwy9cl)oimv'èwv-‘
xicSof rvii rGrÇjoxexf>'ti)cl((ct4. Si
4>rl/UtTdyjofy èAs/ufyijOlç'lMuç èçuf OèOÇ.
t&/4?'%ti'è(hA9un ru ic^r cl/uivovcov êtpkcôÇ)
xstrcbjfUju^7diAiv rrfç o&'TypjicLç t o.Sèv,
dfjuiyai^sijccuç rza&çSiUiiTzLi. ^Tvr'PrA‘fçztre
oW jyî Cbc olçù mTrhyfjfAl Ayyco^. '&oTyrm ,
l cpyenp, cu/<L7à\l)t&v 4JrAyvco$ ix ify iç ri»
tiSpt^XSL/^iu/ru Asypv. K ujvuo ooixfç TV Ict-»-
Kcï@>,Sivrrt,)C) 7npfofa/uôflrzftp.ariKo&X.'ZSfi-
mip Si ol/ASfi 'tçS (&Çj<$yTy\ juclAiçcl t ’Qri r z f -
Si Açypif sGrÇjrçirciiv rtii wQ hrgy.viA'^&'M-
Mv<{v Aeypvri rzS ^C-çJicfcS^ èoeç c§ tycSç
. <zPCA7ntrrt7rre cv r z f iveL/lui y\ ox$tÏ<l bfjuù,
KZ&te'&y- cùjrdç.Si ’éh S Çcfç. è y>uo etpec-
■ OXèV cvpopyeuç, iydi îl/M. Z> <f>df TV o cL~
Mfavföv i(Aol) y [jJj /ueivy cv ni<nynicct<bA e^4