' . ' i l
r"
!| li.
"1E
'i:i|l '
lo •ili-:
¡Inéllhl "l'I-J::
""'"'^ilii Iii
j ; ! - " " ' " •llliÉ!
L . , ,, :::i.li;|
• • "l ,!li
...,! H!
684 G E E S T E L Y K E
het Heilige der Heiligen, zoo hing voor de
wydte van deze deure ccn Tapyc op heralderkonftigfte
geweevcn van fyn l innen, karraefyn,
hemelsblaauw, en purper mec de Cherubynen.
E n o p dac niemand op den grooten Verzoeningsdagh
in die binnenfte heiligdom zoude kennen
i n z i e n , als de Höge Priefter daar in g ing, hec
Voorhangzel opgefchooven zynde, zoo had
G O D belaft, dat geen menfch zoude zyn
het Heilige, in de tente der f zarnenkomde
aU hu zoude ingaan, om in het heßige verzag"
ninge te doen, tot dat hy zoude uitkomen. Lev
X V I . 17.
P R I N T B L A D CCCCXXXIX.
Ende alfio ?naakte hy aan de dettre des tempels poßen van olyachtige boomen : uh het
Vierde deel van den wandt.
Ende de fwee deuren isayen van dennenhout i de t'ivee zyden dev cenev deure ivaren
ommedrasyende, almo waren de twee gegraveerde zyden der andere dettre minedrayende.
Ende hy graveer deze met Chrubhn, ende palmboomen, ende opene hloemen • demU
ie hy-metgout overtoog: gericht «aa het uytgeßeedene. i. Koning: VI. vers
3 3 - 3 4 , 3 5 -
denrenommedraeyende. De moedertalige :Äii-tfj
Thüren -von Tannen Holtz, zwey Blatter dit
einen Ihnren giengen um , und zwey nusge-
Jehittene fVercke giengen auch im. Lutherus;
Es waren zwo 7hüten von Janneu-Hokz, mi
eine jeglkhelhür hatte zwey Blattaneìnander
hangend in ihren Anglen. De L X X , ¿«optnchti
hey thura bey mia, kat flrofheis autoon, kai
dtioftiichai hey thura hey denterà ßrefhoomena.
De zin zy diize, de deiire.had twee valdeuren,
en elfc van deze valdeurcn twee vicu.
g e l s , gelyk wy doorgaans zoortgelykc valdeuren
der venfters zien uyt twee deelen als uyt
vleugels beftaande, dewelke om de naauwte
van de plaats moeten toegevouwen worden. In
dit ftuk ftemmcn ons de Joden toe, dewelke
wel in de omftandigheden verfchilicn Daac
zyn 'er die de hoogre der deure van 20. d e wydte
van I o. maken, de dikte van de muur tyf"
fchen het Heilige en deningan^van hecOoften
naar het Wellen van 6, Deze ftellen twee
deureu, de cene na de andere, elk beftaande
uyt twee valdeuren, de eene tegen het Heilige,
d e andere tegen den ingang, zoo dat 'er eene
ruymte zy gcweeft tuflchen de twee deuren in
het midden, gel yk als door zul k e , op een volgende
deuren, doorgaans de fchatten bewaard
worden, en de Steeden o f f terktens worden verzicn.
£n 00k ftellen zy de deure, welke naar
den ingang zag, niet indeniiyterftenhoekvan
de muur, maar ter af ibnd van cenc eile binnen
de muur regen het Heilige, ßy aldien wy nu
Itellen de dikte van de muur van 6. eilen, en
d c v l e u g e l der deure van 6. eilen, zoo heeft
deze toegevouwen de overige dikte der muut
bedckt. Doch de binncnrte muur, dewelke
was in den ingang van het Heilige, piaatzen zy
ui de uycerilc hock dcsmuurs, alwaardeopenftaandc
en tocgevouwc vlengcls het Oofter-gcdcelte
der wandt in het Hei l ige bcdekttcn. Anderen
»
DE z e deuse is tuflchen den dorpel en het
Heilige (Printblad C C C C X X V I . b.
vercierd zoo van binnen tegen becHeilige, al
van buycen, werwaarts zy naar den dorpel zag
met graveerflelen van Palmboomen, Cheruby-
„nen, opene bloemen, en met gout overtogen,
" maar vierhoekig, gelyk hedendaags de meefte
deuren zyn
In de H. Bladeren word de maate dezer
deure of deezer Poorte van Salomons Tempel ,
. n i e t uytgedrukr. J^feßis Joodfche Ouàh. het
V I I I . Boek, y. kap. geeft 20. eilen aan de
breedte, en eene evenredige hoogte. Doch dit
• niet vaft ftaande begrip word ondermynd door
d e breedtezelvevanhetgantfcheHeilige, welk
e niet boven de 20. eilen is geweei l . En noch
meer dwaald hy van alle waarfchynelykheid in
het VI . Boek der Oorlogen het 6. kap. aan de
poorte van Herodes Tempel toefchry vende eene
deure 55. eilen hoog, 16. w y d , daarnochtans
het Heilige in die zelve Tempel alleende
hoogte heeft gehad van 40. e i l en, derhalven hy
deure geeft 15. eilen hooger dan het gebouw
zelfs. Hy fchryfd wel aan het Heilige van
den tweeden Tempel de hoogre van 60. eilen
t o e , zoo dat die derhalven 5. eilen boven de
deure zoude zyn geweeft. Maar ider een ziet
ook deze wanlchikkelykheid wel. Het komt
meer metdereedenovercen, hciweXk Midäoth
heeft kap. 4. 1. Sneede, alwaaraan de Poorte
van Herodes Tempel de hoogte van lO. en de
w y d t e van 1 o . eilen word toegefchreeven.
D e gedaante van deze deure word zoo duyfter
befchreeven, dat 'er zeer veele zyn onder
de üytleggers, dewelke noch den ingang door
dezelve , noch den uytgang vinden. Onzc
overzetting luyd aldus vers 34. Ende de twee
deuren "Waren van dennenhout : de fwee zyden
der eener deure -waren ommedraeyende, alzoo
Viaren de fwee gegraveerde zyden der andere
XA_n rrrr-y-V-IRT-v-
I. REG. Cnp-VX. V.FTS-AS. .
I a i u i i \ "Veilibuluju uifer er Saiicliuii. "jW^vu-^mfcijen i'fm ^ c t r ^ d uiii> ^ f t l ^ r n .
' C.Rciiib.'hat-t .••cuty. .
p '
si
i r
I t i l