i m
' m
I i i
l'líiiíli
a i'/'
!
; íili
'I':' i;
|i :;¡lll'i
tii'rk .I
7 1 8 G E E S T
voor 119. ponderi, 2. oncen , 4. drachmaas,
2. fcrupeJs^, 89. greinj of 12220.goudedukaten.
Vati het ceàcren-hoiit hebbcn wy elders gef
p r o o k e n , wy zallen nu weinige dingen van het
denncn-hour. Het woord Berofcby het welk
ook voorkomd 1. Kon. V. 8. enandereplaacz
e n , aanftonds by te b r e n g e n , word by de U ytleggers
in den zelven zinniecgenomen. D.iar
z y n 'er , dewelke cene bnsboom willen , daar
zyn er dewelke cene Ejjcheboom , Larix an.
deren. Voornamentlyk is 'er ecn wonderlyk
v e r f c h i l der LXX. himlieder gczagweinìg begun
(ligende. Want deze zet ten het over.
Kupariffon, denneboocnjez. X X X V I I . 24.
L V . 1 3 . L X . 1 3 .
Titnm, Fynboom Ezech. X X X I . 8. Zach.
X I . 2.
Teukeyn, dennen-hout i Kon. V. 8. lo. IX.
l i . VL 15.
Mur/ìneyii, Mynhe-boomjez. X L L 19.
Arkeuthon^ Jenever-boom.
De Gemene Latynfche hcefc op veerthien
p l a a t z e n e e n e i . Sain. VI . 5. z.Kron.
I I . 8. De KaldeeuwfcheOverzet t ing} zichzelv
e altyd gelyk, heefcoveraldenneboomen. En
aldus de meefte alderbefte Uyt legger s . Ook is
daar aan verwand Berofch der Hebreeuwen,
der Spanjaarden, Fir-Iree der Engelf
c h e n , miiTchien ook Forren der Hoogduyt-
E L Y K E
f c h e n , door welk woord wywe l e ene Pynboom
t e kennen geven. Die is zeker , of om datzy
met de Cederboom word gevocgd, en de meefte
piaatzen, zoo nict alle, op de Dennebootn
p a f i e n , en dcze boom tot hec maken van vele
werken bekwaam is b cvondcn,da t z y isiiytden
r a n g der harsdragcnde cn pynappeUdragende
boomen, en dat zy kan, ten opzieht van bare
gediiurige g roenhe id, liooglange gef tal te, zacht
en te gelyk duurzaam liout , andere van eene
rcehte'ftam voorgef tel d w o r d e n , inderdaad voor
e e n c M y r t h e , Busboom, EiTehenboom,Jeneverboom,
Pynboom, welke hier toetencenemaal
niet bekwaam zyn. De Geboorce plaars
k o m d ' e r by, de berg Libanon , dewelke Velgens
Hieronymus oj> E z e c h . XXVI I . van denncboomen
overvloed heeft. Hoedunig eeiie
zoort nu van denneboom, hieren elders te verftaan
zy, of eene-jy/V/f of roode, een mannet,
je oi'•JLiyfje^ of beide, laat ik onbcilecht: en
ook daarom hoiide ik op met de bcfchryving
van eene boom aan ieder een bekend.
ü m van Tyrus^ de alderberoemdfte Koopftad,
welke de fomme goats, bovenverklaard,
alleen wel aan hären Koning Hiram had können
geven , gelyk hedendaags Londen of Amfteldam,
insgelyks van O^bir , waar van daan
Salomons vloot aangebiacht heeft 5132400.
goude dukaten, of 53071. ponden, oncen,
5 . d r a c h m a a s , 13, 80. greinen, breedertehand
e l e n , zal elders bekwaamer gelegendheid gegeven
worden.
P R I N T B L A D CCCCLIX,
Ende zy kwam te Jeruzaíem, met een zeer zwaar hcyr , met Kemelen , dragenk
Jpeceryen, ende zeer vee/gouiSy ende koftelykgefieente. i. K o n : X . v e r 3 z.
l^orft S A L O M O N S uerjíand S C H E B A' S Komugiii
Om Hem te koomeii zien: zyn v;ysheid zelf te hooren.
Zy trekt Jerufa/em met duizend Kem'len in,
Voorzien met alies v;at dien Ryksvor(i kon bekooren.
Zyn wyiheiá gaf Hem Jchat en Rykdom: Hy btbiel
"De laatftei toen hem de eerjte^ uit v^'vlpfo min y outvkl.
/¡ch ! had Hy nmmer aan de Liefde blyven klecve»^
í^ooit had Hy, zyn Boelin ten dienjl, zyn G O D begeeven.
DOor de Geleerden word buyten verfchil
g e f t e l d , dat de heerfchappy van de Koninginne
van Scbeba in het gelukkig Arabie is
g e w e e f t , en wel inde Zuyderlyke Landfchapp
e n van hec zelve. Die deswegen in twyflel
h a n g t , of nader wegens die zaak begeerd ond
e r r i c h t t e worden, denzelven zende ik naar
hec aldergeleerdfte werk van liochart genaamd
Ttialeg. L Boek, kap. Dat dat Arabie,
een ander van her Woef te, van de alderwelnek
e n f t e Speceryen, gout ende edel gefteenceryk
^ w c e f t is, blykt niec alleen uyc deze Heilige
T e x t , maar ook uyc de ongewyde Schryvers,
en dat hec zulks nog ten huydigen dage is,
leeraren de Reisbefchryvingen. Dat nu door
befarnii/j y de LXX. heydufphata y anders ¿¿"ydu/
mata, renken, welriekcnde kruyden, /^eceryen
verftaan worden, daar aan valt nicc ce
rwyfìelen. Ook heeft de Complutenfer uycgave
aiomata, en y ^ s i / a j V i l i . Boek, 2.1ap.
VV^egens de inkomfte van IVierook en M)rrhe
zegd l-lìmus Xll. Boek, 14. 16. kap.
vnornaamjte zaken in het gelukkig Arabie, zyn,
IVierook en Myt rhe : dit is ook met den frollodyten
gemeen: IVierook behalven /'Irabie aan
geeneìiy ook zcljs niet aa» geheel Arabie. En
van
TAn. CCCCLIXL
I . H U G . c n p . x . V. 2.
R e j ^ i i u p Sabifonim Litioil-ns.
eht^ufl 4S|'r iKoìn^nx i-.m " Í^íúut .
X -A. Ti tdrkh fcuif -
j